The Cyrillic HOWTO: Drukowanie Następna strona Poprzednia strona Spis treści 6. Drukowanie Drukowanie zawsze jest rzeczą zawiłą. Istnieją różne drukarki różnych producentów z różnymi możliwościami. Nawet co do drukowania w "gołym" formacie nie ma jednorodnego rozwiązania (odnosi się to nie tylko do Unixa, ale również do innych systemów operacyjnych). Drukarki mają różne języki kontrolne, a często mają bardzo różne poglądy na obsługę innych takich języków. Dobrą wiadomością jest to że jeden taki język kontrolny wydaje się być uznawany za de facto standard dla opisywania zadań związanych z drukiem - to język PostScript, stworzony przez Adobe Corporation. Innym problemem jest różnorodność wymagań związanych z usługą drukowania. Na przykład, czasem chcesz po prostu wydrukować kawałek programu w C z rosyjskimi komentarzami, więc nie potrzebujesz żadnego ładnego drukowania - po prostu czysty wydruk ASCII w pojedynczej czcionce. Innym razem, kiedy projektujesz pocztówkę dla swojej dziewczyny, będziesz zapewne musiał ją złożyć używając różnych czcionek, i tak dalej. Będzie to wymagało z pewnością więcej wysiłku w kwestii ustawienia obsługi cyrylicy. Aby podołać pierwszemu zadaniu będziesz musiał po prostu zmusić swoją drukarkę aby rozumiała jeden font cyrylicowy i (być może) zainstalować jakiś program filtrujący, który będzie wypisywał dane w odpowiednim formacie. Aby dokonać tego drugiego [zadania], będziesz musiał nauczyć swoją drukarkę różnych czcionek i mieć specjalny software. Istnieje także sytuacja pośrodku, gdy masz program który wie jak wygenerować i fonty i odpowiednie dane dla drukarki, możesz więc, powiedzmy, wykonać parę ładnych wydruków kodu źródłowego bez wyrafinowanych systemów obróbki tekstu. Wszystkie te opcje zostaną mniej lub bardziej omówione poniżej. 6.1 Ładowanie czcionek cyrylicowych do drukarki niepostscriptowej Jeśli masz starą dobrą drukarkę igłową i potrzebujesz tylko wydrukować czysty tekst w KOI-8, spróbuj poniższego: Znajdź odpowiednią czcionkę KOI-8 dla swojej drukarki. Sprawdź kolekcje MS-DOSowe w Internecie (na przykład archiwum SimTel, ftp. simtel.net) Dowiedz się z instrukcji jak załadować czcionkę do drukarki i, możliwie, napisz prosty program który to robi Uruchom ten program z odpowiedniego pliku .rc w czasie startu systemu. Tak więc mając znaki cyrylicowe w górnej połówce zestawu znaków drukarki będziesz mógł drukować teksty po rosyjsku bez żadnych ceregieli. Alternatywnie z czcionkami KOI-8 możesz użyć czcionek Alt. Są ku temu dwa powody: Może być łatwiej znaleźć czcionkę Alt, bowiem takowe były bardzo rozpowszechnione w kulturze MS-DOSowej Posiadanie odpowiedniej czcionki Alt pozwoli ci drukować również pseudografikę Niemniej w tym przypadku będziesz musiał przekodować swoje teksty z KOI-8 na Alt przed posłaniem ich do drukarki. Jest to całkiem łatwe, ponieważ pełno jest programów które to robią (patrz "translit", na przykład), tak więc wystarczy że właściwie wywołasz ten program w polu if /etc/ printcap. Na przykład dla programu translit napisać możesz: if=/usr/bin/translit -t koi8-alt.rus Patrz printcap(5) po szczegóły. 6.2 Drukowanie różnymi czcionkami Jednym świetnym sposobem poradzenia sobie z różnymi czcionkami i drukarkami jest użycie TeXa. Sterowniki TeXa zajmują się wszelkimi detalami, więc skoro już raz nauczyłeś TeXa rozumieć czcionki cyrylicowe, sprawa załatwiona. Inną możliwością jest użycie PostScriptu. Zdecydowałem się poświęcić temu cały rozdział, ponieważ nie jest to łatwe. W końcu, są i inne edytory tekstów które mają sterowniki drukarek. Nigdy nie próbowałem niczego poza TeXem, więc nie mogę niczego zasugerować 6.3 Konwersja tekstu do TeXa Jeśli tym czego potrzebujesz jest wydrukowanie tekstu w ASCII bez żadnego dodatkowego przetworzenia, możesz spróbować użyć kilku programów które przerobią twój tekst w cyrylicy na gotowe do przetworzenia plik TeXa. Jednym z najlepszych programów do tego celu jest translit. W tym przypadku nie musisz się nawet kłopotać instalowaniem czcionek cyrylicowych dla TeXa, ponieważ translit używa pakietu Washington Cyriliic, który włączony jest do większości dystrybucji TeXa (a może się mylę?) 6.4 Konwersja tekstu do postscriptu Czasami masz tekst w czystym KOI-8 i chcesz go wydrukować tylko po to żeby mieć go na papierze. Jedną z najprostszych metod osiągnięcia tego jest użycie specjalnych programów konwertujących tekst do postscriptu. Istnieje pewna liczba programów dokonujących takiej konwersji. Osobiście preferuję a2ps. Stworzony początkowo jako prosty konwerter tekstu do postscriptu, stał się on dużym i wysoce konfigurowalnym programem z wieloma opcjami, pozwalając ci obsłużyć różne wielkości strony, podświetlanie składni itp. Inne narzędzie (obecnie dostępne jako część projektu GNU) to enscript Głównym problemem z takimi programami jest to że nie wiedzą one nic o czcionkach cyrylicowych. Właśnie rozważam możliwość zawierania w nich czcionek cyrylicowych, tak aby rozumiały cyrylicę. Niemniej cała ta powyższa gadanina byłaby bezcelowa bez żadnej rzeczywistej rady. Oto więc ona: Jak zwykle, GNU wygrywa. GNUsowy program enscript zaprojektowany został do konwersji tekstu na postscript i ma doskonałą obsługę nie-ASCIIowych zestawów znaków. Nie zawiera on cyrylicowych czcionek postscriptowych, ale bardzo łatwo je zdobyć, jak wyjaśniono poniżej (podziękowania dla Michaela Van Canneyta). Zainstaluj najnowszy enscript. Jak na razie najświeższą wersją jest 1.5. Możesz ściągnąć go albo z ftp GNU, albo jako pakiet RPM z ftp RedHata. Teraz, jeśli masz szczęście być użytkownikiem RedHat Linuxa, ściągnij i zainstaluj czcionkę Cyriliic Textbook (ftp://ftp.redhat.com/pub/ contrib/i386/enscript-fonts-koi8-1.0.1-i386.rpm) Jeśli nie używasz RPM, ściągnij plik textbook.tar.gz z Cyrillic Software Collection na ftp://sunsite.unc.edu/pub/academic/russian-studies/Software/). Rozpakuj go do katalogu w którym zainstalowane są czcionki enscripta. Przejdź teraz do tego katalogu i wykonaj: mkamfmap *.afm Koniec konfiguracji. Spróbuj wydrukować jakiś tekst w KOI-8 poniższą komendą: enscript --font=Textbook8 --encoding=koi8 jakis_plik Jeśli chcesz jakiegoś szybkiego rozwiązania i nie dbasz o jakość wydruku, a wszystkim czego potrzebujesz jest cyrylica na papierze, spróbuj pakietu rtxt2ps. Jest to bardzo prosty i niewyszukany konwerter tekstu do postscriptu. Jakość wydruku jest nienajlepsza (albo, mówiąc szczerze, całkiem zła), ale robi on to co powinien. Jeszcze inną deską ratunku jest przerobiona wersja a2ps. Jest ona dość stara, więc nie spodziewaj się tych wszystkich fajerwerków z nowszych wersji. Ale drukuje ona tekst w cyrylicy, a jakość wydruku jest znacząco lepsza niż ta rtxt2ps. Doświadczyłem przy niej jednak różnych rodzajów problemów, np. nie mogłem wydrukować więcej niż dwóch stron (???) Następna strona Poprzednia strona Spis treści