42.  Praca i moc serca

 

Cykl
pracy serca (cykl
hemodynamiczny serca) jest indukowany przez układ bodźcoprzewodzący
serca, który pobudza kardiomiocyty do skurczu w odpowiedniej kolejności wymuszając przepływ krwi. Na układ bodźcoprzewodzący wpływa impulsacja z układu
autonomicznego regulując rytm serca i dostosowując go do aktualnych potrzeb ustroju.

Za początek cyklu pracy serca powszechnie przyjmuje się pauzę. W czasie pauzy przedsionki i komory serca są w
stanie rozkurczu i krew pod wpływem gradientu (różnicy) ciśnień przelewa się z żył
głównych i płucnych do przedsionków, a
stamtąd do
komór.

Następnie dochodzi do skurczu
przedsionków, zwiększając ciśnienie w przedsionkach i powodując dopchnięcie jeszcze porcji krwi do komór, objętość komór po skurczu
przedsionków nazywa się objętością
późnorozkurczową, a ciśnienie panujące w komorach ciśnieniem późnorozkurczowym lub obciążeniem wstępnym.

Ciśnienie
w komorach wzrasta powyżej ciśnienia w przedsionkach i następuje zamknięcie zastawek odpowiednio
trójdzielnej po prawej i mitralnej po lewej stronie serca i uderzenie krwi o
zastawki od strony komór. Zamknięcie zastawek wywołuje
efekt akustyczny w postaci pierwszego tonu serca. Następnie rozpoczyna się skurcz komór nie powodujący zmiany objętości krwi zawartej w komorach jest to tzw. skurcz izowolumetryczny. W
czasie skurczu izowolumetrycznego narasta napięcie ścian komór serca, co
powoduje wzrost ciśnienia w komorach. Gdy ciśnienie przekroczy ciśnienie odpowiednio w pniu
płucnym i aorcie następuje faza wyrzutu i pewna
objętość krwi zostaje wypchnięta do pnia płucnego i
aorty, jest to tzw. objętość wyrzutowa. Po fazie
wyrzutu ciśnienie
w komorach zaczyna spadać co powoduje zamknięcie zastawek pnia
płucnego i aortalnej i wywołuje drugi ton serca.

W
komorach po wyrzucie pozostaje zawsze pewna ilość krwi
jest to objętość późnoskurczowa a ciśnienie
panujące w komorze nazywane jest ciśnieniem późnoskurczowym. Rozpoczyna się rozkurcz
komór. W początkowej
fazie rozkurczu ciśnienie w komorach jest jeszcze wyższe niż w przedsionkach i zastawki przedsionkowo-komorowe są zamknięte ta faza rozkurczu nazywana jest
rozkurczem izowolumetrycznym. Gdy ciśnienie w komorach spadnie poniżej ciśnienia w przedsionkach zastawki otwierają się i krew przelewa się z przedsionków
do komór i cały cykl powtarza się.


Praca serca to inaczej
praca zewnętrzna,
związana
bezpośrednio
z uruchomieniem krwi. Składa się na nią praca wykonana
przeciw ciśnieniu
panującemu
w aorcie i tętnicy
płucnej oraz praca związana z nadaniem krwi energii kinetycznej.