02. X. 08 FizGeo 08-domowe C-I.doc
FIZYKA I CHEMIA ZIEMI
3.1. Zadania
Wyniki pomiaru lub obliczeń muszą być podawane wraz z odpowiednimi jednostkami.
Sama liczba jest bezużyteczna. Jeśli ktoś nie chce przestrzegać tej reguły, a jest odpowiednio
bogaty i odporny psychicznie, mógłby dołączyć do pewnej grupy inżynierów budujących dla
NASA sondę kosmiczną Mars Climate Orbiter, której celem było badanie Marsa. Sonda spło-
nęła w górnych warstwach atmosfery planety w wyniku pomyłki jednostek miary. Angielska
firma, która wyprodukowała niektóre elementy sondy użyła przy ich projektowaniu parame-
trów wyrażonych w anglosaskich jednostkach miar, co uszło uwagi NASA stosującej gene-
ralnie metryczny system miar. Mars Climate Orbiter miał zostać pierwszym satelitą meteoro-
logicznym Marsa. Miał też służyć jako stacja przekaz
nikowa dla próbnika MPL/Deep Space.
Sam koszt wystrzelenia rakiety nośnej wynosił 500 mln dolarów.
Przelicz:
a) 12,5 km na centymetry
RozwiÄ…zanie:
12,5 km = 12,5 · 1000 m = 12,5· 1000 · 100 cm = 12,5 · 100000 cm = 1250000 cm
b) 1280 mm na metry
RozwiÄ…zanie:
1 1280
1280 mm = 1280 · m = m = 1,280 m
1000 1000
lub
1280 mm = 1,280 Å"103 mm = 1,280 Å"103 Å"10-3 m = 1,280 m
c) 342 mm na metry
d) 6 cali na centymetry
e) 33000 stóp na kilometry
f) 12 mil morskich na kilometry
g) 231,5 metra na mile morskie
Przelicz:
a) 30 mm2 na cm2
RozwiÄ…zanie:
1 cm = 10 mm oraz 1mm = 0,1cm, a zatem:
30 mm2 = 30 · (0,1 cm · 0,1 cm) = 30 · 0.01 cm2 = 0,3 cm2.
b) Zamień 600 hektarów (ha) na kilometry kwadratowe km2.
c) Powierzchnia Kampinoskiego Parku Narodowego (KPN) wynosi 385,44 km2. Na terenie
Parku istniejÄ… grunty prywatne o powierzchni 3120 ha, planowane do wykupu przez KPN.
Jaki procent powierzchni Parku stanowiÄ… te grunty?
d) W trakcie ulewy spadło 10 litrów wody na 1 metr kwadratowy. Proszę obliczyć jaka jest
wysokość słupa wody w mm nad tą powierzchnią. [1 litr (1 l) jest określeniem objętości
równej 1dm3]. UWAGA: w prognozach i komentarzach meteorologicznych obliczona wy-
sokość słupa wody służy do oceny stopnia intensywności opadu. Skomentuj wielkości
opadu wyrażone w mm i w l/m2 .
e) Pojemność silników samochodowych często podaje się w litrach. Proszę podać pojemność
w litrach silnika, stosowanego w motorynkach, skuterach, którego pojemność wynosi
50 cm3
f) W wyniku błędu konstrukcyjnego, hydraulicy zamiast podłączyć bezpośrednio rurkę wo-
dociągową z ciepłą wodą musieli wykonać "obejście", które spowodowało wydłużenie
rurki o 4 m . Średnica wewnętrzna rurki wynosi 1/4 cala (tzw.  ćwierćcalówka ). Proszę
podać ile litrów wody mieści się w tej dodatkowej długości rurki.
g) Załóżmy, że w sześcianie o nieznanym boku a chcemy zmieścić 1000 kg wody (o gęstości
1000 kg/m3). Jaką długość boku a musi mieć taki pojemnik? Jaką długość boku musi mieć
pojemnik jeśli chcemy w nim zmieścić 1000 kg drewna o gęstości 800 kg/m3?
h) Ile litrów ma metr sześcienny wody?
i) Człowiek zużywa średnio około 40 litrów wody dziennie. Proszę przeliczyć tę wielkość
na metry sześcienne.
2
Zadania
1. Narysuj wykresy do tabel przedstawionych poniżej. [Dane pochodzą ze strony interne-
towej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego: Morze Bałtyckie, Zatoka
Gdańska, w pobliżu punktu przecięcia równoleżnika poprowadzonego przez Włady-
sławowo i południka przechodzącego przez Krynicę Morską
(http://model.ocean.univ.gda.pl)].
Tab. 4. Temperatura wody w Morzu Bałtyckim (12. IX. 2008, godz. 0.00 UT)
Głębokość [m] Temperatura [0C]
0 15,3
5 15,3
10 15,4
15 15,3
20 14,7
30 13,5
40 11,1
50 9,5
60 8,5
70 7,8
80 7,7
90 7,6
100 7,5
Wykres powinien być prezentacją zależności temperatury wody od głębokości morza.
3
Tab. 5. Zasolenie wody w Morzu Bałtyckim (12. IX. 2008, godz. 0.00 UT)
[w jednostkach tzw. skali praktycznej (PSU); 1 PSU a" 1 0 ].
Głębokość [m] Zasolenie [PSU]
0 6,9
5 6,9
10 6,9
15 6,9
20 6,9
30 7,0
40 7,0
50 7,1
60 7,3
70 7,7
80 8,6
90 9,5
100 10,5
Wykres powinien być prezentacją zależności zasolenia wody od głębokości morza.
2. Piechur maszeruje z prędkością 100 m/min.
a) Utwórz tabelę danych zawierającą drogę przebywaną przez piechura od chwili
rozpoczęcia marszu, w okresach co 5 minut, w ciągu 1 godz.
b) Narysuj wykres tych danych.
Wzdłuż jakiej krzywej układają się punkty na wykresie?
3. Narysuj wykres zależności prędkości piechura z poprzedniego zadania od czasu. Sko-
mentuj ten wykres.
4. Na schematycznym wykresie przedstawionym poniżej pokazana jest droga przebywa-
na przez pewien pojazd w funkcji czasu (por. zad. 2).
4
czas
Skomentuj ruch pojazdu.
5. Wykonujesz następujące doświadczenie. Przy pomocy menzurki (szklana wycecho-
wana probówka służąca do mierzenia objętości materiałów sypkich i płynnych) od-
mierzasz kolejne, coraz to większe porcje piasku zaczerpniętego przypadkowo z pia-
skownicy. Porcje te jednocześnie ważysz celem określenia ich masy. Wyniki przed-
stawiasz w tabeli:
Objętość piasku [cm3] Masa piasku [g]
6,0 16,0
15,1 40,5
28,0 75,6
38,5 103,6
50,5 136,0
60,0 168,6
71,0 198,3
81,0 225,1
92,9 257,5
Narysuj wykres danych z tabeli (masa piasku w funkcji jego objętości). Skomentuj ten
wykres.
5
droga