METODA OBJ
TOŚCIOWA POMIARU STRUMIENIA OBJ
TOŚCI
Do dokładnego pomiaru strumienia objętości służą zbiorniki miernicze (rys. 1)
zaopatrzone w wodowskaz i zawór pływakowy. Wodowskaz jest zwykle rurką szklaną o
średnicy 13-30 mm, z wodzidłem wziernikowym i listwą. Listwa ma naciętą podziałkę o
znanej zależności liczby działek od objętości zbiornika. Czas jest mierzony sekundomierzem.
Istotą pomiaru metodą objętościową jest pomiar czasu t przepływu określonej
objętości V. Objętość V i czas t muszą być tak dobrane, aby błąd pomiaru nie przekroczył
dopuszczalnej wartości. Można przyjąć, że maksymalny błąd bezwzględny pomiaru objętości
V odpowiada jednej działce na listwie L, pomiar czasu t jest obciążony błędem 0,2 s.
Rys. 1. Zbiornik mierniczy:
Z  zbiornik, R  rurka, L  listwa z podziałką,
W  suwadło wziernikowe, U  zawór denny,
T - sekundomierz
Urządzenie, którego schemat jest przedstawiony na rys. 2, znacznie ułatwia pomiar
strumienia przepływu metodą objętościową. Obsługiwanie sprowadza się do zamykania i
otwierania zaworu dennego. Wynik pomiaru qV pojawia się na wyświetlaczu cyfrowym. Ze
względu na dokładny pomiar t czasu przepływu, precyzyjnie wyznaczonej objętości V błąd
pomiaru jest mały, nawet gdy objętości są małe.
Strumień masy można mierzyć, mierząc czas t przepływu określonej masy m cieczy.
Przy tym:
m m �
qm = �! qV =
t t
Jeśli chodzi o masę m i czas t, to muszą one mieć odpowiednie wartości tak jak w
metodzie objętościowej V i t.
Należy zwrócić wagę, że w masowej metodzie pomiaru zbiornik mierniczy może być
np. zanieczyszczony osadem, a nawet ulec odkształceniu mechanicznemu, nie powiększając
błędu pomiaru. W metodzie objętościowej korozja, osady, odkształcenia lub malowanie
zbiornika, powodują konieczność jego wzorcowania (legalizowania).
qV
qV
Rys. 2. Schemat pomiaru strumienia przepływu metodą objętościową z zastosowaniem mikroprocesora:
Z  zbiornik, U  zawór denny, R  rurka wodowskazowa, K0, K1, KA  kolce wodowskazowe włączania,
wyłączania i poziomu alarmowego, M  mikroprocesor