Rozdział 9. Edycja kształtów
Kształty wykorzystywane są głównie jako obiekty wyjściowe służące do tworzenia
trójwymiarowej geometrii. Często stanowią one podstawę pokazywanych w telewizji ruchomych
znaków firmowych, modeli niskiej rozdzielczości w trójwymiarowych grach komputerowych,
modeli architektonicznych i mechanicznych oraz celów morfowania. Kształty używane są również
jako ścieżki ruchu oraz ścieżki do rozmieszczania obiektów w scenie (rysunek 9.1).
Dostosowywanie kształtów odbywa się poprzez przypisywanie modyfikatorów lub poleceń edycji
do selekcji zdefiniowanych na poziomie struktury. Transformacje są wykorzystywane głównie do
poprawiania krzywizn kształtu, chociaż są one przydatne także podczas manipulowania
komponentami wewnątrz kształtu. Modyfikatory raczej rzadko przypisywane są na poziomie
struktury kształtów; znacznie częściej są one przypisywane na poziomie obiektów, już po edycji
kształtów.
Rysunek 9.1. Profile jabłka, ogonka, nasion oraz owocni utworzone zostały na podstawie
kształtów
1
Selekcjonowanie na poziomie struktury
Kształty posiadają trzy poziomy struktury, na których można dokonywać selekcji (rysunek 9.2):
f& Vertex (wierzchołek),
f& Segment (segment),
f& Spline (splajn).
Wierzchołki to punkty usytuowane w przestrzeni, definiowane współrzędnymi X, Y, Z.
Segmenty to prosto- lub krzywoliniowe odcinki, łączące dwa wierzchołki.
Splajny to zestawy wierzchołków oraz łączących je segmentów.
Selekcjonowanie komponentów na poziomie struktury odbywa się poprzez:
f& kliknięcie;
f& wyznaczenie ramki selekcji;
f& wskazanie imiennego zestawu wyboru.
Dodatkowo istnieje możliwość:
f& dodawania komponentów do selekcji na poziomie struktury, poprzez wciśnięcie klawisza
Ctrl;
f& odejmowania komponentów od selekcji na poziomie struktury, poprzez wciśnięcie klawisza
Alt;
f& blokowania selekcji na poziomie struktury;
f& odwracania selekcji na poziomie struktury.
Selekcjonowanie komponentów na poziomie struktury może być dokonywane jedynie w
przypadku, gdy otwartym jest panel boczny Modify i włączony tryb edycji na poziomie struktury
obiektu. Kiedy znajdujesz się w trybie edycji na poziomie struktury, możliwość selekcjonowania
obiektów w oknach widokowych zostaje wyłączona.
2
Rysunek 9.2. Komponenty kształtu. Wierzchołek oznaczony kwadratem jest wierzchołkiem
początkowym kształtu
3
Aby utworzyć selekcję na poziomie struktury kształtu, musisz przypisać do niego modyfikator
selekcji na poziomie struktury, lub sprowadzić go do klasy splajnu edytowalnego.
Uwaga: splajny edytowalne to tak naprawdę kształty edytowalne, a nie typ jakiegoś splajnu
geometrycznego. To samo odnosi się do modyfikatora Edit Spline, który jest w zasadzie
modyfikatorem kształtów i nie może być przypisywany do żadnego innego typu obiektów.
Sprowadzenie kształtu do klasy splajnu edytowalnego zachowuje bieżący wygląd obiektu,
zamieniając go z matematycznie definiowanego obiektu parametrycznego w szczegółowy opis
wszystkich komponentów występujących na poziomie jego struktury (rysunek 9.3). Parametry
tworzenia oraz wszystkie przypisane modyfikatory zostajÄ… wtopione w obiekt.
Aby sprowadzić kształt do klasy splajnu edytowalnego:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Kliknij go prawym przyciskiem myszy.
3. W menu blokowym Transform wybierz pozycję Convert To. Następnie z wyświetlonego
podmenu wybierz Convert to Editable Spline (rysunek 9.4).
Obiekt zostanie przekonwertowany do klasy splajnu edytowalnego (rysunek 9.5).
Wskazówka
Innym sposobem sprowadzenia kształtu do klasy splajnu edytowalnego jest kliknięcie nazwy
obiektu bazowego, umieszczonej na liście modyfikatorów i wybranie z wyświetlonego menu
pozycji Convert To: Editable Spline (rysunek 9.6).
Rysunek 9.3. Kliknij obiekt prawym przyciskiem myszy i wybierz podmenu Convert To
Rysunek 9.4. Konwertowanie obiektu do klasy splajnu edytowalnego
4
Rysunek 9.5. Po przekonwertowaniu kształtu do splajnu edytowalnego nazwa pierwotnego typu
obiektu zastępowana jest przez pozycję Editable Spline na liście modyfikatorów. Poniżej
wyświetlają się rolety splajnu edytowalnego
Rysunek 9.6. Konwersję kształtu możesz przeprowadzić także z listy modyfikatorów
5
Modyfikatory Spline Select oraz Edit Spline umożliwiają tworzenie selekcji na poziomie struktury
kształtu, z jednoczesnym zachowaniem parametrów tworzenia obiektu.
Przypisanie do kształtu modyfikatora Volume Select automatycznie konwertuje kształt do klasy
siatki edytowalnej. W związku z powyższym, modyfikator ten nie może być wykorzystywany do
edytowania kształtów.
Aby przypisać modyfikator edycji na poziomie struktury:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przypisz modyfikator Spline Select lub Edit Spline (rysunek 9.7).
Modyfikator edycji na poziomie struktury zostanie przypisany do kształtu (rysunek 9.8). W
dolnej części panelu bocznego wyświetlą się parametry edycji i selekcjonowania.
Modyfikator Edit Spline oraz obiekt klasy splajnu edytowalnego przygotowują kształty do edycji
na poziomie struktury, z zastosowaniem konwencjonalnych narzędzi transformowania lub przy
wykorzystaniu własnych narzędzi edycyjnych.
Aby dokonać selekcji na poziomie struktury przy wykorzystaniu
modyfikatora Edit Spline lub obiektu klasy splajnu edytowalnego:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przekonwertuj kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Na liście modyfikatorów kliknij symbol plus (+), znajdujący się obok pozycji Edit Spline lub
Editable Spline. Następnie z rozwiniętego drzewa struktury wybierz poziom edycji (rysunek
9.9).
Udostępnione zostaną komponenty występujące na wybranym poziomie struktury. W dolnej
części panelu uaktywnią się polecenia, które mogą zostać przypisane na tym poziomie.
5. Wskaż obiekt, klikając myszą lub wyznacz ramkę selekcji wokół komponentów, które chcesz
wyselekcjonować (rysunek 9.10).
Komponenty zmienią kolor na czerwony wskazując, że zostały wyselekcjonowane. Jeżeli
wyselekcjonowaÅ‚eÅ› wierzchoÅ‚ki typu Bézier, wyÅ›wietlone zostanÄ… także styczne kierunkowe
Béziera (rysunek 9.11).
Rysunek 9.7. Z menu rozwijalnego modyfikatorów wybierz Select Spline lub Edit Spline
6
Rysunek 9.8. Na liście modyfikatorów nazwa modyfikatora pojawi się nad nazwą obiektu
bazowego. W dolnej części panelu wyświetlą się parametry modyfikatora
Rysunek 9.9. Wybór poziomu struktury kształtu z listy modyfikatorów
Rysunek 9.10. Wyznaczanie ramki selekcji wokół wierzchołków pierścienia
7
Rysunek 9.11. Wyselekcjonowane wierzchołki zmienią kolor na czerwony i wyrosną z nich
styczne kierunkowe Béziera
8
Wskazówki
Aby uaktywnić tryb edycji na poziomie struktury za pomocą skrótu klawiaturowego, wciśnij
Ctrl+B.
Aby przełączać się pomiędzy poszczególnymi poziomami struktury za pomocą skrótu
klawiaturowego, wciśnij Insert.
Aby dokonać selekcji na poziomie struktury za pomocą modyfikatora
Spline Select:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przypisz do kształtu modyfikator Spline Select.
4. Na liście modyfikatorów kliknij symbol plus (+), znajdujący się obok pozycji Spline Select.
Następnie z rozwiniętego drzewa struktury modyfikatora wybierz poziom edycji (rysunek
9.12).
Udostępnione zostaną komponenty, występujące na wybranym poziomie struktury. W dolnej
części panelu uaktywnią się polecenia, które mogą zostać przypisane na tym poziomie.
5. Wskaż element przez kliknięcie myszą lub wyznacz ramkę selekcji wokół komponentów,
które chcesz wyselekcjonować (rysunek 9.13).
Komponenty zmienią kolor na czerwony, wskazując, że zostały wyselekcjonowane (rysunek
9.14).
Wskazówki
Przyciski Get Vertex Selection, Get Segment Selection oraz Get Spline Selection umożliwiają
tworzenie selekcji na podstawie przylegających komponentów, które wyselekcjonowane
zostały na innym poziomie struktury.
Kształty nie posiadają właściwości, która umożliwia tworzenie miękkiej selekcji.
Tryby edycji na poziomie struktury obiektu można uaktywniać również z menu blokowego
Tools1 (rysunek 9.15).
Rysunek 9.12. Uaktywnianie poziomu edycji segmentów dla modyfikatora Spline Select z listy
modyfikatorów
9
Rysunek 9.13. Wyznaczanie ramki selekcji wokół segmentów pierścienia
Rysunek 9.14. Wyselekcjonowane segmenty zmieniajÄ… kolor na czerwony
Rysunek 9.15. Wybór trybu edycji na poziomie struktury poprzez kliknięcie obiektu prawym
przyciskiem myszy
10
Chcąc mieć większą kontrolę nad poleceniami edytowania, możesz utworzyć miękką selekcję na
poziomie struktury kształtu, posługując się modyfikatorem Edit Spline lub dokonując konwersji do
klasy splajnu edytowalnego. Miękka selekcja nie może być przekazywana w górę listy
modyfikatorów i jest niedostępna dla modyfikatora Spline Select.
Aby utworzyć miękką selekcję:
1. Utwórz selekcję na poziomie wierzchołków , posługując się modyfikatorem Edit Spline lub
konwertując kształt do klasy splajnu edytowalnego (rysunek 9.16).
2. Rozwiń roletę Soft Selection.
3. Włącz funkcję Soft Selection. Następnie pociągnij za suwak Falloff, aby dostosować zasięg
miękkiej selekcji (rysunek 9.17).
Wraz ze zwiększaniem wartości parametru Falloff komponenty znajdujące się w obszarze
miękkiej selekcji będą zmieniać kolor  od czerwonego poprzez żółty, następnie zielony, aż do
niebieskiego. Kolor czerwony wskazuje na najbardziej aktywny obszar, gdzie polecenia będą
oddziaływać z pełną mocą; kolor niebieski wskazuje na najmniej aktywny obszar, gdzie efekt
działania poleceń będzie całkowicie zanikać (rysunek 9.18).
4. Jeżeli chciałbyś zmienić intensywność wygasania, dostosuj wartości parametrów Pinch oraz
Bubble.
Aby zobaczyć praktyczne działanie miękkiej selekcji, zajrzyj do podrozdziału Aby dostosować
krzywiznę kształtu w dalszej części tego rozdziału.
Rysunek 9.16. Wyselekcjonowany pojedynczy wierzchołek pierścienia
11
Rysunek 9.17. Przypisywanie miękkiej selekcji do przyległych wierzchołków
Rysunek 9.18. Kolory wierzchołków zmieniają barwę, wskazując na intensywność miękkiej
selekcji
12
Dostosowywanie krzywizn
Wszelka manipulacja kształtami sprowadza się do kwestii kontrolowania krzywizn. Kontrola
krzywizny to właściwość wierzchołków, które sprawują nadzór nad krzywizną sąsiadujących z
nimi segmentów. Ponieważ segmenty nie mogÄ… być zakrzywiane o wiÄ™cej niż 2° pomiÄ™dzy
poszczególnymi podziałami, to o gładkości krzywizny decyduje liczba podziałów przypadających
na każdy segment.
Dostosowywanie krzywizn segmentów odbywa się poprzez przemieszczanie wierzchołków,
przemieszczanie stycznych kierunkowych lub zmianę typu wierzchołka. Dostępne typy
wierzchołków to:
f& Wierzchołek typu Corner  tworzy prostoliniowe segmenty, rozchodzące się pod dowolnym
kątem, po obydwu stronach wierzchołka.
f& Wierzchołek typu Smooth  tworzy łagodnie zakrzywiające się segmenty, ale nie posiada
stycznych kierunkowych, umożliwiających dostosowywanie krzywizn.
f& WierzchoÅ‚ek typu Bézier  posiada dwie styczne kierunkowe, którymi można dowolnie
manipulować i oddziaływać na krzywiznę przyległych segmentów. Wyjątek stanowią
wierzchołek początkowy oraz wierzchołek końcowy, które wyposażone są w jedną styczną
kierunkowÄ….
f& WierzchoÅ‚ek typu Bézier Corner  posiada dwie styczne kierunkowe, którymi można
manipulować niezależnie od siebie. W przypadku wierzchołka początkowego oraz końcowego
jest to tylko jedna styczna. Używaj wierzchołków tego typu do tworzenia ostrych narożników
oraz nagle zmieniajÄ…cych siÄ™ krzywizn.
Rysunek 9.19 pokazuje każdy z wymienionych wyżej typów wierzchołków.
NajÅ‚atwiejszym sposobem dostosowywania stycznych kierunkowych Béziera jest ciÄ…gniÄ™cie za
uchwyty znajdujące się na ich końcach, posługując się narzędziem Select and Move. Możliwe jest
także obracanie i skalowanie stycznych kierunkowych. Niemniej jednak ten sam rezultat, i to
umożliwiający sprawowanie znacznie lepszej kontroli, osiągnąć można poprzez zwykłe
przemieszczanie. Obracanie i skalowanie wierzchołków typu Smooth oraz Corner nie daje
żadnych rezultatów.
13
Rysunek 9.19. Cztery typy wierzchołków umożliwiających kontrolowanie krzywizn
14
Przekonwertowanie wierzchołka powoduje zmianę jego typu. Dzięki temu uzyskuje się różne
opcje zakrzywiania lub wyprostowywania segmentów.
Aby przekonwertować wierzchołek:
1. Wyselekcjonuj liniÄ™.
2. Otwórz panel Modify .
3. Kliknij wierzchołek, który chcesz przekonwertować. Aby przekonwertować wiele
wierzchołków jednocześnie, wyznacz wokół nich ramkę selekcji (rysunek 9.20).
4. Kliknij prawym przyciskiem myszy jeden z wyselekcjonowanych wierzchołków.
5. Z menu blokowego Tools1 wybierz typ wierzchoÅ‚ka spoÅ›ród Corner, Smooth, Bézier, Bézier
Corner.
Aby uzyskać najbardziej wyrównane krzywizny, wybierz Smooth (rysunek 9.21).
Wierzchołki zostaną sprowadzone do nowego typu, a krzywizny przylegających do nich
segmentów ulegną zmianie (rysunek 9.22).
Wskazówka
Aby uzyskać krzywą o równomiernych krzywiznach, z możliwością łatwego dostosowywania
krzywizn, sprowadz
wierzchoÅ‚ki krzywej najpierw do typu Smooth, a nastÄ™pnie do typu Bézier
(rysunek 9.23).
Rysunek 9.20. Selekcjonowanie wszystkich wierzchołków należących do linii łamanej
Rysunek 9.21. Z menu blokowego Tools1 wybierz typ wierzchołka
15
Rysunek 9.22. Krzywa po zmianie typu wierzchołków na Smooth
Rysunek 9.23. Styczne kierunkowe Béziera umożliwiajÄ… swobodnÄ… edycjÄ™ krzywizn
16
Dostosowywanie krzywizn kształtów odbywa się poprzez manipulowanie należącymi do nich
wierzchołkami.
Aby dostosować krzywiznę kształtu:
1. Wyselekcjonuj kształt, posługując się narzędziem Select and Move.
2. Otwórz panel Modify .
3. Uaktywnij tryb edycji wierzchołków.
4. Wyselekcjonuj wierzchołek przylegający do segmentów, które chcesz dostosować (rysunek
9.24).
5. Opcjonalnie: włącz miękką selekcję i dostosuj wartość parametru Falloff.
6. Przemieść wierzchołek.
Wraz z przemieszczaniem wierzchołka przylegające segmenty będą wyginać się i zmieniać
długość (rysunek 9.25).
Jeżeli korzystasz z miękkiej selekcji i obejmuje ona także sąsiednie wierzchołki, one także
ulegnÄ… edycji (rysunek 9.26).
7. Aby móc dostosowywać krzywizny z większą precyzją, przekonwertuj wierzchołek do typu
Bézier lub Bézier Corner. NastÄ™pnie przemieść lub obróć styczne kierunkowe wzglÄ™dem
wierzchołka.
Krzywizna segmentów przyległych do wierzchołka ulegnie zmianie (rysunek 9.27).
Rysunek 9.24. Wyselekcjonowany wierzchołek
17
Rysunek 9.25. Przemieszczenie wierzchołka oddziałuje na przyległe segmenty
Rysunek 9.26. Miękka selekcja zwiększa zasięg deformowania
Rysunek 9.27. Przeciąganie stycznych kierunkowych umożliwia precyzyjną kontrolę nad
krzywiznami
18
Wygładzanie krzywych odbywa się na poziomie kształtu, poprzez zwiększenie liczby podziałów
pomiędzy wierzchołkami. Włączenie funkcji Adaptive automatycznie dostosowuje liczbę
podziałów do potrzeb krzywizny.
Aby wygładzić kształt:
1. Wyselekcjonuj kształt (rysunek 9.28).
2. W panelu bocznym Modify rozwiń roletę General.
3. Zwiększ wartość parametru Steps.
lub
WÅ‚Ä…cz funkcjÄ™ Adaptive (rysunek 9.29).
Kształt zostanie wygładzony (rysunek 9.30).
Wskazówka
WÅ‚Ä…czenie funkcji Adaptive dezaktywuje funkcjÄ™ Optimize oraz parametr Steps,
wprowadzając stosunkowo dużą liczbę podziałów. Jeżeli zamierzasz wytłaczać lub tworzyć
bryły obrotowe na podstawie kształtów, lepiej nie używaj funkcji Adaptive, gdyż uzyskana
siatka będzie bardziej złożona, niż tego w rzeczywistości potrzebujesz (wytłaczanie wzdłuż
ścieżki posiada własne parametry optymalizacji oraz adaptacji, tak więc złożoność uzyskanej
geometrii nie zależy do złożoności kształtu, użytego do wytłaczania).
Rysunek 9.28. Wyselekcjonowany kształt, który posiada tylko jeden podział pomiędzy
tworzącymi go wierzchołkami
Rysunek 9.29. Po włączeniu funkcji Adaptive parametr Step oraz funkcja Optimize stają się
niedostępne
19
Rysunek 9.30. Linia została wygładzona na skutek zwiększenia liczby podziałów pomiędzy
wierzchołkami
20
Edytowanie kształtów
Edycja kształtów może odbywać się na poziomie wierzchołków, segmentów, splajnów lub
obiektu. Kiedy wybierasz poziom edycji, w panelu bocznym Modify udostępniane są wszystkie
polecenia, które mogą być użyte na danym poziomie (rysunek 9.31). Polecenia te dostępne są
także w menu blokowym Tools1 oraz Tools2 (rysunek 9.32).
Polecenia dostępne na poziomie edycji obiektu oddziałują na cały edytowany kształt. Polecenia te
umożliwiają dołączanie kształtów, tworzenie linii oraz wstawianie wierzchołków. Jest to jedyny
poziom, na którym możliwe jest dołączenie z listy wielu kształtów jednocześnie.
Polecenia Attach, Create Line, Insert, Hide, Unhide All oraz Delete mogą być wykorzystywane na
każdym poziomie edycji . Dodatkowo istnieje szereg poleceń, które mogą być wykorzystywane na
poszczególnych poziomach struktury:
f& Polecenia edycji na poziomie wierzchołków są najbardziej liczne. Wyróżnić tu można
następujące polecenia: Break, Refine, Weld, Connect, Make First, Fuse, Cycle, Cross Insert,
Fillet, Chamfer, Bind oraz Unbind.
f& Polecenia edycji na poziomie segmentów są najmniej liczne. Wyróżnić tu można
polecenia: Break, Refine, Divide oraz Detach.
f& Polecenia edycji na poziomie splajnów są podobne do poleceń edycji na poziomie
elementów pod względem oddziaływania na wyodrębnione splajny, znajdujące się wewnątrz
kształtów. Wyróżnić tu można następujące polecenia Reverse, Outline, Boolean, Mirror,
Trim, Extend, Close, Detach oraz Explode.
21
Rysunek 9.31. Roleta Geometry dla modyfikatora Edit Spline oraz obiektów klasy splajnu
edytowalnego
22
Rysunek 9.32. Blokowe menu kontekstowe obiektu klasy splajnu edytowalnego zawiera dwa
zestawy poleceń do edycji kształtów
23
Tabela 9.1 pokazuje polecenia edycji dostępne na poszczególnych poziomach struktury kształtu:
Tabela 9.1. Polecenia edytowania kształtów i poziomy struktury ich występowania
Polecenie Wierzchołek Segment Splajn
Create Line
Break
Attach
Attach Mult.
Refine
Weld
Connect
Insert
Make First
Fuse
Reverse
Cycle
Cross Insert
Fillet
Chamfer
Outline
Boolean
Mirror
Trim
Extend
Hide
Unhide All
Bind
Unbind
Delete
Close
Divide
Detach
24
Explode
25
Polecenie Attach dołącza do edytowanego kształtu inne kształty, tworząc w ten sposób kształty
złożone. Polecenie to może być wykorzystywane na każdym poziomie edycji.
Aby dołączyć kształt:
1. Wyselekcjonuj kształt (rysunek 9.33).
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. W rolecie Geometry włącz przycisk Attach (rysunek 9.34).
5. Kliknij kształt, który chcesz dołączyć (rysunek 9.35).
Wskazany kształt zostanie dodany do edytowanego kształtu.
6. Kontynuuj wskazywanie kształtów, które mają zostać dołączone lub wyłącz przycisk Attach,
aby opuścić tryb dołączania.
Wskazówki
Kliknięcie przycisku Attach Mult. przywołuje imienną listę kształtów, która umożliwia
dołączenie wielu kształtów jednocześnie.
Aby w takcie tworzenia kształtu powstał kształt złożony, wyłącz funkcję Start New Shape,
znajdującą się w podpanelu kształtów (rysunek 9.36).
Rysunek 9.33. Wyselekcjonuj kształt
26
Rysunek 9.34. Aby dodać do wyselekcjonowanego kształtu nowy kształt, włącz przycisk Attach
Rysunek 9.35. Kliknij nowy kształt, aby dołączyć go do edytowanego kształtu
Rysunek 9.36. Wyłączenie funkcji Start New Shape umożliwia dołączanie kształtów w trakcie
tworzenia
27
Polecenie Weld spaja wierzchołki kształtów, zlewając je w jeden wierzchołek. Używaj tego
polecenia podczas modelowania, łączenia ścieżek ruchu oraz porządkowania dwuwymiarowych
rysunków zaimportowanych z programów CAD.
Aby spoić wierzchołki:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. Przemieść wierzchołek końcowy na wierzchołek początkowy, aby ich położenia zbiegły
siÄ™ ze sobÄ….
Kiedy zwolnisz przycisk myszy, na ekranie pojawi siÄ™ okno dialogowe Edit Spline (rysunek
9.37).
6. Kliknij przycisk Yes (Tak).
Wierzchołki zostaną spojone w jeden wierzchołek (rysunek 9.38).
Wskazówki
Aby spoić wyselekcjonowane wierzchołki, znajdujące się w określonej odległości od siebie,
użyj polecenia Weld, które umożliwia zdefiniowanie wartości progowej scalania (rysunek
9.39).
Aby szybko sprawdzić, czy wierzchołki leżące na zbiegających się końcach kształtu są
złączone, włącz funkcję numerowania wierzchołków Show Vertex Numbers w rolecie
Selection, a następnie upewnij się, czy w punkcie złączenia widnieje tylko jedna cyfra.
Polecenie Fuse ściąga zaznaczone wierzchołki do jednego punktu, ale ich nie spaja.
Rysunek 9.37. Aby spoić wierzchołki, przemieść końce kształtu tak, aby ich położenia zbiegły się
ze sobÄ…
28
Rysunek 9.38. Wygląd kształtu po spojeniu wierzchołków
Rysunek 9.39. Użyj polecenia Weld, aby spoić wyselekcjonowane wierzchołki, znajdujące się w
określonej odległości od siebie
29
Polecenie Break przerywa kształt w wyselekcjonowanych wierzchołkach.
Aby przerwać kształt:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przekonwertuj kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. Wyselekcjonuj wierzchołek, w którym chcesz przerwać kształt (rysunek 9.40).
6. W rolecie Geometry kliknij przycisk Break.
Wyselekcjonowany wierzchołek zostanie powielony i przekonwertowany na wierzchołek
początkowy. Możesz teraz odsunąć wierzchołki od siebie (rysunek 9.41).
Polecenie Detach jest odwrotnością polecenia Attach. Służy ono od odłączania od edytowanego
kształtu segmentów lub splajnów i tworzenia z nich odrębnych kształtów.
Aby odłączyć splajn:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie splajnów .
5. Wyselekcjonuj splajn, który chcesz odłączyć (rysunek 9.42).
6. W rolecie Geometry kliknij przycisk Detach (rysunek 9.43).
7. Kliknij przycisk OK, aby zaakceptować domyślną nazwę nowego kształtu.
Splajn zostanie odłączony i utworzy nowy kształt.
Wskazówki
W podobny sposób odłącza się również segmenty wyselekcjonowane na poziomie edycji
segmentów.
Polecenie Explode umożliwia szybie rozbicie wszystkich segmentów edytowanego kształtu,
na pojedyncze dołączone lub odłączone kształty. Polecenie to działa jedynie na poziomie
edycji splajnów.
30
Rysunek 9.40. Wyselekcjonuj wierzchołek
Rysunek 9.41. Po przerwaniu kształtu możesz odsunąć od siebie powielone wierzchołki
Rysunek 9.42. Wyselekcjonuj splajn
Rysunek 9.43. Kliknij przycisk Detach, aby odłączyć selekcję utworzoną na poziomie struktury
31
Polecenie Connect łączy ze sobą wierzchołki końcowe kształtu, nadbudowując pomiędzy nimi
nowy prostoliniowy segment, ignorując wartości stycznych w łączonych wierzchołkach.
Aby połączyć wierzchołki:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przekonwertuj kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. Wyselekcjonuj wierzchołek końcowy (rysunek 9.44).
6. W rolecie Geometry włącz przycisk Connect (rysunek 9.45).
7. Przeciągnij kursorem od wyselekcjonowanego wierzchołka do innego wierzchołka
końcowego (rysunek 9.46).
Wierzchołki zostaną połączone nowym, prostoliniowym segmentem ( rysunek 9.47).
Rysunek 9.44. Wyselekcjonuj wierzchołek końcowy, który zostanie połączony
Rysunek 9.45. WÅ‚Ä…cz przycisk Connect
32
Rysunek 9.46. Wyznacz połączenie pomiędzy wierzchołkami końcowymi
Rysunek 9.47. Po wyznaczeniu połączenia pomiędzy wierzchołkami nadbudowany zostaje nowy,
prostoliniowy segment
33
Każdy kształt posiada wierzchołek początkowy, który z reguły znajduje się na jednym z końców
kształtu, jeżeli jest to kształt otwarty, lub gdzieś wewnątrz kształtu, jeżeli jest to kształt zamknięty.
Wierzchołek początkowy odgrywa niezwykle istotną rolę przy wyznaczaniu początków ścieżek
ruchu lub ścieżek wytłaczania.
Polecenie Make First umożliwia zdefiniowanie, który z wierzchołków będzie pełnić rolę
wierzchołka początkowego.
Aby zdefiniować wierzchołek początkowy:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przekonwertuj kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. W rolecie Selection włącz funkcję Show Vertex Numbers.
Przy każdym z wierzchołków pojawi się numer porządkowy, określający kolejność
następujących po sobie wierzchołków, w następującym porządku: do wierzchołka
początkowego do wierzchołka końcowego. Wierzchołek początkowy dodatkowo będzie
oznakowany kwadratowÄ… ramkÄ… (rysunek 9.48).
6. Wyselekcjonuj jeden z wierzchołków końcowych, który należy do kształtu otwartego, lub
dowolny wierzchołek należący do kształtu zamkniętego.
7. W rolecie Geometry kliknij przycisk Make First (rysunek 9.49).
Zaznaczony wierzchołek stanie się początkowym wierzchołkiem splajnu. Znacznik
wierzchołka zostanie otoczony kwadratową ramką, a jego numer porządkowy przyjmie
wartość 1 (rysunek 9.50).
Wskazówki
Przycisk Cycle umożliwia przełączanie się pomiędzy następującymi po sobie wierzchołkami
edytowanego splajnu. Jeżeli kształt będzie zbudowany z większej liczby splajnów, to
przełączając się pomiędzy wierzchołkami, będziesz przechodzić z jednego splajnu na inny, aż
wrócisz do punktu wyjścia.
Przycisk Reverse odwraca kierunek występowania wierzchołków. Polecenie to jest dostępne
tylko dla edycji na poziomie splajnów (rysunek 9.51).
34
Rysunek 9.48. Początkowy wierzchołek tego wieloboku znajduje się po prawej stronie
Rysunek 9.49. Aby zmienić kolejność występowania wierzchołków, wciśnij przycisk Make First
Rysunek 9.50. Teraz wierzchołek początkowy znajduje się po lewej stronie. Zauważ, że
numerowanie wierzchołków wciąż przebiega w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara
35
Rysunek 9.51. Po użyciu polecenia Reverse kolejność występowania wierzchołków przebiega w
kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara
36
Polecenie Chamfer ścina wierzchołek poprzez rozszczepienie go na dwa wierzchołki i odsunięcie
od siebie w równej odległości. Jeżeli ścinany wierzchołek znajdzie się w narożniku
wyznaczajÄ…cym kÄ…t prosty, to narożnik ten zostanie Å›ciÄ™ty pod kÄ…tem 45°.
Aby ściąć wierzchołek:
1. Wyselekcjonuj kształt, w którym znajduje się co najmniej jeden wyraz
nie ukształtowany
narożnik (rysunek 9.52).
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. Wyselekcjonuj wierzchołek.
6. W rolecie Geometry włącz przycisk Chamfer (rysunek 9.53). Następnie pociągnij za suwak
lub wpisz nową wartość do pola Chamfer.
Wierzchołek zostanie rozszczepiony na dwa wierzchołki, które odsuną się do siebie wzdłuż
segmentów kształtu. Jeżeli był to wierzchołek narożny, to narożnik kształtu ulegnie ścięciu
(rysunek 9.54).
Wskazówka
Podobnie jak polecenie Chamfer działa również polecenie Fillet. Jedyną różnicą jest to, że
wierzchołek ulega spiłowaniu, tj. ścięciu z zaokrągleniem (rysunek 9.55).
Rysunek 9.52. Prostokąt wydaje się odpowiednim kształtem do eksperymentowania z poleceniami
Chamfer oraz Fillet
37
Rysunek 9.53. Aby określić wielkość ścięcia, pociągnij za suwak parametru Chamfer
Rysunek 9.54. Prostokąt po ścięciu narożnika
Rysunek 9.55. Polecenie Fillet spiłowuje narożnik
38
Polecenie Refine udelikatnia (rafinuje) kształt poprzez dodanie nowych wierzchołków. Dzięki
temu, kształty posiadające krzywizny, mogą być łatwiej zginane. Jeżeli poddany działaniu tego
polecenia kształt zostanie wytłoczony lub wykorzystany do utworzenia bryły obrotowej, uzyskany
obiekt będzie cechować się większą liczbą płaszczyzn elementarnych.
Aby poddać kształt działaniu tego polecenia:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie wierzchołków .
5. W rolecie Geometry włącz przycisk Refine (rysunek 9.56).
6. Umieść kursor nad segmentem kształtu.
Wskaz
nik zmieni siÄ™ w kursor Refine (rysunek 9.57).
7. Kliknij kształt w miejscu, w którym chcesz dodać nowy wierzchołek.
Do kształtu zostanie dodany nowy wierzchołek, dzieląc segment na dwie części, dokładnie w
miejscu kliknięcia. Jeżeli włączona jest numeracja wierzchołków, numer porządkowy nowego
wierzchołka dopasuje się do numerów pozostałych wierzchołków (rysunek 9.58).
Wskazówki
Nowe wierzchołki można dodawać tak długo, jak długo przycisk Refine pozostaje włączony.
Utworzenie wierzchołka poza kształtem jest niemożliwe. Dodawane wierzchołki muszą być
przyłączone do co najmniej jednego z segmentów kształtu.
Polecenie Insert umożliwia wstawianie wierzchołków, tj. dodawanie wierzchołków z
możliwością ich przemieszczania (rysunek 9.59).
Polecenie CrossInsert umożliwia wstawienie do dwóch przecinających się splajnów nowych
wierzchołków, ulokowanych w miejscu przecięcia. Polecenie to nie łączy, nie spaja ani nie
ściąga wierzchołków.
Polecenie Divide umożliwia podzielenie segmentu na równe części poprzez dodanie do niego
określonej liczby wierzchołków rozmieszczonych w jednakowej odległości od siebie.
Polecenie to dostępne jest na poziomie edycji segmentów.
Rysunek 9.56. Włącz przycisk Refine, aby dodać do kształtu nowe wierzchołki
39
Rysunek 9.57. Kursor Refine informuje cię, że w miejscu kliknięcia zostanie dodany nowy
wierzchołek
Rysunek 9.58. Numer porządkowy nowego wierzchołka automatycznie dopasowuje się do
przyjętej numeracji
Rysunek 9.59. Użyj polecenia Insert, aby mieć możliwość dodawania wierzchołków z
jednoczesnym przemieszczaniem
40
Polecenie Delete usuwa komponenty wyselekcjonowane na poziomie struktury kształtu. Jego
odpowiednikiem jest klawisz Delete znajdujÄ…cy siÄ™ na klawiaturze.
Aby usunąć część kształtu:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie struktury .
5. Wyselekcjonuj część kształtu, którą chcesz usunąć (rysunek 9.60).
6. Wciśnij klawisz Delete lub kliknij przycisk Delete, znajdujący się w rolecie Geometry.
Bieżąca selekcja zostanie usunięta (rysunek 9.61).
Rysunek 9.60. Wyselekcjonuj część kształtu, którą chcesz usunąć
Rysunek 9.61. Wygląd kształtu po usunięciu segmentu
41
Rysunek 9.62. Zmiana wartości parametru Outline. Wartości dodatnie odsuwają obrys do
wewnątrz splajnu, podczas gdy wartości ujemne odsuwają obrys na zewnątrz splajnu
42
Polecenie Outline tworzy obrys splajnu i odsuwa go od splajnu pierwotnego na określoną
odległość.
Polecenie to często wykorzystywane jest w modelowaniu architektonicznym w celu nadawania
grubości przygotowanym wcześniej profilom, jak i podczas tworzenia brył obrotowych o
określonych grubościach ścianek.
Aby obrysować splajn:
1. Wyselekcjonuj kształt.
2. Otwórz panel Modify .
3. Przekonwertuj kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie splajnów .
5. Wyselekcjonuj splajn.
6. Włącz przycisk Outline. Następnie pociągnij za suwak lub wprowadz
nową wartość do pola
Outline, celem określenia wielkości odsunięcia pomiędzy splajnem pierwotnym a obrysem
(rysunek 9.62).
Utworzony zostanie obrys wyselekcjonowanego splajnu. Splajn obrysu stanowi część
edytowanego kształtu (rysunek 9.63).
Wskazówki
Aby utworzyć obrys, odsuwając od siebie na jednakową odległość jednocześnie splajn obrysu
oraz splajn pierwotny, włącz funkcję Center.
Aby nadać grubość ściankom wazy, obrysuj jej profil (rysunek 9.64).
Polecenie Mirror tworzy horyzontalne, wertykalne oraz diagonalne odbicia lustrzane
splajnów. Dodatkowo funkcja Copy umożliwia kopiowanie odbijanych splajnów (rysunek
9.65).
43
Rysunek 9.63. Splajn, do którego dodano obrys
Rysunek 9.64. Utworzenie bryły obrotowej z obrysowanego profilu nada grubość ściankom wazy
Rysunek 9.65. Aby utworzyć odbicie lustrzane lub skopiować splajn, wykorzystaj przycisk Mirror
oraz funkcjÄ™ Copy
44
Polecenie Boolean służy do przeprowadzania operacji logicznych na splajnach. Za jego pomocą
można dodawać, odejmować lub wyznaczać części wspólne zachodzących na siebie splajnów.
Aby operacje logiczne przyniosły żądany skutek, należy spełnić dwa warunki, a mianowicie:
splajny muszą być częściami tego samego kształtu, muszą zachodzić na siebie i być zamknięte.
Komponenty splajnu, na których przeprowadzane są operacje logiczne, określa się mianem
składników.
f& Union (dodawanie)  łączy ze sobą splajny poprzez usunięcie części wspólnej
zachodzących na siebie splajnów.
f& Subtraction (odejmowanie)  łączy ze sobą splajny poprzez usunięcie z pierwszego
splajnu zachodzącej części drugiego i usunięcie z drugiego splajnu części niezachodzącej na
pierwszy.
f& Intersection (część wspólna)  łączy ze sobą splajny poprzez pozostawienie części
wspólnej zachodzących na siebie splajnów.
Aby przeprowadzić operację logiczną na kształcie:
1. Wyselekcjonuj kształt zbudowany z kilku zachodzących na siebie splajnów.
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie splajnów .
5. Wyselekcjonuj splajn, który będzie pierwszym składnikiem operacji logicznej (rysunek 9.66).
6. W rolecie Geometry włącz przycisk Boolean (rysunek 9.67).
7. Kliknij ikonÄ™ typu operacji logicznej .
8. Kliknij splajn, który będzie drugim składnikiem operacji logicznej (rysunek 9.68).
Na wskazanych składnikach przeprowadzona ostanie operacja logiczna (rysunek 9.69).
9. Kontynuuj wybieranie składników do momentu uzyskania żądanego kształtu (rysunek 9.70).
Rysunek 9.66. Wyselekcjonuj prostokąt jako pierwszy składnik operacji logicznej. Pozostałe
komponenty powyższego kształtu złożonego to dwa okręgi oraz dwa wieloboki
45
Rysunek 9.67. Włącz przycisk Boolean i wybierz typ operacji logicznej. W powyższym
przykładzie wybrana została operacja dodawania
Rysunek 9.68. Wybór drugiego składnika operacji logicznej
Rysunek 9.69. Po przeprowadzeniu operacji dodawania na prostokącie oraz pierwszym z okręgów
część wspólna obydwu składników została usunięta
Rysunek 9.70. Po dodaniu drugiego okręgu i odjęciu obydwu wieloboków uzyskany kształt
przypomina zarys klucza. Teraz można już wytłoczyć kształt
46
Polecenie Trim przycina, tj. usuwa, zachodzące na siebie części splajnów.
Aby użycie polecenia przyniosło oczekiwany skutek, konieczne jest spełnienie dwu warunków: po
pierwsze, splajny muszą być częściami tego samego kształtu, po drugie, muszą zachodzić na
siebie.
Aby przyciąć kształt:
1. Wyselekcjonuj kształt zbudowany z zachodzących na siebie splajnów (rysunek 9.71).
2. Otwórz panel Modify .
3. Sprowadz
kształt do klasy splajnu edytowalnego lub przypisz do niego modyfikator Edit
Spline.
4. Uaktywnij tryb edycji na poziomie splajnów .
5. WÅ‚Ä…cz przycisk Trim (rysunek 9.72).
6. Wskaż fragmenty splajnu, które mają zostać przycięte (rysunek 9.73).
Wskazane fragmenty splajnu zostaną przycięte do miejsc, w którym przecinają się one z
innym splajnem.
Wskazówki
Sprawdz
, co się stanie z właśnie przyciętym splajnem, jeżeli klikniesz go, włączywszy
przycisk Extend (rysunek 9.74).
Zauważ, że aby posłużyć się poleceniem Trim lub Extend, nie musisz selekcjonować żadnego
splajnu. Wszystko, co należy zrobić, to wcisnąć odpowiedni przycisk i kliknąć splajn.
Rysunek 9.71. Ten pojedynczy kształt jest zbudowany z dwóch prostokątów oraz okręgu
47
Rysunek 9.72. Włączony przycisk Trim zmienia kolor na żółty
Rysunek 9.73. Linie, które znajdowały się wewnątrz środkowego splajnu, zostały przycięte
48
Rysunek 9.74. Splajny, które wydłużono za pomocą polecenia Extend
49
 50