98.Scharakteryzuj teorie Bekesego
Bekesy stwierdził, że powstająca w cieczach
ślimaka (pod wpływem zmienionego ciśnienia w
okienku owalnym) fala hydrodynamiczna powoduje
bardzo specjalny rodzaj wychylenia błony
podstawnej, mianowicie wytwarza w tej błonie falę
wędrującą, jej charakterystyczną cechą jest dobrze
wyodrębnione w kazdej chwili maksimum
wychylenia, które wędruje wzdłuż błony podstawnej,
a więc zmienia swoje położenie w czasie. Bekesy
zaobserwował następnie, że przesuwając się wzdłuz
błony podstawnej, chwilowe maksimum wychylenia
zmienia swoją wartość przy czym kierunek
rozchodzenia się fali wędrującej jest zawsze taki
sam - od ucha środkowego ku szparze osklepka
oka. Istotę teorii Bekesy'ego stanowi natomiast jego
następna obserwacja doświadczalna, ze największa
wartość wędrującego maksimum przypada- na
różne miejsce w błonie podstawnej w zalezności od
częstotliwości padającego dz
więku. Jak widać,
dz
więki o wysokich częstotliwościach pobudzają
najsilniej miejsca blisko okienek, częstotliwości
niskie zaś - okolice szpary osklepka. Szybkość fali
wędrującej Bekesy'ego jest największa w okolicy
okienka owalnego i spada bardzo szybko (ściślej:
wykładniczo) w funkcji odległości od tego miejsca,
czas zaś potrzebny na dotarcie tej fali do szpary
osklepka wynosi w ślimaku ludzkim około 5
milisekund. Teoria. Bekesy'ego jest oczywiście
teorią miejsca, Teoria Bekesy'ego jest nie do końca
akceptowana przez wszystkich. Pierwszy ze
stawianych jej zarzutów jest związany z tym, ze
Bekesy badał jedynie ślimaki "martwe'; (tj. pobierane
ze zwłok). Drugi z zarzutów odnosi się do faktu, ze
poniewaz wychylenia błony podstawnej są niezwykle
małe (wartość progowa wynosi tylko część
nanometra!), zatem Bekesy musiał uzywać bardzo
duzych (niefizjologicznych.) natężeń dz
więku, aby
móc obserwować ruch tej błony. Tak więc,
zalezność przedstawiona wcale nie musi
odpowiadać sytuacji fizjologicznej.