Skały osadowe powstają w wyniku osadzania się
i cementowania produktów wietrzenia innych
skał występujących na kuli ziemskiej jak
również nagromadzenia się resztek roslinnych i
zwierzęcych o różnym stopniu rozkładu na
lądach i morzach specjalne znaczenie w ich
powstawaniu maja :wahania temperatury na
pow wietrzejących skał, znaczna rozpiętość opadów,
stosunek parowania do ilości opadów ,
udział organizmów żywych
W procesie powst skal
osadowych należy wyróżnić kilka etapów
: wietrzenie jest to proces ściśle związanego
z tworzeniem większości skał osadowych
, dostrczających substratu grubo lub
drobnoziarnistego zasobnego w minerały ilaste ,
wodorotlenki żelaza i glinu a także minerały
najodporniejsze na wietrzenie transport zwietrzałeg
o materiału wpływa na wielkość kształt i stopien obtoczenia ziarna.
Sedymentacja- zachodzi jednoczesnie z transportem wodnym,
procesy te powodują oddzielenie się minerałów grupy S i O2
od grupy innych składników w zależności od klimatu mogą
powstawać minerały ilaste lub wodorotlenki glinu.
W czasie sedymentacji zwłaszcza powolnej następuję
zróżnicowanie geochemiczne pierwiastkówktórąwchodz
ą w skład skał osadowych.Sedymentacja przebiega w
środowisku morskim przejsciowym i kontynentalnym
diageneza prowadzi do zwiększenia ich twardości i zbitości.
Diagenezą nazywa się wszelkie przeobrażenie afizyczne i c
hemiczne zachodzące w osadzie przebiegajace w warunkach
ciśnienia i temperatury nie różniących się lub niewiele rózniących
od warukków w jakich osad został złożony
skaly osadowe dzieli się na 3 klasy:
klasa 1
skały piroklastyczne , klastyczne
skały piroklastyczne są to osady
przejsciowe między skałami magmowymi i
osadowymi tworza się w wyniku wybuchów
wulkanów w osadach piroklastycznych występują
również tufu i tufity tufy składają się z popiołów
wulkanicznych z okruchów minerałów magmowych
oraz z okruchów szkliwa Tufity zawierają poza
tym domieszkę materiału osadowego
skały klastycze
dzielą się na grubo średnio i drobnookruchowe
Grubookruchowe to gruzy i żwiry , jest to lużny
materiał okruchowy o wielkości ziaren 2 mm o
ziarnach ostrokrawędziastych ( gruzy)
obtoczonych ( żwiry ) materiał ten może
się składać z okruchów jednego kilku
lub wielu gatunków skał najlepsze obtoczenie
mają żwiary plażowe mniejsze rzeczne
a najgorzej wysorotwane najsłabiej
obtoczone występują w osadach lodowcowych
cechy te są wieć zależe od szybkości
płynącej wody
Srednookruchowe skały osadowe to
piaski piaskowce arkozy i szarogłazy
Piaski są to luźne skały okruchowe o wielkości
ziaren od 2 do 0,1mm średnicy nie zależnie
od ich składu mineralnego klasyfikacje piasków
można przeprowadzićna podastawie ich struktury
przy czym wydziela się piaski grubo, średnio
i drobnoziarniste o ziarnie obtoczonymm
lub ostrokrawędziastym biorąc pod uwagę środowisko
sedymentacji można wydzielic piaski wydmowe rzeczne
lodowcowe płytkowodne dominującym materiałem jest
kwarc barwa zalezy od zawartości tlenków i
wodorotlenków
Drobnookruchowe skały osadowe to mułki i lessy
(lużne) oraz mułowce ( scementowane)
Mułki to skały osadowe podobne do piasków lecz
o mniejszej średnicyy ziarna składnik przeważający
to kwarc ale mułki są bogatsze w skalanie
minerały ilaste i wodorotlenki żelaza
Less ma zblizoną średnice ziarn do mułków jest
jednek typowym utworem eolicznym
typowy less skład asie z kwarcu
glinokrzemianów węglanów
ziarna lessu sąostrokrawędziaste a dominuję
frakcja drobnego pyłu
mułowce są skałami drobnookruchowymi
podobnymi do piaskowców jednak uboższymi
w kwarc a bogatszymi w minerały ilaste
ziarna ostrokrawędziaste i dobrze
wysortowane średnica 0,1 do 0,001
tekstura na ogół bezładna lub kierunkowa