}� Gdzie ich szukać ?  wraz z początkiem
ludzkości
}� Dlaczego ?  popyt wymusza podaż
}� Na co był popyt ?
}� - zrozumieć siebie (poradzić sobie ze sobą)
}� - zrozumieć innych (sytuacje społeczne)
}� - pomóc zaburzonym
}� Czy coś się zmieniło ?
}� Magowie, szamani, zaklinacze, czarodzieje,
wieszcze (wizjonerzy), kapłani.
}� Ich wiedza i umiejętności pochodziły z
połączenia: medycyny, religii i psychologii.
}� Z rozwojem społecznym i nauki -
specjalizacja
}� Obserwacja życia i śmierci; natura ludzka dzieli
się na element duchowy (wyższy) i fizyczny
(niższy)  duch jest nieśmiertelny.
}� Między innymi:
}� Platon (428-348 pne) traktat o nieśmiertelności
duszy  to dusza ma zdolności poznawcze
}� Demokryt (460-370 pne)  wszystko zbudowane
jest z wody, powietrza, ognia i ziemi  istotą
duszy jest ogień (niewidzialno ciało w widzialnym
ciele)
}� Hipokrates (460-377 p.n.e.)  zaproponował
podział temperamentów: flegmatyk, choleryk,
sangwinik i melancholik)
}� Arystoteles (384-322 p.n.e.)  dusza ożywia
ciało  jest celem wewnętrznym życia.
Człowiek ma trzy dusze: roślinną lub
wegetatywną  czującą; zwierzęcą 
pożądającą i rozumną  ludzką.
}� Inne prace: o pamięci i przypominaniu, o
spostrzeganiu  o rozumie biernym
(spostrzeganie) i czynnym (pojęcia i sądy).
}� Epikur (341-270 p.n.e.)  odbiór wrażeń jako
odbiór małych cząsteczek a także teoria
rozumnej rozkoszy.
}� Galenus (II wiek)  typologia temperamentów:
}� żółć  choleryk, krew  sangwinik; woda 
melancholik, flegma (flegmatyk)
}� Kwintylian (33-100)  uczenie się, zdolności i
zainteresowania.
}� Św. Augustyn (334-430)
}� Człowiek wątpiący we wszystko (poza
istnieniem Boga) i dążący do szczęścia.
}� Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274)
}� - wprowadził pojęcie wolnej woli  rozwijał
idee Św. Augustyna
}� Roger Bacon (ok. 1213  1292)  podkreślał,
że człowiek jest częścią przyrody, taka sama
jak zwierzęta. Postulował eksperyment jako
metodę badania.
}� Duns Scotus (1266  1308)  autor pojęcia
 tabula rasa  procesy myślowe są
współdziałaniem woli i rozumu, a sądy
powstają na drodze asocjacji  wprowadził do
rozważań pojęcie uwagi.
}� Filip Melanchton (1497  1560) wprowadził
pojęcie psychologia - jako części filozofii 
zajmującej się zachowaniami i
doświadczeniami ludzkimi, które są
poznawalne (dusza jest niepoznawalna).
}� Juan Luis Vives (1492-1540)  model od
poznania do sądu (jak trawienie):
przyswajanie, zapamiętywanie, nadawanie
formy słownej, rozważanie, refleksja.
}� Pisal o wpływie emocji na siłę pamięci.
}� Michel de Montaigne (1533  1592)  ciało nie
do końca podlega naszej wolnej i świadomej
woli. Zwolennik introspekcji jako metody
badań (słynne pamiętniki).
}�
}� Niccolo Machiavelli (1469  1527 )  ojciec
psychologii społecznej
}� Cel uświęca środki  opisał wywieranie
wpływu na ludzi (manipulacji).
}� RenŁ Descartes Kartezjusz (1596  1650) 
emocje pochodzą z wewnątrz ciała i
poprzedzają poznanie.
}� Thomas Hobbes (1588  1679 ) 
mechanicystyczna teoria poznania  na
przykład selektywność uwagi bierze się z
bezwładności. Emocje opisywał jako
pożądanie lub awersję  podstawowy motyw
dążenie do mocy.
}� Baruch Spinoza (1632 - 1677) podzielił
emocje ze względu na przyczyny na
zewnętrzne i wewnętrzne, a także ze względu
na sposób przeżywania na pojedyncze
spostrzeżenia lub wyższe wartości.
}� Nicolas de Melebranche (1638  1715) 
pierwszy zajmował się psychicznymi
różnicami między kobietami i mężczyznami,
a także udzielaniem się uczuć (empatią)
}� John Locke (1632  1704) doświadczenie
zmysłowe jako podstawowy przedmiot badań
 rozumiany jako strumień świadomości.
}� David Hume (1711  1776) doświadczenie jao
aktywność własna podmiotu.
}� Pierre Cabanis (1757  1808) układ nerwowy
(mózg) jako podstawa wszystkich
doświadczeń ludzkich
}�W tym samym czasie nauka
walczyła z pseudonauką
}� Frenologia (kraniologia  nauka o czaszce)
}� Twórca: Franz Josef Gall (1758-1828) 
niemiecki anatom
}� Na podstawie rozmiarów czaszki określał
osobowość, inteligencję, zdolności
}� Założenie: podział mózgu na konkretne
fragmenty odpowiedzialne za poszczególne
cechy i umiejętności.
}� Fizjonomika (fizjognomika, charakterologia)) 
badanie twarzy jako odzwierciedlenia wszystkich
cech człowieka
}� Twórca: Johann Lavater (1741-1801) 
szwajcarski teolog
}� Na przykład: nosy zakrzywione do dołu  osoby
zimne, bez serca, niekomunikatywne,
sarkastyczne, melancholijne i hipochondryczne.
}� Najsłynniejsze nazwisko: Cesare Lambroso
(1835-1909) włoski antropolog i kryminolog 
autor opisu typu przestępczego.
}� Raczej niski, bardzo duża głowa, ale mały
mózg, uszy odstające, podbródki cofnięte.
}� Lambroso był czterokrotnie nominowany do
nagrody Nobla z medycyny.
}� Mesmeryzm  zwierzęcy magnetyzm
}� Twórca: Franz Anton Mesmer (1734-1815) 
lekarz austriacki
}� Można pomóc ludziom przesuwając
odpowiednio (kierunek i miejsce) po ich ciele
magnesy (w póz
niejszym okresie także
uważał, że ma leczące  namagnesowane 
ręce)  leczył fobie i choroby psychiczne.
}� Spirytualizm  odwoływanie się do dusz (ludzi
żyjących) poprzez media.
}� - druga polowa XIX wieku i początek XX
wieku  Nowa Anglia  brak jasno
określonego twórcy
}� Paradoksalnie nurt wzmocniony dzięki
odkryciom Roentgena.
}� Leczenie mentalne  podkreślające, że
wszystkie choroby mają podłoże psychiczne.
}� Twórca: Phineas Parkhurst Quimby (1802-
1866)
}� - choroba jest spowodowana błędnym
rozumowaniem (odczytywaniem sygnałów) 
filozofia leczenia przez umysł.
}� Czy te pseudonaukowe teorie wniosły coś do
nauki ?
}� Czy ich wpływ jest już przeszłością ?