Dr. PI OTR M
ŻYC
SKI .
DO MA
ODEJ MATKI
(kilka uwag z higieny kobiety)
f&
Wydawnictwo Sekcji Społecznej
WARSZAWSKIEGO TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO
z zasiłku Ministerstwa Opieki Społecznej.
Matko, przeczytaj tę książeczkę!
Dowiesz się z niej ja k powinnaś postępo�
wać, by zachować własne zdrowie, oraz wydać
na świat zdrowe i silne dzieci!
ii 58Z
rsi
' , \
ć; : \ 0
Biblioteka Narodowa
Warszawa
% P 4
A:'d
30001017787619
T r o s k a o z d r o w ie k o b i e t y p o w i n n a s ię z a c z ą ć o d c h w ili
p r z y jś c ia jej n a ś w ia t.
J u ż n a n o w o n a r o d z o n ą d z ie w c z y n k ę n a l e ż y p a t r z e ć ja k
n a p r z y s z ł ą k o b i e t ę i m a tk ę .
T o te ż , M a tk o , p i e lę g n u j ą c i w y c h o w u j ą c s w ą c ó r k ę
pamiętaj, że różne popełnione błędy mogę
mieć w przyszłości więKsze znaczenie, niżby
się to narazie wydawało.
W p ie r w s z y c h t y g o d n i a c h p o u r o d z e n i u m o g ą c z a s e m
o b r z m ie w a ć g r u c z o ły p ie r s io w e u d z ie c k a , z a r ó w n o d z i e w c z y n �
ki, j a k i c h ł o p c a i p o j a w i a się w n ic h w y d z ie lin a . O t ó ż p r z e �
s ą d e m jest, ż e w y d z ie l in ę tę z w a n ą  m l e k i e m c z a r o w n i c y * n a �
1
le ż y b e z w z g lę d n ie w y c is k a ć .
N ie c z y ń te g o n i g d y M a tk o .
W y c i s k a n i e m ty lk o z a s z k o d z is z : m o ż e się u tw o r z y ć w r z ó d ,
k tó r y c z a s e m t r z e b a p r z e c ią ć . D la d z ie w c z y n k i, ja k o p r z y �
s złej k o b ie t y i m a t k i n ie je s t to b e z z n a c z e n i a .
D la te g o te ż n ie n a r a ż a j jej n a to.
O ile d z i e w c z y n k a n ie je s t c o d z ie n n i e k ą p a n a , n ie z a �
p o m in a j ją p o d m y w a ć , to je s t d o k ł a d n i e m y ć s ro m , g d y ż
z a b r u d z a się on ł a t w o u d z i e w c z y n e k , a b r u d w y w o łu j e r ó ż n e
c h o r o b y .
P o d m y w a j ą c d z ie w c z y n k ę , p a m i ę t a j , że n a l e ż y z m y w a ć
b r u d w k i e r u n k u o d g ó r y k u d o ło w i, a n ig d y o d d o ł u k u
g ó rz e , p o n i e w a ż ł a t w o w te n s p o s ó b z a n i e ś ć c z ą s te c z k i
b r u d u c z y k a ł u d o s r o m u l u b d r ó g m o c z o w y c h i w y w o ła ć
p o d r a ż n i e n i e ic h lu b s t a n z a p a ln y .
A b y z a b e z p i e c z y ć s r o m o d z a b r u d z e n i a p r z y p e ł z a n i u i z a �
b a w a c h n a z ie m i, w k ł a d a j d z i e w c z y n c e m a jte c z k i.
P ie r w s z e m a j te c z k i ł a tw o p r z e r o b i ć je s t z p ie lu s z k i z ło �
ż o n e j n a róg: d w o m a r o g a m i o k r ę c a się d z ie c k o d o o k o ła p a �
sa, tr z e c i ró g z a k ł a d a się m ię d z y n ó ż k i i p r z y t w i e r d z a s ię d o
p a s a .
N ie s y p ia j i n ie p o z w a la j n i k o m u s y p i a ć w j e d n e m łó ż k u
z T w o j ą c ó r k ą , a u n ik n i e s z w w ie lu w y p a d k a c h z a k a ż e n ia
jej tr y p r e m , c zy li r z e ż ą c z k ą .
Tryper jest chorobą bardzo zaraz
liwą!
Z a r a z e k z n a j d u j e się w w y d z i e li n i e z n a r z ą d ó w p łc io w y c h
o s ó b c h o r y c h n a tr y p e r . T o te ż d z i e w c z y n k i n a jc z ę ś c ie j z a
3
ra ża ją się śp ią c w je d n y m łó ż k u z o so b ą c h o rą , g d yż z a ra z �
ki z w y d z ie lin y zn a jd u ją ce j się na p rz eścierad le ła tw o d o sta ć
się m o g ą do sro m u d z ie w c z y n k i i w y w o ła ć u niej chorobę.
Z a r a z ić się try p re m m o że ró w nie ż d z ie w c z y n k a p o d m y �
w a ją c się w tej sam ej m isce, co i k o b ie ta ch o ra, u ży w ają c
jej rę c z n ik a , bielizny, lub s ia d a ją c w u s tę p ie za n ie c z y sz c z o �
n y m w y d z ie lin ą tryp row ą.
Pamiętaj, MatKo, o tych m ożliw ościach
zarażenia się tryprem i chroń przed niemi
sw oją córRę!
D b a j o to, by có rk a T w a nie z a c h o ro w a ła n a krzywicę,
czyli ta k z w a n ą a n g ie ls k ą chorobę.
C h o ro b a ta jest szczegó ln ie szk o d liw a d la dziew czyn k i:
k rz y w ic a p rz y c z y n ia się c z ase m do z n ie k s z ta łc e n ia m iednicy.
W p rzy szło ści za ś z n ie k s z ta łc o n a m ie d n ic a jest p rz e s z k o d ą
p rz y porodzie.
A więc, b y u c h ro n ić córkę od krzyw icy, k a rm ją piersią,
d o k a rm ia j ją od 2-go p ó łro c z a ja rz y n a m i i su ro w e m i o w o c a �
mi, p rz eb y w aj z nią ja k n a jw ię c e j n a ś w ież em po w ietrzu
i słoń cu, szczeg óln ie jeżeli m asz c ie m n e i w ilg o tn e m ieszk an ie.
N ie p rz e k łu w a j uszu sw ej córce, g d y ż to d la zd ro w ia n ie �
p o trz e b n e , a często w y w o łu je z a p a le n ie sk ó ry w tern m iejscu.
A jak p o d ro ś n ie T w o ja c ó rk a do lat 1 3  14, o p ow ied z
jej, M atk o, o oKresie dojrzewania.
Ż e ten ok re s n a s tę p u je , p o z n a sz sam a, g d y p rz y p o m n isz
sobie sw o je d zieciń stw o.
P o w ie d z córce, że m ie s ią c z k a jest z jaw isk ie m no rm al-
n e m , nie jes t ż a d n ą chorobą, p o ja w ia się zw y k le co 28  31
dni k a ż d e g o m ie sią c a i trw a o 3-ch do 6-ciu dni.
N au cz ją, ja k p o d c z a s m ies ią cz k i m a się za cho w a ć,
a m iano w icie: niech się p o d m y w a p rz y n a jm n ie j 2 ra z y d z ie n �
n ie le tn ią w o d ą z m y dłem .
N iech z a k ła d a n a czas p e rjo d u po d p ask i.
P o d p a s k i nie p o w in n y ocierać ud, ani srom u, p o w in n y
b y ć zro b io n e z m a te rja łu m iękk ieg o , ła tw e g o do pra n ia .
P o d p a s k i n a le ż y zm ien iać ja k najczęściej.
P o d cz a s m iesiąc z k i niech nie ta ń cz y , nie z a jm u je się
s zyc iem n a no żnej m a sz y n ie , u n ik a m ę c z ąc y c h w ycieczek.
P o m iesiącz ce n ie ch w e z
m ie k ą p iel k ró tk o trw a łą o cie�
płocie 35� C.
K ą p ie le b ra ć n a le ż y p rz e d jed z e n ie m .
U p rz e d z iw s z y c órk ę o m a jąc e j n astą p ić m iesiącz ce u c h r o �
n isz tvm s p o s o b e m d z ie w c zę od p rz era ż en ia.
P rz y g o tu j ją do tego s am a, b y n ie u p rz ed z iła C iebie
w te m n ie p o w o ła n a o s o b a lu b z e p s u ta p rz y ja c ió łk a.
O d ż y w ia ją c sw o ją có rkę nie d a w a j jej w ó d k i ani inn ego
n ap o ju alk o h o lo w eg o , m o cn ej k a w y i h e rb a ty , g d y ż on e z
le
w p ły w a ją n a n e rw y ro z w ija jąc y c h się dziew cząt.
,4
Prz y u bi e r a n ia unikaj sznurówe k, gorsetów, p oniewa ż
wszelkie ściskanie się w pasie szkodzi zdrowiu.
Ne pozwalaj nosić o k r ągły c h podwią zek, które ułatwia ją
pows t a wa n ie żylaków.
Po dwią z k i powinny być długie, pr zyt wi erdzone do paska.
Pr z e konaj córkę o konieczności nosz enia obuwia n a nis�
kich obc a sach, gdyż noszenie wys okic h jest niezdrowe.
Nie zabraniaj córce z a j mowa ć się sportem na świ e ż e m
powietrzu: s porty w yr a bi a j ą siłę mięśniową, p r z yc z y ni a ją się
zna komic i e do pr a wid ło we g o rozwoju całego ciała.
Przed wyjściem córKi zamąć poucz ją
o głównych zasadach higjeny życia małżeń�
skiego.
D o b r z e b y było, a by pr z yszł a pa r a m a ł ż e ń s k a p r z e d ś l u�
be m z b a d a ł a swoje zdr owie u lekarza. O n a  po to, aby
się dowiedzieć, czy nie m a jakiejś choroby płuc, serca, nerek
lub w a d budowy, które p r z e s z k a d z a ły b y w macierzyństwie.
On,  by spra wd z ić również sta n swojego zdrowia, p a �
miętając zwłaszcz a o nie bez pi ec z e ńs twie pr z e b y t yc h c horób
w e ne r y c z ny c h dla małżonki.
Wiedz o tem, że choroby weneryczne
wywołują różne choroby Kobiece.
T r y p e r wywołuje z a p a le nie n a r z ą d ó w r o dn yc h kobiety,
często czyni ją chorą i be zpło dn ą .
Syfilis, czyli kiła, jest p r z y c z y n ą poronień, p r z e d wc z e s �
ny c h porod ów or az m a rt w o urodzonyc h dzieci.
T r u d n o Ci pójdzie, Matko, z udz iela niem p o r a d córce,
wiem, lecz nie zrażaj się, gdyż jest to T w o i m obowiązkiem.
Jeżeli nie odrazu, to po t e m c órka w d z i ę c z ną Ci będzie.
Po wie d z jej, a by się tak s a m o z a c h o w y w a ł a podczas
za męz
cia, jak ją uczyłaś w latach dziewczęcych. Po wie d z jej,
że podc z as miesiączki nie m oż n a mieć s to su nków z mężem.
Po sto su n k u n a le ż y się p o d m y w a ć ; irygacje p o c h w y są
zbyteczne.
Z d r o w a ko bie ta nie m ie w a b ól ów w dole brzucha, p a c h �
w in a c h, krzyżu: nie mie wa upławów, czyli wydz ieliny z p o c h �
wy, często gryzących, ani ś w i ą d u sromu; miesiączkuje r e g u �
larnie bez bólów. Jeżeli j e d n a k kob ie ta m i e w a p o d o b n e o b �
jawy, p o w in n a u d a ć się do lekarza.
Ko bie to z a mę ż n a , d o t y c h c z a s m a t k a c z uw a ła n a d Two-
jem z drowie m, teraz już s a m a powinnaś CZUWaĆ nad
sobą z myślą o macierzyństwie.
Ma c ie rz yń stwo jest z a sz czytn e m po w o ł a n i e m kobiety z a �
mężnej.
O ile zastosujesz się do niżej p o d a n y c h r a d  nie p o �
w i n n a ś b a ć się porodu.
W i e d z o tem, że jeżeli nie miałaś w porę miesiączki, musisz
się u d a ć do lekarza, by się dowiedzieć, co jest p r z y c z y n ą tego.
5
O d l e k a r z a się d o w ie s z , c z y ju ż je s te ś w c ią ż y , c z y n ie
m a s z j a k i c h ś c h o r ó b , k tó r e p r z e s z k a d z a ł y b y d o n o s ić c ią ż ę , j a k
m a s z się z a c h o w a ć p o d c z a s c ią ż y , j a k się o d b ę d z i e p o ró d .
C ią ż a t r w a 40 ty g o d n i, c z y li 280 dni.
Zapisz się do poradni dla Kobiet ciężar*
nych p r z y O ś r o d k u Z d r o w i a lu b S ta c ji O p i e k i n a d m a t k ą
i d z ie c k ie m i u c z ę s z c z a j d o niej p o d c z a s c a łe g o tr w a n i a c ią ż y .
Z r ó b w s z y s t k ie b a d a n i a k rw i, m o c z u i in n e , k tó r e Ci
l e k a r z p o le c i w y k o n a ć .
O te m , ja k m a s z się z a c h o w a ć p o d c z a s c ią ż y , d o w ie s z
się z niżej p o d a n y c h w s k a z ó w e k .
Podczas ciąży otrzymuj ciało w czys�
tości, z m y w a j je ja k n a jc z ę ś c ie j, a u c h r o n is z s ie b ie o d c h o �
ró b s k ó r y i o d z a tr u c ia t r u c iz n a m i c ią ż o w e m i, k t ó r e się w y �
d z ie la ją p o p r z e z sk ó rę .
Z a l e c a n e s ą k ą p ie le p r z y n a j m n i e j ra z n a ty d z ie ń .
K ą p i e l p o w i n n a tr w a ć 10 15 m i n u t i b y ć c ie p ło ty 35� C.
K ą p ie li u ż y w a j p e ł n y c h w w a n n i e , g d y ż m ie js c o w e n a-
s ia d ó w k i m o g ą s z k o d liw ie w p ł y w a ć n a ciąż ę.
O s t r o ż n i e w c h o d z
d o w a n n y , b y się n ie p o ś liz n ą ć , bo
s t łu c z e n ie s r o m u m o ż e b y ć p r z y c z y n ą c h o r o b y .
M y j się w w a n n i e w p o z y c ji d l a C ie b ie w y g o d n e j.
Z a m i a s t w a n n y m o ż n a o b m y ć cia ło p o d n a tr y s k i e m .
W le c ie m o ż e s z się k ą p a ć w s ta w ie , o ile w o d a j e s t c ie �
p ł a i d o n ie j je s te ś p r z y z w y c z a jo n a .
N a s t ę p n i e p r z y n a j m n i e j r a z d z ie n n ie z m y w a j s ro m i p a c h �
w in y , g d y ż w o k r e s ie c ią ż y tr z e b a s z c z e g ó ln ie d b a ć o c z y �
sto ść , a b y u c h r o n i ć s k ó r ę o d ta k c z ę s t y c h p o d c z a s c ią ż y
o d p a r z e ń .
P o o b m y c i u s r o m u z a s y p t a l k i e m p a c h w i n y .
B ez p o l e c e n i a l e k a r z a n ie ró b p r z e s t r z y k i w a ń p o c h w y :
p o d c z a s c ią ż y j e s t to n i e p o t r z e b n e i n a w e t s z k o d liw e .
Ubranie powinno być leKKie, ciepłe i wy�
godne, nigdzie nie ucisKać.
N o ś m a j tk i r e f o r m o w e , w le c ie le k k ie , w z im ie c ie p le j�
sze, b y o s ło n ić s r o m p r z e d k u r z e m u li c z n y m i b r u d e m .
P o d w i ą z k i p o w i n n y b y ć d łu g ie , p r z y s z y t e d o p a s k a ,
g d y ż o k r ą g łe s ą w y s o c e s z k o d l i w e i w y w o ł u j ą o b r z ę k n ó g
i ż y la k i.
B u c ik i w y g o d n e n a n is k ic h o b c a s a c h  s ą k o n ie c z n e
p o d c z a s c ią ż y .
Odżywiania w czasie ciąży nie należy
zmieniać.
J e ś ć m o ż n a w s z y s tk o , g łó w n ie j a r z y n y .
O s t a t n i p o s i łe k p o w in i e n b y ć n a 2 g o d z i n y p r z e d s n e m .
Z a b r a n i a się p ić n a p o j e a lk o h o lo w e , g d y ż to s z k o d z i
p r z y s z ł e m u d z ie c k u .
Stolec powinie n by ć re gu la r ny codz ie ń lub co drugi
dzień.
Jeżeli w czasie ciąży ma s z upo r c z y we wy mi o t y, silne
bóle głowy, ciemne p l a m y w oczach, obrzęki nóg, rąk, tw a �
rzy, zaparcie stolca, bóle w brzuchu, z nac z ne osłabienie lub
krwawie nie z n a r z ą d ó w ro d n y c h  ZW Ć się natych�
rÓ
miast do leKarza.
Ja mę u s tn ą n a le ży płuka ć kilka razy dzie nnie ciepłą
w o d ą z d o d a t k i e m n a p a r u herbaty.
Z ę b y na le ży czyścić m i ę k k ą szczoteczką i proszkiem.
Z e p s u t e z ę by p o dcz a s ciąży po win na ś leczyć i o ile p o �
trzeba m o ż n a je i usuwać.
C a ł ą pierś codz ie nnie należy o b m y w a ć zimną wodą .
W drugiej połowie ciąży należy b r o d a w k i nacierać lekko
r o z c z ynem spirytusu około 50� lub w o d ą kolońską, b y z a h a r �
towa ć je w ten sposób.
Broda wki płaskie lub z a p a d n i ę t e na le ży codziennie w y �
ciągać i doprowa dz ić je tym spo so be m do sta nu p r a w i d ł o �
wego, by w przyszłości nie stały się prz e sz ko dą w karmieniu.
Spać p o wi n na ś 8  10 godzin n a dobę, najlepiej pr zy
otwa r te m oknie.
" A
óżko powinno być nie z by t miękkie, nie za ciepłe.
Stosunki m ał ż eński e są niedo z wolo ne 4 tygodni prze d
po r o d e m i 6 tygodni po porodzie.
N i e s t o s o w a n i e s ię d o t e g o , c z ę s t o k o b ie t ę p r z y p r a w ia
0 chorobę.
Stosunki m ał ż eński e zwłaszcza w krótkim czasie po p o �
rodzie d o p r ow a d z ić m o g ą do śmiertelnego zakażenia.
Pracy z p o w o d u ciąży nie n a l e ż y zmieniać, jeżeli nie
jest z byt ciężką.
UniKać należy jednaK dz
wigania cięża�
rów, s z y c i a n a n o ż n e j m a s z y n i e .
y
l e w p ł y w a na ciążę p r a c a w f a b r y k a c h fosforu, rtęci,
ołowiu i tytoniu.
Nie zapominaj, że p odcza s ciąży należy s p a c e r o wa ć nie
męc z ą c się 1 2 godzi ny dz ie nnie n a ś wie ż e m powietrzu.
N a t o m ia s t uniKaj długiej i trzęsącej jazdy.
Nie obawiaj się  z a p a t rz e n ia się , gdyż ono nie istnieje
1 nie w p ł y w a zupełnie na dziecko.
P r z e s t ą p i e n i e p r z e z w ę ż a g u m o w e g o d o p o l e w a n i a u lic
r ó w n i e ż n ic z ł e g o n ie w r ó ż y .
Prz e są d e m jest, że to b y w a p r z y c z y n ą okręce nia się p ę �
po w in y d o ok oł a szyji dziecka.
Unikaj tylko na głych wrażeń, gdyż to wogóle żle działa
na n e r w y k a ż d e g o człowieka, te mba rdz iej kobiety ciężarnej.
Nie wolno Ci podc z a s ciąży u ż y w a ć sa me j jakichkol-
7
AO W
w ie k l e k a r s tw b e z p o r a d y le k a r s k ie j, g d y ż m o g ą o n e c z ę s to
w y w o ł a ć p o w ik ł a n i e cią ży .
Je ż e li d o s ta n ie s z b ó ló w p o r o d o w y c h , lu b o d e j d ą Ci w o �
d y p ł o d o w e , a lb o z a c z n ie s z k r w a w ić z n a r z ą d ó w r o d n y c h 
u d a j się n a t y c h m i a s t d o Z a k ł a d u p o ło ż n i c z e g o lu b p o łó ż się
d o ł ó ż k a i w e z w ij le k a r z a .
P r z e d p o r o d e m p o r a d z
się l e k a r z a , g d z ie m a s z p o r ó d
o d b y w a ć .
Jeżeli w d o m u , to p r z y g o tu j m ie s z k a n ie z a w c z a s u w e d ł u g
w s k a z ó w e k l e k a r z a l u b a k u s z e r k i, k tó r z y b ę d ą p r z y p o r o d z ie .
B ie liz n ę d la s ie b ie i d z i e c k a p r z e d p o r o d e m w y p ie r z
i w y p r a s u j. Nie odbywaj porodu bez aKuszer-
Ki. P o m o c  b a b e k  lu b ż y c z liw y c h s ą s i a d e k p r z y p r a w i ł o
n ie j e d n ą k o b ie t ę o ś m ie rć lu b c i ę ż k ą c h o r o b ę .
W p o ło g u m u s is z s ię s ł u c h a ć l e k a r z a lu b a k u s z e r k i,
k tó r z y b y li p r z y p o r o d z ie .
W s t a ć m o ż e s z z ł ó ż k a n ie w c z e ś n ie j, ja k o n i p o z w o lą ,
a to z a l e ż y o d s t a n u T w e g o z d r o w ia .
P a m ię t a j , ż e z b y t w c z e s n e w s t a n i e z ł ó ż k a p o p o r o d z ie
b a r d z o Ci m o ż e z a s z k o d z ić .
W p ie r w s z y c h 3 -ch d n i a c h p o p o r o d z ie je d z p o k a r m y p ł y n �
n e , a p o t e m o d ż y w i a j się ta k , j a k o d ż y w i a ł a ś się p o d c z a s c ią ż y .
Podczas oKresu Karmienia dziecKa pier�
sią utrzymuj piersi w jaK najwiąKszej czys�
tości, m y j je d o k ł a d n i e 1 ra z d z ie n n ie c ie p łą w o d ą i m y �
d łe m . P o n a k a r m i e n i u d z ie c k a o b m y j b r o d a w k i r o z c z y n e m
k w a s u b o r n e g o (! ł y ż e c z k ę o d h e r b a t y n a s z k l a n k ę w o d y
p r z e g o t o w a n e j) i o b s u sz .
Je ż e li t e g o z a n i e d b a s z ł a tw o Ci się b ę d ą tw o r z y ły p ę �
k n i ę c ia b r o d a w e k , a w n a s t ę p s t w i e w r z o d y n a p ie r s ia c h .
J e ż e li p o k a r m w y c ie k a ć Ci b ę d z ie z p ie r s i  p o d k ł a d a j
c z y s t e k a w a ł k i p ł ó t n a i z m ie n ia j je c z ę sto .
P o p o r o d z i e n a l e ż y s a m e j p r z y jś ć z n o w u d o p o r a d n i d l a
k o b i e t c ię ż a r n y c h , a d z ie c k o z a p is a ć d o p o r a d n i d la n ie m o w lą t.
Je ż e li b ę d z ie s z p o s t ę p o w a ł a ta k , ja k Ci r a d z ił e m , b ę �
d z ie s z s a m a z d r o w ą , u r o d z is z z d r o w e d z ie c k o i u n i k n i e s z
w ie lu z ły c h rz e c z y p o d c z a s c ią ż y , p o r o d u i p o ło g u .
M a tk o , w y d a w s z y n a ś w i a t d z ie c i, s p e ł n i ł a ś s w o je w ie l�
k ie z a d a n i e .
N a l e ż y Ci s ię s łu s z n ie s p o k ó j i o d p o c z y n e k . P a m i ę t a j
je d n a k , że je ż e li u k o b ie t y w c z a s ie p r z e jś c io w y m , to je s t
k i e d y k o b i e ta tra c i m i e s ią c z k ę , p o d łu g ie j p r z e r w i e w m i e �
s i ą c z k o w a n iu  z ja w i się k r w a w i e n i e  to p o w i n n a o n a
z n o w u p ó jś ć d o l e k a r z a , g d y ż m o ż e to b y ć z w i a s t u n e m c ię ż �
kiej c h o r o b y . .
M a tk o , s to s u ją c d o u d z i e l o n y c h Ci r a d , o p a r t y c h n a
d ł u g ie m d o ś w i a d c z e n i u pauki,- p r z y c z y n is z się d o z a c h o w a �
n ia z d r o w i a s w e g o i ^ziećłiF a- te rn s a m e m o s ią g n ie s z s p o k ó j
i s z c z ę ś c ie r o d z i n n e . <$V\.
Z a kła d G raficzny   P IO N IE R " W arszawa, M arszałkowska III, łel. 201-74.
30001017787619