Przykłady amortyzatorów
Typowy przykład amortyzatora sprę\
ynowego pokazuje Rys.4.16. Rama podstawy
maszyny lub płyta fundamentowa 1 opiera się na górnej części pokrywy amortyzatora
2. Jest ona połączona za pomocą śruby i unieruchomiona przeciwnakrętką.
Nacisk od maszyny przekazywany jest na sprÄ™\
yny za pośrednictwem śruby 3, która
opiera się na płytce stalowej 4. Płytka ta spoczywa na zespole sprę\
yn 5 i jest z nimi
mechanicznie związana. Górna pokrywa amortyzatora jest oddzielona. Dalsze
przykłady amortyzatorów sprę\
ynowych sÄ… pokazane na Rys.4.17 i 18, przy czym
amortyzator z Rys.4.18 jest wyposa\
ony w gumowe wkładki tłumiące drgania.
Przykłady podkładek, płyt i dywanów gumowych podano na Rys.4.19.
Na Rys.4.20 przedstawiona jest szczegółowa budowa amortyzatora gumowo-
Rys.4.16.Typowy przykład amortyzatora sprę\
ynowego
metalowego. Zasada jogo pracy polega na wykorzystaniu właściwości gumy, która przy
ściekaniu deformuje się wskutek zmiany kształtu, a nie objętości. Przy działaniu siły
pionowej pole obciÄ…\
onej powierzchni jest równe sumie pól górnej i dolnej podstawy
elementu gumowego, zewnętrznej powierzchni rowków "1 i "2 oraz wewnętrznej
powierzchni elementu gumowego. Wtedy sztywność amortyzatora jest najmniejsza.
Przy zwiększaniu obcią\
ania następuje wypychanie gumy w kierunku powierzchni
swobodnych, które przez to maleją, a sztywność amortyzatora wzrasta. Przez zmianę
szerokości rowków "1 i "2 mo\
na w szerokich granicach zmieniać sztywność
Rys.4.17. Przykład amortyzatora sprę\
ynowego.
amortyzatora w kierunku pionowym. Aby móc nastawiać wielkość współczynnika
sztywności w płaszczyz
nie poziomej, w amortyzator wbudowano \
ebro usztywniajÄ…ce
5, którego zmiana wysokości powoduje zmianę podatności gumy w tej płaszczyz
nie.
Rys.4.18. Przykład amortyzatora sprę\
ynowego wyposa\
onego w gumowe wkładki
tłumiące drgania.
1
Rys.4.20. Szczegółowa budowa przykładowego amortyzatora gumowo-metalowego.
Rys.4.19. Przykłady podkładek, płyt i dywanów gumowych
2
Przebieg ćwiczenia i zadania do wykonania nr punktu podparcia xpi [m] ypi [m] zpi [m]
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie obcią\
eń statycznych w podporach i
1 & & &
zaprojektowanie układu amortyzatorów biernej izolacji drganiowej.
... & & &
Zadania do wykonania:
6. Z układu równań sił i momentów wyznaczyć obcią\
enie statyczne Ri
1. Dla wskazanej obrabiarki zbudować model rozkładu mas jej części (silnik,
przypadające na poszczególne punkty podparcia obrabiarki wynikające z
przekładnie, głowice, obudowa itp.) i ich środków cię\
kości względem
rozkładu mas obrabiarki:
przyjętego ogólnego układu współrzędnych. Poszczególnym częściom przypisać
proste bryły. Model zbudować z 5-ciu do 10-ciu części  mas Qi, których suma
: Qc = R1 + R2... + Rn ,
"Fz
mas będzie się zgadzała z całkowitą masą maszyny Qc.
x
: 0 = R1 Å" xp1 + R2 Å" xp2 + ...+ Rn Å" xpn ,
"Mc
2. Wykonać rysunek modelu rozkładu mas części i ich środków cię\
kości w 3
rzutach. Na rysunku zaznaczyć początek przyjętego ogólnego układu
y
: 0 = R1 Å" yp1 + R2 Å" yp2 + ...+ Rn Å" ypn ,
"Mc
współrzędnych.
z
3. W tabeli przedstawić dane dla poszczególnych części obrabiarki: nazwa, masa,
: 0 = R1 Å" zp1 + R2 Å" zp2 + ... + Rn Å" zpn .
"Mc
współrzędne xi, yi, zi środka cię\
kości:
7. W zale\
ności od obcią\
enia dobrać układ i materiał izolacji drganiowej
nazwa masa [kg] xi [m] yi [m] zi [m]
8. Przeprowadzić obliczenia i zaprojektować amortyzator. Wyniki obliczeń i
silnik & & & &
schemat amortyzatora przedstawić w tabeli 3-kolumnowej: Dane, Obliczenia
przekładnia & & & &
(lub schemat), Wyniki:
& & & & &
4. Wyznaczyć współrzędne środka cię\
kości xc, yc, zc całej obrabiarki ze wzorów:
Dane: Obliczenia (schemat) Wyniki:
Q1 Å" x1 + Q2 Å" x2 + ...+ Qn Å" xn Q1 Å" y1 + Q2 Å" y2 + ...+ Qn Å" yn
xc = , yc = , & .
& . &
Qc Qc
Q1 Å" z1 + Q2 Å" z2 + ...+ Qn Å" zn
zc =
Qc
i przyjąć względem niego nowy - centralny układ współrzędnych. Określić
odległości punktów podparcia obrabiarki od niego dla całej obrabiarki w 3
rzutach.
n = 4
S = n Å"b2 [m2]
b = 0,1 [m] S = 0,04 [m2]
5. W tabeli przedstawić dane dla poszczególnych punktów podparcia obrabiarki: nr,
& .
& . & .
współrzędną xpi, ypi, zpi w nowym - centralnym układzie współrzędnych.
9. Wykonać rysunek zło\
eniowy zespołu zaprojektowanego amortyzatora.
3