Teoria ruchu samochodu - OPORY RUCHU
Większość dotychczasowych rozważań dotyczyła sytuacji, gdy pojazd stoi, a więc jego
prędkość jest równa zero.
Zajmijmy się teraz sytuacją, w której pojazd porusza się z prędkością większą od zera, a
nawet osiąga największą możliwą prędkość, czyli tzw. prędkość maksymalną.
Z pojęciem prędkość maksymalna wiązać się może trochę przewrotne pytanie: co to
właściwie jest prędkość maksymalna i dlaczego pojazd nie może jechać jeszcze szybciej?
Z pewnością każdy prowadzący zauważył, że zależnie od warunków w jakich porusza się
samo- chód  jedzie się łatwiej lub trudniej .
Przykładem najprostszym może być tutaj wjazd i zjazd ze wzniesienia, kiedy podczas
wjeżdżania pojazd może zwalniać i odczuwa się wyraz
nie, że pokonuje on pewne opory , jak
i podczas zjeżdżania, kiedy może nawet znacząco przyspieszyć, a w niektórych
przypadkach przekroczyć prędkość maksymalną podaną przez producenta w dokumentacji
technicznej.
Należy więc, nieco upraszczając, powiedzieć, że prędkość maksymalna to największa
prędkość, jaką może rozwinąć pojazd w pełni obciążony, na równej i płaskiej nawierzchni.
Każdy zdaje sobie sprawę z tego, że bez napędu samochód przypominałby dziecięcą
zabawkę - samochodzik, który wprawdzie zostaje rozpędzony ( nadajemy mu określoną
prędkość początkową ) ale póz
niej porusza się już sam, aż do chwili zatrzymania.
Przykład, chociaż prosty, tłumaczy dokładnie istnienie sił, które przeszkadzają pojazdowi
( samo- chodzikowi bez wewnętrznego napędu ) w utrzymaniu stałej prędkości, zmniejszają
tę prędkość aż do zera.
Wszystkie te siły nazywają się właśnie siłami oporów ruchu samochodu i zależnie od tego, w
jakich warunkach porusza się samochód  przeszkadzają w mniejszym lub większym
stopniu.
Jak wspomniano, zależnie od warunków, istnieć mogą różne rodzaje sił, wszystkie ( oprócz
jednej), działają jednak w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu pojazdu.
Opory ruchu samochodu wynikają z takich sił, jak te wymienione niżej:
- siła oporu toczenia X ( występuje zawsze ),
t
- siła oporu powietrza X , tym większa, im szybciej porusza się samochód,
p
- siła oporu wzniesienia X , działa tylko wtedy, gdy pojazd porusza się na wzniesieniu,
w
- siła oporu uciągu X , działa tylko wtedy, gdy pojazd ciągnie przyczepę / naczepę,
u
- siła oporu bezwładności X , działa tylko wtedy, gdy pojazd przyspiesza lub hamuje,
b
- siła odśrodkowa Y , działa na samochód podczas jazdy po łuku.
0
Aby pojazd mógł się poruszać ze stałą prędkością, siła napędowa X musi pokonać co
n
najmniej dwie siły oporu: toczenia X i powietrza X .
t p
Jeśli pojazd musi rozpędzić się, przykładowo od prędkości 40 do 80 km/h, siła napędowa
musi pokonać dodatkowo siłę oporów bezwładności X , a więc tę siłę, którą pasażerowie lub
b
kierowca odczuwają jako siłę  wciskającą w fotele.
W przypadku wjazdu na wzniesienie, siła napędowa pokonuje dodatkowo siłę oporów
wzniesienia X , a w sytuacji gdy pojazd ciągnie przyczepę lub naczepę siłę uciągu X .
w u.