Politechnika
Opolska
26.05..2008r.
Spoiwa gipsowe i
Wydział
wapienne.
Budownictwa
Badanie rozpływu na płycie
Sutarda oraz czasu wiązania
Edyta Janota
gipsu wg normy
Grupa Laboratoryjna:
PN-B-04360:1986
4
Sprawozdanie
Semestr II letni
nr 9
2007/2008r.
I. Wstęp teoretyczny:
a) Spoiwa wapienne:
�� wapno palone  CaO, czyli tlenek wapnia. Otrzymywane jest przez
wypalanie (prażenie) kamienia wapiennego CaCO w temperaturze
3
900  1300�C.
Po wypaleniu, ma formę brył, których barwa zależy od domieszek.
Im jest ich mniej, tym bardziej białe jest wapno.
Wapno palone łatwo chłonie wilgoć z powietrza i wchodzi w
reakcję chemiczną, w wyniku której powstaje wodorotlenek
wapnia lub węglan wapnia. Wapno palone jest półproduktem do
otrzymywania innych form wapna.
�� wapno gaszone  Ca(OH)  wodorotlenek wapnia. Gaszenie, to
2
reakcja chemiczna tlenku wapnia z wodą i powstanie
wodorotlenku wapnia: CaO + H O = Ca(OH) .
2 2
Proces gaszenia może być przeprowadzony metodą:
�� na mokro  dawniej metoda ta była często stosowana
bezpośrednio na budowie, w wyniku daje ciasto wapienne i
mleko wapienne
�� na sucho  przy użyciu minimalnej ilości wody, niezbędnej dla
prawidłowej reakcji chemicznej, proces przeprowadzany w
warunkach przemysłowych. W wyniku otrzymywane jest
wapno hydratyzowane.
Właściwości fizyczne i chemiczne wapna hydratyzowanego
�� Proszek o barwie śnieżnobiałej, puszysty, o gęstości nasypowej 500-800 kg/m3.
�� Rozpuszczalność Ca(OH) w wodzie w temperaturze 20oC wynosi 1,65g/dm3 i
2
maleje ze wzrostem temperatury. Tworzy zawiesinę zwaną mlekiem wapiennym.
�� Substancja żrąca, odczyn silnie zasadowy, pH roztworu nasyconego 12,4.
�� Przy długotrwałym kontakcie z powietrzem ulega karbonizacji wg reakcji:
Ca(OH) + CO <=> CaCO + H O
2 2 3 2
Właściwości użytkowe
�� Jest samodzielnym materiałem wiążącym.
�� Zdecydowanie poprawia urabialność zaprawy murarskiej i tynkarskiej.
�� Poprawia plastyczność zaprawy murarskiej i tynkarskiej.
�� Zwiększa przyczepność zaprawy do podłoża.
�� Zapewnia efekt samozabliz
niania się mikropęknięć w zaprawie.
�� Zwiększa przepuszczalność zaprawy dla pary wodnej.
�� Doskonałe właściwości dezynfekcyjne.
�� Bardzo tani regulator pH w gospodarce wodnej.
Zastosowanie
�� W budownictwie: Zaprawy murarskie i tynkarskie, kleje, inne mieszanki suche.
�� W rolnictwie: zabiegi dezynfekcyjne pomieszczeń, upraw sadowniczych,
rekultywacje gruntów, produkcja ziemi ogrodniczej.
�� Gospodarka rybna: stabilizacja pH zbiorników wodnych.
�� Ochrona środowiska: oczyszczanie spalin (odsiarczanie), uzdatnianie wody,
oczyszczanie ścieków.
�� Inne gałęzie przemysłu: przemysł cukrowniczy, garbarski, farbiarski, nawozów
sztucznych, chemiczny, spożywczy.
b) Spoiwa gipsowe
Spoiwa gipsowe i anhydrytowe są to materiały wiążące, otrzymywane z naturalnych
siarczanów wapniowych występujących w przyrodzie w postaci kamienia gipsowego
(CaSO *2H O) i anhydrytu (CaSO ). Produkcja tych spoiw polega głównie na obróbce
4 2 4
termicznej kamienia gipsowego lub anhydrytu.
�� Spoiwa gipsowe szybko wiążące otrzymuje się w prażarkach w niskich
temperaturach (135 - 230oC). Surowcem jest mączka gipsowa. Podczas
wypalania zachodzi proces odwodnienia według reakcji
CaSO *2H O --> CaSO *1/2H O + 3/2H O
4 2 4 2 2
Produkt tej reakcji CaSO *1/2H O występuje w dwóch odmianach (alfa) i (beta).
4 2
Odmiany te wykazują istotne różnice rozpuszczalności, czasu wiązania i wytrzymałości.
Odmiana (beta) w odróżnieniu od odmiany (alfa) ma wygląd kłaczkowaty, krystalizuje w
postaci bardzo drobnych kryształów. Stąd odmiana (beta) ma gorsze właściwości
wytrzymałościowe niż odmiana (alfa), która ma zwartą strukturę krystaliczną.
Spoiwa tej grupy należą do spoiw powietrznych szybko wiążących, o początku wiązania
od 3 do 12 minut, a końcu wiązania 15 do 20 minut.
�� Spoiwo anhydrytowe otrzymuje się w wyniku wypalania kamienia gipsowego
lub anhydrytu naturalnego w temperaturze 600 - 700oC i zmieleniu go z
aktywatorami.
Zastosowanie
�� w sztukach pięknych, jako materiał rzez
biarski, modelowy i dekoracyjny,
�� w chirurgii i stomatologii,
�� w przemyśle ceramicznym do wyrabiania form,
�� do wykonywania modeli samochodów.
�� w przemyśle chemicznym (farby i lakiery),
�� papierniczym,
�� spożywczym (do klarowania win)
�� w rolnictwie (środek nawożenia i użyz
niania gleby).
�� w budownictwie i architekturze, co wynika m.in. z łatwości kształtowania
wyrobów i ich powierzchni. Jest przy tym materiałem ekologicznie czystym,
zdrowym, zapewniającym właściwe dla organizmu ludzkiego warunki
higieniczne. Materiały gipsowe wraz z wapnem i ceramiką należą do najstarszych
materiałów budowlanych wytwarzanych przez człowieka. Wielowiekowe
doświadczenie wykazało, że gips jest idealnym materiałem dla budownictwa,
zwłaszcza mieszkaniowego.