1. Śmierd w dzisiejszych czasach stała się tematem tabu, podczas, gdy w wiekach średnich
towarzyszyła ludziom w życiu codziennym, wówczas to ludzie umierali średnio w 30 roku
życia, nagle, co wynikało z ówczesnych uwarunkowad nauk medycznych ;)
Do warunków wpływających na powolne umieranie należą:
·ð Wysoki poziom technologii medycznej
·ð Wczesne wykrywanie choroby lub warunków powodujÄ…cych umieralnoÅ›d
·ð ZÅ‚ożona definicja Å›mierci (np. nieodwracalne ustanie wyższych czynnoÅ›ci mózgu)
·ð Wysoki poziom umieralnoÅ›ci z powodu chorób przewlekÅ‚ych i degeneracyjnych
·ð Wysoki poziom wypadkowoÅ›ci prowadzÄ…cej do Å›mierci
W dzisiejszych czasach nagłą śmierd uważa się za alternatywę śmierci powolnej. Do skutków śmierci
rozłożonej w czasie należą:
- izolacja rodziny chorego od społeczeostwa. Taka kolej rzeczy wynika z tego, iż ludzie nie wiedzą jak
zachowad się przy śmiertelnie chorej, umierającej osobie, o czym rozmawiad.
- depresja rodziny
-kłopoty ekonomiczno- socjologiczne ()
-pogorszenie sytuacji materialnej
-frustracja personelu medycznego, dla którego porażką jest zdiagnozowanie śmiertelnej /
nieuleczalnej choroby.
Personel medyczny oraz rodzina stajÄ… przed dylematem: czy chory powinien wiedzied o swojej
sytuacji?
Coraz częściej twierdzi się, że powinien, jednak motywacje są tu różne.
Również pozostaje dylemat czy pierwszy ma dowiedzied się pacjent czy rodzina. Glaser i Strauss
opisali 4 typy świadomości umierania (komunikacji):
Świadomośd zastrzeżona  pacjent nie zdaje sobie sprawy ze zbliżającej się śmierci (wie lekarz i
rodzina)
Świadomośd podejrzana  pacjent podejrzewa, zadaje pytania, szuka negującej jego podejrzenia
odpowiedzi ( przeprowadzono badania na podstawie których wywnioskowano, że jeśli pacjent chce
wiedzied jaki jest jego stan to w podświadomości szuka negacji swoich domysłów, chce wiedzied, że
jest zdrowy, a nie że umiera)
Świadomośd wzajemnego udawania  wie pacjent, rodzina, lekarz, ale wszyscy udają, że np. pacjent
wyjdzie z choroby.
Świadomośd otwarta
Wg E. Kubler-Ross ludzie mający świadomośd swojego umierania przechodzą 5 typowych etapów:
I. Zaprzeczenie i izolacja   to nie mogę byd ja; trudno im uwierzyd we własną śmierd
II. Złośd  dlaczego ja? Dlaczego inni mogą żyd dłużej?
III. Negocjacja - w relacji pacjent  lekarz, oraz pacjent  Bóg.
IV. Depresja  poczucie zbliżającego się momentu ostatecznego  śmierci
V. Akceptacja  spokój obawiający się brakiem zainteresowania otoczeniem
Ten model negowany jest ze względu na fakt ujednolicenia zjawiska śmierci, która dotyczy ludzi.
Ludzi, którzy są różni, śmierd dotyka ich w różnych sytuacjach życiowych, w różnym wieku itd.
Socjologia rozważa również tematykę miejsca śmierci w odniesieniu do zjawiska samej śmierci.
Sudnow: śmierd biologiczna  ustanie wyższych czynności mózgu; społeczna - zauważana podczas
pobytu umierającego w szpitalu; gdzie mimo iż nadal żyje, zaczyna byd traktowany przez personel
jako osoba martwa.
Glaser i Strauss; 7 krytycznych chwil w procesie umierania:
1. Określenie pacjenta jako umierającego
2. Personel i rodzina czynią przygotowania w związku ze śmiercią pacjenta, tak jak zrobiłby to
on sam, gdyby wiedział, że umiera
3. W pewnym momencie nie ma  nic więcej do zrobienia
4. Koocowy etap może trwad tygodnie, dni, godziny
5.  ostatnie godziny
6. Czekanie na śmierd
7. Åšmierd
Umieranie: psychiczne, biologiczne, społeczno  kulturowe.
Lęki związane ze śmiercią:
- lęk przed cierpieniem fizycznym
- lęk przed poniżeniem (wynika z braku kontroli nad funkcjami fizjologicznymi)
- lęk przed zmianami zachodzącymi w ciele
- lęk przed uzależnieniem od innych
- lęk przed konsekwencjami naszej śmierci dla innych
- lęk przed przerwaniem realizacji ważnych zadao życiowych
- lęk przed nieistnieniem
- lęk przed karą za grzechy
W śmierci poza lękiem dominuje również ból, subiektywny i indywidualny, uzależniony od
wytrzymałości na ból i progu bólu. Ból wywołuje niepokój, a niepokój na zasadzie sprzężenia
zwrotnego wzmaga ból.
Obecnie większośd zgonów odbywa się w szpitalach, mówi się o instytucjonalizacji lub hospitalizacji
umierania. W szpitalach nie ma warunków zapewniających godną śmierd. Sale są kilku osobowe,
umierający nie jest odizolowanych od pozostałych pacjentów, nawet w momencie śmierci i przez
jakiś czas po niej, bliscy nie mogą się z nim w spokoju pożegnad. Występuje tendencja niedotykania
zwłok przez personel medyczny. (znacznie ograniczony kontakt ze zmarłym). Narastający problem
braku warunków w szpitalu do umierania, mobilizuje powstawania tzw. hospicjów, funkcjonujących
podobnie jak szpitale, ale bardziej stawiających na opiekę, niż leczenie.