ZNIECZULENIE PRZEWODOWE
CO TO TAKIEGO?
Znieczulenie przewodowe polega na podaniu leku znieczulajÄ…cego (tzw. leku
znieczulenia miejscowego) w okolicę nerwów (struktur nerwowych). W wyniku
tego dochodzi do przejściowej utraty odczuwania bólu, ciepła, zimna oraz dotyku,
a jeżeli wykonana została tzw. blokada centralna (znieczulenie
podpajęczynówkowe, zewnątrzoponowe) - również ruchu. Czas działania
powszechnie stosowanych leków jest różnie długi (zwykle nie przekracza 4 godzin).
W tym czasie chory może być bezpiecznie operowany. Zaletą znieczulenia
przewodowego jest to, że blokowane jest odczuwanie bólu JEDYNIE w miejscu
lub regionie ciała, w którym wykonywana jest operacja. Znieczulenie
przewodowe jest zatem w wielu przypadkach korzystniejsze aniżeli ogólne.
DO JAKICH OPERACJI POLECA SI
WYKONANIE ZNIECZULENIA
PRZEWODOWEGO?
Znieczulenie przewodowe jest polecane wszędzie tam, gdzie nie ma potrzeby
wykonywania znieczulenia ogólnego. Jeżeli będą wskazania do wykonania
znieczulenia przewodowego - na pewno anestezjolog zaproponuje Państwu ten rodzaj
postępowania.
Zwykle znieczulenie przewodowe wykonywane jest do:
1. Większości operacji okulistycznych.
2. Szycia niewielkich ran.
3. Usuwania niewielkich znamion, zmian skórnych i guzków znajdujących się
w tkance podskórnej.
4. Operacji kończyn górnych i dolnych.
5. Operacji stawu biodrowego.
6. Operacji podbrzusza (przepuklina pachwinowa).
7. Operacji odbytnicy.
8. Większości operacji ginekologicznych.
9. Analgezji porodu i cięcia cesarskiego.
10. Sporej części operacji urologicznych.
11. Jako element prowadzenia tzw. analgezji pooperacyjnej (uśmierzania bólu)
- po dużych operacjach klatki piersiowej i brzucha.
- 1 -
ZALETY ZNIECZULENIA PRZEWODOWEGO
Znieczulenie przewodowe jest dedykowane tym z Państwa, u których istnieją
techniczne możliwości wykonania operacji bez konieczności podawania środków
znieczulających ogólnie. Znieczulenie przewodowe jest niejednokrotnie znacznie
mniej obciążające dla organizmu, co ma szczególnie duże znaczenie jeśli osoba
znieczulana choruje na choroby układu sercowo-naczyniowego lub choroby płuc.
W czasie znieczulenia przewodowego pacjent jest przytomny. Jeżeli jednak wyrazicie
Państwo wolę snu - na pewno otrzymacie łagodnie działające leki, powodujące sen
(nie wywołają one jednak u Państwa znieczulenia ogólnego). Zachowanie
przytomności przez chorego ułatwia anestezjologowi ocenę stanu neurologicznego, co
ma szczególne znaczenie u pacjentów w podeszłym wieku.
Zaletami znieczulenia przewodowego sÄ…:
1. Pewne wyłączenie dolegliwości bólowych.
2. Pewne i długotrwałe utrzymywanie się blokady w okresie pooperacyjnym,
szczególnie wówczas, kiedy zastosowano techniki ciągłe (wprowadzono
cienki, specjalnie skonstruowany cewnik w okolicÄ™ struktur nerwowych).
3. Dla uśmierzenia bólu przy wykorzystaniu technik ciągłych podawane są leki
w dużo niższych dawkach aniżeli doustnie, dożylnie, czy domięśniowo.
4. Mniejsze ryzyko nudności i wymiotów, które mogą skutkować ulaniem treści
żołądkowej i przedostaniem się jej do płuc.
5. Mniejszy wpływ na czynność układu oddechowego (w porównaniu ze
znieczuleniem ogólnym).
6. Mniejszy wpływ na czynność układu oddechowego (w porównaniu ze
znieczuleniem ogólnym).Mniejsze krwawienie śródoperacyjne.
7. Mniejsze ryzyko powikłań płucnych i zakrzepowo-zatorowych, wynikające
z szybszego uruchomienia pacjenta po zabiegu operacyjnym.
CZY ZNIECZULENIE PRZEWODOWE JEST NIEBEZPIECZNE?
Znieczulenie przewodowe jest BEZPIECZNE w rękach doświadczonego lekarza
anestezjologa. Zespół anestezjologiczny przygotowuje się do każdego znieczulenia
(ogólnego, przewodowego), tak jakby miały wystąpić najcięższe powikłania.
Czynności te w połączeniu z należytą opieką nad pacjentem i właściwą kwalifikacją do
znieczulenia powodują, że ryzyko powstania uszczerbku na Państwa zdrowiu lub
utraty życia - jest minimalne.
- 2 -
MOŻLIWE EFEKTY UBOCZNE I DZIAA
ANIA NIEPOÅ»
DANE ZNIECZULENIA
PRZEWODOWEGO
Podobnie jak każda operacja, tak i znieczulenie przewodowe niesie ze sobą ryzyko
wystąpienia działań niepożądanych - rzadko, bo rzadko, ale zawsze jest takie ryzyko .
Wśród najczęściej występujących zdarzeń można wymienić (częstość występowania
- malejÄ…co):
·ð Obniżenie ciÅ›nienia tÄ™tniczego krwi i zwolnienie czÄ™stoÅ›ci pracy serca.
·ð Niemożność oddania moczu - po wykonaniu blokady centralnej.
·ð Toksyczne dziaÅ‚anie leków znieczulenia miejscowego spowodowane
niezamierzoną podażą leku do naczynia krwionośnego lub jego
przedawkowaniem, ewentualnie wadliwÄ… technikÄ… wykonania znieczulenia.
·ð ReakcjÄ™ alergicznÄ… na podawane leki.
·ð PowikÅ‚ania neurologiczne takie jak: zapalenie nerwów, krwiak i ropieÅ„
przestrzeni zewnÄ…trzoponowej, uszkodzenie nerwu korzeni rdzeniowych lub
nerwów obwodowych.
Ważne jest uświadomienie sobie, że do wystąpienia powikłań dochodzi najczęściej
w sali operacyjnej, kiedy jesteście Państwo pod opieką zespołu anestezjologicznego.
Pozwala to szybko wdrożyć wszelkie zabiegi terapeutyczne, które uchronią Państwa
przed wstąpieniem trwałych skutków zdrowotnych.
W wielu przypadkach: mając do wyboru znieczulenie ogólne i przewodowe 
dużo lepiej i bezpieczniej wybrać dla chorego anestezję przewodową, bo jej
korzyści i tak przewyższają ryzyko ewentualnego wystąpienia powikłań.
PORÓWNANIE CZ
STOÅšCI WYST
POWANIA POWIKA
AC
PODCZAS
ZNIECZULENIA OGÓLNEGO I ANESTEZJI REGIONALNEJ
1. Średnia śmiertelność okołooperacyjna jest 30% mniejsza w grupie Anestezji
Regionalnej (w skrócie AR),
2. Powikłania zatorowo-zakrzepowe 44% mniejsze w grupie AR,
3. Zator tętnicy płucnej w grupie AR redukcja o 55%,
4. Zapotrzebowanie na krew mniejsze o 55% przy AR,
5. Zapalenie płuc 39% rzadsze przy AR,
6. Depresja oddychania 59% rzadziej w grupie AR.
- 3 -
PORÓWNANIE ZNIECZULENIA
PODPAJ
CZYNÓWKOWEGO I ZEWN
TRZOPONOWEGO
Znieczulenie podpajęczynówkowe Znieczulenia zewnątrzoponowe
Pozycja, w jakiej jest a) na boku a) na boku
zakładane znieczulenie. b) na siedząco b) na siedząco
a) odcinek lędzwiowy kręgosłupa
Miejsce, gdzie jest zakładane Tylko odcinek lędz
wiowy kręgosłupa.
b) odc. piersiowy (torakochirurgia)
znieczulenie?
c) odc. szyjny (b. rzadko)
Nie. Ale może to znieczulenie być
Nie. Ale może to znieczulenie być
Czy pacjent śpi w trakcie połączone ze znieczuleniem ogólnym w
połączone ze znieczuleniem ogólnym w
znieczulenia? niektórych przypadkach lub z sedacją.
niektórych przypadkach lub z sedacją.
Wolny, po ok. 15' - 20' od poczÄ…tku
Początek działania
Bardzo szybki. podania środka znieczulającego.
znieczulenia
Czas działania można dowolnie
przedłużać (znieczulenie porodu), nawet
Czas działania znieczulenia? 2,5 h - 3 h do kilku dni w przypadku leczenia bólu
pooperacyjnego.
Czy można chodzić w czasie
Nie. Tak (dotyczy znieczulenia porodu).
tego znieczulenia?
Znieczulenie to zapewnia stosunkowo
długi okres bezbolesności po
zakończonym zabiegu. Przeciętnie
Kiedy pojawia się ból Podawanie leków przez cewnik
brzuch nie boli przez 1 - 3 godziny po
operowanego miejsca po zewnątrzoponowy umożliwia całkowite
zakończonym zabiegu. Poz
niej istnieje
znieczuleniu? opanowanie bólu pooperacyjnego.
koniecznośc podawania dożylnych
leków przeciwbólowych.
BroszurÄ™ przygotowali:
lek. Michał Domżalski, lek. Ewelina Kardel-Reszkiewicz, lek. Ludmiła Hasak
pod kierownictwem: prof. dr hab. Marii Wujtewicz
Klinika i Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii GUMed
Więcej informacji na stronach: www.znieczulenie.yoyo.pl, www.znieczulenie.org.pl
- 4 -