Edward Dzikowski
 Narzędzia skrawające do metali  Kunstetter Stanisław
Wiertła do otworów wielokątnych
Charakterystyka i zastosowania
Wiertła do otworów wielokątnych przedstawiają inny typ konstrukcyjny w stosunku do
wierteł dotychczas poznanych i odmienną zasadę pracy. W czasie pracy wiertło poza ruchem
obrotowym i posuwowym w głąb otworu wykonuje jeszcze dodatkowe ruchy posuwowe
prostopadłe do osi obrotu wskutek czego położenie osi wiertła w stosunku do przedmiotu
obrabianego zmienia się.
W praktyce ten typ wierteł stosuje się w przypadkach obróbki mało i
średnioseryjnej, szczególnie do obróbki otworów nieprzelotowych, przy których niemożliwe
jest zastosowanie innych rodzajów obróbki (przeciąganie, dłutowanie). Najczęściej
spotykanymi kształtami otworów są: kwadrat i sześciokąt .
Wiertła do otworów kwadratowych
Rys. 1 przedstawia wiertło do otworu kwadratowego, zaś rys. obok zarys przekroju wiertła
na tle wierconego otworu. Otwór wykonywany wiertłem z rys. 1 ma w narożach
niewielkie zaokrąglenia (rys. 2a). W przypadku gdy tego rodzaju zaokrąglenia byłyby
niedopuszczalne, należy przyjąć zarys wiertła z rys. 2b.
Rys. 1. Wiertło do otworów kwadra- Rys. 2. Zarysy wierteł do otworów kwadratowych:
towych a) z narożami zaokrąglonymi, b) z narożami
ostrymi
Wiertło tego typu musi być prowadzone za pomocą krzywki (rys. 3). Rolę krzywki spełnia
najczęściej odpowiednio ukształtowana tulejka redukcyjna (rys. 4) w której osadza się
wiertło.
Rys. 4. Tulejka redukcyjna do wiertła z
Zarys krzywki tulejki
rys. 2b
redukcyjnej
Zarys tulejki
prowadzącej
Rys. 3. Zarys krzywki prowadzącej wiertło
do otworów kwadratowych z ostrymi
narożami
Wiertła do otworów sześciokątnych
Rys. 5a przedstawia wiertło do otworów
sześciokątnych, zaś rys. 5b zarys przekroju
wiertła na tle wierconego otworu.
Rys. 5. Wiertło do otworów
sześciokątnych: a) widok, b)
zarys wiertła na tle otworu