Po podejściu uniwersalnym ...
Wydział Zarządzania, UW
Ewa Filipp
PODEJŚCIE SYSTEMOWE
" Problemy:
 Zbyt mała zdolność dostosowania , trudności z
rozwojem (mała elastyczność systemu)
" Baza teoretyczna:
 Ogólna teoria systemów, cybernetyka, nauki
inżynierskie, teoria informacji, ekonomia,
psychologia, socjologia
" Przedstawiciele:
 Ludwik von Bertalanffy (twórca ogólnej teorii systemów)
 N. Wiener (twórca cybernetyki)
 Russell L. Ackoff
Podejście systemowe
Z analizy przedsiębiorstwa, jako całości,
przechodzi do diagnozy elementów.
Zakłada, że analiza samych części w oderwaniu
od globalnej sieci współzależności nie tylko nie
może pomóc w zrozumieniu problemów
całości, ale często wręcz prowadzi do
zakłamań.
Systemu nie da się zdekomponować i badać.
Hierarchia systemów
" Boulding (ekonomista)  rozwinął koncepcję von
Bertalanffy ego i przedstawił tzw. hierarchię systemów
" Systemy zróżnicowane pod względem złożoności i
wszechstronności
" Systemy wyższego poziomu mają cechy systemów niższych
poziomów + unikalne, charakterystyczne dla nich
właściwości
" Przedmiot naszych badań  organizacje  jest bardziej
złożony niż my sami ....
Hierarchia systemów
" Systemy zwierzęce
" Schematy (listy,
(mobilne, mają struktury
katalogi),
poznawcze  zwierzęta),
" Mechanizmy (maszyny
" Ludzie  samoświadomość
proste, np.. Zegar),
i przetwarzanie
" Systemy kontroli (np.
informacji,
termostaty),
" Systemy organizacji
" Systemy otwarte (życie  społecznej
(przedsiębiorstwa),
np. komórka),
" Systemy
" Systemy genetyczne 
transcendentalne
rośliny,
(metafizyka).
Podstawowe klasyfikacje systemów
A. Według kryterium genezy:
1) naturalny spotykany w przyrodzie, odznaczający się zjawiskiem homeostazy i
redundancji (nadmiaru elementów),
2) sztuczny, stworzony przez człowieka, usiłujący imitować zjawisko
homeostazy i wprowadzić zasadę oszczędności elementów.
B. Według kryterium złożoności:
1) system prosty,
2) system złożony,
3) system szczególnie złożony, tak skomplikowany , że nie da się go dokładnie
opisać.
C. Według kryterium sposobu funkcjonowania:
1) deterministyczny,
2) probabilistyczny.
D. Według kryterium wejść:
1) bezwzględnie odosobniony, bez wejść i wyjść (jedynie spotykane we
wszechświecie  monady,  czarne dziury ),
2) względnie odosobniony, posiadający wejście i wyjście.
Relacje pomiędzy elementami
" Złożone  wzajemne: sprzężenia zwrotne
(pomiędzy elementami systemu lub pomiędzy
systemem a jego otoczeniem)
" Sprzężenia zwrotne dodatnie
" Sprzężenia zwrotne ujemne
" Tworzenie modeli
Podstawowym założeniem, na którym opiera się podejście systemowe jest uznanie organizacji za
szczególnego typu system, czyli zbiór składników między którymi zachodzą pośrednio lub
bezpośrednio wzajemne stosunki.
Organizacja jako system - definicja
ORGANIZACJA jako system (wg R.L.Ackoffa) -
to system zachowujący się rozmyślnie(sam formułuje swoje cele i
dobiera środki do ich realizacji), zawierający przynajmniej dwa
zachowujące się rozmyślnie składniki, mające wspólne
zamierzenie, ze względu na które zachodzi w systemie
funkcjonalny podział pracy, jego funkcjonalnie oddzielne składniki
mogą na wzajemne zachowanie się odpowiadać (w formie
obserwacji albo łączności) i przynajmniej jeden podzestaw /
składnik pełni funkcję kontrolno-kierowniczą.
Narzędziem wykorzystywanym przy badaniu organizacji jest model.
Cechy organizacji jako systemu (założenia podejścia
systemowego):
- Organizacje są systemami otwartymi
- Organizacje są tworami sztucznymi
- Organizacje są ustrukturalizowanymi systemami społeczno-
technicznymi
- Organizacje nie mają sztywnych granic
- Systemy organizacyjne mają budowę hierarchiczną
- Systemy organizacyjne mają zdolność doskonalenia się
- Systemy organizacyjne są zdolne do osiągania względnie
stałych stanów równowagi dynamicznej
- Sterowanie systemami organizacyjnymi możliwe jest jedynie
dzięki mechanizmowi sprzężenia zwrotnego
- Systemy organizacyjne odznaczają się ekwifinalnością