W serii ZBLIŻENIA ukazały się:
Jenny Downham Zanim umrÄ™
Agnieszka Mazur, Karolina Otwinowska Dieta (nie) ycia
Bernlef Niewdzięczna pamięć
Justyna Bigos, Beata Mozer Dziecko z chmur
Beate Teresa Hanika Milczenie
Olivier Adam Droga pod wiatr
Rupert Isaacson Opowie ć ojca. Przez mongolskie stepy
w poszukiwaniu cudu
Debra Adelaide Domowy poradnik umierania
Michał Dąbrowski Dłoń
W przygotowaniu:
Dianne Wolfer Dwa wybory
Alice Kuipers Najgorsza rzecz, jaką zrobiła
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Wydawnictwo
Nasza Księgarnia
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
b Copyright by Wydawnictwo TNasza KsięgarniaR,
Warszawa 2011
Text b copyright by Michał Dąbrowski, 2011
Cover photograph b strixcode Fotolia.com
Projekt layoutu serii Karolina Michałowska,
www.360stopni.com.pl
Projekt okładki Karia Korobkiewicz
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Ksią:ka ta, choć inspirowana biogra ą autora, jest powie -
cią. Wszelkie podobieństwo do rzeczywistych osób lub miejsc
nale:y uwa:ać za przypadkowe.
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Pamięci Michała TPoCo Szpili
(1984 2009)
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
To siÄ™ zaczyna teraz i tutaj.
Jeszcze go nie ma, ja równie nie istnieję dla wiata,
ale to kwestia kilku dni, które trzeba przeczekać. Jeszcze nie
teraz, jeszcze parÄ™ chwil. CzujÄ™, jak siÄ™ wiercÄ™, wierzgam,
kiełkuję. To się dzieje tutaj i teraz. O lepiający błysk wiat-
Å‚a i ju . Jeste my oboje na zewnÄ…trz.
Tak, teraz jest poczÄ…tek wszystkiego.
Szpital był zimny i brudny. Za oknem szalał noc-
ny wiatr. Ten budynek do dzisiaj stoi w samym cen-
trum miasta, ale mimo to przechodziłem obok tylko
raz. Na jakim spacerze z ojcem. On mi go pokazał,
a ja uznałem, :e nie ma na co patrzeć. Czerwona ce-
gła, czarne okna, nic więcej.
Oczywi cie nie pamiętam dnia, w którym się uro-
dziłem, ale od czego jest wyobra nia. Podobno poród
przebiegł bez :adnych komplikacji. Pielęgniarka dała
mi klapsa, a następnie zostałem zabrany do innej sali,
gdzie kto mnie umył i zawinął w ręcznik.
9
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Ojca zawołano sprzed szpitala, gdzie dotąd łap-
czywie palił papierosy. Kto im musiał powiedzieć
i zapewne był to lekarz. Nie sądzę, :eby pielęgniar-
ka miała do ć odwagi. Zatem poło:nik mnie obejrzał
i stwierdził, :e oprócz jednego szczegółu wszystko
jest w porządku. Tak, jeden drobny szczegół.
Jak to mogło wyglądać? Mama le:ała jeszcze w łó:-
ku, tata stał przy niej, a ja byłem w innym pomiesz-
czeniu, gdzie , gdzie noworodki płaczą albo pią. Na
pewno łatwiej przekazać taką nowinę, ni: powiedzieć,
:e dziecko zmarło zaraz po porodzie lub :e urodziły się
piękne i zdrowe bli nięta syjamskie połączone głów-
kami. Ale i tak nie zazdroszczÄ™ tamtemu lekarzowi.
Wiele razy się zastanawiałem, co ja powiedziałbym
na jego miejscu. TDrodzy państwo, chłopak jest du:y,
gło no płacze, tylko :eKR.
No wła nie: Ttylko :eR.
Wtedy było inaczej, trudniej się :yło, ludzie mieli
mo:e mocniejsze nerwy, więc taki lekarz nie musiał
ow ać w bawełnę ani upiększać faktów. Po prostu
o wiadczył prosto z mostu:
Proszę państwa, wasz syn urodził się bez prawej
dłoni.
WidzÄ™ go teraz, jak wychodzi z sali, zostawiajÄ…c
moich rodziców samym sobie. Cisza. Na pewno dłu-
go milczeli, podczas gdy w ich głowach pojawiało się
mnóstwo pytań.
10
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czemu to się stało?
Dlaczego my?
Co teraz zrobimy?
Ja tymczasem le:aÅ‚em sobie w łó:eczku i odpoczy­
wałem po wyj ciu na wiat.
Ze szpitala wypisano nas trochę pó niej. Lekarze
musieli przeprowadzić szczegółowe badania. W ich
trakcie prawdopodobnie mówili do siebie:
No co takiegoK
W naszym szpitaluK
Raz na milion urodzeńK
W dniu wypuszczenia mamy do domu który
z krewnych przyniósł kamerę wideo i nakręcił lm.
Kaseta z tym nagraniem wciÄ…: jeszcze nadaje siÄ™ do
oglądania, chocia: obraz trochę po:ółkł.
Dziadkowie przyje:d:ajÄ… maluchem koloru ko ci
słoniowej, jedynym samochodem w rodzinie. Drzwi
się otwierają. Przez próg przechodzą moi rodzice.
Tata trzyma mamę pod rękę, a ona tuli do piersi małe
białe zawiniątko. Żadnych d więków. Samochód ru-
sza, znika z kadru i lm się kończy.
Potem co nie zostało uwiecznione pojechali my
do naszego mieszkania, gdzie czekało na mnie trochę
zabawek, jakich grzechotek i gryzaków. Wtedy ju:
wszyscy sąsiedzi i znajomi wiedzieli. Wie ć o niepo-
wtarzalnym noworodku, jednym na milion, rozeszła
się błyskawicznie, w atmosferze sensacji i skandalu.
11
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Sądzę, :e gdyby wszystko było w porządku, niosłaby
siÄ™ du:o bardziej opieszale. A tymczasem kolejne oso-
by przekazywały sobie informację:
Urodził im się synek, ale wieszK
Czę ć rodziny nadal nie mogła uwierzyć w to
TaleR, więc zaczęły się pielgrzymki do mojego łó:ecz-
ka. Oglądanie nie tego, co miałem, ale tego, czego
mi brakowało. Rodzice musieli odpowiadać na wiele
niewygodnych pytań. Wiem, :e mieli na podorędziu
parę niestrudzenie powtarzanych argumentów.
Przecie: i tak będziemy go kochać.
Przecie: nic się nie stało.
Nasze dziecko jest, jakie jest, i nic tego nie zmieni.
Najwięcej przykro ci sprawiały mojej mamie jej
bezdzietne kole:anki Tod sercaR. Gdy tylko usłyszały
nowinę, zaczęły kre lić czarne scenariusze, ubolewać
i współczuć.
Ale ja niczego nie zauwa:ałem. Rosłem jak
wszystkie dzieci dokoła. Bawiłem się, miałem i jako
jedyna osoba na wiecie nie wiedziałem, :e nie mam
prawej dłoni. Takiemu szkrabowi nic nie przeszkadza
w zabawie mo:e lewą ręką przytulać swojego ulu-
bionego misia, budować wie:e z klocków i hałasować
w najlepsze grzechotkami, gdy rodzice chcą ju: i ć
spać.
Tak. Ja :yÅ‚em sobie bezre eksyjnie, beztrosko i ra­
do nie, ale nie oni. Presja otoczenia narastała, ich lęki
tak:e. Zaczęli więc ze mną całkowicie nie wiado-
12
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
mym powagi sytuacji chodzić po lekarzach. Raz uda­
li my się nawet do innego miasta. Do doktora, które-
go specjalno cią były ponoć wła nie brakujące nogi,
ręce i palce.
Wąsaty mę:czyzna obejrzał mnie, zamy lił się na
chwilę i rzekł:
Proszę państwa, syn rozw a się normalnie, ale
ręka nie będzie rosła. Na zawsze zostanie taka, jaka
była zaraz po urodzeniu.
Rodzice opu cili miasto w ponurych nastrojach
i wcale im siÄ™ nie dziwiÄ™. Oczywi cie nie chcieli uwie-
rzyć w to, co usłyszeli. Postanowili, :e pójdą do in-
nego specjalisty, takiego, który podsyci ich nadzieje,
bo kocha się tylko tych lekarzy, którzy mają dla nas
dobre nowiny. I rzeczywi cie, z następnego gabinetu
wyszli w du:o lepszych humorach. Ten drugi lekarz
uznał bowiem, :e wszystko będzie dobrze.
Widmo dorosÅ‚ego, bezradnego mÄ™:czyzny z ma­
łą, niedokończoną ręką dziecka zostało odpędzone.
Tymczasem co we mnie zaczęło się zmieniać.
Le:ąc w łó:eczku, próbowałem teraz łapać zabawki
prawą ręką. Rzecz jasna, nie mogłem ich uchwycić,
ale nie poddawałem się, jakby zapominając o lewej.
Wszystkie próby kończyły się niepowodzeniem, lecz
ja byłem uparty. Nie wiem, ile trwało, zanim zrozu-
miałem, :e prawą ręką nigdy niczego nie złapię. Pod-
powiadali mi to równie: bliscy, którzy umieszczali za-
bawki w mojej lewej dłoni. Odtąd szło mi ju: znacz-
13
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
nie lepiej mogłem obracać przedmioty, dotykać po-
wierzchni, które mnie otaczały, i poznawać wiat.
Pozornie nikt nie pamiętał o mojej odmienno ci.
Dzieci sÄ…siadów zawsze te same, dobrze wycho­
wane i kulturalne przychodziły do mnie, czasem ja
chodziłem do nich. Nikt nie zadawał mi krępujących
pytań, zostawiano je na pó niej, dla rodziców, z cze-
go nie zdawałem sobie sprawy. Byłem obok, poza; to
wszystko przydarzało się gdzie indziej, komu inne-
mu. Trwał wła nie jedyny czas w moim :yciu, kiedy
czułem się wolny od w cibstwa ludzi, od ich niedys-
kretnych spojrzeń i jeszcze bardziej niedyskretnego
zdziwienia.
Którego dnia rodzice powiedzieli:
Pójdziesz do przedszkola.
Oczywi cie broniłem się przed tym, jak mogłem.
Intuicyjnie przeczuwałem, :e opuszczanie bezpiecz-
nego domu na całe dnie i spędzanie czasu z obcymi
dziećmi nie jest niczym dobrym. Szczególnie :e ju:
powoli zaczynało mi witać, :e jestem inny. Nie mu-
siałem szukać daleko ró:niłem się zycznie od mo-
ich rodziców i to było podejrzane. A: wreszcie po raz
pierwszy zadałem pytanie: dlaczego?
Rodzice popatrzyli po sobie z zakÅ‚opotaniem, ma­
ma u miechnęła się jakby przepraszająco i odparła:
Tak ju: jest. Po prostu tak ju: jestK
No i poszedłem do tego przedszkola. Wszystkie
panie były dla mnie niesamowicie miłe zachowy-
14
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce