Wykładziny podłogowe z PVC
Wilfried Zapke
Tłumaczył Bronisław Bartkiewicz
Wykładziny z twortzyw sztucznych, przede wszystkim na podłożu z PVC, wyraz
nie wyparły
z konkurencji linoleum. Wykładziny z PVC dostarczane są w postaci zwojów (rulonów) lub
płyt. Grubość wykładziny zawiera się w granicach 1,5 do 3,0 mm, wielkość kształtuje się
zależnie od formy dostawy. Zwoje (rulony) mają szerokość 1,25 do 4,00 m, płyty przeważnie
wymiaty 50 x 50 cm lub 60 x 60 cm.
PVC jest to związek chemiczny, składający się z chloru, węgla i wodoru, który wytwarzany
jest od około 50 lat. PVC w czystej postaci stanowi biały proszek, do którego dodaje się
środki wiążące, dodatki (addytywy), jak np. plastyfikatory, barwniki, wypełniacze i
stabilizatory. Pod działaniem ciepła i ciśnienia powstaje ostatecznie termoplastyczna masa,
która z kolei przerabiana jest na wykładziny. Rodzaj i ilość określonych składników
dodatkowych powodują zróżnicowanie cech użytkowych i określają jakość wykładzin z PVC.
Wykładziny z PVC sporządzane są jako homogeniczne i heterogeniczne. Wykładziny nazywa
się homogenicznymi, gdy na całej grubości surowiec ma jednakowy skład, niezależnie od
tego, czy zbudowany jest z jednej, czy kilku warstw. Jeśli natomiast wykładzina zbudowana
jest z kilku warstw, które różnią się składem materiału, nazywa się je heterogenicznymi.
Ponadto wykonywane są wykładziny na podkładzie tekstylnym, lub innych podkładach.
Wskazówki praktyczne
Układanie odbywa się przez naklejanie materiału z rulonu, lub płyt na wyrównane podłoże.
Jako podłoże dobrze nadają się posadzki dowolnego rodzaju. Do przyklejania używa się
klejów dyspersyjnych, lub klejów na rozpuszczalnikach. Kleje dyspersyjne są mniej uciążliwe
dla środowiska i dlatego należy je preferować.
Szczeliny dylatacyjne można zaspawać sznurem z PVC. Wtedy powstaje powierzchnia
zamknięta, która może być układana nawet w pomieszczeniach wilgotnych.
W zależności od stopnia zanieczyszczenia czyszczenie przeprowadza się przez zamiatanie,
odkurzanie lub zmywanie wodą. Przy silniejszym zanieczyszczeniu do wody nalezy dodawać
neutralnego mydła, lub odpowiedniego środka czyszczącego. Środków zawierających
substancje ścierne nalezy unikać, przynajmniej w odniesieniu do wykładzin z połyskiem.
Wykładziny podłogowe z PVC zalicza się do najbardziej odpornych na ścieranie elastycznych
wykładzin podłogowych. Są odporne na światło i cechują się trwałością barw, a jeżeli są
ułożone na odpowiednim podłożu, wygłuszają również odgłos chodzenia. Wysokiej jakości
wykładziny z PVC nie wykazuja wyczuwalnych ładunków elektrostatycznych i są odporne na
używane stężenia kwasów i zasad.
Naprawa możliwa jest przez wymianę uszkodzonych fragmentów. A
atwiejsza jest naprawa
wykładziny w arkuszach, niż ze zwoju. Wykładziny w arkuszch powinny mieć zatem
pierwszeństwo stosowania, chyba że inne względy (pomieszczenia wilgotne) przemawaiją za
wykładziną ciągłą (bez połączeń).
Dyskusja o wpływie PVC na zdrowie i środowisko szczęśliwie przeszła w fazę konkretów,
ale trwa nadal. Wypowiedzi dotyczące szkodliwości składników PVC są zróżnicowane.
Dyskutuje się już tylko o niektórych składnikach jak: chlorek winylu, zmiękczacze (np. ester
kwasu ftalowego - DEHP = DOP), dalej o składnikach antystatycznych lub
przeciwzapalnych. Wydaje się już pewne, że z wykładzin PVC ulatnia się wiele substancji.
Podejrzewa się z kolei, że część tych substancji nie pochodzi z samego materiału
wyjściowego, lecz powstaje dopiero w czasie przeróbki, lub w niektórych odmianach. W
badaniach duńskich oceniono, że 62 zidentyfikowane substancje powodowały łączne
zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniu stężeniem 3,8 mg/m.
W przypadku pożaru powstaje gazowy chlorowodór, który szybko reaguje z wilgocią w
powietrzu, tworząc kwas solny. Może to prowadzić zarówno do poważnych uszkodzeń dróg
oddechowych, jak i do znacznych uszkodzeń konstrukcji w wyniku korozji, przy czym skala
uszkodzeń zależy od stężenia i czasu działania kwasu.
Alternatywy
Zamiast PVC zasadniczo można zastosować wszystkie dostępne wykładziny podłogowe.
Miarodajne są aktualne wymagania użytkownika. Bezpośrednio porównywalne jest linoleum,
ale istnieją istotne różnice z punktu widzenia wpływu na środowisko.
Literatura
DIN 16 950. Flexplatten; Anforderungen, Pr.fung (Płyty elastyczne. Wymagania i badania).
DIN 16 951. PVC Bal-ge ohne Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC bez
nośnika. Wymagania i badania).
DIN 16 952-1. PVC Bal-ge mit genadelten Jutefilz als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung
(Wykładziny z PVC na nośniku z filcu jutowego. Wymagania i badania).
DIN 16 952-2. PVC Bal-ge mit Korkment als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z
PVC na nośniku korkowym. Wymagania i badania).
DIN 16 952-3. PVC Bal-ge mit Unterschicht aus PVCSchaumstoff; Anforderungen, Pr.fung
(Wykładziny z PVC na podkładzie z piankowego PVC. Wymagania i badania).
DIN 16 952-4. PVC Bal-ge mit Synthesefaser-Vlies als Tr-ger; Anforderungen, Pr.fung
(Wykładziny z PVC na tkaninie z włókien syntetycznych jako nośniku. Wymagania i
badania).
DIN 16 952-5. PVC Schaumbal-ge mit strukturierter Oberfl-che und heterogenem Aufbau;
Anforderungen, Pr.fung (Wykładziny z PVC piankowego ze strukturalną powierzchnią i
budową heterogenną. Wymagania i badania).