Planowanie strategiczne 
wybrane zagadnienia
Temat 4
Pytania do wykładu:
" Co to jest strategia ?
" Czy strategia zarezerwowana jest tylko dla dużych
przedsiębiorstw ?
" Co to jest zarzÄ…dzanie strategiczne i jakie ma znaczenie dla
przedsiębiorstwa ?
" Co jest z
ródłem potencjału strategicznego przedsiębiorstwa ?
" Czy strategia to tylko problem ścisłego kierownictwa ?
" Czy zarządzanie strategiczne można podzielid na logiczne
etapy ?
2
Strategia jest to ...
... Uporządkowany zbiór mierzalnych
celów i sposobów ich osiągania, który
określa jak w czasie dłuższym niż rok
realizowad misjÄ™ organizacji
3
Podstawowe cechy strategii:
" Wynika z misji
" Dotyczy przyszłości o horyzoncie czasowym
dłuższym niż rok
" Zorientowana jest na wzrost
i rozwój lub przynajmniej na niedopuszczenie
do osłabienia firmy
" Cele strategiczne sÄ… mierzalne
i ściśle ze sobą ściśle powiązane
" Określa sposoby realizacji celów
4
Triada wyboru strategicznego:
Wizja strategiczna
DominujÄ…cy
Rynki
model działania
i produkty
5
Właścicielowi małej firmy wystarcza
nieuświadomiona strategia, ponieważ:
" Firma działa na niewielkim, najbliższym
rynku
" Dla właściciela firma jest widoczna gołym
okiem
" Właściciel nie musi nikogo
przekonywad  sam jest jednocześnie
menedżerem i zwykłym pracownikiem
6
Duże przedsiębiorstwa potrzebują strategii,
ponieważ:
" Prowadzą działalnośd na dużą skalę i są wewnętrznie
skomplikowane
" Opierają się na dużym kapitale, o długim okresie
zwrotu
" Strategiczni właściciele chcą mied nie tylko obietnicę
wzrostu kapitału, chcą też wiedzied jak zarząd
zamierza to zrobid
" Dzięki strategii zarząd może komunikowad się
z właścicielami
" Dobrze zrobiona i wdrożona strategia ułatwia
prowadzenie kontroli
7
ZarzÄ…dzanie strategiczne to ...
... Ciągły proces planowania,
wdrażania, monitorowania
i doskonalenia strategii
przedsiębiorstwa
START
8
Powody, dla których każde
przedsiębiorstwo potrzebuje strategii:
" Bez oparcia swojej przyszłości na świadomym
rozwoju (doskonaleniu) każda firma przegra 
firma musi realizowad konkretnÄ… koncepcjÄ™
swojej przyszłości
" O stabilności firmy w dłuższym okresie decyduje
tworzona przez nią wartośd dodana, którą
trudno skopiowad
9
Powody, dla których każde
przedsiębiorstwo potrzebuje strategii:
" Zarządzanie strategiczne wymusza określenie
mierzalnych celów oraz działao operacyjnych 
każdemu zatem łatwiej zrozumied co i dlaczego
ma robid
" ZarzÄ…dzanie strategiczne pozwala lepiej
wykorzystad zasoby przedsiębiorstwa
" Realizując określoną strategię znacznie łatwiej
ocenid sytuacjÄ™ firmy
10
Nie wszystko jest jednakowo ważne (Reguła
Pareto):
Nakłady Wyniki
20
80
80
20
11
Przykłady reguły Pareto:
" 80% majątku jest w rękach 20% ludzi
" 80% sprzedaży pochodzi zwykle
z 20% produktów firmy
" 20% klientów kupuje 80% produktów
" 20% kierowców powoduje 80% wypadków
" 20% ubrao nosimy przez 80% czasu
12
Modele strategii &
13
Logiczne etapy zarzÄ…dzania strategicznego:
" Zdefiniowad misję przedsiębiorstwa
" Przeprowadzid analizÄ™ strategicznÄ…
" Określid cele dla wszystkich poziomów
strategicznych
" Ustalid sposób i harmonogram realizacji celów
" Monitorowad realizację celów
" Doskonalid strategiÄ™
14
Misja firmy jest ...
... stwierdzeniem określającym szczególny cel oraz
sens istnienia właśnie tej, konkretnej organizacji
teraz i w przyszłości.
üðMisja ma byd:
üðNaszym celem (wartoÅ›ciÄ…), który wÅ‚aÅ›nie nas wyróżnia
üðDrogowskazem dla strategii
üðJasna, zrozumiaÅ‚a, możliwa do realizacji
i realizowana
15
Zadaniem analizy strategicznej jest:
... określenie strategicznego potencjału firmy
poprzez:
üðZdiagnozowanie ważnych dla nas cech otoczenia
przyczyn ich występowania
i tendencji
üðUstalenie atutów i sÅ‚aboÅ›ci przedsiÄ™biorstwa
üðUstalenie rzeczywistych i potencjalnych wyników
kombinacji  przedsiębiorstwo-otoczenie
16
Przykład portfela produktów
Wykres Portfolio
20,00
18,00
16,00
14,00
12,00
10,00
8,00
6,00
4,00
2,00
0,00
0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00
Względny udział w rynku
A B C D E
17
Wzrost rynku
UstalajÄ…c cele i sposoby ich realizacji,
pamiętajmy że:
" Cele strategiczne tworzą system celów -
muszą więc byd skoordynowane na
wszystkich poziomach
" Cele muszÄ… byd mierzalne
" Cele powinny byd realizowane
" Do realizacji celów musimy zapewnid środki
18
Bariery we wdrożeniu strategii
" Organizacja nie potrafi przełożyd wizji
i strategii na cele, które są zrozumiałe
i wykonalne
 60% dyrektorów i tylko 7% menedżerów niższych szczebli
pracowników wie jak wcielid wizję
 Następuje rozproszenie  różne grupy podejmują różne
działania zgodnie z własną interpretacją wizji i strategii
 Wysiłki takie nie wspierają się wzajemnie
19
W efekcie &
" Działania komórek organizacyjnych koncentrują się
na:
 Osiągnięciu krótkookresowych celów poszczególnych
komórek
 Realizacji budżetu
" Wynagrodzenie menedżerów jest uzależnione od
realizacji rocznych celów:
 W ¾ u menedżerów najwyższego szczebla
 W 10% u menedżerów średniego szczebla
i pracowników operacyjnych
20
Alokacja zasobów nie powiązana ze
strategiÄ… &
" Widoczny rozdział planowania strategicznego od
planowania krótkookresowego (budżetowania)
 Podział funduszy nie jest powiązany
z celami strategicznymi
 Miesięczne i kwartalne analizy koncentrują się na
wyjaśnieniu odchyleo od budżetu &
 Nawet duże projekty (reengineering) mogą mied
ograniczony sens strategiczny
21
Strategiczna karta wyników &
" Narzędzie &
" Sposób podejścia tworzenia
i monitorowania systemu zarzÄ…dzania
organizacjÄ… &
 Pozwala przełożyd wizję strategiczną na działania
operacyjne i cele indywidualne zrozumiałe dla
pracowników na wszystkich poziomach organizacji
22
Perspektywy strategicznej karty
wyników
Perspektywa
finansowa
Perspektywa
Wizja
Perspektywa klientów procesów
i strategia
wewnętrznych
Perspektywa rozwoju
23
ZwiÄ…zki przyczynowo-skutkowe &
Jakość
procesów
Terminowość Lojalność
Kwalifikacje
ROCE
dostaw klientów
pracowników
Czas trwania
procesów
24
Monitorowanie strategii to:
" Warunek konieczny zarzÄ…dzania
strategicznego, służący jego doskonaleniu
" Proces wymagający systematyczności
" Proces oparty na wymiernych
i obiektywnych informacjach
" Proces, w którym wszyscy biorą udział
25
Tymczasem &
" Systemy zarzÄ…dzania dostarczajÄ… informacji
dotyczących krótkookresowych wyników
operacyjnych, opartych na miernikach
finansowych
" Najwyżej połowa przedsiębiorstw okresowo
analizuje postępy
w realizacji strategii
26
Poziomy zarzÄ…dzania strategicznego:
" Poziom najwyższego kierownictwa:
 Wybór kombinacji  zaplanowad
z góry - wspomóc narastanie
 Jak ustawid firmÄ™ w otoczeniu:
" Połączyd atuty z szansami rynkowymi
" Uruchamiad lub redukowad działalności (SJB)
" Dokonad fuzji lub aliansu
27
Poziomy zarzÄ…dzania strategicznego (c.d.):
" Poziom strategicznej jednostki biznesu
(domeny):
 Jakie miejsce zajÄ…d w domenie ?
 Na czym budowad przewagÄ™ konkurencyjnÄ… ?
 Jak kształtowad relacje
 produkt  rynek ?
 Sektor czy dywersyfikacja ?
28
Poziomy zarzÄ…dzania strategicznego (c.d.):
" Poziom  funkcja w danej domenie
 Jak dla potrzeb ustalonej obecności
w domenie  ustawid :
" Marketing
" Badania i rozwój
" Zasoby ludzkie
" TechnologiÄ™
" LogistykÄ™
" Finanse
29
Poziomy zarzÄ…dzania strategicznego (c.d.):
" Poziom  funkcja
w przedsiębiorstwie
 Jak na podstawie określonych potrzeb poszczególnych
domen generalnie  ustawid :
" Marketing
" Badania i rozwój
" Zasoby ludzkie
" TechnologiÄ™
" LogistykÄ™
" Finanse
30
Sposób przygotowania strategii:
ZarzÄ…d
Zespół
Kierownicy
31
Strategie zamierzone
®ð Zalety:
®ð profesjonalizm, wysoki
poziom warsztatu, wyraz
na
świadomość celów;
®ð formalizacja dobra dla
dużych przedsiębiorstw;
®ð sprzyja planowaniu
scenariuszowemu;
®ð Wady:
®ð wdrażanie od góry może
napotkać opór załogi;
®ð podatność na usztywnienie
32
Strategie wyłaniające się
" Zalety:
 ZdejmujÄ… z naczelnego
kierownictwa atrybut
wyłączności na  mądrośd
strategicznÄ… ;
 Duża skłonnośd do szybkiego
wdrożenia;
" Wady:
 Duże wymagania
w zakresie kultury
organizacyjnej;
 Podatnośd na dzieło
przypadku;
33
Pytania kontrolne:
" Jakie są rodzaje planów w zarządzaniu i dlaczego są to różne
rodzaje ?
" Po czym poznad dobry plan ?
" Co to jest strategia organizacji ?
" Czy przedsiębiorstwu potrzebna jest strategia ?
" Jakie sÄ… logiczne etapy zarzÄ…dzania strategicznego ?
" Czym powinna, a czym nie powinna cechowad siÄ™ misja organizacji ?
" Dlaczego wiele strategii przyjętych do realizacji, faktycznie nie jest realizowanych ?
" Co to jest strategiczna jednostka biznesu, czy każda odrębna działalnośd w ramach
firmy to również odrębna strategiczna jednostka biznesu ?
" Czego zazwyczaj dotyczÄ… strategiczne decyzje podejmowane na poziomie
najwyższego kierownictwa ?
" Jaką przewagę mają strategie zamierzone nad wyłaniającymi się,
a w czym są od nich słabsze ?
34
Literatura:
" R. W. Griffin, Podstawy zarzÄ…dzania
organizacjami, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2002, Rozdziały 6, 7.
35