GA
ÓWNY URZ
D GEODEZJI I KARTOGRAFII
DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW
INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ
Wykorzystanie systemu ASG-EUPOS
do wykonania
prac geodezyjnych i kartograficznych
Opracowanie: Ryszard Zdunek
Korekta i weryfikacja: Jarosław Bosy
Projekt współfinansowany
Materiał szkoleniowy
przez Unię Europejską
Reprodukowanie, kopiowanie, fotografowanie, skanowanie
Europejski Fundusz
części lub całości materiału bez zgody Głównego Geodety
Kraju jest zabronione
Rozwoju Regionalnego
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
1/30
PLAN WYKA
ADU
Omawiane zagadnienia:
Wprowadzenie
Możliwości serwisów ASG-EUPOS
Korzystanie z systemu ASG-EUPOS
Możliwości zastosowań serwisów ASG-EUPOS
Podsumowanie i wnioski
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
2/30
WPROWADZENIE
Czy należy bać się systemu GNSS ?
Jak dalece wykorzystanie systemów satelitarnych różni się od
dotychczas stosowanych praktyk pomiarowych ?
W Wytycznych Technicznych G-1.12 (Projekt), czytamy:
"Korzystając z serwisów systemu ASG-EUPOS wykonawca pomiarów jest
zobowiązany do stosowania ogólnych zasad obowiązujących przy wykonywaniu
pomiarów geodezyjnych, w tym zapewnienia niezależnej kontroli wyników pomiarów,
określonych w odrębnych przepisach."
oraz, że:
"Przy wykonywaniu prac geodezyjnych z wykorzystaniem systemu ASG-EUPOS mają
zastosowanie przepisy prawne właściwe dla wykonywanego zadania oraz przyjęte
(zalecane) instrukcje i wytyczne techniczne."
Tak więc wykorzystywanie nowoczesnych satelitarnych technik obserwacyjnych w
praktyce to tak naprawdę wciąż uprawianie tej samej dziedziny jaką jest geodezja -
zgodnie z jej wszelkimi sprawdzonymi zasadami sztuki, tyle tylko, że przy użyciu
nowocześniejszych i bardziej efektywnych narzędzi pracy.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
3/30
Dokładności serwisów
systemu ASG-EUPOS
Serwisy systemu: krótka charakterystyka
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
4/30
Możliwości
systemu ASG-EUPOS
Zakres wykorzystania systemu ASG-EUPOS jest ściśle
związany z jego podstawowymi cechami
"praktycznymi", do których zaliczyć możemy m.in.:
punkty odniesienia stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS
stanowią osnowę geodezyjną (w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, Dz. U. z 2000 r. nr
100, poz. 1086 z poz
n. zm.)
sieć naziemnych stacji referencyjnych ASG-EUPOS wraz z
punktami sieci EUREF-POL i POLREF, jako osnowa podstawowa,
realizuje stabilny i jednolity układ odniesienia na obszarze Polski
system ASG-EUPOS stanowi część środkowo-europejskiego
systemu precyzyjnego pozycjonowania EUPOS.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
5/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Serwis POZGEO  idea opracowania danych
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
6/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Serwis POZGEO D
Serwis POZGEO D umożliwia:
pobieranie obserwacji ze stacji referencyjnych do samodzielnych
obliczeń w dowolnych przedziałach czasowych i interwałach rejestracji
danych
generowanie plików obserwacyjnych dla zadanych przez
użytkownika współrzędnych wirtualnej stacji referencyjnej (VRS) w
układzie ETRF-89 w dowolnych przedziałach czasowych i interwałach
rejestracji danych
oraz stawia następujące wymagania:
konieczność zastosowania polowego odbiornika GPS jedno- (L1)
lub dwu-częstotliwościowego odbiornika fazowego (L1/L2)
posiadanie przez użytkownika oprogramowania niezbędnego do
wykonania samodzielnego obliczenia współrzędnych pomierzonych
punktów.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
7/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Serwis NAWGEO
Serwis, który dostarcza w czasie rzeczywistym poprawki z wybranej lub
wygenerowanej wirtualnej stacji referencyjnej pozwalający, w zależności
od zastosowanego sprzętu GNSS i rodzaju poprawki, prowadzić pomiary
i nawigację z dokładnościami wskazań położenia lepszymi niż 0.03 m w
składowych poziomych i 0.05m w składowej wysokościowej.
formaty poprawek (dostarczane i wykorzystywane w czasie
rzeczywistym):
- powierzchniowe: RTCM v. 3.x, RTCM v. 2.3 + VRS, RTCM v. 2.3 + FKP
- z pojedynczej stacji: RTCM v. 2.3
rodzaj transmisji: GPRS/EDGE/UMTS z protokołem NTRIP, Internet
wymagany sprzęt: odbiornik GPS L1/L2 RTK z modemem GPRS i
obsługą protokołu NTRIP
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
8/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Serwisy KODGIS i NAWGIS
Serwisy KODGIS i NAWGIS służą do wykonywania pomiarów
różnicowych DGNSS w ramach systemu ASG-EUPOS .
pomiar metodą DGNSS służy do przestrzennego określenia
położenia punktu w czasie rzeczywistym (przy wykorzystaniu
serwisów KODGIS i NAWGIS, lub w post-processing'u, przy
wykorzystaniu serwisu POZGEO D) w oparciu o zarejestrowane w
odbiorniku dane obserwacyjne z systemu satelitarnego oraz
poprawki DGNSS lub obserwacje przekazywane z sieci stacji ASG-
EUPOS.
po pomiarów DGNSS mają zastosowanie warunki określone w
serwisie NAWGEO, przy uwzględnieniu dużo niższej dokładności
wyznaczenia położenia punktu.
w przypadku poprawek DGNSS z jednej stacji referencyjnej,
odległość od odbiornika nie powinna być większa od 100 km.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
9/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Jednym z celów głównych budowy systemu ASG-EUPOS była chęć
potanienia prac geodezyjnych i kartograficznych wykonywanych z
wykorzystaniem odbiorników satelitarnego systemu GNSS, co w
efekcie przyczyniłoby się do jego większej popularyzacji również w
pracach geodezyjnych i kartograficznych. Użytkownikowi
pracującemu w systemie, do wyznaczenia współrzędnych punktu z
wysoką dokładnością w jednym z obowiązujących obecnie układów
państwowych, potrzebny jest tylko jeden odbiornik "polowy" co, z
uwagi na wciąż wysoką cenę tego typu sprzętu, wydaje się być
atrakcyjną propozycją. Dodatkowe oszczędności mógłby
użytkownik ponadto poczynić na ewentualnej rezygnacji z zakupu
specjalistycznego i dedykowanego oprogramowania firmowego.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
10/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Przy obecnie zaimplementowanej w systemie metodzie dystrybucji
poprawek RTK poprzez standard GSM i technikę GPRS pakietowej
transmisji danych, w serwisach trybu rzeczywistego, dla niektórych
obszarów Polski w określonych porach dnia, gdy sieci telefonii
komórkowych są zbyt przeciążone, okresowo może następować
spadek prędkości transferu danych w trybie pakietowym, (np. ze
względu na stosowane obecnie przez operatorów sieci
komórkowych preferencje dla rozmów telefonicznych),
uniemożliwiający utrzymanie ciągłej łączności ze stacją
referencyjną emitującą poprawki. W efekcie może nastąpić
zauważalny okresowy spadek wydajności w wyznaczaniu
współrzędnych punktów.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
11/30
Możliwości
serwisów ASG-EUPOS
Wspomnieć w tym miejscu również należy, że pomiary satelitarne
trybu czasu rzeczywistego wykonywane w realiach polskiego
terenu w praktyce niemal nigdy nie będą kompletne, tzn., że
pomiary RTK (RTN) wykonane z wymaganą dokładnością nie będą
zrealizowane na wszystkich zaplanowanych do pomiaru punktach.
Ze względu na różnego rodzaju uwarunkowania otoczenia (silne
zadrzewienie, bliskie sąsiedztwo ścian budynków, zakłócenia
elektromagnetyczne, niedostatecznie silny sygnał transmisji GPRS
itp.) w praktyce niemal zawsze pozostają jakieś elementy,
wymagające użycia jednej z "klasycznych" metod pomiarowych na
tzw. "domierzenia".
Problem ten mają też inne państwa (np. Niemcy) a jednak z
powodzeniem od ponad 10 lat powszechnie wykorzystują pomiary
RTK (RTN)
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
12/30
Strona internetowa
systemu: www.asgeupos.pl
jako sposób komunikacji użytkowników z systemem
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
13/30
Strona internetowa
systemu: www.asgeupos.pl
Strona internetowa pełni rolę interfejsu między
systemem i jego użytkownikami
Menu główne zawiera 6 elementów:
Informacje: aktualności, materiały szkoleniowe, zamówienia
publiczne, informacje o szkoleniach
ASG-EUPOS: opis systemu i jego 3 segmentów, akty prawne i
standardy techniczne związane z funkcjonowaniem system
Usługi: opis warunków współpracy, procedurę uzyskania
Rejestracji w systemie, wejście do systemu oraz serwisy
Technologie: opis systemu GNSS, układów odniesienia oraz
transformacji współrzędnych
Linki: użyteczne odnośniki związane z systemem i tematyką mu
pokrewną
Kontakt: dane tele-adresowe osób odpowiedzialnych za system
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
14/30
Strona internetowa
systemu: www.asgeupos.pl
Rejestracja użytkownika w
systemie
serwisy systemu ASG-EUPOS
dostępne są wyłącznie dla
zarejestrowanych użytkowników.
W celu rejestracji konieczne jest
wypełnienie formularza
rejestracyjnego dostępnego na
stronie systemowej po kliknięciu
na grafikę-miniaturkę formularza.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
15/30
Strona internetowa
systemu: www.asgeupos.pl
Rejestracja użytkownika w systemie cd.
Po wypełnieniu formularza informacje o użytkowniku przesyłane są do
administratora systemu ASG-EUPOS. Następnie w ciągu 1 dnia
roboczego udostępniony zostaje zarejestrowanemu użytkownikowi login
oraz hasło, umożliwiające korzystanie z serwisów NAWGIS, KODGIS,
NAWGEO, POZGEO i POZGEO-D. Domyślnie każdy użytkownik
uzyskuje dostęp do 5 równoległych strumieni poprawek w serwisach
czasu rzeczywistego.
Zarejestrowany użytkownik systemu ASG-EUPOS ponosi pełną
odpowiedzialność za udostępnienie danych do logowania w systemie
osobom trzecim.
Użytkownicy rejestrujący się w systemie otrzymają kody dostępowe
pocztą elektroniczną (adres e-mail podany w formularzu rejestracyjnym).
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
16/30
Korzystanie z systemu:
www.asgeupos.pl
Wejście do systemu i autoryzacja użytkownika
1.
3.
klik
2.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
17/30
Korzystanie z systemu:
www.asgeupos.pl
Menu: oferta skierowana do użytkownika
Aktualny Almanach
Almanach zawiera informacje o parametrach
orbit oraz o kondycji każdego z satelitów w
konstelacji. Data publikacji tych danych to
podany tydzień i sekunda czasu GPS.
Stąd można pobrać najnowszy Almanach.
Jonosfera
Sieciowe poprawki jonosferyczne i
geometryczne
Wykresy przedstawiają sieciowe poprawki
jonosferyczne oraz troposferyczne
(geometryczne) wyrażone w ppm (mm/km),
osobno w kierunku północ-południe oraz
wschód-zachód. Podane są one dla
wybranego 8-godzinnego przedziału
czasowego w wybranym dniu.
Przewidywany wpływ jonosferyczny
Udostępniane raporty o błędach
Wykres przedstawia przewidywany wpływ
jonosfery na dokonywane pomiary punktów,
troposferycznych i jonosferycznych
wyrażony w metrach, na poziomie ufności
pozwalają użytkownikowi zorientować
95%. Dane dotyczą wybranego dnia.
się co do przewidywanego ich wpływu
Przewidywany wpływ geometryczny
na jakość pomiarów i ich rozwiązań.
Wykres przedstawia przewidywany wpływ
Są one uwzględniane także w
troposfery na dokonywane pomiary punktów,
generowanych poprawkach sieciowych
wyrażony w metrach, na poziomie ufności
95%. Dane dotyczą wybranego dnia.
FKP.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
18/30
Korzystanie z systemu:
www.asgeupos.pl
Menu: indeks geometryczny i jonosferyczny
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
19/30
Korzystanie z systemu:
www.asgeupos.pl
Informacje o stacji
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
20/30
Korzystanie z systemu:
www.asgeupos.pl
Informacje o aktualnym statusie stacji
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
21/30
Możliwości zastosowań
serwisów ASG-EUPOS
Przykłady możliwych zastosowań serwisów systemu ASG-EUPOS
do prac geodezyjnych i kartograficznych:
zakładanie szczegółowych poziomych osnów geodezyjnych II (tylko przy
użyciu metody statycznej) i III klasy (tylko przy użyciu metody statycznej
lub szybkiej statycznej)
zakładanie osnów realizacyjnych w pomiarach inżynierskich (tylko
metodą statyczną)
zakładanie osnów pomiarowych poziomych i wysokościowych
pomiary sytuacyjno-wysokościowe
pomiary związane z katastrem nieruchomości
pomiary związane z pozyskiwaniem danych do
krajowego systemu informacji o terenie
inne pomiary geodezyjne, których wymagana dok-
ładność pomiaru jest spełniona poprzez zastosowanie
odpowiedniego serwisu (mapa zasadnicza, niwelacja
techniczna, osnowy sytuacyjne i pomiarowe)
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
22/30
Możliwości zastosowań
serwisów ASG-EUPOS
Zastosowanie serwisu POZGEO pozwala obecnie na
zakładanie osnów szczegółowych i pomiarowych oraz
wykonywanie pomiarów sytuacyjnych i
wysokościowych w standardzie, co najmniej osnowy
pomiarowej. Po wyznaczeniu wysokości normalnych
punktów ASG-EUPOS będzie można poprzez ten serwis
również wyznaczać wysokości punktów w standardzie
dokładnościowym IV klasy.
Wyznaczanie punktów poziomej szczegółowej osnowy
może być realizowane w systemie ASG-EUPOS także z
wykorzystaniem serwisu POZGEO D i użyciu
oprogramowania firmowego.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
23/30
Możliwości zastosowań
serwisów ASG-EUPOS
Serwis pomiaru w czasie rzeczywistym NAWGEO,
umożliwia zakładanie osnów sytuacyjno-
wysokościowych, oraz wykonywanie bezpośrednich
pomiarów sytuacyjno-wysokościowych w standardzie
osnowy pomiarowej, w tym również dla wyznaczeń, dla
których wymagane są wyższe dokładności lokalne.
Odbywa się to w bezpośrednim nawiązaniu do punktów
osnowy podstawowej bez konieczności włączania
punktów osnowy szczegółowej.
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
24/30
Możliwości zastosowań
serwisów ASG-EUPOS
Odbiornik mobilny Trimble R8
Dokładność pomiarów RTK:
w poziomie:ą0.01 m + 1 ppm (x długość
mierzonego wektora);
w pionie:ą0.02 m + 1 ppm (x długość
mierzonego wektora).
Formaty poprawek RTK
RTCM SC 104 V. 2.30 do 3.1 z FKP,
RTCM SC 104 V. 2.30 do 3.1 z VRS,
RTCM SC 104 V. 2.30 do 3.1 (dla
pojedynczej stacji)
Współrzędne geodezyjne ETRF89
Współrzędne płaskie  2000 i  1992
Współrzędne płaskie  1965
Wysokości normalne
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
25/30
Możliwości zastosowań
serwisów ASG-EUPOS
Kontrola zasobu geodezyjnego i kartograficznego
Serwisy post-processingu POZGEO i POZGEO D mogą być
wykorzystywane do kontroli katalogowych współrzędnych osnów
szczegółowych poziomych II i III klasy.
Serwis NAWGEO może być wykorzystywany do kontrolowania
współrzędnych punktów osnowy geodezyjnej poziomej III klasy, głównie
jednak do weryfikacji i zakładania osnowy pomiarowej oraz punktów
granicznych .
Powyższe serwisy mogą być także wykorzystane do weryfikacji
poprawności przeliczenia zasobu z układu 65 do układu 2000
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
26/30
Materiały uzupełniające
(wykaz)
opisy serwisów systemu ASG-EUPOS: strona internetowa http://www.asgeupos.pl/ lub
http://www.asg-eupos.gov.pl
strona internetowa systemu EUPOS: http://www.eupos.org
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r.  Prawo geodezyjne i kartograficzne , Dz. U. z 2000 r. nr
100, poz. 1086, z póz
niejszymi zmianami)
Wytyczne Techniczne G-1.12 "Pomiary satelitarne oparte na systemie precyzyjnego
pozycjonowania ASG-EUPOS" (Projekt z dnia 01-03-2008 z popr.)
http://www.gugik.gov.pl/gugik/dw_files/981_wytyczne_g_1_12_21_04_2008_1.pdf
Wytyczne Techniczne G-4.1: 2007 "Pomiary sytuacyjne i wysokościowe metodami
bezpośrednimi", Główny Geodeta Kraju, GUGiK, Warszawa, 2007.
Instrukcja Techniczna O-3/O-4  Prowadzenie państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego oraz kompletowanie dokumentacji prac geodezyjnych i kartograficznych ,
Główny Geodeta Kraju, GUGiK, Warszawa 2001
Projekt nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. w sprawie
państwowego systemu odniesień przestrzennych (Dz. U. Nr 70, poz. 821) (Stan z dnia:
2007.09.01) http://www.gugik.gov.pl/gugik/dw_files/768_rrm_uklad_odniesien.pdf
Kazimierz Czarnecki: "Geodezja współczesna w zarysie"
Jerzy Lamparski: "NAVSTART GPS - Od teorii do praktyki"
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
27/30
Podsumowanie
i wnioski
System ASG-EUPOS i jego serwisy:
stanowi zagęszczenie sieci EPN i realizuje stabilny i jednolity układ
odniesienia zgodny z europejskim systemem odniesienia ETRS 89
wraz z punktami sieci EUREF-POL, POLREF i EUVN stanowi osnowę
podstawową kraju
dotychczasową hierarchiczność osnów zastępuje bezpośrednim
nawiązaniem do aktywnych punktów I klasy
stopniowo zacznie zanikać potrzeba zakładania osnów pośrednich,
którymi są osnowy poziome II i III klasy, a w osnowach wysokościowych
sieci III klasy i osnowy IV klasy.
potrzeba osnów szczegółowych będzie ograniczona do obszarów
bardzo zurbanizowanych i zadrzewionych
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
28/30
Podsumowanie
i wnioski cd.
System ASG-EUPOS i jego serwisy:
stwarza dużą szansę na popularyzację systemu GNSS i jego
wykorzystanie w pracach geodezyjnych i kartograficznych
w wielu zastosowaniach stwarza możliwości zwiększenia efektywności
pracy i zmniejszenia ich kosztów
dla zapewnienia pełnego i optymalnego jego wykorzystania wykonane
zostanie dowiązanie niwelacyjne wszystkich stacji systemu
Wszelkie prawa zastrzeżone  Główny Geodeta Kraju
29/30