Charakterystyka Raskolnikowa











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Młoda
Polska >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Charakterystyka
Raskolnikowa










kategoria:   J.polski
zakres:   Młoda Polska
dodano:   2000-01-12




Maciej Nowakowski
kl. III c Charakterystyka Rodiona Raskolnikowa.
Główną postacią w powieści psychologicznej Fiodora
Dostojewskiego pod tytułem „Zbrodnia i kara" był Rodion Romanowicz
Raskolnikow - syn Pulcherii Aleksandrowny i brat Awdotii Romanowej -
ubogi dwudziestotrzyletni były student prawa petersburskiego
uniwersyte-tu. Młodzieniec, który był na utrzymaniu także
niezbyt zamożnej matki, porzucił naukę i nig-dzie nie pracował. Był
mizernej postury, zaś z wyglądu bardzo przypominał swoją siostrę,
Dunię. Z braku środków materialnych „(…) odziany był tak licho, że
niejeden, nawet otrzaskany z biedą, w dzień krępowałby się wyjść na
ulicę w takich łachmanach (…)"1. Kapelusz nosił „(…) wysoki,
okrągły, ziemmermanowski, ale znoszony do szczętu, wyrudziały, w
dziurach i plamach, bez ron-da, szkaradnie zgnieciony z jednego boku
(…)".2 Nie miał własnego domu, zaś pokój, w którym mieszkał, „(…)
była to maluteńka klitka, jakie sześć kroków długa, żałośnie
wyglądająca ze swoją żółtawą, zakurzoną, podlepianą tapetą, a tak
niska, że człowiek choć trochę słuszniejszy czuł się tu nieswojo
(…). Umeblowanie było odpowiednie: trzy stare, koślawe krzesła,
zabejco-wany stół, na którym leżało kilka zeszytów i książek – gruba
warstwa kurzu świadczyła, że od dawna nie dotykała ich niczyja ręka
– wreszcie pokraczna, duża sofa, zajmująca bez mała całą ścianę (…)
obdarta i zastępująca Raskolnikowi łóżko. Często sypiał na niej w
ubraniu, bez prze-ścieradła, okrywając się starym, zniszczonym
płaszczem studenckim, z głową na jednej małej po-duszeczce, pod
którą wtykał wszystką swoją bieliznę, czystą i brudną, aby mieć
wyższe wezgło-wie. Przed sofą stał stoliczek (…)".3 Ogólnie rzecz
biorąc, Rodia był człowiekiem niechlujnym, leniwym i nie dbającym o
higienę osobistą. Raskolnikow był wiecznie rozkojarzony i
zamyślony. Wiele razy bywało tak, że wychodził z domu nie wiedząc po
co, lub nie pamiętał, którą drogą wracał do domu. W swoim życiu
zaufał tylko jednej osobie – Soni osiemnastoletniej dziewczynie,
która chcąc utrzymać chorą na suchoty matkę i rodzeństwo – została
prostytutką. Był dumnym samotnikiem – „(…) za pobytu w
uniwer-sytecie z nikim prawie nie przestawał, stronił od wszystkich,
nikogo nie odwiedzał, a u siebie przyjmował niechętnie. Toteż
niebawem wszyscy się od niego odstrychnęli. Nie brał udział ani we
wspólnych zebraniach, ani w rozmowach, zabawach, w niczym. Uczył się
zażarcie nie szczę-dząc siebie – szanowano go za to, lecz nikt go
nie lubił. Był bardzo ubogi, a przy tym odstręczają-co dumny,
zamknięty w sobie: jakby miał coś do ukrywania. Niektórzy koledzy
mieli wrażenie, że patrzy na nich wszystkich jak na dzieci, z
wysoka, jakby ich wszystkich wyprzedził i w rozwoju, i w wiedzy, i w
przekonaniach, toteż na ich przekonania i zainteresowania spogląda
jak na coś niż-szego (…)".4 Bohater posiadał bardzo zmienne
nastroje. Gdy pewnego dnia idąc ulicą zobaczył młodą, pijaną
prostytutkę i mężczyznę, próbującego się do niej „dobrać", stanął w
jej obronie prawie dopuszczając się rękoczynu, „(…) poszukał w
kieszeni i jakimś cudem znalazł dwudziest-kę (…)"5 i wręczając ją
spotkanemu wcześniej stróżowi prawa, kazał „(…) odstawić ją wedle
ad-resu (…)". Mówił: „(…) – grunt (…) to żeby jej nie dać temu
podelcowi! Gotów do reszty ją zbezcześcić. Widać na wylot, czego mu
się zachciewa; patrzcie go, drania jednego: nie odcho-dzi! (…)".6
Lecz za chwilę krzyknął do policjanta: „(…) – Dajcie pokój! Co wam
do tego? Zo-stawcie! Pal go licho, niech się zabawi – wskazał na
eleganta. – Czy to wasz interes? (…)".7 Wy-nika z tego, że pomimo
obojętności, Raskolnikow był bardzo wrażliwy na krzywdę. Już w
dzie-ciństwie, kiedy to pewien pijak zabił w jego obecności starą
klacz, bardzo to przeżył. Do pozy-tywnych cech zaliczać można także
jego opiekuńczość - w szczególności w stosunku do matki, siostry i
Soni, ale też, gdy jego przyjaciel Marmieładow wpadł pod konia,
krzyczał przejęty: „(…) Prędzej doktora! Ja zapłacę, proszę – wyjął
z kieszeni pieniądze. (…) –Tędy, tędy! Na schody trzeba go nieść
głową naprzód. Zawróćcie… ot tak! Ja zapłacę, ja podziękuję –
powtarzał gorącz-kowo (…)".8 Poza tym, Rodia „(…) za swego pobytu na
uniwersytecie z ostatnich groszy poma-gał pewnemu
koledze-studentowi, gruźlikowi i prawie go utrzymywał w ciągu
jednego półrocza. Gdy zaś kolega umarł, (…) zajął się pozostałym
przy życiu, starym i schorowanym ojcem zmarłe-go, (…) ulokował w
końcu tego starego w lecznicy, a po jego śmierci sprawił mu pogrzeb
(…)".9 Do negatywnych cech bohatera Dostojewskiego z pewnością
zaliczymy chęć sprawdzenia, czy jest człowiekiem „silnym", zgodnie z
teorią Nietschego, czyli popełnienie morderstwa na dwóch niewinnych
kobietach. Jednym z głównych argumentów Raskolnikowa było
stwierdzenie, które wyraził w artykule napisanym na pół roku przed
popełnieniem morderstwa: „Człowiek nie-zwykły ma prawo (…),
właściwie nie prawo urzędowe, tylko sam sobie w sumieniu może
po-zwolić na przekroczenie (…) niektórych zapór, i to jedynie w
razie gdy tego wymaga urzeczy-wistnienie jego idei (niekiedy
zbawiennej dla całej ludzkości)"10. Co prawda jego morderstwo nie
było aż tak doskonałe, ale miało jednak podtekst „pozytywny". Alonę
Iwanową określał „jednostką wszawą", a także: „głupia, bezmyślna,
nic niewarta, zła, chora baba, nikomu niepo-trzebna (…), szkodliwa
(…), jutro i tak wyzionie ducha".11 W dialogu z oficerem, Rodion
mówił: „(…) Zabij ją i weź jej pieniądze, z tym że następnie z ich
pomocą poświęcisz się służbie dla całej ludzkości, dla dobra
powszechnego: jak sądzisz, czy tysiące dobrych czynów nie zmażą
jednej drobniuteńkiej zbrodni? (…)".12 „(…) Sto, tysiąc dobrych
poczynań można by poprzeć i zreali-zować za pieniądze tej staruchy
(…) setki, może tysiące ludzkich istnień dałoby się skierować na
właściwą drogę; dziesiątki rodzin ocalić od nędzy, rozkładu, zguby,
od rozpusty, od wenerycz-nych szpitali (…)".13. Raskolnikow był
wyrachowany, sprytny i bardzo spostrzegawczy. Wiele razy chodził w
błahych sprawach do swej przyszłej ofiary tylko po to, żeby wszystko
zawczasu parokrotnie przećwiczyć. Jego uwadze nie uchowały się takie
szczegóły jak na przykład w której kieszeni stara nosi klucze i, że
jest wśród nich klucz od szkatułki, które stare kobiety trzymają
najczęściej pod łóżkiem – wszystko potrafił przewidzieć. Planował
nawet takie drobiazgi, jak mo-cowanie na siekierę pod płaszczem i
umyślne zasupłanie sznurka w podarku dla Iwanowej, aby ta podczas
rozwiązywania odwróciła na chwilę uwagę od niego. Gdy dokonał
zbrodni nie było tak, jakby się tego spodziewał. Pomimo tego, że był
odważny, jego słaba psychika dała mocno mu we znaki. Poważnie się
rozchorował, miał wrażenie, że każdy przechodzień patrzy na niego
jak na mordercę. „(…) Był przekonany, że to zaćmienie rozwagi i
upadek woli ogarnia człowieka jak choroba, rozwija się stopniowo i
osiąga swój punkt szczytowy na krótko przed dokonaniem zbrodni; trwa
w niezmienionej postaci w samej chwili zbrodni i pewien czas po
niej, zależnie od jednostki; po czym mija, jak mijają inne choroby
(…)".14 Jednak Rodion nie potrafił żyć ze świa-domością zbrodni,
która odsunęła go od ludzi. Popadł w ciężką chorobę. Ciągłe rozmowy
o za-bójstwie lichwiarki i jej siostry, jakie prowadzili Zosimow i
Razumichin w jego izbie, sprawiały Raskolnikowi wiele cierpień i
pogłębiały jego depresję. Dusza jego stała się pusta. W tę pustą
duszę wtargnęła Sonia Marmieładowa. Była ona przeciwnikiem ideowym
Raskolnikowa, wciele-niem chrześcijańskiej mądrości. Nie gardziła
nikim, nie osądzała nikogo, była ciągle w stanie winy wobec Boga i
ludzi, cierpiała bez buntu i z ochotą przyjmowała każdą pogardę a
nawet hań-bę. Na stypie po pogrzebie ojca Sonii, Rodion przyznał się
jej do popełnienia zbrodni. Dziewczy-na skłoniła Raskolnikowa do
przyznania się do winy, odprowadziła go do komisariatu i wręczyła
krzyżyk. Sonia wierzyła w zbawienie pokornego grzesznika. Była
przekonana, że gdy Rodion „przyjmie cierpienie", „weźmie swój krzyż
na ramiona" – będzie zbawiony tu na ziemi. Chciała nauczyć swego
ukochanego odczuwania radości w „wyrzeczenia się własnego ja".
Według niej Rodion był udręczonym, nieszczęśliwym człowiekiem.
Uzbrojona w pokorę i skruchę, zawzięcie walczyła z matematyczną
„prawdą rozumu", lecz on był głęboko przeświadczony, że jego teoria
jest bezwzględnie słuszna. Na rozprawie Raskolnikowa uznano za
człowieka chorego i skazano na osiem lat katorgi przez zesłanie na
Syberię. Sonia udała się za nim. Dopiero po roku katorgi Rodion
zrozumiał i docenił poświęcenie swej towarzyszki. Nastąpił u niego
przełom duchowy. Czytał Ewangelię, dał sobie zawiesić krzyż na
piersi i przepraszał matkę – ziemię. Uważał to wszystko za dziwne i
bez-sensowne, ale poddał się, przyjął liturgiczne gesty. Ostatecznym
objawem łaski był proroczy sen, po którym nastąpiło zmartwychwstanie
moralne. Raskolnikow nie potrafił określić ani nazwać tego, co się z
nim działo. Nagle ,zupełnie niezależnie od swej woli, opuścił „sferę
rozumu" i czuł, że ponad wszystkie „prawdy rozumu" mądrzejsza jest
„księga żywota". To dzięki prostej mądro-ści Soni, Raskolnikow
moralnie dojrzewał, uczył się znosić katorgi, cierpienia, tolerować
współ-więźniów i nie tracić nadziei. Bohater odzyskał wewnętrzną
harmonię przebywając długą drogę i zdobywając doświadczenie moralne
i filozoficzne. Uważam, że Rodion Raskolnikow to pomimo wszystko
postać pozytywna. Podziwiam go za odwagę, jaką trzeba posiadać, aby
dokonać zbrodni oraz za troskliwość w stosunku do rodziny i
przyjaciół. Nie rozumiem tylko, jak można posiadać tyle
kontrowersyjnych cech… PRZYPISY lp. strona
1 9 2 9 3 32-33 4 56 5 53 6 54 7 55
8 182-183 9 547 10 źr. pryw. 11 70 12 71 13
70 14 76 Na podstawie „Zbrodni i kary" Fiodora
Dostojewskiego w przełożeniu Czesława Jastrzębca-Kozłowskiego.
Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978 r.








Autor: Maciek

Ocena : 6 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000