Modyfikacje rRNA
- metylacja grupy karboksylowej
- za ia a urydy y w pseudourydy Ä™
Wszystkie zÄ…ste zki rRNA podlegajÄ… odyfika jo w ty h sa y h pozy ja h. Podo ie stwo doty zy
ie tylko gatu ków, ale Pro aryota i Eukaryota.
Funckcja modyfikacji
Nie jest do ko a jas a i poz a a. Jð
Wiado o, że odyfika je za hodzą w ty h frag e ta h rRNA, które są waż e w aktyw oś i p.
iejs a istot e dla sy tezy wiÄ…za polipeptydowy h w ry oso ie
Degadacja RNA
O zywiś ie a przykładzie akteryj ego RNA.
Jest waż a, po ieważ jest to jede ze sposo ów regula ji ekspresji ge ów. Moż a ją ierzy , poprzez
określe ie okresu półtrwa ia RNA w ko ór e.
RNA akteryj e sÄ… degradowa e w iÄ…gu i ut.
Drożdże  10-20 min
Ssaki  godziny/dni
RNaza E i RNaza 3  endonukleazy, które iorą udział w degrada ji
RNaza II egzo ukleaza  ö'5 i PNPaza e do ukleaza, usuwa ukleotydy od  ko a
Degrada ja akteryj ego RNA za hodzi od  ko a.
RNaza II i PNPaza ają pro le , o apotykają a strukturę spi ki do włosów.
Wię ajpierw działa RNaza E i RNaza II, które usuwają strukturę spi ki.
Poliadenylacja  procesowanie eukariotycznego RNA.
RNaza E i PNPaza  z ajdują się w ko pleksie zwa y degradoso e , w który z ajduje się też
helikaza RNA.
Synteza i procesowanie eukariotycznego RNA
Tu też pojawia się współzawod i two po iędzy elo ga ją i ter i a ją.
Współzawod i two deter i uje, zy sy teza jest skute z a, zy ie.
Najpierw for owa y jest ko pleks rei i ja yj y, który tworzo y jest a pro otorze rdze iowy .
Jed y z ele e tów ko zą y h powstawa ie tego ko pleksu jest fosforyla ja C-ko owej
sekwencji polimerazy II.
Proces elongacji nie zachodzi natychmiast.
Uwolnienie promotora  etap, kiedy ko pleks rei i ja yj y przekształ a się w ko pleks, który
rozpo zy a sy tezÄ™.
Kompleks opuszcza promotor  polimeraza opuszcza promotor i wytwarza transkrypt.
Są zestawy zy ików wpływają y h a rozpo zę ie tra skryp ji.
Jeżeli wpływ egatyw y h zy ików przeważa ad zy ika i pozytyw y i, tra skryp ja
zatrzy uje się a od i ku ok. ukleotydów.
Po yśl e opusz ze ie pro otora jest związa e z powsta ie kapu.
Na zy polega odyfika ja zwiÄ…za a z powsta ie kapu?
Jest to pro es wieloetapowy, wszystkie produkty doty zÄ… 5 ko a.
Sy teza ieg ie, ie została przekro zo a jesz ze gra i a ukleotydów i już powstaje kap.
Ko ie 5 ko zy siÄ™ reszta i kwasu fosforowego.
Pierwszą reak ją jest reak ja iędzy ko e , a GTP  katalizuje to transferaza guanylowa.
Powstaje wiąza ie 5 -5 po iędzy reszta i ukleotydowy i.
Dwie z reszt kwasu fosfora owego po hodzÄ… z RNA, a ta z GTP.
Drugim etapem jest metylacja reszty G w pozycji 7  katalizuje metylotransferaza guaninowa.
Powstaje 7-metyloguanozyna.
O a powyższe e zy y ają ko takt z do e ą C-ter i al ą poli erazy. Jak y powiedział to
Orłowski, to dzwo ią do sie ie :D
Wskazuje to a to, że o a te e zy y są i tegral y i skład ika i ko pleksu tra skryp yj ego.
Taka struktura zape zki kapu , to zape zka typu , która występuje głów ie u drożdży.
U wyższy h eukariotów za hodzi wię ej odyfika ji.
2 metylacja  grupa  -OH w ukleotydzie, jeśli jest to ade i a to etylowa a jest grupa NH2 i
powstaje czapeczka typu 1.
Wszystkie tra skrypty poli erazy II posiadajÄ… zape zki.
Oz a za to, że ie tylko RNA je posiadają, ale wszystkie transkrypty, np. snRNA.
Czape zka a duże z a ze ie dla pro esu elo ga ji, ale ie wiado o pew ie jakie.
Elongacja
Róż i e w długoś i tra ksryptów:
Pro aryota < kilka tysiÄ™ y par zasad, sy teza jest szy ka, a i utÄ™ do udowywa y h jest kilkaset
ukleotydów
Eucaryota  zas sy tezy to zas godzi , ho iaż sy teza jest szy sza, poli eraza II sy tezuje
ukleotydów/ i . Czas jest dłuższ, o jest wię ej zasad i są i tro y.
W ko ór e eukarioty z ej występują zy iki elo ga yj e  iałka, które w ko pleksie z poli erazą
po agajÄ… jej tra skry owa .
U ssaków jest około zy ików elo ga yj y h.
Czy iki iektóre zapo iegają zatrzy a iu się poli erazy.
Muta ja w ge ie CSd, dokład iej jego i aktywa ja CSd jest jed y z zy ików elo ga yj y h
powoduje opóz
ie ie u ysłowe
Mutacja w genie ELL  ostra iała zka szpikowa.
Poli eraza a pro le , o usi radzi so ie z o e oś ią ukleoso ów.
Czy iki elo ga yj e po agajÄ… poli erazie w odyfika ji struktury hro aty y.
U drożdży waż y zy ikie jest elo gator, który odyfikuje strukturę hro aty y.
Poliadenylacja
Doty zy  ko a tra skryptu.
Większoś eukarioty z ego RNA posiada a ko u  iąg reszt A ogo Poli A
CiÄ…g reszt A ie jest kodowa y w DNA.
Ciągi Poli A są dodawa e przez poli erazy RNA poli eraza Poli A , która jest iezależ a od atry y.
Miejs e rozpo zę ia poliade yla ji jest AAUAA  jest to sekwe ja syg ałowa.
Sekwe ja syg ałowa jest położo a iędzy -10, a -30.
Poliade yla ja za zy a siÄ™ zaraz za sekwe jÄ… CA.
Sekwe ja syg ałowa ie jest iejs e , gdzie przyłą zają się zasady A.
Dalej za CA jest region bogaty w GU.
Sekwe ja syg ałowa i regio GU, są rozpoz awa e przez spe jal e iałka.
1 czynnikiem jest CPSF  zy ik spe yfi z oÅ› i iÄ™ ia i poliadenylacji  rozpoz aje sekwe jÄ™
syg ałową.
2 czynnik  CstF  zy ik sty ula ji iÄ™ ia  rozpoz aje sekwe jÄ™ GU
) i i usi siÄ™ zwiÄ…za poli eraza.
Opró z poli erazy jesz ze są zy iki iałkowe. Jede to iałko wiążą e się z sekwe ją Poli A.
Jego o e oś wpływa a długoś sy tezowa ego ła u ha.
Poliadenylacja biegnie po utworzeniu tego kompleksu. Najpierw odcinany jest fragment za CA.
To iałko wiąże się dalej z powstają y iągie Poli A i a za zada ie sta iliza ję tej struktury.
Poliadenylacja jest ieodłą z y ele e te ger i a ji tra skryp ji.
CPSF  oddziałuje z podstawowy zy ik tra skryp ji  TFIID
CPSF jedzie a poli erazie do o e tu pojawie ia się sekwe ji syg ałowej.
ter i a ja jest skorelowa a z poliade yla jÄ….
Nie wszystkie transkrypty RNA ajÄ… regio Poli A.
Przykłade są tra skrypty histo ów.