Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów
Dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów jest stosowana przede wszystkim przez
chorych cierpiących na cukrzycę. Jej najważniejszym zadaniem, obok dostarczania odpowiednich
ilości energii i składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jest
przeciwdziałanie powstawaniu powikłao cukrzycy. Dieta ta powinna byd możliwie jak najbardziej
zbliżona do sposobu żywienia człowieka zdrowego i niekoniecznie musi byd odczuwana przez chorego
jako szczególnie uciążliwa.
Modyfikacja polega na znacznym ograniczeniu spożycia cukrów prostych i dwucukrów, a więc
wyeliminowaniu lub wyraz
nym ograniczeniu słodyczy i przetworów zawierających znaczny dodatek
cukru (dżemy, miód, ciastka, itp.). W diecie tej ogranicza się także do niezbędnego minimum
zawartośd tłuszczu (ok. 25% energii), w tym szczególnie tłuszczu pochodzenia zwierzęcego. Jest to
szczególnie istotne ze względu na profilaktykę chorób układu krążenia oraz nadwagi i otyłości.
Większośd bowiem osób chorych na cukrzycę, szczególnie cukrzycę insulinoniezależną, cierpi
jednocześnie na otyłośd oraz wykazuje zaburzenia sercowo-naczyniowe. Istotne jest więc zwrócenie
uwagi na fakt, że redukcja masy ciała do wartości zbliżonych do masy należnej może spowodowad
ustąpienie cukrzycy lub złagodzenie jej objawów. Z tego względu dieta z ograniczeniem łatwo
przyswajalnych węglowodanów powinna byd w wielu wypadkach jednocześnie dietą
niskoenergetyczną.
Bez względu jednak na zalecaną wartośd energetyczną diety, jej podstawą powinny byd, tak jak ma to
miejsce w żywieniu osób zdrowych, produkty będące z
ródłem węglowodanów złożonych, a wiec
przetwory zbożowe, ziemniaki, ryż, kasze itp. Zwiększeniu powinien także ulec zwyczajowy udział
węglowodanów nie ulegających strawieniu, czyli błonnika pokarmowego. Dlatego zaleca się
spożywanie znaczących ilości warzyw, będących jego głównym nośnikiem oraz w nieco mniejszym
stopniu owoców, gdyż te ostatnie są jednocześnie z
ródłem cukrów prostych.
Błonnik pokarmowy odgrywa istotną rolę w obniżaniu poziomu glukozy we krwi, w wyniku
zwiększonego jej wydalania, oraz sprzyja obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi, a także reguluje
pracę jelita grubego. Na uwagę zasługuje również fakt, iż produkty obfitujące w błonnik są najczęściej
produktami niskoenergetycznymi, co ma duże znaczenie dla osób wymagających redukcji masy ciała.
Ze względu na występowanie u chorych dużych różnic w zdolności metabolizowania węglowodanów,
jak również zróżnicowanego zapotrzebowania poszczególnych chorych na energię i składniki
odżywcze, dieta powinna byd ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta.
W żywieniu chorych na cukrzycę bardzo ważna jest kontrola ilości i jakości spożywanych posiłków lub
potraw (szczególnie tych, które są z
ródłem węglowodanów) oraz ich właściwe, równomierne
rozłożenie w czasie w ciągu całego dnia. Liczba posiłków, jak również godziny ich spożywania
powinny byd zawsze jednakowe. Szczególną rolę w żywieniu powinny odgrywad zupy jarzynowe.
Chorzy na cukrzycę nie mogą jednorazowo spożywad zbyt obfitych posiłków, ani też zbyt długo
przebywad na czczo. Każdego dnia spożycie powinno byd wyrównane i odpowiednio zbilansowane. Z
tych względów diabetycy muszą zwracad szczególną uwagę na sposób żywienia i stosowad się do
zaleceo lekarza i dietetyka.