ZESTAWIENIE NAJWAŻNIEJSZYCH DAT

ok. 200000 p.n.e.
ok. 30000 p.n.e. ok. 12300
10000
- p.n.e.
ok. 8000
p.n.e. ok. 40001700
p.n.e. ok. 1700650
p.n.e. ok. 1300-400
p.n.e. ok. 650-400
p.n.e. ok. 400 p.n.e.
ok. pocz. n.e.
pocz. n.e.
375 n.e. 375570 5701250 VII w.
IX w.
ok. 964/5
966
967
972 9921025
997
1000
10041005
10071013 10151018
19*
pojawienie się człowieka na ziemiach polskich, starszy paleolit
kultura oryniacka
późnoplejstoceńscy łowcy reniferów
mezolit neolit
.. "*Y* -
epoka brązu okres kultury łużyckiej początki epoki żelaza okres lateński
okres rzymski i ; > okres wędrówek ludów okres wczesnośredniowieczny powstanie organizacji terytorialnej na naszych ziemiach państwo Wiślan; zapewne początki państwa Piastów walki Mieszka I z Pomorzanami chrzest Polski
zwycięstwo Mieszka nad Wich-manem
bitwa pod Cedynią panowanie Bolesława Chrobrego
śmierć św. Wojciecha zjazd gnieźnieński, utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie pierwsza wojna polsko-nie-miecka
druga wojna polsko-niemiecka trzecia wojna polsko-niemiecka
1018 pokój w Budziszynie 1018 zdobycie Grodów Czerwieńskich 1025 koronacja Bolesława Chrobrego 10251034 panowanie Mieszka II
1031 klęska Mieszka II; panowanie Bezpryma
1032 powrót Mieszka II 10341058 panowanie Kazimierza Odnowiciela
10341039 powstanie ludowe, najazd księ-, i. ... cia czeskiego Brzetysława, utrata Śląska
1050 odzyskanie Śląska 10581079 panowanie Bolesława Śmiałego 1076 koronacja Bolesława 1079 wygnanie Bolesława z kraju 10791102 panowanie Władysława Hermana
10911092 wyprawy polskie na Pomorze 1092 walki z Połowcami 1097 utworzenie dzielnic dla Zbigniewa i Bolesława Krzywoustego 11061107 walka Bolesława ze Zbigniewem 1109 wojna polsko-niemiecka 11121113 (?) powstanie kroniki tzw. Galia
Anonima
11161122 podbój Pomorza 1124 pierwsza wyprawa Ottona bam-berskiego na Pomorze
1135 zjazd w Merseburgu
1136 bulla Innocentego II dla arcybiskupstwa w Gnieźnie
1138 tzw. testament Krzywoustego 11381146 panowanie Władysława, zwanego następnie Wygnańcem 1146 wygnanie Władysława II 11461173 panowanie Bolesława Kędzierzawego
1146 wyprawa Konrada III na Polskę 1157 wyprawa Fryderyka I Barba-rossy na Polskę i pokój w Krzysz-. i. > kowie
11731177 panowanie Mieszka III Starego 11771194 panowanie Kazimierza Sprawiedliwego
291
1180
1181
11941202 1202
12021205 12051210 1210
1210/11
12111227
1211
1215
1226
1227 12281231
1232
12321238
1237
12381241
1241
1242 12431279
1249
1257
1259
12791296
12791288
1287
1295
12961300
1300
13001305
1306
13061333
1308
1309
13111312 1314
zjazd w Łęczycy utrata Pomorza Nadodrzań-skiego
walki o tron krakowski Władysław Laskonogi w Krakowie
walki o tron krakowski Leszek Biały w Małopolsce przywilej borzykowski dla kościoła
Mieszko Plątonogi w Małopolsce
panowanie Leszka Białego w Małopolsce
pierwsza wzmianka o prawie niemieckim dla Złotoryi przywilej wolborski dla kościoła Konrad Mazowiecki sprowadza do Polski Krzyżaków śmierć Leszka Białego pod Gą-sawą
panowanie Władysława Lasko-nogiego w Małopolsce, walki o tron krakowski
Konrad Mazowiecki w Krakowie
panowanie Henryka Brodatego w Małopolsce
połączenie Zakonu Kawalerów Mieczowych z Krzyżakami; lokacja Płocka
panowanie Henryka Pobożnego najazd tatarski, bitwa pod Legnicą
lokacja Wrocławia panowanie Bolesława Wstydliwego w Małopolsce ~7IIZ~ utrata Ziemi Lubuskiej -lokacja Krakowa drugi najazd tatarski panowanie Przemyśla II w Wielkopolsce
panowanie Leszka Czarnego w Małopolsce " trzeci najazd tatarski zjednoczenie Pomorza z Wielkopolską; koronacja Przemyśla II w Gnieźnie
panowanie Władysława Łokietka w Wielkopolsce koronacja Wacława II panowanie Wacława II śmierć Wacława III panowanie Władysława Łokietka utrata Gdańska utrata Pomorza Gdańskiego na rzecz Krzyżaków bunt wójta Alberta w Krakowie odzyskanie przez Łokietka Wielkopolski w walce z książętami głogowskimi
1320 koronacja Władysława Łokietka 13201321 proces polsko-krzyżacki o Pomorze 13271329 zhołdowanie Śląska przez Jana
Luksemburskiego
1327/1332 wojna z Krzyżakami 1331 bitwa pod Płowcami 13331370 panowanie Kazimierza Wielkiego 1335 traktat w Wyszehradzie 1339 polsko-krzyżacki proces o Pomorze w Warszawie
1343 pokój kaliski z Krzyżakami 13401366 walki o zdobycie Rusi Czerwonej
1352 konfederacja Maćka Borkowica; układ w Pradze Kazimierz zrzeka się oficjalnie Śląska na rzecz Luksemburgów 13561360 (?) statusy Kazimierza Wielkiego
1364 założenie uniwersytetu krakowskiego ,
1365 odzyskanie Santoka i Drezdenka przez Polskę
13701382 panowanie Ludwika Węgierskiego
1370 utrata Santoka na rzecz Brandenburgii
1374 przywilej koszycki
1383 � wojna domowa w Wielkopolsce
13831384 bezkrólewie
13841399 panowanie Jadwigi
1385 unia w Krewię
13861434 panowanie Władysłwa Jagiełły
1387 chrzest Litwy
1388 przywilej piotrkowski nadany
szlachcie przez Jagiełłę 13921430 rządy Witolda na Litwie
1399 bitwa nad Worskłą
1400 odnowienie uniwersytetu krakowskiego
1401 unia wileńsko-radomska 1404 pokój litewsko-krzyżacki 1408 pokój litewsko-moskiewski 14091411 wielka wojna z Krzyżakami
1410 bitwa pod Grunwaldem
1411 pokój toruński
1412 zjazd w Lubowli; uzyskanie miast spiskich
1413 unia horodelska
1422 '�>*/ � Zygmunt Korybu to wieź namiestnikiem w Czechach; wojna z ,;ii,; ��- Krzyżakami; pokój mielneński; �'�'� <-''" ���'�''�'�*' przywilej czerwiński
1423 statut warcki 1425 przywilej brzeski 1430 przywilej jedlneński 14301432 panowanie Świdrygiełły na Litwie 14321440 panowanie Zygmunta Kiejstu-
towicza na Litwie 1432 unia grodzieńska
292
:ka
:gO
10-ca; na
a ra-
er-m-
ny
k-
i
1433 przywilej krakowski 14341444 panowanie Władysława III 1435 bitwa pod Wiłkomierzem; pokój z Krzyżakami w Brześciu
1439 konfederacja Spytka z Melszty-na; bitwa pod Grotnikami
1440 powstanie Związku Pruskiego 14401492 panowanie Kazimierza Jagiel-
lończyka na Litwie 14401444 panowanie Władysława III na
Węgrzech
1443 kupno księstwa siewierskiego przez Zbigniewa Oleśnickiego
1444 bitwa pod Warną
14471492 panowanie Kazimierza Jagiel-lończyka
1449 pokój litewsko-moskiewski
14541466 wojna trzynastoletnia
1454 inkorporacja Prus; przywileje , . cerekwickie; bitwa pod Chojnicami; przywileje nieszawskie
1457 przywileje dla Gdańska, Elbląga i Torunia
1462 bitwa nad Jeziorem Żarnowie-
Ckim --<�l !,>,>! 1466 pokój toruński
1471 powołanie Władysława Jagiel-lończyka na tron czeski
1474 pierwszy druk w Polsce
14781479 wojna "popia"
1484 zdobycie Kilii i Białogrodu przez Turcję
1489 odsłonięcie ołtarza Mariackiego w Krakowie
1490 powołanie Władysława Jagiel-
lończyka na tron węgierski
1492 ruchy chłopskie na Podkarpaciu 14921501 panowanie Jana Olbrachta 14921506 panowanie Aleksandra na Litwie 14921494 wojna litewsko-rosyjska
1494 kupno księstwa zatorskiego
1495 wcielenie księstwa płockiego do Korony
1496 przywilej piotrkowski ograniczenie prawa wyjścia chłopa ze wsi
1497 wyprawa mołdawska Jana Olbrachta 1499 unia wileńska
15001503 wojna litewsko-rosyjska ,;^'|t"
15011506 panowanie Aleksandra 1501 unia mielnicka 15041506 Zygmunt Stary namiestnikiem Śląska
1505 konstytucja Nihil novi
1506 statut Jana Łaskiego ......
15061548 panowanie Zygmunta I Starego
15071508 wojna litewsko-rosyjska 15121522 wojna litewsko-rosyjska 1514 utrata Smoleńska; zwycięska dla Litwy bitwa pod Orszą
1515 zjazd wiedeński
1518 oddanie szlachcie jurysdykcji nad poddanymi
15191521 wojna z Krzyżakami
1520 uchwały toruńsko-bydgoskie w sprawie chłopskiej
1525 sekularyzacja Zakonu Krzyżackiego, hołd pruski
15251526 powstanie pospólstwa w Gdańsku
1526 śmierć Janusza III mazowieckiego
1529 ostateczne przyłączenie Mazowsza do Korony
1530 koronacja Zygmunta Augusta
1531 bitwa pod Obertynem 1533 pokój wieczysty z Turcją 15341537 wojna litewsko-rosyjska 1537 wojna "kokoszą" 1543 pierwsze wydanie dzieła Mikołaja Kopernika De revolutioni-� iiiif/tirifty bus orbium coelestium; śmierć
Mikołaja Kopernika
15481572 panowanie Zygmunta Augusta 1554 pierwszy synod kalwiński 1557 traktat pozwolski; pomiara włó-
czna
15581582 wojna o Inflanty 1561 sekularyzacja Inflant; inkorporacja Inflant 15621563 sejm egzekucyjny
1563 utworzenie skarbu w Rawie; utrata Połocka
1564 inkorporacja Oświęcimia i Za-tora; jezuici w Polsce
1565 sejm piotrkowski; unifikacja miar i wag
1568 utworzenie Komisji Morskiej
1569 unia lubelska; wcielenie Podlasia i ziem Ukrainy do Korony
1570 ugoda sandomierska; statuty K Karnkowskiego, kongres szczeciński
1573 konfederacja warszawska; pierwsza elekcja viritim; wybór Henryka Walezego na króla Polski
1574 ucieczka Henryka Walezego
1575 podwójna elekcja Stefana Batorego i cesarza Maksymiliana 15761586 panowanie Stefana Batorego
1577 wojna z Gdańskiem; przyjęcie uchwał soboru trydenckiego
1578 ustanowienie Trybunału Koronnego; utworzenie piechoty wy-branieckiej
1579 .,3 wyprawa na Połock; założenie Akademii Wileńskiej
1580 wyprawa na Wielkie Łuki
1581 wyprawa na Psków
1582 rozejm w Jamie Zapolskim 1584 śmierć Jana Kochanowskiego
293
1585
1587
15871632 1588
1591
15921598
15941596
1596
1600
16041606
1605
1607
1606-1608
1610
1611
1612
1619
1620
1621
1622
1625
1626
1627
1629
1630
16321648
1634
1635
1637
1638
1646
1648
1648
16481668 1649
1651
zniesienie statutów Karnkow- 1652 skiego
podwójna elekcja Zygmunta 1654 Wazy i arcyksięcia Maksymiliana 16541667 panowanie Zygmunta III 16551660 bitwa pod Byczyną; III statut 1655 litewski
zburzenie zborów protestanckich w Krakowie i Wilnie; powstanie kozackie Kosińskiego panowanie Zygmunta III w Szwecji 1656 powstanie kozackie Nalewajki unia brzeska 1657 wybuch wojny ze Szwecją; wyprawa wołoska Zamoyskiego panowanie Dymitra Samozwań- 1658 ca w Rosji
bitwa pod Kircholmem 1660 początek akcji polskiej przeciw Rosji po stronie drugiego Dymitra Samozwańca
rokosz Zebrzydowskiego 1661 bitwa pod Kłuszynem 16611663 zdobycie Smoleńska; przeniesienie lenna pruskiego na linię elek- 16651666 torską Hohenzollernów 1666 kapitulacja Polaków na Kremlu 1667 rozejm dywiliński
bitwa pod Cecorą 16691673 bitwa pod Chocimiem; utrata Rygi � . 1672 rozejm mitawski utrata Dorpatu
utrata portów pruskich 1673 bitwa pod Oliwą 16741696 bitwa pod Trzcianą; rozejm ze 1676 Szwecją w Starym Targu, powstanie kozackie Fedorowicza 1675 panowanie Władysława IV pokój polsko-rosyjski w Pola- 1683 nowie
rozejm ze Szwecją w Sztumskiej 1686 Wsi 16971733 powstanie kozackie Pawluka; 1699 wcielenie Lęborka i Bytowa 1700 powstanie Ostrzanina
sejm inkwizycyjny 17001721 podział Pomorza Zachodniego 1702 między Szwecję i Brandenburgię wybuch powstania Chmielni- 1704 ckiego; bitwy nad Żółtymi Wodami, pod Korsuniem i Piławca-mi
panowanie Jana Kazimierza 1706 oblężenie Zbaraża i ugoda zbo- 1709 rowska 1713 ruch Kostki-Napierskiego; bi- 17151717 twa pod Beresteczkiem; ugoda 1717 w Białej Cerkwi 1720
bitwa pod Batohem; zerwanie sejmu przez Sicińskiego radaperejasławska; przyłączenie lewobrzeżnej Ukrainy do Rosji wojna polsko-rosyjska wojna polsko-szwedzka kapitulacja pod Ujściem; obrona Częstochowy; konfederacja tyszowiecka
"śluby lwowskie" Jana Kazimierza
najazd Rakoczego; traktaty welawsko-bydgoskie; bitwa pod Czarnym Ostrowiem wypędzenie arian z Polski; ugoda hadziacka
pokój w Oliwie; bitwy z Rosją pod Polonką i Słobodyszczami; kapitulacja Rosjan pod Cudno-wem
odzyskanie Wilna Związek Święcony i Związek Pobożny
rokosz Lubomirskiego bitwa pod Mątwami rozejm w Andruszwie; bitwa pod Podhajcami panowanie Michała Korybuta Wiśniowieckiego najazd turecki; traktat buczacki; konfederacje gołąbska i szcze-brzeszyńska bitwa pod Chocimiem panowanie Jana III Sobieskiego walki pod Żórawnem i traktat żórawiński
przymierze francusko-polskie w Jaworowie
odsiecz Wiednia; bitwy pod Parkanami
pokój Grzymułtowskiego panowanie Augusta II Sasa
- pokój w Karłowicach
- wojna domowa na Litwie i bitwa pod Olejnikami
- wojna pomocna
- bitwa pod Kliszowem; powstanie kozackie Paleja
- konfederacje warszawska i sandomierska; elekcja Stanisława Leszczyńskiego; traktat na-rewski
- traktat w Altranstadt
- bitwa pod Połtawą
- zajęcie Szczecina przez Prusy
- konfederacja tarnogrodzka
- sejm "niemy" układ poczdamski
*
294
1724 rozruchy toruńskie 1773 J'j 1733 podwójna elekcja Stanisława
Leszczyńskiego i Augusta III 1780 17331763 panowanie Augusta III Sasa 1787 1734 zdobycie Gdańska przez Rosjan; konfederacja dzikowska 17881792 1736 sejm pacyfikacyjny 1788 1740 otwarcie Collegium nobilium 17401745 zajęcie Śląska przez Prusy 1789
1748 założenie biblioteki Załuskich 1790
1749 Glos wolny wolność ubezpieczający Stanisława Leszczyn- 1791 skiego
1754 ustawa dla szkół pijarskich 1792 17601763 O skutecznym rad sposobie
Stanisława Konarskiego
1764 reformy sejmu konwokacyjnego 1793 17641795 panowanie Stanisława Augusta 1794 Poniatowskiego
1767 konfederacja radomska
1768 koliszczyzna
17681772 konfederacja barska
1769 Austria zajmuje Spisz
1772 pierwszy rozbiór Polski 1795
J ' kodeks Andrzeja Zamoyskiego
Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego Stanisława Staszica
Sejm Wielki
Anonima listów kilka Hugona Kołłątaja
"Czarna procesja"
Przestrogi dla Polski Stanisława Staszica
Prawo o miastach; Konstytucja 3 maja
konfederacja targowicka; interwencja rosyjska bitwy pod Zieleńcami i Dubienką
drugi rozbiór Polski
Powstanie Kościuszkowskie; insurekcja warszawska; uniwersał połaniecki; bitwy pod Racławicami i Szczekocinami; oblężenie Warszawy; bitwa pod Maciejo-wicami
trzeci rozbiór Polski