1
KONSTRUKCJA
KWESTIONARIUSZA
ANKIETOWEGO
Olsztyńska Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzanie im. Prof. T.
Kotarbińskiego
ANKIETA
2
Czym jest badanie za pomocą ankiety?
wykorzystaniem kwestionariusza do zebrania faktów, opinii i
postaw
kwestionariusz wywiadu - narzędzie badawcze stanowiące
uporządkowany zestaw pytań, na na na które odpowiadają
uporządkowany zestaw pytań, na na na które odpowiadają
respondenci w trakcie wywiadu
Ankiety są popularne wśród badających rynek
ponieważ:
1. chcemy wiedzieć dlaczego ludzie zachowują się w taki a nie inny sposób
2. chcemy wiedzieć dlaczego ludzie robią to co robią
3. chcemy wiedzieć kto zachowuje się w określony sposób
ANKIETA
3
Ankieta jest pomiarem pośrednim polegającym na udzieleniu pisemnych
odpowiedzi przez respondentów. Wywiad jest pomiarem bezpośrednim
polegającym na udzieleniu ustnych odpowiedzi przez respondentów
Ankieta to forma pomiaru (zbierania danych). Kwestionariusz
ankietowy  instrument stosowany w pomiarach ankietowych
ANKIETA PRASOWA
ANKIETA OPAKOWANIOWA
ANKIETA KOMPUTEROWA
ANKIETA POCZTOWA
ANKIETA OGÓLNA
ANKIETA BEZPOŚREDNIA
ANKIETA TELEFONICZNA
ANKIETA AUDYTORYJNA
wzrost kontroli pomiaru
wzrost anonimowości
METODY SONDAŻOWE
BEZPOŚREDNIE
4
OBSERWACJA
WYWIAD GRUPOWY
METODY PROJEKCYJNE
METODY PROJEKCYJNE
WYWIAD OSOBISTY
POMIAR FIZJOLOGICZNY
wzrost kontroli pomiaru
wzrost anonimowości
wzrost anonimowości
DLACZEGO KWESTIONARIUSZ JEST
NIEZB
DNY
5
Prowadzenie wywiadu jest łatwiejsze
Wywiad jest bardziej interesujący dla respondenta
Wprowadza dyscyplinę wywiadu poprzez zadanie wszystkich
pytań i we właściwej kolejności
Wspomaga pamięć
Wspomaga pamięć
Ułatwia pracę ankieterowi
Upraszcza zapisywanie informacji i ich odczytywanie
Daje większą porównywalność odpowiedzi w poszczególnych
wywiadach
Daje pewność , że niczego nie pominięto
Minimalizuje subiektywne postawy prowadzącego wywiad i
subiektywne reakcje respondenta na prowadzącego wywiad
RODZAJE ANKIET ZE WZGL
DU NA
STRUKTUR

6
Ankiety ustrukturowane /konwencjonalne/
Ankieta ma swoją strukturę. Pytania są ułożone w ściśle określonej
kolejności. Ankieter nie ma swobody co do sposobu czy kolejności
zadawania pytań
Ankiety częściowo ustrukturowane
Pytania są ułożone tak jak w konwencjonalnej ankiecie. Ankieter
Pytania są ułożone tak jak w konwencjonalnej ankiecie. Ankieter
może w sposób dowolny zadawać pytania, niektóre pomijać czy
niektóre przeformułować
Ankiety nieustrukturyzowane - " listy pytań 
Wywiad nie ma charakteru sformalizowanego, pytania są
formułowane w trakcie samego wywiadu i odpowiednio do
konkretnej sytuacji
RODZAJE PYTAC
W
KWESTIONARIUSZU
7
PYTANIA DOTYCZ
CE ZACHOWAC
- CO , KIEDY I JAK
wielkość rynku /dla danego produktu/
Czy kupujesz...?, Ile kupujesz... ?, Jak często kupujesz...?
udział rynkowy firmy
Jakie rodzaje kupujesz...?, Jakie ilości oferowanej marki kupujesz (dziennie,
tygodniowo, miesięcznie, rocznie)...?
schemat zakupu
schemat zakupu
Jak często kupujesz...?, Ile zwykle kupujesz...?, Kiedy ostatnio kupiłeś...?
schemat posiadania
Czy posiadasz produkt...?, Jak długo (od kiedy) masz produkt...?
wzór zachowań do określenia miejsca i czasu oferowania produktu
Kto w rodzinie podejmuje decyzje o wyborze produktu?, W jakim sklepie kupujesz
produkt?, O jakiej porze dnia kupujesz?, W jakim dniu tygodnia kupujesz?
przewidywane trendy
Czy zamierzasz kupować więcej produktów w najbliższej przyszłości?, Czy w
przyszłości będziesz kupował mniej produktów?
RODZAJE PYTAC
W
KWESTIONARIUSZU
8
PYTANIA DOTYCZ
CE POSTAW (MOTYWÓW)
Dostarczają informacji o opiniach , postawach i wyobrażeniach klientów
Znając motywy nabywcy można wpłynąć na jego sposób dokonywania
zakupów
Jakie czynniki mają wpływ na zakup przez Ciebie określonej marki produktu?
Jaką wielkość jednostkową produktu kupujesz?
Jaka marka produktu jest najlepsza?
PYTANIA KLASYFIKACYJNE
Pozwalają uzyskać dane dla porównania cech respondentów ze
znanymi podobnymi danymi określonej populacji, będącej przedmiotem
badania oraz ustalenie czy występują różnice w odpowiedziach
poszczególnych segmentów próby, dostarczą informacji o :
wieku, płci, wykształceniu, dochodach, zawodach
liczebności rodziny, strukturze rodziny, miejscu zamieszkania
OPRACOWANIE
KWESTIONARIUSZA
9
Kwestionariusze nie są celem same w sobie. Są one
mechanizmem zbierania danych, który pomaga w realizacji
specyficznych celów.
Kwestionariusze zapewniają połączenie pomiędzy obiektami
ankiety i informacją o respondentach
Kryteria cechujące dobry kwestionariusz:
Kryteria cechujące dobry kwestionariusz:
1. Czy daje on informację konieczną do podejmowania
decyzji?
2. Czy bierze pod uwagę respondenta (aspekty etyczne)?
3. Czy jest dostosowany do respondenta?
4. Czy kolejność pytań jest logiczna?
5. Czy dane mogą być od razu kodowane?
PYTANIA OTWARTE
10
Istota
Zastosowanie pytań
pozostawiają respondentowi pełną
otwartych
swobodę odpowiedzi
wprowadzają do tematyki
Zalety
wywiadu
każda odpowiedz
na to pytanie jest
gdy ograniczenie odpowiedzi do
inna
kategorii, prowadzić może do
zachęcają do odpowiedzi zgodnie z
błędnych odpowiedzi
błędnych odpowiedzi
wolą respondenta
wolą respondenta
gdy zbyt wiele jest możliwych
Wady
odpowiedzi
różnorodność odpowiedzi sprawia
gdy pytamy o drażliwe
trudności w ich klasyfikowaniu
zagadnienia
mogą być czasochłonne
trudno jest rejestrować odpowiedzi
dosłownie
respondenci niechętni są do
udzielania długich wypowiedzi
trudna analiza
PYTANIA ZAMKNI
TE
11
Istota Wady
Są one bezstronne, łatwe do trudności w redagowaniu dobrych
zrozumienia oraz umożliwiają pytań
zadawanie dalszych, szczegółowych
trudności w ustalaniu właściwych
pytań
kategorii odpowiedzi
lista możliwych odpowiedzi może
Zalety
wywołać błąd w odpowiedzi
łatwiejsze do odpowiadania niż
łatwiejsze do odpowiadania niż
pytania otwarte
pytania otwarte
Zastosowanie
Zastosowanie
mniejsze prawdopodobieństwo
lista alternatyw
popełnienia błędu w rejestrowaniu
zakres postaw do wyboru
wypowiedzi
skala odczuć
mniej czasochłonne niż pytania
otwarte
możliwość bezpośredniego
porównania odpowiedzi
poszczególnych respondentów
dobrze zaprojektowane są z
ródłem
niewielkich błędów pomiaru
BA

DY W KONSTRUKCJI PYTAC

12
Pytania łatwe do błędnej interpretacji
określenia, sformułowania i pytania wieloznaczne
"dobry", "użyteczny", "często"
Czy ostatnio kupowała Pani produkty mleczarskie żółty?
niezrozumiałe słowa (wypaczają odpowiedz
)
"infrastruktura", "higieniczne produkty", "
Pytania, na które trudno odpowiedzieć
pytania trudne: Ilość białka w jogurcie
pytania z mnogością wariantów, przeładowane informacją
pytania o przeszłość i przyszłość , szczególnie dalszą
Ile w ciągu ostatnich 4 miesięcy kupił pan sera ?
pytania typu " co będzie jeśli"
Pytania sugerujące odpowiedz
- fałszują odpowiedz

Czy zgadza się Pan, że firma X produkuje wyroby dobrej jakości?
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
13
1. Ustal cel badań, listę informacji oraz populacje
badaną
Cele ankiety muszą zostać zdefiniowane, aby nie zbierać niechcianej lub
bezużytecznej informacji, i tym samym nie marnować zasobów
Podstawowym ograniczeniem będzie zwykle dostępny budżet, często w
Podstawowym ograniczeniem będzie zwykle dostępny budżet, często w
takim przypadku dostępny budżet nie pozwoli na zebranie wszystkich
pożądanych informacji
Dlatego też należy ustalić priorytety informacyjne  ustal listę pytań
2. Ustal metodę zbierania danych
Metoda zbierania danych, np. ankieta telefoniczna lub kwestionariusz
wysyłany pocztą będą do pewnego stopnia determinowały
opracowanie kwestionariusza
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
14
3. Ustal listę pytań, ich ogólną treść oraz zdecyduj o
sposobie sformułowania pytań
pytania w kwestionariuszu powinny być tak sformułowane, aby odpowiedzi
na nie dostarczały potrzebnych danych a respondent mógł się
wypowiedzieć swobodnie i całkowicie
użyte sformułowania muszą być jasne
użyte sformułowania muszą być jasne
np. "gdzie zwykle kupujesz artykuły spożywcze?
sposób sformułowania pytań musi unikać za sugerowywania respondenta
np. "czy kupiłeś ostatnio jakieś wysokiej jakości produkty firmy X ?
zdolność respondenta do udzielenia odpowiedzi musi być brana pod uwagę
np. pytanie męża o komentarz na temat typu środków czystości kupowanych przez
jego żonę
należy rozważyć chęć respondenta do udzielania odpowiedzi
np. "ile Pan/Pani zarabia ?
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
15
4. Ustal formę odpowiedzi
pytania otwarte
respondent odpowiada swoimi własnymi słowami
pytania zamknięte
respondent musi wybrać spośród alternatyw
respondent musi wybrać spośród alternatyw
pytania dwudzielne
respondent proszony jest o wybór jednej z dwóch alternatyw
pytania z wieloma odpowiedziami
możliwe więcej niż dwie odpowiedzi
pytania z odpowiedziami w skali
pozwalają na ocenianie intensywności reakcji
SKALOWANIE PYTAC

16
Przykłady pytań otwartych:
Czy często kupuje Pan(i) jogurt?
Jakie produkty mleczarskie Pan (i) kupuje?
Ludzie, którzy kupują ser są__________
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala nominalna alternatywna-dwudzielne
skala nominalna alternatywna-dwudzielne
Czy lubisz lody ? Tak ( ) Nie ( )
skala nominalna niealternatywna-wielodzielna
Co bardziej wolisz
1.Mleko ( )
2.Jogurt ( )
3.Ser ( )
4. Inne ( proszę podać jaki)_________
SKALOWANIE PYTAC

17
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala porządkowa
Czy jest Pan zainteresowany zdrowym odżywianie?
Bardzo W ogóle
zainteresowany1 2 3 4 5 niezainteresowany
Jak często spotyka pan nazwę DANON w jakimkolwiek środku
masowego przekazu?
1. Co tydzień ( )
2. Co miesiąc ( )
3. 2-4 razy w roku ( )
4. Mniej niż raz w roku ( )
5. Nigdy nie spotykam ( )
SKALOWANIE PYTAC

18
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala ważąca
Proszę przypisać procentowy współczynnik ważności poniższym cechom
produktu:
____ świeżość
____ cena
____ kolor
____ inne_______
100 %
skala przedziałowa
W który roku zamierza Pan zastąpić swój dotychczasowy samochód
nowym modelem?
1.2009 ( )
2.2010 ( )
3.2011 ( )
4 ..........
5. nie wiem
SKALOWANIE PYTAC

19
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala stosunkowa
Jaki procent całości wymiany zagranicznej Waszej firmy stanowi wymiana z
Rosją?
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
100-81% 80-61% 60-41% 40-21% 20-1%
100-81% 80-61% 60-41% 40-21% 20-1%
skala nieporównawcza
Jak smakuje tobie ...
5. Cudowny ( )
4. Bardzo dobry ( )
3. W porządku ( )
2. Bardzo zły ( )
1. Wstrętny ( )
SKALOWANIE PYTAC

20
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala porównawcza
Jak ci smakuje ...w porównaniu do ....?
5. Dużo lepszy ( )
4. Lepszy ( )
4. Lepszy ( )
3. Niema różnicy ( )
2. Gorszy ( )
1. Dużo gorszy ( )
SKALOWANIE PYTAC

21
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala wielo-porównawcza
skala porządkowa  porównanie marek do siebie
Zaznacz wyszególnione poniżej marki coli, zgodnie z twoim
odczuciem wiedząc że 1 oznacza marka preferowana a 4 najmniej
odczuciem wiedząc że 1 oznacza marka preferowana a 4 najmniej
preferowana
Smak Opakowanie Cena
Coca-cola 1 2 4
Pepsi-cola 3 1 3
Hoop Cola 4 3 1
Virgin Cola 2 4 2
SKALOWANIE PYTAC

22
Przykłady pytań
ciemne mocne
zamkniętych i możliwe
skale:
jasne tanie
skala wielo-porównawcza
lokalne ciemne
parowanie cech
Oto kilka cech piwa. Które
puszkowane jasne
cecha w każdej z par jest
najważniejsza dla ciebie
butelkowane mocne
SKALOWANIE PYTAC

23
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala różnic semantycznych
Jaka jest twoja opinia o ....? Zaznacz pola , które opisują twoją
opinię najlepiej
niezmiernie bardzo co ani tak co bardzo niezmiernie
nieco ani nie nieco
szybki wolny
dobry zły
duży mały
koszto tani
wny
smaczn mdły
y
SKALOWANIE PYTAC

24
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala różnic semantycznych
Jaka jest twoja opinia o TESCO ? Zaznacz pola , które opisują twoją
opinię najlepiej
1 2 3 4 5 6 7
czysty X brudny
tani X drogi
wygodny X niewygodny
duży wybór X mały wybór
SKALOWANIE PYTAC

25
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala różnic semantycznych
Jaka jest twoja opinia o TESCO ? Zaznacz pola , które opisują twoją
opinię najlepiej
1 2 3 4 5 6 7
czysty X brudny
tani X drogi
wygodny X niewygodny
duży wybór X mały wybór
SKALOWANIE PYTAC

26
Przykłady pytań zamkniętych i możliwe skale:
skala LIKERTA
"Żubrówka jest najlepszą wódką na rynku " Czy ty ...?
Wyraz
nie Zgadzasz Zgadzam się/nie Nie zgadzasz się Wyraz
nie nie
zgadzasz się się zgadzam się zgadzasz się
zgadzasz się się zgadzam się zgadzasz się
TCHIBO
zgadzam się zgadzam nie mam nie zgadzam
całkowicie się zdania się
Jest smaczna z mlekiem 5 4 3 2
Cena jest zbyt wysoka 5 4 3 2
Opakowania są za małe 5 4 3 2
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
27
5. Ustal przebieg i formę kwestionariusza
zapisz pytania
po zapisaniu każdego pytania, przerwij, zastanów się i zapytaj siebie
samego gdybym to ja był respondentem, który zupełnie nic nie wie o tym
badaniu to:
czy przy takim sformułowaniu pytania będzie ono zrozumiałe ?
czy przy takim sformułowaniu pytania, zinterpretowałbym je zgodnie z oczekiwaniami, czy też
czy przy takim sformułowaniu pytania, zinterpretowałbym je zgodnie z oczekiwaniami, czy też
można to pytanie zinterpretować na kilka sposobów ?
przy pytaniach zamkniętych, czy jasne jest, że dopuszcza się wybór tylko jednego wariantu ?
czy kategorie odpowiedzi są wzajemnie wykluczające się i na tyle wyczerpują one możliwości, iż
respondent w każdym przypadku może udzielić odpowiedzi bez wahania?
przy pytaniach otwartych, czy pytanie jest wystarczająco konkretne i szczegółowe, by uzyskało
pożądany kształt
ustal kolejność pytań i ich układ w kwestionariuszu - zastosuj metodę
odwróconej piramidy - zacznij od pytań ogólnych i przejdz
do
szczegółowych.
przejrzyj ponownie etapy
przeprowadz
próbny test kwestionariusza
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
28
5. Ustal przebieg i formę kwestionariusza
UMIESZCZENIE RODZAJ PYTANIA PRZYKA
ADY PRZYCZYNA, DLA KTÓREJ
PYTANIA ZADAJE SI
PYTANIE
"czy w ciągu ostatnich 12-
pytania zidentyfikowanie docelowego
ROZPOCZYNAJ
CE tu miesięcy jez
dził(a)
kwalifikujące respondenta
Pan/Pani na nartach?"
Pan/Pani na nartach?"
"jakiej marki narty posiada łatwe do odpowiedzenia i
KILKA PIERWSZYCH rozgrzewka
Pan/Pani ?" intereesujące dla respon.
"jakie cechy swoich nart
PIERWSZA 1/3 związane z celami badań,
przejściowe lubi Pan/Pani najbardziej
KWESTIONARIUSZA wymagające dłuższego namysłu
?"
"proszę ocenić w skali
DRUGA 1/3 trudne i zobowiązanie respondenta do
cechy nart, według swoich
KWESTIONARIUSZA skomplikowane wypełnienia kwestionariusza
preferencji"
"jaki jest najwyższy poziom
klasyfikujące i
OSTATNIA SEKCJA wykształcenia, jakie Pan pytania osobiste
demograficzne
pobierał?"
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
29
5. Ustal przebieg i formę kwestionariusza
Wskazówki
stosuj pytania rozpoczynające do znalezienia "właściwego" respondenta
zadawaj pytania, które mogą zainteresować respondenta
zadawaj najpierw pytania natury ogólnej
zadawaj pytania wymagające przemyślanego i trudnego osądu w
zadawaj pytania wymagające przemyślanego i trudnego osądu w
środkowej sekcji kwestionariusza
zamieszczaj sekcje zachęcające lub motywujące
np. "mam już tylko kilka pytań do zadania
"drażliwe" pytania powinny być zadawane na końcu (większość
informacji została już na tym etapie zebrana, i nie ma to wielkiego
znaczenia, że respondent może nie chcieć udzielić odpowiedzi na kilka
"drażliwych" pytań)
ETAPY OPRACOWANIA
KWESTIONARIUSZA
30
6. Oceń kwestionariusz
czy każde z pytań jest konieczne ?
czy kwestionariusz nie jest zbyt długi ?
czy pytania zapewnią informację potrzebną do podejmowania decyzji ?
czy wygląd kwestionariusza jest zadowalający (przy kwestionariuszach
czy wygląd kwestionariusza jest zadowalający (przy kwestionariuszach
wysyłanych pocztą) ?
zostaw dużo miejsca na odpowiedzi na pytania otwarte
7. Zdobądz
zgodę wszystkich stron
8. Wstępnie przetestuj kwestionariusz
9. Popraw/zrób korektę kwestionariusza
10. Zastosuj kwestionariusz
11. Kodowanie odpowiedzi
TESTOWANIE KWESTIONARIUSZA
31
1.Jakie elementy powinny być sprawdzone?
Wszyscy
2. Jakich form pomiaru używa się do testowania kwestionariusza?
Wywiad osobisty lub telefoniczny
3. Kto powinien przeprowadzić pomiar próbny?
Osoby zajmujące się przeprowadzeniem wywiadów
Osoby zajmujące się przeprowadzeniem wywiadów
4. Kto ma być poddany pomiarowi próbnemu za pomocą
kwestionariusza?
Struktura próbki-struktura próby ostatecznej
5. Jak liczna ma być próbka do pomiaru próbnego
10-30 jednostek
Praktyczne rady odnośnie testowania kwestionariusza
testować go w środowisku, w którym będzie przeprowadzane badanie
testowanie przeprowadzić wśród 10 - 20 respondentów
w testowaniu powinna uczestniczyć osoba, która stworzyła dany kwestionariusz i
ma doświadczenie w ankietyzacji
WERYFIKAKCJA KWESTIONARIUSZA
32
Zidentyfikować:
Oszustwo ankietera
Zaniechanie przestrzegania instrukcji
Metoda:
Należy skontaktować sie ponownie z 10 do 20% respondentów dla każdego
zbierającego dane
Pytania:
1. Czy osoba była rzeczywiście przeankietowana ?
2. Czy osoba odpowiada wymaganiom kryteriów próby ?
3. Gdzie i jak przeprowadzony był wywiad ?
4. Czy wszystkie pytania zostały zadane ? (sprawdz
na pytaniach z początku,
środka i końca)
5. Czy zbierający dane był uprzejmy i dobrze ubrany ?
6. Czy respondent ma jakieś inne negatywne uwagi na temat ankietera ?
WERYFIAKCJA KWESTIONARIUSZA
33
OBRÓBKA KODOWANIE
Zbierający dane powinien
W czasie opracowywania bazy
dokonać obróbki kwestionariusza
danych pytania są uprzednio
wkrótce po wywiadzie.
kodowane
Zbierający dane powinien
Zbierający dane powinien
sprawdzić: 1. Wymienić wszystkie
odpowiedzi
1. Czy kwestionariusze są wyraz
nie
wypełnione.
2. Skonsolidować odpowiedzi
2. Czy odpowiedzi na wszystkie
3. Wyznaczyć kody
konieczne pytania zostały
udzielone (
4. Wprowadzić kody do bazy
3. Pytania otwarte.
danych
CO DALEJ
34
Wprowadzanie danych
Oczyszczanie danych
rutyna sprawdzania błędów
tabele powiązań prostych czynnik  czynnik
Zestawianie wyników ankiety
Zestawianie wyników ankiety
tabele powiązań prostych czynnik-czynnik
tabele powiązań wzajemnych większej liczby czynników
Graficzne przedstawianie danych
wykresy liniowe
wykresy kołowe
wykresy słupkowe
Przykład - komputer
35
Kwestionariusze wywiadu  przykłady
Kodowanie ankiety
Kodowanie ankiety
Dekodowanie ankiety