1. Geneza prawa gospodarczego
- istnieje wiele teorii na temat genezy prawa - niektórzy upatrują jej
początków w literaturze niemieckiej inni w radzieckiej, angielskiej,
prawo to kwalifikuje się do młodych dziedzin prawa
- początki XVII w Anglia (prekursorzy: klasycy John Lock, Eilliam Petti-
spojrzenie na gospodarkę w aspekcie sterownia i ograniczania jej przez
państwo, pojawiło się wtedy kiedy pojawiła się sfera wolności
gospodarczej
- -kierunek zwany merkantylizmem - ochrona rynku wew przed
napływem materiałów z importu, ingerencja państwa we wszystkie
sfery działalności gospodarczej
- kolejnym okresem był czas wpływu fizjokratów (Francoise Quesnay).
Oni to porównywali wolność handlu, przemysłu do wolności praw
człowieka (ten pogląd wywodził się z prawa natury - ograniczając prawo
do praw dział. gospod, państwo ogranicza naturalne prawa człowieka)
- po raz 1 zasada wolności handlu i przemysłu pojawiła się w Konstytucji
Francuskiej z 1791)
- wiek XIX - wpływy liberalizmu gospodarczego i politycznego - państwo
wycofuje się z reglamentowania działalności. gospodarczej
- Polska - zasady p.gosp określa się po raz w Konstytucji z 17.03.1921, a
mianowicie:
A) wolność wyboru zajęcia i zarobkowania;
B) zasada ograniczania tych praw tylko na stopie ustawowej;
C) zasada ochrony praw własności;
D) zasada prowadzenia samorządu gospodarczego ;
- w rozporządzeniu Prezydenta z dn 7.06.1927 zostało wprowadzone
prawo przemysłowe - 1 akt normatywny w sferze gospodarczej (dzielił
jej rodzaje, odnosił się do wolności gospodarczej , monopol, koncesje) -
w tej formie utrzymało się do 1972 r.
- po II WŚ władze zaczynają wycinać poszczególne jej fragmenty - okres
planowania odgórnego
- dopiero w 1972 - ustawa "O wykonywaniu i organizacji rzemiosła"
- lata 70 i 80 - okres zmieniającego się poglądu władzy centralnej na
sferę gospodarczą (potrzeba zezwolenia na prywatną inicjatywę) -
ustawa z 1988 "Prawo o działalności gospodarczej" (kilkakrotnie
nowelizowana) - na jej podstawie, do 31.12.2000, opierał się cały ustrój
transformacji, ustawa z 19.11.1999 "Prawo o działalności
gospodarczej"- część z jej uchwaleń zaczęło obowiązywać z dn
1-01-2001;tworzy nowe regulacje prawne zgodne z wymogami KRP i
prawem UE. Porządkuje system reglamentacji dz.gosp, zawiera nowe
regulacje których nie było w ustawie z 88 (dot. zezwoleń na dz.gosp.,
małych i średnich przedsiębiorstw, samorządu gosp i administracji
gosp., liberalizuje wykonywanie dz.gosp
-
2. Definicja prawa gospodarczego publicznego - krótko
scharakteryzuj
- zespół norm określających podejmowanie i wykonywanie działalności
gospodarczej w rozumieniu ustawy "Prawo o działalności gospodarczej".
Pod pojęciem działalności gospodarczej rozumiemy pracę zarobkową
,zawodową, we własnym imieniu, zorganizowaną o charakterze ciągłym
(nie stałym - może być jednorazowa) PGP jest wyrazem władztwa państwa
w gospodarce określa jego zakres odzwierciedla powinności państwa
wobec gospodarki w postaci norm prawnych (formułuje prawa i obowiązki
przedsiębiorców, reguluje normatywnie stosunki własnościowe, zasady
gospodarowania, formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej,
zakres i formy państwowej ochrony prawnej powyższych stosunków
gospodarczych, normuje regulacje prawne dot dóbr publicznych w tym
własności państwowej i komunalnej - reguluje zasady gospodarowania
składnikami tego majątku)
3. y
ródła prawa gospodarczego
Konstytucja, ustawy i akty podustawowe. Ponadto akty
indywidualne które konkretyzują obowiązki i uprawnienia podmiotów
ustalonych w aktach generalnych. Odrębnym z
ródłem praw gp są też akty
prawa ponadnarodowego i międzynarodowego (traktaty handlowe,
celne, monetarne etc)
Konstytucja - początkowo Konstytucja gwarantowała pewne wolności np.
swoboda działalności gospodarczej, ochrona własności i dziedziczenia. Po II
WŚ uległo to zmianie - powstały nowe typy państw i gospodarki (np.
państwa demokracji ludowej - K zaczęła określać ustrój społeczno -
gospodarczy - w Polsce oparty na własności społecznej i wszechobecnej
roli państwa w gospodarce. Konstytucje zaczęły określać nowe wartości
min ochrona konkurencji i konsumentów , dóbr publicznych etc a także
granice i formy interwencjonizmu państwowego
Akty podustawowe - te to przewidują różne rodzaje aktów wykonawczych
(wraz z wyborem jego formy wiąże się kwestia kontroli tworzenia i
stosowania aktu) Do z
ródeł prawa można też zaliczyć tzw akty
organizacji np. statuty nadawane przez organy adm państwowej
przedsiębiorcom , czy umowy zbiorowe pracy
y
ródła prawa gospodarczego:
Są nimi przepisy kodeksu cywilnego, które dotyczą osób
fizycznych i prawnych w ramach prowadzonych przez nie
działalności gospodarczych.
Prawo gospodarcze będąc kompleksową gałęzią prawa nie ma w
przeciwieństwie do większości gałęzi prawa swojego kodeksu (kodeksu
gospodarczego). Wśród całej gamy z
ródeł prawa gospodarczego
szczególne miejsce zajmuje kodeks cywilny z 1964 roku (od tego czasu
ponad 20 razy nowelizowany).
Wśród innych z
ródeł prawa gospodarczego można wymienić:
- kodeks handlowy z 1934r. z póz
niejszymi 16 zmianami;
- ustawa z 1981 roku o przedsiębiorstwach państwowych oraz ustawa
o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego;
- ustawa z 1982 roku  prawo spółdzielcze;
- ustawa z 1989 roku o gospodarce finansowej przedsiębiorstw
państwowych;
- ustawa z 1991 roku o spółkach z udziałem kapitału zagranicznego;
- ustawa 1996 roku o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw
http://notatek.pl/administracyjne-prawo-gospodarcze?notatka
państwowych;
- ustawa 23.12.1998 roku o działalności gospodarczej (dziennik ustaw
nr. 41, 28.12.1998r., pozycja 324);
- ustawa z 1997 roku o prawie bankowym;
- ustawa z 1997 roku o prawie o publicznym obrocie papierów
wartościowych
4. Co to są przepisy parametryczne
Są to przepisy które wiążą się z wszelkiego rodzaju wielkościami
ekonomicznymi np. przepisy określające normy amortyzacyjne, stopę
zysku, wielkość oprocentowania kredytu. Staja się one normami prawnymi
wówczas gdy obwarowane są przymusem prawnym.
5. Zasady prawa gospodarczego
Zasadami pr.gosp są pewne postulaty pod adresem prawodawcy i
organów stanowiących prawo ,którymi powinny one kierować się przy
tworzeniu i stosowaniu prawa. - znaczenie opisowe. W znaczeniu
normatywnym , zasady prawa to wiążące prawnie normy należące do
danego systemu prawnego. Wyznaczają one kierunek działań
prawodawczych , ukierunkowują proces interpretacji przepisów prawnych
oraz kierunki stosowania prawa. Ich z
ródłem przede wszystkim jest
Konstytucja
- zasada wolności podejmowani i wykonywania dz.gosp.- art5;
- zasada samodzielności gospodarczej i finansowej przedsiębiorstw
- zasad równości praw i legalności przedsiębiorców w ramach
wykonywania i podejmowania dz.gosp
- zasada dobrowolności zrzeszania się pracodawców, pracowników,
konsumentów
- zasada demokracji gospodarczej
- zasada państwowej ochrony stosunków gospodarczych(własności
środków produkcji, uczciwej konkurencji etc)
podjecie dz.gosp jest wolne o ile nie istnieje prawny zakaz jej
podejmowania lub gdy nie podlega ona ograniczeniom lub reglamentacji.
6. Społeczna gospodarka rynkowa
Sama koncepcja wywodzi się z Niemiec które po II W Ś zaczęły modelu
systemu gospodarczego umożliwiającego odbudowanie państwa w nowych
warunkach politycznych i ekonomicznych. Obecnie koncepcja ta zakłada
że państwo ma spełniać takie funkcje jak:
- hamować w okresie koniunktury i pobudzić w okresie recesji
- tworzyć warunki w którym jednostki organizacyjne działać będą zgodnie
z interesami swoimi jak i państwa , pełnić funkcje ogólnospołeczne