Dzięki ci panie, że to już ostatnie parazyty

1. Ixodes ricinus: Kleszcz pastwiskowy

• Występowanie: Wilgotne lasy liściaste i mieszane

• Budowa i rozwój: Samica jasnobrązowa, głodna mierzy 3.5-4.5mm

długości, a jak się owpierdala to nawet 12mm. Ciało owalne,

grzbietobrzusznie spłaszczone. Na powierzchni tarczy liczne włoski. Nie

ma oczu. hipostom uzbrojony w ząbki skierowane ku tyłowi. Biodra

pierwszej pary nóg zawierają ostrogę. Na ostatnim członie pierwszej pary

nóg wrażliwy na zapachy i temperaturę narząd Hallera. Samiec maq 1.5-

2.5mm długości, barwy ciemnobrązowej. Hipostom z dużymi bocznymi

zębami. Po napiciu się krwi samica składa jaja w ciągu 4 tygodni (2 000-

5 000) po czym ginie. Czas rozwoju zarodka latem to 3-4tygodni. Larwa ma

0.6mm i 3pary nóg. Żywi się 3-5dni po czym przekształca w nimfę. Nimfa

podobna do samicy, mniejsza i bez otworu płciowego. Żywi się 4-7dni, po

linieniu przekształca w osobnika dorosłego. Samica pije krew przez

tydzień, nasycona odpada od żywiciela i kryje się wśród roślinności. Każde

stadium żywi się tylko raz. W ciągu rozwoju kleszcz pije krew 3 żywicieli.

Samce na żywicielach poszukują samic i nie piją za dużo krwi (bo w

przeciwieństwie do kobiety, facet wie co to umiar). Mogą długo głodować.

Rozwój od jaja do dojrzałego osobnika trwa do 3 lat. Nimfy i larwy atakują

drobniejsze zwierzęta, nawet gady i ptaki.

• Znaczenie w medycynie: powoduje podrażnienie skóry. Jest rezerwuarem

i przenosicielem różnych drobnoustrojów: wirusa kleszczowego zapalenia

mózgu, pałeczki tularemii i zarazków brucelozy.

• Wykrywanie: poszukiwanie w cienistych lasach i zaroślach na roślinności.

2. Acarus siro: Rozkruszek mączny

• Występowanie: Częsty w spiżarniach i składach żywności.

• Budowa i rozwój: samiec ma 0.33mm długości, samica ok. 0.6. oczu nie

ma. W rozwoju stadium spoczynkowe hypopus, mogące przyczepiać się do

różnych owadów i gryzoni, które go rozprzestrzeniają.

• Znaczenie w medycynie: może przechodzić na ludzi powodując świąd i

podrażnienie skóry. Działa drażniąco na drogi oddechowe i wywołują

odczyny uczuleniowe spojówek i skóry, a spożyte zaburzenia żołądkowo-

jelitowe. Mogą być zarażone jajami robaków i bakteriami

• Wykrywanie: produkty skażone rozkruszkiem wydzielają zapach miodu

lub mięty.

3. Argas reflexus: Obrzeżek gołębi

• Występowanie: W gniazdach gołębia, jaskółki skalnej. Żywi się także

krwią kur i kaczek. Może atakować ludzi, głównie nocą.

• Budowa i rozwój: Ciało samicy owalne z tyłu szersze i bardziej

zaokrąglone. Głodna samica płaska, nażarta mierzy ponad 6mm długości i

4mm szerokości. Oskórek koloru szarego, nogi jaśniejsze, wokół ciała

jaśniejszy, prążkowany brzeżek. Po stronie grzbietowej małe płytki, nie

posiada oczu. Gnathosoma po stronie brzusznej, jej podstawa na wysokości

I pary bioder. Ripostom zwężający się ku końcowi, zaopatrzony w 5rzędów

ząbków. Pije krew ok. 40 minut. Stopa zakończona pazurkiem, otwór

płciowy na wys. I pary, a odbytowy za IV parą bioder. Samiec nieco

mniejszy, bardziej masywny ripostom, również pije krew. Owalne jaja

samica składa w gnieździe żywiciela w partiach po 10-15 sztuk. W ciągu

życia składa ok. 600 jaj. Larwa rozwija się w ciągu 4 tygodni i ma 3 pary

nóg. Pobiera krew ok. 5dni. Nimfa podobna do samicy. Pije krew 0.5-2h.

istnieje 1 stadium larwalne i do 5stadiów nimfy. Czas rozwoju osobniczego

zależy od temperatury i wynosi ok. 30 miesięcy.

• Znaczenie w medycynie: ukłucia powodują świąd i obrzęk skóry, a ból i

podrażnienie odnawiać się może przez kilka lat. U wrażliwych ciężkie

objawy uczulenia, nawet z utratą przytomności. Może przenosić krętki

wywołujące choroby drobiu, wirusy kleszczowego zapalenia mózgu,

pałeczki duru rzekomego i riketsje gorączki Q.

• Wykrywanie: w szparach gołębników, kurników lub starych domów.

4. Demodex folliculorum: Nużeniec ludzki

• Występowanie: w torebkach włosowych i gruczołach łojowych człowieka

• Budowa i rozwój: samica długości 380μm i 45μm szerokości. Jaja owalne,

długości 60-80μm. Samce ok. 300μm dł. i 40 μm szerokości. Z jaja uwalnia

się beznoga larwa, po czym rozwijają się u niej 3 pary nóg. Z nimfy po 2

linieniach uwalnia się samica lub samiec.

• Znaczenie w medycynie: Towarzyszy różnym wykwitom skórnym

• Wykrywanie: mikroskopowo, z treści gruczołów łojowych zalanej 4%

NaOH.

5. Dermanyssus gallinae: Ptaszyniec

• Występowanie: w kurnikach, gołębnikach, gniazdach ptaków

• Budowa i rozwój: samiec osiąga 0.6mm długości, samica 0.75mm. Ciało

owalne, z tyłu rozszerzone, pokryte włoskami. Ma 4 pary nóg. Barwa

biaława lub czerwonawa, jeśli wypełniony krwią. Żywicielem jest głównie

ptactwo domowe, z głodu atakuje niekiedy nawet człowieka.

• Znaczenie w medycynie: przenosi wirusowe i bakteryjne choroby drobiu.

Powoduje świąd i zmiany na skórze. Podejrzany o przenoszenie zapalenia

mózgu St. Louis z ku na ludzi. Przenosi także toksoplazmozę.

• Wykrywanie: na ciele drobiu

6. Sarcoptes scabiei: Świerzbowiec ludzki

• Występowanie: zbiorowiska ludzkie o niskim poziomie higieny

(np. akademiki)

• Budowa i rozwój: samica ma ok. 0.35mm długości i 0.25mm szerokości,

barwa biaława, lekko owalna, spłaszczona grzbietobrzusznie. Hipostom bez

ząbków, szczękoczułki podobne do szczypców. Samiec mniejszy (dł. 0.2-

0.3mm) o podobnej budowie, ale z nogami wyposażonymi w przyssawki. W

4-5 dni po zapłodnieniu samica składa jaja w korytarzach drążonych w

warstwie rogowej skóry. Składa 25-50 jaj. Po 3-4dniach wykluwają się

sześcionożne larwy, które wychodzą na powierzchnię skóry. Samodzielnie

drąży korytarz, po czym przekształca się w 8-nożną nimfę, z której po

linieniu samiec lub nimfa 2 stadium. Z 2 stadium nimfy uwalnia się samica,

która pozostaje w wylince aż do zapłodnienia. Cykl rozwojowy trwa 2-

3tygodnie. Samica żyje ok. 4 tygodni, poza żywicielem do 10 dni.

• Znaczenie w medycynie: wywołuje świerzb. U dorosłych umiejscowiony

w okolicach brzucha, piersi, narządów płciowych, między palcami i na

nadgarstku. U dzieci na całym ciele. Objawami są różowe ślady korytarzy

na ciele. Może dochodzić do powstania grudek lub obrzęków skóry.

• Wykrywanie: wykwity w typowych miejscach oraz widoczne przez lupę

korytarze długości kilka mm, wypełnione kałem roztoczy barwy

szarawoczarnej.

7. Pediculus humanus: Wesz ludzka

• Występowanie: pasożyt ściśle związany z człowiekiem, szczególnie przy

złych warunkach higienicznych.

• Budowa i rozwój: ciało spłaszczone grzbietobrzusznie. Powołka ciała

miękka, bardzo mocna, brudnobiała. Głowa węższa od tułowia. Oczy

umieszczone po bokach głowy. Narządy gębowe zbudowane z cz. Ssącej i 2

sztylecików w specjalnej pochewce. Nogi krótkie, stopa zakończona

pazurem. Samica ma 3-4mm długości, samiec nieco mniejszy. Samica

cechuje się rozdwojonym odwłokiem, samiec obecnością prącia na końcu

odwłoka. Samica składa jaja (gnidy) na włosach głowy lub wzdłuż szwów

ubrania. Jaja są przytwierdzone wydzieliną gruczołu cementowego. Samica

składa 7-10jaj dziennie, w ciągu życia do 300. nimfy przechodzą 3linienia.

Rozwój jaj trwa ok. tygodnia. Cały cykl pozazarodkowy trwa ok. 16 dni.

• Znaczenie w medycynie: przy wszawicy głowy z ranek wywołanych przez

sztyleciki i drapanie wywiązywać się mogą infekcje bakteryjne.

Charakterystyczny rumień na karku. Wesz odzieżowa przenosi riketsje

duru plamistego, którym można się zarazić w przypadku jej rozgniecenia.

Przenosi także dur powrotny epidemiczny, wywołany przez krętki.

• Wykrywanie: poszukiwanie we włosach głowy (głowowa) lub na szwach

bielizny i odzieży (odzieżowa).

8. Pthirius pubis: Wesz łonowa

• Występowanie: kosmopolityczna, ściśle związana z człowiekiem

• Budowa i rozwój: Różni się od Pediculus humanus krótką, zwartą budową

ciała. Pierwsza para nóg mniejsza niż pozostałe. Długość samicy 1.5-2.5mm,

samca ok. 1mm. Nogi zakończone zagiętymi pazurkami. 4 segmenty

odwłoka mają z obydwu boków czopowate przydatki. Samica składa

dziennie ok. 30 jaj, nieco mniejszych niż te wszy ludzkiej. Rozwój jaja trwa

7-8dni. Nimfy (3 stadia) różnią się liczbą guzków odwłokowych. Rozwój do

postaci dorosłej trwa ok. 18dni. Osobnik dorosły może żyć ok. 3 tygodni na

człowieku i tylko do 24h poza nim. Pasożytuje tylko na owłosionych

częściach tułowia i twarzy.

• Znaczenie w medycynie: drażni skórę, miejsca ukłucia widoczne jako

niebieskie plamki. Żyjąc na rzęsach wywołuje zapalenie spojówek i brzegów

powiek.

• Wykrywanie: Różnicuje się z P. humanus przez budowę ciała i

umiejscowienie.

9. Pulex irritans: Pchła ludzka

• Występowanie:

• Budowa i rozwój: owad 2-4 mm długości o ciemnobrunatnym ubarwieniu.

Ciało spłaszczone bocznie, pokryte chitynowymi płytkami. Po bokach

głowy oczy i czułki. Narząd gębowy typu kłująco-ssącego. Tylne nogi służą

do wykonywania zajebistych skoków. Samiec ma na końcu odwłoka narząd

kopulacyjny. Po posiłku samica składa 3-5jaj. Podłużne białawe larwy żywią

się odpadkami organicznymi i kałem dorosłych pcheł. Istnieją 3 stadia

larwalne. Dojrzała larwa tworzy kokon, do którego przyczepiają się cząstki

kurzu. Czas rozwoju w okresie letnim: 4-6 tygodni. Pasożytuje w stadium

imaginalnym.

• Znaczenie w medycynie: uczuleniowy odczyn skóry po ugryzieniu. Może

przenosić riketsje duru wysypkowego szczurzego, pałeczki dżumy,

tularemii, a także być żywicielem pośrednim tasiemców D. Caninum,

Hymenolepsis nana i H. diminuta.

• Wykrywanie: na podstawie plamek kału na pościeli. W miejscu ukłucia

skóry czerwony punkcik.

10. Cimex lectularius: Pluskwa domowa

• Występowanie: przenoszone z dobytkiem ludzkim, czasem w wagonach

kolejowych, pod tapetami i w gniazdkach elektrycznych.

• Budowa i rozwój: Ciało grzbietobrzusznie spłaszczone, długości 4-5mm i

3mm szerokości, barwy czerwonobrązowej. Kłujka w zagłębieniu po stronie

brzusznej. Warga dolna tworzy członowatą rynienkę, w której znajduje się

narząd kłująco-ssący. Przeobrażenie pluskwy jest niezupełne. Samica

składa po posiłku jaja opatrzone wieczkiem, przytwierdzone do podłoża

substancją cementową. Po przejściu 5 linień nimfy osiągają dojrzałość

płciową. Rozwój trwa 1,5-2 miesięcy, w okresie chłodu dłużej. Jest nocnym

pasożytem czasowym, jej właściwym żywicielem jest człowiek

• Znaczenie w medycynie: ukłucia wywołują miejscowe lub ogólne odczyny

uczuleniowe. Nie stwierdzono roznoszenia przez nie drobnoustrojów.

• Wykrywanie: w razie obecności w pomieszczeniu na ścianach widoczne

brunatne plamki kału i pojawia się charakterystyczny zapach.

11. Tunga penetrant: Pchła piaskowa

• Występowanie: Jak większość zła na tym świecie pochodzi z Ameryki,

zawleczona do Afryki i Azji. Masowo na plażach, w stajniach i

zaniedbanych higienicznie domach (studenta)

• Budowa i rozwój: Najmniejsza z pcheł. Mierzy 1-1.2mm. nie ma

chitynowych grzebyków. Pasożyt okresowy. Samiec wolno żyjący.

Zapłodniona samica wdrąża się w skórę kręgowca (u człowieka między

palcami i w okolicy paznokci u stóp). Żywi się płynem tkankowym i

surowicą, potem krwią. Jej odwłok rośnie do rozmiarów małego ziarna

grochu. Składa na zewnątrz do kilku tysięcy jaj. W piasku następuje ich

rozwój, który trwa około 17 dni.

• Znaczenie w medycynie: na zarażenie narażona jest stopa niechroniona

obuwiem. W miejscu ataku pasożyta skóra łatwo ulega uszkodzeniu, co

prowadzi do wtórnych zakażeń bakteryjnych, nawet tężca. Czasem

następuje martwica.

• Wykrywanie: W tym temacie Rościsław uporczywie i wytrwale milczy.

12. Xenophylia Cheopsie: Pchła szczurza tropikalna

• Występowanie: W ciepłych krajach. Pochodzi z Indii, spotykana także w

Gdyni.

• Budowa i rozwój: nieco mniejsza i jaśniejsza od ludzkiej. Żywicielem jest

szczur śniady, wędrowny lub mysz domowa. Chętnie pije krew człowieka.

• Znaczenie w medycynie: przenosi pałeczki dżumy. Może przenosić także

riketsje duru wysypkowego. Jest żywicielem pośrednim tasiemców.

• Wykrywanie: wybieranie pcheł z sierści uśpionego szczura (indeks pchli).

13. Dermatophagoides pteronyssinus: W moim Rościsławie takowego nie ma,

wzmianka przy Acarus Siro.

• Występowanie

• Budowa i rozwój

• Znaczenie w medycynie

• Wykrywanie