Konkurs
Na rysunku przedstawiony jest układ z trze- emiterowy i zmiany napięcia kolektora nie
ma tranzystorami. mają praktycznego wpływu na napięcie na
emiterze, o ile tylko napięcie kolektor-emiter
jest większe od 1V.
Dodatkową wadą układu jest też pozosta-
wienie  elektrolita C1 w spoczynku bez
napięcia, co przy sporadycznym korzystaniu
z układu zaowocuje radykalnym skróceniem
czasu włączenia. Kolejną słabą stroną jest za-
leżność odmierzanego czasu od wzmocnie-
nia prÄ…dowego tranzystora T1. W oryginal-
Jak zwykle zadanie konkursowe polega nym układzie ewidentnym błędem jest też
na rozszyfrowaniu brak rezystora R4 umieszczonego w obwo-
dzie bazy T3 - porównaj oba schematy. Obe-
Jak działa i do czego służy taki
cność rezystora R4 jest niezbędna, żeby prze-
układ?
wodzący tranzystor T2 nie wyładowywał ba-
Odpowiedzi, koniecznie oznaczone dopi- terii dużym prądem płynącym przez złącze
skiem Jak09, należy nadsyłać w terminie 45 E-B tranzystora T3. Przy ustawieniu poten-
dni od ukazania się tego numeru EdW. Na- cjometru P1 w  górnym położeniu, prąd
grodami w konkursie będą kity AVT lub bazy T2 podczas naciskania przycisku S wy-
książki. niesie ponad 70µA, co przy dużym wzmoc-
Układ będzie działać, ale konstrukcja nie nieniu T2 da prąd kolektora T2 sięgający
RozwiÄ…zanie zadania
jest godna szerokiego rozpowszechnienia. 20mA. Dobrany rezystor R4 powinien go
z EdW 5/2003 Dołączenie kolektora T1 nie do obwodu ba- ograniczyć do wartości wystarczającej do
Przedstawiony układ z trzema tranzystorami to terii (A), tylko do wyjścia (B) sugeruje, że pełnego wysterowania T3.
wyłącznik czasowy baterii. Pełny oryginalny uzyskane tak dodatnie sprzężenie zwrotne Wszystkie nadesłane odpowiedzi były
schemat pokazany jest na rysunku poniżej. zagwarantuje skokowe, a nie płynne wyłą- poprawne. Nagrody książkowe otrzymują:
Według opisu układ po naciśnięciu przy- czenie. Owszem, takie połączenie trochę po- Tomasz Dziwiński - Rybnik, Tomasz
cisku S włącza odbiornik na kilkadziesiąt może, ale tylko w ostatniej fazie wyłączania, Kotliński - Syców, Rafał Sepołowicz - War-
minut. a to z uwagi, że T1 pracuje jako wtórnik szawa.
Elektronika dla Wszystkich
12