Lues
Dane ogólne. Kiła jest przewlekłą chorobą, wywołaną przez krętek blady (Treponema
pallidum).
Częstość zakażenia kiłą uszeregować można w następującej, malejącej kolejności:
1) zakażenie płciowe;
2) przeniesienie krętków przez łożysko z matki na płód;
3) zakażenie środowiskowe, przez zetknięcie się z materiałem zakaźnym w
warunkach zwykłego kontaktu.
Odpowiednio do tego kiłę dzieli się na:
1) nabytą i
2) wrodzoną.
Z wszystkich metod badania na krętki najpewniejsze jest badanie zapalnej wydzieliny
w ciemnym polu. Badany wykwit nie może być zakażony wtórnie, a badana osoba
nie może być leczona uprzednio penicyliną lub innymi antybiotykami przeciw kile, co
warunkuje powodzenie tego badania. W razie potrzeby badanie powtarza się kilka
razy starając się tymczasem opanować zakażenie wtórne i ropienie badanego
wykwitu.
Ogólny przebieg kiły.
Kiła cechuje się znamienną okresowością przebiegu, przy czym ma tendencję do
bardziej objawowego przebiegu w pierwszych 2-3 latach od zakażenia.
Rozróżnia się następujące okresy i stadia rozwojowe kiły:
1. Kiła pierwotna (lues primaria) trwa do 9 tygodni od zakażenia. Okres ten dzieli się na:
a) okres wylęgania kiły, do 3 tyg. od zakażającego kontaktu;
b) okres kiły pierwotnej surowiczo-ujemnej, trwający 3 tyg.;
c) okres kiły pierwotnej surowiczo-dodatniej, trwający 3 tyg.
2. Kiłę wtórną wczesną (lues secundaria recens) zapoczątkowuje pojawienie się
pierwszej osutki plamistej, tzw. różyczki kiłowej, utrzymującej się w ciągu 2-3 tyg.
3. Kiła wtórna nawrotowa (lues secundaria recidivans), trwająca do 3 lat od zakażenia, cechuje się znaczną, wielopostaciowością osutek w obrębie skóry i
błon śluzowych. Podobnie jak kiłę pierwotną, kiłę wtórną cechuje wybitna
zakaźność, uwarunkowana wysiewami krętków drogą krwi oraz obecnością ich w
wydzielinie zapalnej z wykwitów.
4. Kiła utajona wczesna lub bezobjawowa ( lues latens recens v. asymptomatica), stanowiąca kliniczny wariant kiły wtórnej, polega na czasowej zwykle
nieobecności zmian klinicznych.
5. Kiła późna (lues tarda v. tertiaria) występuje po 3 latach od zakażenia,
najczęściej między 5 a 10 rokiem od infekcji, nierzadko jednak powoduje rozwój
zmian narządowych po kilkunastu i kilkudziesięciu latach od zakażenia. W
okresie tym nie stwierdza się praktycznie krętków w wykwitach, a chorzy nie są
zakaźni dla otoczenia.
6. Kiła utajona późna (lues latens tarda) stanowi bezobjawowy okres kiły późnej.
Chorzy w tym czasie są niezakaźni; sporadycznie dochodzi u nich do rozwoju kiły
narządowej.
Kiła pierwotna ( Lues primaria)
W miejscu wtargnięcia krętków, najczęściej w obrębie narządów płciowych, dochodzi
do rozwoju, zwykle po 18-20 dniach od zakażenia, znamiennego wykwitu, zwanego
objawem pierwotnym.
Rozróżnia się typowy i nietypowy objaw pierwotny. Za typowe przyjęło się uważać
objawy pojedyncze, okrągłe lub owalne, średnicy do 1 cm, umiejscowione w obrębie
narządów płciowych.
Nietypowość objawu pierwotnego polegać może na jego mnogości, nieprawidłowym
kształcie, zakażeniu i rozpadzie dna, jego powikłaniu zapaleniem naczyń chłonnych
oraz pozapłciowym umiejscowieniu. Od pomyłek rozpoznawczych w tych
przypadkach uchronić może badanie treści zapalnej wykwitu na obecność krętków.
bladych. Rozpoznanie kiły pierwotnej ustala się na podstawie dodatniego wyniku
badania bakteriologicznego objawu na krętki blade, wystąpienia dodatnich odczynów
serologicznych po 3 tyg. trwania oraz znamiennego obrazu klinicznego. Najmniej
pewnym kryterium jest obraz kliniczny. Krętki blade stwierdza się niekiedy po
wielokrotnym badaniu. Stały objaw stanowi regionalne powiększenie węzłów
chłonnych, które są twarde, niebolesne, nie zrastają się. W rozpoznaniu różnicowym
wchodzą w grę:
• zapalenie nadżerkowe żołędzi,
• opryszczka narządów płciowych,
• owrzodzenie na tle ropnym,
• nabłoniak kolczastokomórkowy powikłany ropieniem
• świerzb,
• nawrotowa kiła wtórna
Rokowanie w kile pierwotnej jest najlepsze z wszystkich okresów kiły: częstość
trwałych wyleczeń w kile pierwotnej surowiczo-ujemnej sięga 100% przypadków.
Warunkiem powodzenia w leczeniu kiły jest możliwie wczesne jej wykrycie.
Kiła wtórna ( Lues secundaria)
Rozwój zmian klinicznych poprzedzają często objawy ogólne, jak bóle głowy, ogólne
rozbicie, nasilenie ich jednak jest bardzo zmienne. Charakterystyczne, tylko
regionalne powiększenie węzłów chłonnych w kile pierwotnej przechodzi w
uogólnione powiększenie węzłów chłonnych obwodowych, odpowiednio do
narastania posocznicy krętkowej i wysiewania się krętków do wszystkich tkanek.
Kiłę wtórną cechują:
1) uogólniony charakter zmian osutkowych, znamienny szczególnie dla
pierwszych tygodni jej trwania;
2) naprzemienne występowanie faz objawowych i bezobjawowych;
3) ewolucyjność wykwitów, początkowo mało nacieczonych, przechodzących
później w bardziej intensywne nacieki, czego wyrazem jest rozwój
różnopostaciowych grudek, a nawet krost;
4) częste zajmowanie ośrodkowego układu nerwowego, czego objawem jest stan
zapalny opon z pojawianiem się pleocytozy oraz wzrost poziomu białka w
płynie mózgowo-rdzeniowym
Rozpoznanie kiły wtórnej nie jest trudne pod warunkiem uwzględnienia 3
parametrów: wywiadu wskazującego na kontakt z kiłą zakaźną; .znamiennych
objawów ze strony skóry i błon śluzowych oraz silnie dodatnich, wyników badania
serologicznego. Sporadycznie posłużyć się można badaniem na krętki blade
wydzieliny pobieranej z podejrzanych o grudki kiłowe wykwitów.
W rozpoznaniu różnicowym wchodzą w grę: wysiewna łuszczyca grudkowa,
przyłuszczyca, łupież różowy, osutki polekowe, a w przypadkach różyczki kiłowej -
zmiany rumieniowo-zapalne charakterystyczne dla zakaźnych chorób osutkowych.
Anginę kiłową różnicować należy z anginą mieszkową, błonicą, anginą Plaut-
Vincenta. Wątpliwości rozpoznawcze może rozstrzygnąć badanie krwi na odczyny
serologiczne. Właściwe rozpoznanie ułatwia często stwierdzenie uogólnionego
powiększenia węzłów chłonnych.
Rokowanie w kile wtórnej wczesnej jest dobre; większą rezerwę zachować należy w
kile wtórnej nawrotowej, w której mimo właściwego leczenia udajesięw 10-20%
przypadków doprowadzić do „negatywizacji” odczynów serologicznych.
Kiła utajona wczesna ( Lues latens recens)
Nazwą kiły utajonej wczesnej, czyli bezobjawowej, określa się brak objawów
klinicznych w okresie 3 lat od zakażenia przy na ogół dodatnich odczynach
serologicznych we krwi. Warunkami rozpoznania tego okresu kiły są:
1) negatywny wynik badania skóry, śluzówek i układu nerwowego co do zmian
kiłowych;
2) dodatni, słabo dodatni lub niestale dodatni wynik badania serologicznego;
3) zakaźność kiły tego okresu, czego wyrazem jest przenoszenie zakażenia z
matki na płód;
4) stwierdzane nierzadko przechodzenie bezobjawowego klinicznie okresu w
objawowy
Kiłę utajoną wczesną cechuje stan chwiejnej równowagi między ustrojem a krętkiem
bladym. W miarę upływu czasu okresy bezobjawowe stają się coraz dłuższe. Chorzy
wolni od zmian kiłowych są często przekonani o swym pełnym zdrowiu, a
stwierdzenie dodatnich wyników badania serologicznego stanowi dla nich często
zaskoczenie. W każdym przypadku kiły utajonej wczesnej jest wskazane zbadanie
partnera płciowego chorego pod kątem ew. zakażenia.
Rozpoznanie tego okresu kiły opiera się zasadniczo na badaniu serologicznym. Duże
znaczenie ma odczyn Nelsona, który wypada zawsze silnie dodatnio, także u
chorych z słabo dodatnimi odczynami klasycznymi.
Kiła późna ( Lues tarda v.tertiaria)
Znaczenie kliniczne tej postaci kiły jest coraz mniejsze z uwagi na rzadkość jej występowania. Charakterystycznymi dla niej wykwitami są kilaki skóry, błon
śluzowych lub narządów wewnętrznych, które, rozwijają się zwykle między 5 a 10
rokiem od zakażenia, sporadycznie jednak znacznie później.
Obraz kliniczny. Zależnie od siedziby rozróżnia się kiłę późną skóry, tkanek
głębszych, układu kostnego lub błon śluzowych. W obrębie skóry dochodzi do
rozwoju albo kiły guzkówo-pełzakowatej (lues tuberculo-serpiginosa), albo do
pojawienia się kilaków, najczęściej pojedynczych ( lues gummosa). W obu, postaciach znamienna jest tendencja do obwodowego poszerzania się wykwitów,
przewlekłego przebiegu oraz ostatecznego ustępowania z pozostawieniem
zanikowych blizn.
Rozpoznanie kiły późnej skóry, śluzówek i układu kostnego ustala się biorąc pod
uwagę znamienny obraz kliniczny, przewlekły przebieg choroby, na ogół dobry stan
chorych, dodatnie odczyny serologiczne. Przy zajęciu układu kostnego pomocne w
rozpoznaniu są wyniki badań rentgenowskich.
Rokowanie w kilakach skóry i śluzówek jest dobre co do ustąpienia zmian. U części chorych w wyniku zniszczeń anatomicznych dojść może do trwałych następstw w
postaci zniekształcających blizn, zniszczeń kości, zaburzeń fonacji, a w przypadku kilaków narządów wenerycznych do odpowiednich zaburzeń ich czynności.
Kiła układu nerwowego ( Lues nervosa)
Dermatologów interesuje przede wszystkim bez-objawowa kiła układu nerwowego.
Do zajęcia układu nerwowego dochodzi już w okresie kiły wtórnej. Częstość zmian w
płynie mózgowo-rdzeniowym ocenia się na 15-20% nie leczonych chorych po 2-3
latach od zakażenia.
Rozpoznanie wczesnego okresu zajęcia układu nerwowego jest możliwe jedynie po
przeprowadzeniu laboratoryjnego badania płynu mózgowo-rdzeniowego, uzyskanego
drogą punkcji lędźwiowej lub podpotylicznej. W odróżnieniu od zapalenia
meningokokowego i ropnego zajęcie opon kiłowe nie powoduje zmętnienia płynu.
Rokowanie w bezobjawowej kile układu nerwowego jest najlepsze spośród
wszystkich postaci kiły tego układu. Leczenie penicyliną doprowadza do całkowitego
cofnięcia się zmian patologicznych, przy czym odczyny nieswoiste znikają po paru
miesiącach, a dodatnie odczyny serologiczne - po 2-3 latach od przeprowadzenia
leczenia, lub nawet później.
Leczenie kiły nabytej
Warunkiem rozpoczęcia leczenia jest zupełnie i pewne rozpoznanie kiły na podstawie
badania bakteriologicznego lub serologicznego; w przypadkach wątpliwych
konieczne się staje wykonanie odczynu Nelsona.
Penicylina stanowi lek z wyboru we wszystkich postaciach i okresach kiły nabytej; wyjątek pod tym względem stanowią stany uczulenia
Obowiązuje zasada, ażeby okres penicylinoterapii w kile wczesnej nie był krótszy niż
2 tyg., a w kile wtórnej nawrotowej i późnej 3-4 tyg. To samo obowiązuje w
bezobjawowej kile układu nerwowego.
Wpływ penicyliny na kiłę. Wyróżnia się tu działanie antybiotyku na krętki blade oraz
na ustępowanie zmian klinicznych i odczynów serologicznych. Do znikania krętków
dochodzi średnio po upływie 9-10 godz. od wstrzyknięcia penicyliny; znikanie to
zbiega się z występowaniem odczynu gorączkowego, utrzymującego się w ciągu
kilkunastu godzin. Wzrost ciepłoty przypisuje się masywnemu rozpadowi krętków pod
wpływem leku oraz związanemu z tym alergiczno-toksycznemu odczynowi ustroju. W
kile wczesnej i nawrotowej odczyn ten nie jest groźny, natomiast w kile późnej i
układu nerwowego prowadzić on może do tzw. paradoksu terapeutycznego,
zależnego od nasilenia się odczynu zapalnego w obrębie kilaków.
Inne antybiotyki w leczeniu kiły. Wskazania do ich stosowania stanowią stany
uczulenia chorych w stosunku do penicyliny. W najczęstszym użyciu są:
• erytromycyna,
• tetracyklina,
• oksytetracyklina
• chloromycetyna.
Antybiotyki te działają przeciw-kiłowo kilka razy słabiej od penicyliny. Wobec braku
pewności, że chorzy będą przyjmowali sami leki doustne, podawanie ich
uzasadnione jest jedynie w warunkach szpitalnych. Ujemną stroną omawianych
antybiotyków jest niejednakowe wchłanianie się ich przez jelita, hamowanie flory
jelitowej oraz powodowanie nierzadkich objawów ubocznych ze strony przewodu
pokarmowego.
Wyleczalność i rokowanie w kile nabytej. Jest ono znacznie korzystniejsze w kile
wczesnej, niż w kile wtórnej nawrotowej. O ile w pierwszym okresie częstość
wyleczeń sięga 100 %, o tyle w kile wtórnej nie przekracza 80-90%.
Rokowanie w kile utajonej późnej jest znacznie lepsze, niż w kilakach. W razie umiejscowienia tych ostatnich w ważnych życiowo narządach dochodzić może do
nieodwracalnych zniszczeń anatomicznych i odpowiednich zaburzeń w czynności
narządów, jak niewydolności krążenia i in.
Kiła wrodzona ( Lues congenita)
Warunkami zakażenia płodu krętkami bladymi są:
1) czynna kiła u matki,
2) rozwinięte łożysko.
Ten ostatni czynnik warunkuje zakażalność płodu poczynając od 5 miesiąca ciąży.
Los zakażonego płodu może być różny, na co wpływa stopień posocznicy krętkowej
u matki oraz okres ciąży. W im wcześniejszym okresie ciąży dojdzie do zakażenia,
tym mniej pomyślnie kształtuje się rokowanie. W szczególności dochodzić może do:
1) obumarcia płodu i porodu niewczesnego;
2) przedwczesnego urodzenia dziecka z ciężkimi zmianami kiły wrodzonej.
W razie porodu czasowego - objawy kiły występują często po kilku tygodniach życia.
U części dzieci dochodzi do wystąpienia zmian kiłowych w pierwszych latach życia
lub znacznie później, między 8 a 14 r.ż. W części przypadków jedynym dowodem
zakażenia są dodatnie odczyny serologiczne lub obecność stygmatów kiłowych.
Kiła wrodzona wczesna ( Lues congenita recens)
Odpowiada ona kile wtórnej dorosłych. Obraz kliniczny jest bardzo znamienny i
różnie nasilony; składają się na niego zmiany ze strony skóry, błon śluzowych,
układu kostnego, narządów wewnętrznych. Wpływa to w zasadniczy sposób na
szansę przeżycia noworodków czy niemowląt.
Obraz kliniczny. W stanie ogólnym dzieci zwraca uwagę wyniszczenie, powiększenie
wątroby i śledziony, skłonność do zapaleń płuc, niedokrwistość oraz starczy wygląd
dzieci, zależny od wstecznych zmian w skórze i uszkodzeń gruczołów wewnętrznego
wydzielania.
Rozpoznanie kiły wrodzonej ustala się uwzględniając obraz kliniczny, wyniki badań
radiologicznych kośćca, szczególnie kości długich kończyn górnych i dolnych,
zachowanie się odczynów serologicznych oraz stan zdrowia matki i jej leczenie. W
razie wątpliwości rozpoznawczych konieczna jest kilkutygodniowa obserwacja,
sprowadzająca się do kontroli klinicznej i serologicznej dzieci.
Kiła wrodzona późna ( Lues congenita tarda)
Odpowiada ona kile późnej dorosłych; może być objawową i bezobjawową klinicznie.
Do rozwoju pierwszych zmian dochodzi zwykle między 8 a 14 rokiem życia dzieci.
Obraz kliniczny. Składają się na niego w różnym skojarzeniu tzw. stygmaty kilowe i zmiany kilowe czynne. Do stygmatów zalicza się nieprawidłowości w uzębieniu
stałym, jak zęby Hutchinsona, podniebienie gotyckie, nawarstwienia okostnej w
obrębie obojczyka i kości podudzi, blizny Parrota w otoczeniu otworów naturalnych,
czaszka kwadratowa lub pośladkowata, nos siodełkowaty, głuchota, opóźniony
rozwój fizyczny i umysłowy dzieci.
Czynne zmiany, poza pewnymi wyjątkami, nie różnią się niczym od zmian w kile
nabytej dorosłych. Mogą to być kilaki, kiła guzkowo-pełzakowata, zapalenie
wysiękowe stawów, kiła układu nerwowego bezobjawowa.
Zapobieganie kile wrodzonej sprowadza się do możliwie wczesnego wykrywania kiły
u ciężarnych i energicznego jej leczenia. Obowiązuje zasada przeprowadzania 2-
krotnego badania serologicznego u ciężarnych, w pierwszej i drugiej połowie ciąży.
Właściwe dla danego okresu kiły leczenie może zapobiec przejściu kiły na płód, a w razie jego zakażenia - wyleczyć go. Jeśli ciężarną leczono penicyliną w pierwszym
okresie ciąży, należy powtórzyć leczenie w drugim okresie. Ażeby zmniejszyć ryzyko
przejścia kiły na płód, przyjęto jako zasadę leczyć penicyliną każdą ciężarną, która
przebyła kiłę przed zajściem w ciążę, niezależnie od -stanu klinicznego i zachowania
się odczynów serologicznych.
Rzeżączka
Gonorrhoea
Rzeżączka jest najczęstszą chorobą weneryczną; zwraca uwagę brak tendencji do
spadku zachorowalności na nią. W odróżnieniu od kiły jest ona bardziej zakaźna, nie
powoduje odporności, wynajdywanie kontaktów jest w niej trudniejsze. Wywołujące
zakażenie gonokoki wykazują często lekooporność w stosunku do penicyliny.
Źródła zakażenia. Rzeżączkę powoduje bezpośredni kontakt płciowy z osobą chorą,
rzadziej zakażenie ma charakter pośredni, przez przedmioty wspólnego użytku, jak
gąbki, ręczniki itp . W rzeżączce u małych dziewczynek dużą rolę odgrywa wspólne
spanie z chorą matką oraz nieprzestrzeganie higieny w miejscach wspólnego
przebywania dzieci (przedszkola, domy dziecka).
Okres wylęgania rzeżączki wynosi 2-5 dni; wydłuża się on u osób z częstymi
reinfekcjami.
Obraz kliniczny. Gonokoki przedostawszy się na śluzówkę wywołują najpierw wysięk
surowiczy, który przechodzi w surowiczo-ropny i ropny. Ze śluzówki zarazek
przedostaje się do warstwy podśluzówkowej, skąd przenikać może do naczyń
chłonnych i krwionośnych. Rzeżączka szerzy się przez ciągłość, zajmując nie tylko
dalsze wstępujące odcinki narządów moczowo-płciowych, ale powodując również
zajęcie uchyłków błony śluzowej i gruczołów cewkowych. Gonokoki rozwijają się
szczególnie łatwo w obrębie śluzówek wysłanych nabłonkiem walcowatym (cewka
moczowa, śluzówka macicy, jajowody i odbytnica).
Podział rzeżączki. Klinicznie dzieli się ją na:
1) rzeżączkę objawową, z charakterystycznym dla niej wyciekiem ropnym lub
śluzowym, zawierającym gonokoki
2) rzeżączkę bezobjawową, cechującą się nieobecnością zmian klinicznych i
dodatnim wynikiem badań bakteriologicznych;
3) rzeżączkę utajoną, w której badanie kliniczne i bakteriologiczne daje wyniki ujemne, podczas gdy epidemiologicznie stwierdza się zakaźność osoby
badanej dla innych osób.
Metody wykrywania gonokoków. Podstawą rozpoznania rzeżączki jest wykrycie
gonokoków w barwionych preparatach wydzieliny ze śluzówki. Preparat barwi się
najczęściej błękitem metylenowym, a u kobiet według metody Grama. Przy tym
ostatnim barwieniu gonokoki zabarwiają się na czerwono, a komórki na różowo.
Wydzielinę do badania pobiera się metalową ezą, bez lub po dokonaniu prowokacji;
tę ostatnią wykonuje się coraz rzadziej. Istotny postęp w diagnostyce rzeżączki
stanowią posiewy wydzieliny, a w przygotowanych dla tego celu laboratoriach -
oznaczanie wrażliwości gonokoków na penicylinę.
Rzeżączka u mężczyzn
Rozróżnia się ostrą i przewlekłą rzeżączkę oraz niepowikłaną i powikłaną. Rzeżączka ostra cechuje się ropnym wyciekiem z cewki moczowej, łatwością wykrywania
gonokoków, dużymi dolegliwościami podmiotowymi oraz ograniczeniem procesu
zapalnego do przedniej części cewki moczowej. Podstawą rozpoznania jest
stwierdzenie w preparacie typowych dwoinek Neissera w wydzielinie z cewki.
Ostre rzeżączkowe zapalenie tylnej cewki (urethritis gonorrhoica acuta posterior) uważa się za powikłanie najczęstsze spośród wszystkich. Rozwojowi jego sprzyjają
takie czynniki, jak ciężka praca fizyczna, picie alkoholu i nieodpowiednie leczenie.
Objawy kliniczne polegają na częstym oddawaniu moczu, miejscowych bólach,
parciu na mocz.
Zapalenie rzeżączkowe najądrza (epididymitis gnc). Do rozwoju jego dochodzi w przebiegu ostrej i przewlekłej rzeżączki. Częstość tego powikłania nie przekracza
aktualnie 2-3 % wszystkich przypadków rzeżączki; jest to powikłanie drugie z rzędu
co do częstości po zapaleniu tylnej części cewki moczowej. Rozwojowi tego
powikłania sprzyja ciężka praca fizyczna, uprawianie sportu, jazda na rowerze i
motocyklu, picie alkoholu oraz stosunki płciowe.
Rzeżączka u kobiet. Ma ona duże znaczenie epidemiologiczne z uwagi na częstą
bezobjawowość lub stan utajenia, a ponadto późne rozpoznawanie, oparte często na
danych wywiadów wskazujących na zakaźność chorej. Podobnie jak u mężczyzn,
rzeżączka u kobiet przebiegać może ostro lub przewlekle, być niepowikłaną lub wikłać się wciąganiem w proces zapalny gruczołów Skenego i Bartholina, śluzówki
trzonu macicy, jajowodów, jajników i odbytnicy. Zakaźność rzeżączki u kobiet ma
często charakter okresowy: jest ona znaczniejsza w okresie miesiączki i po jej
zakończeniu, co tłumaczy się przekrwieniem śluzówek w tym okresie.
Zapalenie rzeżączkowe cewki moczowej u kobiet ( urethritis gnc). Objawami jest obfita wydzielina ropna z cewki i przewodów okołocewkowych. Rzeżączce ostrej
towarzyszy często zapalenie sromu, powodowane macerującym działaniem ropy
ściekającej z cewki. Objawami zapalenia sromu jest obrzęk i przekrwienie zapalne
warg sromowych większych. Nadżerki tej okolicy są przyczyną znacznej bolesności.
Chore skarżą się na pieczenie i ból w trakcie oddawania moczu.
Rozpoznanie ostrej i przewlekłej rzeżączki cewki moczowej potwierdzają dodatnie
wyniki badania na gonokoki wydzieliny zapalnej z cewki.
Zapalenie rzeżączkowe pochwy stanowi rzadkość u dojrzałych kobiet: może ono
występować u osób z zaburzeniami hormonalnymi oraz w okresie ciąży i połogu.
Objawami tego zapalenia są obfite upławy, przekrwienie i obrzęk śluzówki oraz
rozwój bolesnych nadżerek.
Zapalenie rzeżączkowe szyjki macicy (endocervicitis gnc). Stanowi ono jedno z częstszych zapaleń śluzówki narządów płciowych.
Zapalenie rzeżączkowe trzonu macicy (endometritis gnc) jest następstwem
szerzącego się wstępującego zakażenia z szyjki na śluzówkę trzonu. Jak palenie
każdego odcinka śluzówki - przebiega ono ostro lub przewlekle; ostre zapalenie
cechuje się zaburzeniami cyklu miesiączkowego oraz bólami krzyża.
Zapalenie rzeżączkowe przydatków (adnexitis gnć) jest następstwem
wstępującego zakażenia z trzonu macicy. Obraz kliniczny zapalenia przydatków jest
bardzo różny, zależnie od tego, czy zapalenie przebiega ostro, czy przewlekle.
Leczenie rzeżączki
W ostatnich latach obserwuje się nierzadką lekooporność dwoinek na ogólnie
uznawane za skuteczne dawki penicyliny. Lekooporność ta jest względna; polega
ona na zmniejszeniu wrażliwości gonokoków. Wyższe dawkowanie penicyliny może
przełamać lekooporność. Do chwili obecnej nie spotkano gonokoków całkowicie opornych na penicylinę. W związku z powyższym penicylina stanowi w dalszym ciągu lek z wyboru we wszystkich okresach i postaciach rzeżączki. Penicyliną leczy się
również pierwszy nawrót rzeżączki przy użyciu co najmniej dwukrotnie wyższych
dawek od stosowanych po raz pierwszy.
Rzęsistkowica
Trichomoniasis
Dane ogólne. Rzęsistkowica jest chorobą z pogranicza wenerologii i ginekologii. U
kobiet choroba jest częstsza niż u mężczyzn. Rzęsistkowicę wywołuje pierwotniak
zwany rzęsistkiem pochwowym (Trichomonas vaginalis), należący do rodziny
wiciowców.
Drogi szerzenia się. Choroba przenosi się najczęściej przez kontakt płciowy, i z tego powodu uważa się-ją za chorobę weneryczną. Źródłem zakażenia są chore na
rzęsistkowicę kobiety, które zakażają zdrowych mężczyzn (i odwrotnie).Rzęsistek
rozwija się obficie w pochwie gdzie wywołuje jej ostre lub przewlekłe zapalenie
cechujące się zaczerwienieniem ścian oraz obfitą pienistą wydzieliną.
Zakażeniu ulegać mogą u kobiet: cewka moczowa, gruczoły Skenegoi Bartholina
oraz miedniczki nerkowe; u i mężczyzn - cewka moczowa; gruczoł krokowy i
najądrza; u obu płci – pęcherz moczowy.