Toksykologia cz. 3
Szczegółowo o & .
Metale - arsen
" w postaci pierwiastkowej nie jest toksyczny
" Å‚atwo utlenia siÄ™ do tritlenku arsenu (arszenik)
" brak zabarwienia, woni, smaku
" działanie kancerogenne
" dawka toksyczna 0,01-0,05 g
" dawka śmiertelna 0,1 g
" Objawy zatrucia
bóle głowy, nudności, wymioty, biegunka, stolce o wyglądzie
ryżu,
w zatruciu podostrym  stany zapalne spojówek, błon śluzowych
jamy nosowej i gardła, osłabienie, obniżenie temperatury ciała,
Metale - arsen
" Przewlekłe zatrucia
uszkodzenie tkanki nerwowej i skórnej, (brunatne podbarwienie
skóry, hiperkeratoza, zapalenie wielonerwowe)
" uszkadza szpik kostny (niedokrwistość)
" uszkadza wątrobę (żółtaczka)
" na paznokciach pojawiają się białe poprzeczne prążkowania
(linie Meesa)
Metale - arsen
" Związki arsenu kumulują się we włosach i paznokciach
" Stężenia toksyczne
" Krew 0,1- 1,5 mg/100 ml
" Nerka 0,5-15 mg/100 g
" WÅ‚osy 50-100 µg/g
Metale - rtęć
" metal ciężki, występującym w normalnych warunkach w stanie ciekłym.
" toksyczne są pary rtęci wchłaniane przez drogi oddechowe
" rtęć nie wchłania się z przewodu pokarmowego.
" Z soli nieorganicznych najsilniejsze działanie trujące mają i najczęściej
są przyczyną zatruć: sublimat (chlorek rtęciowy), cyjanek, oksycyjanek i
azotan rtęciowy.
" Mechanizm działania toksycznego związków rtęci polega na wiązaniu się
jonów rtęci z białkami i blokowaniu ważnych dla życia enzymów.
Działanie to dotyczy wszystkich tkanek i narządów.
" Organiczne związki rtęci powodują zmiany zwyrodnieniowe przede
wszystkim w ośrodkowym układzie nerwowym.
Metale - rtęć
Objawy zatrucia
" zatrucia doustne nieorganicznymi związkami rtęci
po kilkunastu minutach gwałtowne wymioty z większą lub mniejszą
domieszką krwi, pieczenie w jamie ustnej i przełyku, ślinotok, bóle
brzucha i obfite, krwawe biegunki. Odwodnienie, wstrząs i niewydolność
krążenia lub obrzęk głośni (być przyczyną zgonu w pierwszych 24
godzinach), uszkodzenie nerek aż do bezmoczu i ostro rozwijającej się
mocznicy, w jamie ustnej powstajÄ… zmiany wrzodziejÄ…ce i martwicze,
pokryte szarym nalotem, a na dziąsłach czarny rąbek rtęciowy.
" zatrucia związkami organicznymi rtęci
stany pobudzenia, bóle głowy, drżenia mięśniowe, zaburzenia
koordynacji ruchów, trudności połykania, zamazana mowa, drgawki i w
końcu śpiączka, zmiany zwyrodnieniowe mięśnia sercowego.
Metale - ołów
" y
ródła zatruć ołowiem
pyły emitowane przez huty i zakłady metalurgii, koksownie, elektrownie
węglowe (z  kurzu ołowianego - wchłania się 40% toksycznego metalu)
zakłady samochodowe produkujące akumulatory,
produkcji baterii kadmowo-ołowiowowych
składnik farb
picie wody z ołowianych rur,
" Wchłanianie
przez skórę, drogi oddechowe i drogą pokarmową.
" Objawy zatrucia
bóle brzucha, wymioty, zaparcia, niedokrwistość, spadek masy ciała,
porażenie mięśni i drgawki mięśniowe,
górna dopuszczalna granica stężenia ołowiu we krwi dorosłych 0,20 mg/l.
Metale - tal
Zastosowanie
do produkcji barwników jubilerskich, ma zastosowanie w termometrach do mierzenia niskich
temperatur, jako półprzewodnik, w licznikach scyntylacyjnych oraz w soczewkach
optycznych.
" szybko absorbowany z przewodu pokarmowego, przechodzi do wnętrza komórek, jest
gwałtownie absorbowany przez skórę, płuca i błony śluzowe.
" wydala się wolno z moczem (3% całkowitej zawartości) i kałem.
" przechodzi przez łożysko matki i wywołuje łysienie i zniekształcenia paznokci u
płodu, jeśli narażenie miało miejsce w ostatnim trymestrze ciąży.
" Tal jest trucizną komórkową.
" Najwyższe stężenia talu pojawiają się w nerkach, kościach, żołądku, w jelicie cienkim
i grubym, śledzionie, wątrobie, mięśniach, płucach i mózgu.
Średnia dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka wynosi 1 g soli talu.
Metale - tal
Początek choroby jest podstępny, osiągając po 2 do 3 tygodni stan stopniowego cofania się objawów zatrucia lub następuje
zgon. Opisano 4 charakterystyczne stopnie objawów chorobowych.
Natychmiastowy (3 4 godziny): głównie objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, wymioty i
biegunka. Po 3 godzinach pojawia siÄ™ uporczywe zatwardzenie.
Po okresie utajenia (godziny do dni):
 ośrodkowy układ nerwowy: dezorientacja, senność, śpiączka, drgawki, psychozy, pragnienie, bezsenność, obrzęk mózgu z
zaburzeniami centralnego ośrodka oddechowego;
 obwodowy układ nerwowy: równoczesne zaburzenia ruchowo-czuciowe, włączając w to nadmierne drżenia rąk i stóp;
pierwotne zmiany czuciowe poprzedzone są osłabieniem ruchowym;
 autonomiczny układ nerwowy: tachykardia, nadciśnienie, gorączka, ślinotok, pocenie się
 układ oddechowy i serce  w stanach ostrych może wystąpić martwica mięśnia sercowego z zaburzeniami rytmu i
niewydolność hemodynamiczna; w takich przypadkach zaburzenia sercowo-oddechowe, takie jak hipotensja i bradykardia,
dominują wśród objawów klinicznych; występuje także zapalenie nerwów ocznych i porażenie mięśni ocznych; na skórze
mogą pojawić się niebieskoszare linie, w pierwszych dniach po narażeniu wokół korzeni włosów pojawia się ciemna
pigmentacja;
Póz
ne objawy zatrucia (po upływie 2 4 tygodni): skóra staje się wysuszona, łuskowata, na paznokciach pojawiają się
charakterystyczne białe prążki. Najbardziej charakterystycznym objawem zatrucia jest plackowate wypadanie włosów.
Objawy póz
ne, szczątkowe (miesiące): nadal mogą utrzymywać się objawy ze strony ośrodkowego i obwodowego układu
nerwowego, włączając w to ataksję, drżączki, opadanie stopy przy porażeniu nerwu strzałkowego i utratę pamięci.