BUDOWA UKA
ADU KR
ŻENIA
SSAKÓW NA PRZYKA
ADZIE
CZA
OWIEKA
UKA
AD KR
ŻENIA
Układ krążenia składa się z układu krwionośnego i układu chłonnego
W skład układu krwionośnego wchodzą:
�� serce
�� naczynia
�� krew
W skład układu chłonnego wchodzą:
�� narządy limfatyczne, czyli chłonne
ż� grasica
ż� grudki limfatyczne
ż� węzły limfatyczne
ż� śledziona
ż� (u ptaków występuje dodatkowo kaletka Fabrycjusza)
�� naczynia limfatyczne
�� limfocyty
�� uwalniane przez limfocyty immunoglobuliny i cytokiny oraz inne czynniki
uwalniane przez inne komórki układu immunologicznego
UKA
AD KR
ŻENIA
FUNKCJE
�� rozprowadzanie krwi w organizmie
�� dostarczanie tkankom i narządom substancji odżywczych, tlenu i wody
�� odprowadzanie produktów przemiany materii
�� pośredniczy, np. przez transport hormonów, w regulacji czynności poszczególnych
narządów całego organizmu
�� odgrywa dużą rolę w regulacji temperatury ciała
�� śródbłonek wyścielający układ krążenia jest miejscem wielu ważnych przemian
metabolicznych warunkujących w ten sposób zachowanie homeostazy wewnątrzustrojowej,
np.
ż� czynne hamowanie krzepliwości krwi
ż� regulacja napięcia ściany naczyń krwionośnych poprzez produkcje i wydzielanie różnych czynników
ż� regulacja procesów zapalnych i immunologicznych w ustroju, głównie za pośrednictwem cytokin
UKA
AD KR
ŻENIA
SCHEMAT UKA
ADU
KRWIONOŚNEGO
Krew krąży w zamkniętym układzie naczyń
krwionośnych dzięki regularnej czynności
pompującej mięśnia sercowego.
Z serca przepływa pod zwiększonym
ciśnieniem w obrębie grubościennych
naczyń, zwanych T
TNICAMI, a do serca
wraca pod zmniejszonym ciśnieniem w
obrębie naczyń, zwanych ŻYA
AMI.
Ściany tętnic i żył, z wyjątkiem małych
żyłek, są nieprzepuszczalne i na obwodzie
łączą się z siecią naczyń włosowatych.
Cienka ściana naczyń włosowatych pozwala
na wymianę płynów i gazów między krwią a
przestrzenią zewnątrznaczyniową.
Naczynia chłonne łączą się z dużymi
naczyniami żylnymi w okolicy serca
SERCE (cor)
Serce jest centralnym narządem układu krążenia, którego regularna skurczowa
czynność warunkuje rozprowadzanie krwi w organizmie
Serce leży w śródpiersiu w worku osierdziowym, zawieszone na dużych naczyniach, które
odgrywają istotną rolę w utrzymaniu jego położenia
OSIERDZIE (pericardium)
stanowi układ błon surowiczych
spełniających czynności osłonkowo-
ślizgowe i składa się z dwóch warstw:
1. wewnętrznej  osierdzie surowicze
(pericardium serosum)
2. zewnętrznej  osierdzie włókniste
(pericardium fibrosum); zapobiega
ono nadmiernemu rozszerzaniu się
serca
SERCE (cor)
Ściana serca składa się z Wnętrze serca podzielone
trzech warstw: jest na cztery jamy:
�� wsierdzia �� dwa przedsionki
�� śródsierdzia �� dwie komory
�� nasierdzia
Szkielet serca zbudowany jest z tkanki łącznej właściwej zbitej i składa się z:
�� przegrody błoniastej
�� pierścieni włóknistych (do pierścieni przyczepiają się zastawki serca i wielkich pni
tętniczych oraz włókna mięśnia sercowego)
�� trójkątów włóknistych
ŚRÓDSIERDZIE:
SERCE (cor)
ż� jest najgrubszą warstwą ściany
serca
JAMA OSIERDZIA
ŚCIANA
ż� wydłużone komórki mięśniowe
Jest to niewielka przestrzeń
poprzecznie prążkowane
wypełniona niewielka ilością
ż� wyróżnia się warstwy mięśniowe
płynu
wspólne oraz własne dla
przedsionków i komór
Osierdzie włókniste
Śródsierdzie
Osierdzie surowicze
Wsierdzie
Jama osierdzia
Nasierdzie
NASIERDZIE
Stanowi blaszkę trzewną
osierdzia surowiczego
WSIERDZIE:
ż� całkowicie wyściela powierzchnię
Ściana mięśniowa każdej części serca jest w różnym stopniu
wewnętrzną przedsionków i komór
rozwinięta, zależnie od wielkości wykonywanej pracy:
oraz powierzchnię zastawek, strun
�� najcieńsza jest w przedsionkach (praktycznie nie tłoczy
ścięgnistych i mięśni
krwi przez naczynia)
brodawkowatych
�� najgrubsza i najmocniejsza jest ściana komory lewej (tłoczy
ż� wyróżnia się w nim trzy warstwy
krew do dużego obiegu)
odpowiadające warstwom ściany
tętnic
�� pośrednią grubość posiada ściana komory prawej (małe
krążenie)
SERCE (cor)
ZASTAWKI
W sercu, zastawki nadają krwi kierunek przepływu z przedsionków do komór
i z komór do tętnic
Szerokie ujścia przedsionkowo-komorowe zamykają zastawki płatowe, a w
węższych ujściach tętniczych znajdują się zastawki półksiężycowate
Zastawka półksiężycowata
tętnicy płucnej
Zastawka półksiężycowata
aorty
KOMORA
LEWA
KOMORA
PRAWA
Zastawka dwudzielna,
Zastawka trójdzielna
mitralna
(przedsionkowo-komorowa
(przedsionkowo-komorowa
prawa)
lewa)
SERCE (cor)
UKA
AD PRZEWODZ
CY
Automatyzm serca polega na tym, że bodz
ce do skurczu mięśnia nie pochodzą z
zewnątrz, lecz powstają w samym sercu
i dlatego serce kurczy się rytmicznie nawet po zupełnym wyosobnieniu z organizmu,
gdy nie łączy się z nim już nerwami i naczyniami
W prawidłowych warunkach impuls
powstaje w węz
le zatokowym i
narzuca rytm całemu sercu
Węzeł zatokowo-przedsionkowy
Pęczek Hisa
Zależnie od ośrodka wyróżniamy:
1. Rytm zatokowy z ośrodka pierwszorzędowego
(w węz
le zatokowym)
2. Rytm przedsionkowy z ośrodka
Włókna
drugorzędowego (w węz
le przedsionkowo-
komorowym) Purkiniego
3. Rytm komorowy z ośrodka trzeciorzędowego
(w pęczku Hisa z włóknami Purkiniego)
Węzeł przedsionkowo-komorowy
SERCE (cor)
UNACZYNIENIE
Mięsień sercowy ma bardzo bogate unaczynienie (naczynia wieńcowe)
Żyła główna górna
Pień płucny
Tętnica wieńcowa lewa
Żyła sercowa prawa
Żyła sercowa lewa
Tętnica wieńcowa prawa
Żyła główna dolna
NACZYNIA KRWIONOŚNE
Ściany tętnic i żył składają się zawsze z trzech warstw:
1. Przydanka (warstwa zewnętrzna)  bardzo cienka, składa się z tkanki łącznej, zawierającej
elementy nerwowe
2. Warstwa mięśniowa (środkowa)  najgrubsza
3. Śródbłonek (warstwa wewnętrzna)
tętniczka
żyłka
KAPILARA
zastawka
T
TNICA ŻYA
A
NACZYNIA KRWIONOŚNE
ŻYA
A
T
TNICA
NACZYNIA KRWIONOŚNE
TYPY POA

CZEC
SIECI NACZYC
WA
OSOWATYCH
SIEĆ DZIWNA
UKA
AD WROTNY
SIEĆ KAPILARNA ZWYKA
A
pęcherzyki płucne wątroba
nerki