Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
LOGISTYKA  POJ
CIE I PRZESA
ANKI ROZWOJU
2.1
Determinanty rozwoju i wzrostu znaczenia logistyki
Pojęcie logistyki oraz rozwój i zastosowanie koncepcji logistycznych mają na
świecie stosunkowo długą historię. Obecnie termin logistyka definiowany jest na wiele
różniących się od siebie sposobów. Znane w literaturze definicje i koncepcje logistyki
można rozważać w aspekcie:
¨ð koncepcyjno-funkcjonalnym,
¨ð przedmiotowo-strukturalnym,
¨ð efektywnoÅ›ciowym.
Oznacza to, że w aspekcie kocepcyjno-funkcjonalnym logistykę można rozumieć jako
 pewną koncepcję zarządzania przepływami dóbr i informacji, w znaczeniu zbioru
metod i funkcji planowania, sterowania, organizowania i kontroli, opartych na
zintegrowanym i systemowym ujmowaniu tych przepływów1 . Natomiast w aspekcie
przedmiotowo-strukturalnym logistykę można traktować jako  zintegrowany proces
przepływów towarowych i informacyjnych2 . W końcu aspekt efektywnościowy
oznacza, że logistykę możemy traktować jako orientację wzrostu efektywności działań,
skierowaną na poprawienie jakości usług, zgodnie z oczekiwaniami klientów,  przy
równoczesnej racjonalizacji struktury kosztów logistyki i wzroście ogólnej
efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwie3 .
Za najbardziej adekwatną definicję logistyki można uznać koncepcję
sformułowaną przez S. Kummera i J. Webera, która mówi, że logistyka jest koncepcją
zarządzania procesami i potencjałem dla skoordynowanej realizacji przepływów
towarowych w skali przedsiębiorstwa i powiązań miedzy jego partnerami
rynkowymi.
Wśród wielu autorów najczęściej poruszane są następujące cechy logistyki:
1
P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 20.
2
Ibidem.
3
Ibibem.
13
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
¨ð transformacja czasowo-przestrzenna przedmiotu przepÅ‚ywów (dóbr
i wartości),
¨ð integracja funkcji planowania, sterowania oraz organizacji i kontroli procesów
logistycznych,
¨ð przyporzÄ…dkowanie przepÅ‚ywów informacji przepÅ‚ywom towarów,
¨ð orientacja na kryterium efektów i użytecznoÅ›ci rynkowych, zwiÄ…zanych z realizacjÄ…
dostaw, oraz kryterium racjonalizacji struktury kosztów,
¨ð wyodrÄ™bnienie zakresu i struktury przedmiotu dziaÅ‚alnoÅ›ci logistycznej.
Z biegiem lat na świecie można zaobserwować coraz większy wzrost znaczenia
logistyki, wynikający w znacznej mierze ze zmian warunków wewnętrznych i
zewnętrznych, w których funkcjonują poszczególne przedsiębiorstwa.
Według wielu specjalistów w ciągu najbliższych lat podstawowe znaczenie dla
kształtowania się logistyki będą miały cztery wyraz
nie zarysowane trendy rozwojowe,
zwane megatrendami, a mianowicie :
·ð globalizacja (internacjonalizacja rynków),
·ð indywidualizacja preferencji,
·ð wzrost zrozumienia otoczenia (Å›wiadomoÅ›ci ekologicznej),
·ð rozwój technologii informatycznej.
Najkrócej mówiąc  kombinacje wymienionych megatrendów stwarzają rzeczywiste i
długofalowe wyzwania dla logistyki i zarządzania logistycznego1 .
2.2
Globalizacja procesów logistycznych
2.2.1
Nowoczesna koncepcja logistyki
Rozważania na temat istoty nowoczesnej koncepcji logistyki można prowadzić
na rożnych płaszczyznach, dotyczących sfery powiązań logistyki z innymi działami w
funkcjonalnej organizacji przedsiębiorstw, takimi jak marketing, finanse czy
zarządzanie. Zanim jednak przejdę do głębszej analizy tych zjawisk, pozwolę sobie
1
P.Blaik, logistyka, PWE, Warszawa 2001, s.31.
14
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
przytoczyć kilka fundamentalnych założeń i właściwości nowoczesnej koncepcji
logistyki1:
$ð Logistyka jest koncepcjÄ… planowania, sterowania, organizowania i kontrolowania
fizycznego obiegu towarów i jego informacyjnych uwarunkowań, wymagającą
systemowego ujęcia
$ð PrzepÅ‚ywy towarowe i informacyjne tworzÄ… system, który może rozciÄ…gać siÄ™ na
rożne ogniwa, fazy, podsystemy itp.
$ð Koncepcja logistyki jest osadzona na współzależnych, Å›cisÅ‚ych zwiÄ…zkach w obrÄ™bie
funkcjonalnych, strukturalnych i instytucjonalnych aspektów procesu fizycznego
obiegu towarów
$ð Integracja realnych komponentów logistyki (transport, magazynowanie,
kształtowanie zapasów, pakowanie, czynności obsługi klientów itp.) znajduje
odbicie w tworzeniu zintegrowanych systemów organizacyjnych i informatyczno-
regulacyjnych, zapewniających i stymulujących osiąganie pożądanych celów
$ð Logistyka stanowi orientacjÄ™ efektywnoÅ›ciowÄ… w ujÄ™ciu systemowym, opierajÄ…cÄ…
się na kompleksowej analizie oraz kształtowaniu poziomu i struktury kosztów, a w
której centralną rolę odgrywa odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług
$ð Logistyka stanowi z
ródło odkrywania oraz kształtowania nowych potencjałów i
zdolności kreowania wartości i korzyści, zapewniających długofalowy wzrost
efektywności i sukcesów przedsiębiorstwa
$ð Koncepcja logistyczna jest osadzona na realiach rynku, jego wymaganiach oraz
możliwościach rozwoju i kształtowania
$ð Logistyka stanowi potencjaÅ‚ i instrument strategiczny marketingu, który wspomaga
w sposób długofalowy przedsięwzięcia i komponenty strategii rynkowej
przedsiębiorstwa, determinując jej skuteczność
$ð Zintegrowane struktury logistyczne majÄ… charakter dynamiczny, co zwiÄ™ksza
zdolność dostosowywania się przedsiębiorstw do zmian na rynku oraz zmian w
zakresie ekonomicznych, organizacyjnych i technicznych warunków
gospodarowania
$ð Aktywny i integracyjny aspekt logistyki przejawia siÄ™ w jej funkcji koordynacyjnej,
przenikającej podstawowe klasyczne sfery działalności przedsiębiorstwa oraz cały
proces gospodarowania
1
P.Blaik, Logistyka., op.cit., s. 40.
15
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
$ð Logistyka jest zorientowana na wykorzystanie zależnoÅ›ci i efektów synergicznych
Dynamiczny rozwój koncepcji logistyki oraz jej wielowymiarowa struktura i znaczenie
w teorii i praktyce wymagają podjęcia próby dokładniejszej interpretacji. Za kluczowy,
można uznać problem podstawowych relacji logistyki z innymi podstawowymi
podsystemami w strukturze przedsiębiorstwa i rynku, czyli:
- Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów
- Logistyka a system (podejście systemowe)
- Logistyka a zarządzanie przedsiębiorstwem
- Logistyka a marketing
- Logistyka a efektywność działania
- Logistyka a struktura organizacyjna przedsiębiorstwa
W celu lepszego zrozumienia problemu pozwolę sobie rozwinąć dwie z powyższych
relacji, które dla niniejszej pracy uważam za najistotniejsze.
Jako że praca ta jest w głównej mierze poświecona korporacji DHL, a wiec
korporacji logistycznej, zajmującej się przede wszystkim przesyłkami kurierskimi,
warto tu przybliżyć relację logistyki z fizyczną dystrybucją towaru.
Ponadto DHL jest jedną z wiodących korporacji w swojej branży, tak wiec istotne
będzie również przedstawienie powiązań logistyki z efektywnością działania.
Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów to dział obejmujący  zintegrowaną
strukturę przepływów towarów oraz sprzężonych z nimi przepływów informacji1 , w
ramach której realizuje się szereg czynności. W odniesieniu do towarów będą to
czynności takie jak transport, magazynowanie konsolidacja, czynności obsługi itd.
Dziś firmy coraz częściej koncentrują się na zarządzaniu rożnymi procesami w
skali całego przedsiębiorstwa i powiązań z innymi przedsiębiorstwami niż
poszczególnymi czynnościami. Takim zintegrowanym procesem jest właśnie łańcuch
logistyczny, w którym osiągniecie zamierzonych celów odbywa się poprzez
harmonizację i synchronizację poszczególnych działań.
Taki sposób logistycznego zarządzania przepływem towarów wymaga stałej
koordynacji, która w połączeniu ze zintegrowanym podejściem do wszystkich
elementów i czynności logistycznych, a nie same komponenty oraz czynności realne i
informacje, stanowiÄ… o istocie nowoczesnej koncepcji logistyki.
1
P.Blaik, Logistyka...,op.cit., s. 48.
16
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Kolejną z relacji, którą chciałbym pogłębić jest związek logistyki z
efektywnością działania.
Koncepcja ta sprowadza się, najogólniej biorąc, do racjonalizacji działań
przedsiębiorstwa w obszarze zintegrowanych przepływów towarów i informacji, w
której kluczową rolę odgrywa odpowiedni poziom świadczonych usług w ramach tych
przepływów.
Podstawowe zależności pomiędzy logistyka a efektywnym działaniem przedstawia
następujący rysunek:
Rys.1. Ogólne zależności miedzy celami-czynnościami (zasobami)-nakładami
(kosztami) i efektami logistyki
EFEKTY
FUNKCJE, CELE Systemu logistyki
Logistyki (struktura)
(struktura)
Dostosowanie PROCES
Czynności i zasobów regulacji systemu
do wymogów logistyki
osiąganych celów
CZYNNOÅšCI I NAKLADY I KOSZTY
ZASOBY
Systemu logistyki
W sferze logistyki (struktura)
(struktura)
y
ródło: P.Blaik, Logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 61.
Na zakończenie chciałbym przytoczyć, moim zdaniem, najważniejszą zasadę
nowoczesnej koncepcji logistyki, a mianowicie:
4ð wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być zwiÄ…zane w sposób
bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie.
17
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
2.2.2
Logistyka międzynarodowa
Pojęcie logistyki międzynarodowej jest tematem bardzo obszernym i złożonym, tak
więc dokładna jej analiza wymagałaby odrębnej pracy. Jako że ma tu posłużyć jedynie
za wprowadzenie do problematyki logistyki w korporacjach transnarodowych, pozwolÄ™
sobie przytoczyć tyko najistotniejsze jej elementy.
W ciągu ostatnich lat można było zaobserwować tworzenie się na świecie podstaw
do ewolucji w kierunku globalizacji, do których należą:
- lokalizowanie produkcji poza granicami kraju,
- rozszerzanie i zdobywanie nowych rynków,
- joint ventures,
- alianse strategiczne.
Dzisiaj  logistyka stała się integralną częścią nowego modelu konkurencji, gdyż
uwzględnia wymagania konsumentów w najszerszym jak dotąd zakresie1 .
W aspekcie globalnym możemy wyróżnić trzy określenia logistyki o wymiarze
ponadnarodowym, a mianowicie: logistyka międzynarodowa, multinarodowa i
globalna.
Do podstawowych czynników wywołujących globalizację logistyki należy
zaliczyć procesy stymulujące, lub ograniczające zakres powiązań pomiędzy rożnymi
podmiotami na rynku.
Przede wszystkim  rynek światowy zmierzający w XXI wieku do utworzenia
na świecie jednolitego otwartego rynku globalnego, wymusi na firmach, ogniwach
łańcucha logistycznego, skracanie czasu dostaw nowych produktów i oferowanie usług
najwyższej jakości.
1
E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.
18
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Kolejnym czynnikiem pobudzajÄ…cym procesy globalizacji logistyki jest zjawisko
dyfuzji najnowszych technologii, zarówno w produkcji, dystrybucji i transporcie jak i
magazynowaniu.
Nagły rozwój technik informatycznych, dzisiaj powszechnie dostępnych,
znacząco przyśpieszył przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi firmami.
Wreszcie otoczenie makroekonomiczne, które dzięki internacjonalizacji rynków, staje
się porównywalne w wielu krajach, w dużym stopniu wpływa na globalizację procesów
logistycznych.
Istotę globalizacji logistyki, biorąc pod uwagę jej ważniejsze elementy, można
przedstawić w następujący sposób:
Rys. 2. Tworzenie logistyki globalnej
Otoczenie makroekonomiczne:
Globalne koszty
Technologia
- ekonomiczne
logistyczne
- komunikacja
- prawne
- informatyzacja
- neutralne (prasa, TV)
Globalizacja procesów
logistycznych
Globalny rynek produktów i usług
y
ródło: E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.
Definiując logistykę o wymiarze ponadnarodowym, można w najprostszy
sposób powiedzieć, że  tak jak w przypadku logistyki międzynarodowej czy
multinarodowej mamy do czynienia ze sprecyzowanymi umowami z innymi krajami,
tak w przypadku logistyki globalnej mówimy o potencjalnych, aktualnie bliżej
nieokreślonych kontaktach gospodarczych dotyczących całego naszego globu1 .
Jeśli zatem logistyka międzynarodowa zmierza do połączenia rożnych działań,
wchodzących w skład strategii rynkowej przedsiębiorstw, to można ją określić jako
integrowanie aktywności firm ogniw łańcucha dostaw zarówno w odniesieniu do
1
E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ..., s.7
19
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
funkcji operacyjnej, finansowej i marketingowej, zarzÄ…dzania logistycznego, jak i
kontroli przepływu dóbr i usług poprzez granice rożnych państw.
Trzeba tu zaznaczyć, że jednym z najważniejszych elementów składowych
funkcji zarządzania logistyką międzynarodową jest marketing, a ściślej mówiąc
marketingowy kanał finansowy1, jak również funkcja finansowa zarządzania
logistycznego.
Reasumując dotychczasowe rozważania, logistyka międzynarodowa (globalna)
definiowana jest jako proces planowania, realizacji i kontroli przepływu dóbr, usług i
informacji miedzy poszczególnymi krajami2. Rozumiana jest także jako sterowanie w
skali międzynarodowej przepływami materialnymi, czyli strumieniami trojakiego
rodzaju:
1. pochodzącymi z zewnątrz, czyli od dostawców i kooperantów,
2. przepływami pomiędzy wewnętrznymi jednostkami firmy (surowce, materiały,
komponenty, półprodukty),
3. skierowanymi do odbiorców gotowych produktów, dóbr i usług.
Przedstawione definicje logistyki chyba najlepiej charakteryzujÄ… istotÄ™ tego
zagadnienia.
W latach osiemdziesiątych ważnym czynnikiem decyzyjnym w korporacjach stała
się zmienność kursu walutowego. Poziom tej zmienności w firmach jest determinowany
przez:
- z
ródła przychodów firmy,
- lokalizacjÄ™ produkcji,
- udział firmy w rynku.
Logistyka międzynarodowa nigdy nie odgrywała tak znaczącej roli jak obecnie i
zdaniem wielu specjalistów w XXI wieku będzie kreowana z uwzględnieniem
następujących podstaw:
1. wartość logistyki jest wzmacniana dzięki silnym, wiodącym korporacjom, których
działalność skupiona jest na wydajność, efektywność i zróżnicowanie podaży dóbr i
usług.
1
Według J.C. Jonsona istotną rolę w tej kwestii odgrywa renegocjacja cen produktów i usług w łańcuchu,
uzależniona jednak od wyboru typu kanału międzynarodowego marketingu. Autor utożsamia koncepcje
tworzenia łańcucha dostaw z tworzeniem kanałów marketingowych, takich jak: kanał właściciela,
negocjacji, finansowy, promocji, logistyczny, dokumentacji.
2
E.Płaczek, Logistyka międzynarodowa, AE, Katowice 2000, s. 8.
20
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
2. Sukces funkcji marketingowej polega na uwzględnianiu pożądanego poziomu
obsługi tak w danej firmie, jak i dla klientów całego łańcucha logistycznego.
3. Należy położyć większy nacisk na udoskonalenie, najpierw naukowe potem
praktyczne, metod zarządzania logistycznego w kreowaniu satysfakcji klientów.
4. Wartość logistyki bardziej wzrasta dzięki integrowaniu decyzji dotyczących
produktu, informacji czy finansów niż w tradycyjnych strukturach organizacyjnych
korporacji.
5. Wartość logistyki jest wyższa, gdy rośnie odpowiedzialność właścicieli firm, ogniw
łańcucha logistycznego1.
Aktualnie trendy rozwoju logistyki międzynarodowej wyznaczone są z uwzględnieniem
trzech przesłanek:
- wdrożenie wewnętrznej i zewnętrznej integracji łańcucha dostaw,
- zastosowanie reengineeringu łańcucha dostaw, a w tym tworzenie koncepcji i
narzędzi zarządzania tym łańcuchem,
- wdrożenie najnowszych technologii informatycznych.
Wewnętrzna integracja łańcucha dostaw polega zasadniczo na łączeniu poszczególnych
rodzajów działalności, lub funkcji pełnionych przez menedżerów rożnych działów.
Dlatego można tu wyróżnić:
- integrację ogniw łańcucha drogą centralizacji działań logistycznych,
- integrację łańcucha poprzez jednostki organizacyjne,
- integrację drogą krzyżowania funkcji logistycznych.
Integracja zewnętrzna łańcucha dostaw w logistyce międzynarodowej dotyczy
głównie dwóch aspektów. Pierwszy dotyczy rozwoju usług logistycznych na coraz
większą skalę, ze szczególnym uwzględnieniem outsouringu logistycznego. Drugi zaś
to alianse strategiczne, jako forma kooperacji producentów, dostawców dystrybutorów i
klientów w ramach łańcucha logistycznego, której celem jest osiągniecie przewagi
konkurencji nad pojedynczymi firmami.
 Filozofia integracji wewnętrznej i zewnętrznej łańcucha dostaw, tworzona wespół
z rozwojem logistyki międzynarodowej, jest tożsama z istota globalizacji procesów
produkcji i dystrybucji towarów i usług2 .
2.3
1
E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka..., op.cit, s. 14.
2
E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka ...,op.cit, s. 24.
21
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Logistyka w korporacjach transnarodowych
Przy obecnym wzroście znaczenia logistyki niemalże każda licząca się, duża
firma posiada dział logistyczny zajmujący się koordynowaniem funkcjonowania
przedsiębiorstwa.
Funkcjonalną cześć działu logistyki można podzielić na kilka oddziałów, w
których rożne kompetentne osoby zajmują się odrębnymi problemami. Wyróżniamy
wiec:
1. Dział zamówień,
2. Magazyn,
3. Dział zakupów,
4. Dział transportu.
I tak osoby zatrudnione w dziale realizacji zamówień odpowiedzialne będą za
szeroko rozumiany kontakt z klientem (przyjmowanie i realizacja zamówień - nie
oferowanie). To oni musza czuwać nad tym, aby każdy klient był zidentyfikowany
(wewnętrzny numer firmowy), a jego zamówienie dokładnie i szczegółowo opisane
(pozycja, ilość, priorytet oraz osoba odpowiedzialna za klienta). W zależności od
wielkości firmy należy stworzyć procedurę przekazania zamówienia. W malej firmie
osoba która rejestruje zamówienie sama decyduje czy trafić ono powinno do działu
zakupów czy bezpośrednio do magazynu. W dużej będzie to niemożliwe (zbyt
czasochłonne). Tu zamówienie trafić powinno do operatora np. magazynu. On po
sprawdzeniu stanu magazynowego kieruje zamówienie do realizacji lub do działu
zakupów.
Osoba odpowiedzialna za zakupy generuje zamówienia zewnętrzne i czuwa nad
ich realizacja - łącznie z obsługa celna. Mówimy zarówno o terminowości jak i
zgodności cen zakupowych z oferowanymi.
Szef dywizji czy tez działu odpowiada za politykę zakupową. W porozumieniu z
szefem magazynu ustala zakupy tzw. "na magazyn", ale przede wszystkim skupia siÄ™ na
negocjowaniu warunków współpracy z dostawca (rabaty).
Dział transportu - osoby odpowiedzialne za koordynacje transportu "in" [od
dostawcy] i "out" [do klienta] .
Szef działu odpowiada za politykę transportowa, czyli dba o najlepsze umowy z
firmami spedytorskimi i kurierskimi.
22
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
W obecnych czasach powstała Logistyka produkcji. Logistyka produkcji
stanowi część logistyki, zajmującą się badaniami, projektowaniem, rozwojem,
wytwarzaniem i odbiorem różnorodnych produktów. Ta część logistyki obejmuje
standaryzację, kontraktowanie, normowanie i nadzór nad jakością, dostawy części
zamiennych, analizę niezawodności, określenie standardów bezpieczeństwa,
weryfikację i testowanie oraz kodyfikację. Z tego może wynikać, że logistyka zajmuje
się wszystkim, aczkolwiek to stwierdzenie jest nie do końca prawdziwe.
Mówiąc w uproszczeniu logistyka produkcji to zapewnienie środków i
materiałów do produkcji po minimalnych kosztach własnych.
Wkraczając na rynek indywidualnego klienta mamy do czynienia z bardziej złożonym
układem przepływów w dodatku powiązanych ze sobą. Firma by utrzymać się na rynku
musi się zmieniać i rozwijać, a za tym idzie zmiana struktury przepływów. Rozważając
rodzaje występujących w firmie przepływów można wydzielić:
- informacje,
- dokumentacje,
- surowce,
- półprodukty,
- produkty,
- odpady.
Przepływy te można podzielić na jawne i niejawne.
Jawne - są najbardziej znane mają swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Są
to przepływy materiałów (surowców, półproduktów, produktów, odpadów) i
dokumentów w firmie.
Jak do tej pory koordynowanie przepływów materiałów osiągnęło prawie poziom
doskonały. Logistyk wykorzystując takie podstawowe narzędzia jak statystykę lub
analizę ABC można spokojnie zadbać o częstotliwość zapatrzenia firmy w surowce.
Tak samo można się pozbyć kłopotu z dystrybucją produktu finalnego wykorzystując
do tego operatora logistycznego.
W samej produkcji wykorzystujÄ…c wiedzÄ™ technologicznÄ… wraz z planowaniem
strategicznym i operatywnym można ustawić odpowiednio ciąg produkcyjny, a
koordynować na przykład wszystko z jednego pomieszczenia wykorzystując
23
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
oprogramowanie (np. Wonderware in Track) służące do wizualizacji, zarządzania i
śledzenia procesu technologicznego1.
Tworząc strukturę organizacyjną firmy jaki też system pracy zespołowej, tworzy
się automatycznie struktury przepływów informacji. Wielu szefów firm nie posiada
świadomości, że przeniesienie na przykład jakiegoś działu fizycznie z jednego miejsca
w drugie zakłóca wytworzone przepływy. W konsekwencji obniża sprawność
przepływów na jakiś czas. Ten czas w zależność od wielkości zmiany może trwać
nawet do pół roku (gdy wchodzi do tego zmiana pracowników na stanowiskach). Ma
to negatywny wpływ na wydajność danego zespołu czy komórki. W tym momencie
powinno przychodzić z pomocą ISO, ale jest wręcz odwrotnie, gdyż odciąga
pracowników danego zespołu od codziennych obowiązków, ważnych dla
funkcjonowania firmy, do uaktualniania procedur.
Lecz to nie znaczy, że każda zmiana tak się kończy. Pozytywnie wpływającą
zmianą na przepływy w firmie dokumentacji i informacji jest na przykład zimna
systemu pracy zespołowej na tak zwany gniazdowy2.
Niejawne - przepływy dotyczą jedynie informacji. Związane są one z
przekazywaniem informacji za pomocą środków technicznych takich jak telefon czy
komputer bez użycia papieru. Tu pojawia się problem z barkiem kontroli nad
przepływem pod względem bezpieczeństwa. Dlatego w Wielkiej Brytanii dano
możliwość przeglądania poczty mailowej pracowników szefom firm. Trzeba
stwierdzić, że przepływy materiałów (takich jak surowiec, półprodukt, produkt, odpad)
są dość dobrze kontrolowane w firmach. Wynika to z linii produkcyjnej czy technologii.
Lecz wiele firm boryka się z poprawnością przepływu dokumentacji i
informacji. W świecie, gdzie informacja dostarczona w odpowiednim czasie może
decydować o istnieniu firmy. Jest to duże wyzwanie dla logistyki . Gdyż struktury
przepływów są w dużej mirze wynikiem układów między ludzkich.
Tych struktur przepływów nie można kontrolować, czy też sterować w obecnej
chwili w zadawalający sposób. Nawet zintegrowane bazy danych nie dają pełnego
bezpieczeństwa. Choć na pewno do nich należy przyszłość ze wzglądu na wysoką w
nich sprawność przepływów informacji.
Trzeba jednak tu zastrzec, że zintegrowane bazy są przydatne dla dużych firm i firm,
których działalność nie jest skupiona w jednym miejscu. Jedynie gdy są specjalnie dla
1
http://s.logistyka.w.interia.pl/pr/lp.htm
2
Załóżmy własne gniazdo, Alicja Hendler , Businessman Magazine , nr 6 /2000 .
24
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
nich projektowane i odzwierciedlają rzeczywiste przepływy informacji i dokumentacji
w firmie.
W obecnej chwili oprogramowanie na rynku pozwala sterować informacją na
podstawowym poziomie nie dając globalnego obrazu zdarzeń. Mówiąc inaczej -
dopiero, gdy produkcja staje, widać, że popełniono błąd w zarządzaniu informacją.
Umiejscowienie i funkcjonowanie logistyki w korporacji zostanie szerzej omówione w
rozdziale trzecim.
2.4
Korporacje w logistyce
Cześć ta została poświecona korporacjom, które swoją działalność
skoncentrowały głównie na świadczeniu usług logistycznych. Mówiąc krócej postaram
się przybliżyć pojecie i działalność korporacji logistycznych.
Przedsiębiorstwa logistyczne pełnią role podmiotów wspomagających zbyt w
kanale dystrybucji. Oferty tych przedsiębiorstw powinny się opierać na czterech
przesłankach, które w istotny sposób wpływają na ich aktywność marketingową1:
Po pierwsze, popyt na usługi przedsiębiorstw logistycznych nie jest popytem
pierwotnym, wywołanym. Nie występuje on samodzielnie, ale tylko w połączeniu z
popytem na świadczenia kanału dystrybucji.
Po drugie, przedsiębiorstwa logistyczne mają przy sprzedaży swoich usług
zawsze do czynienia z dwoma partnerami, mianowicie nadawcÄ… i odbiorcÄ… towaru
przepływającego w kanale dystrybucji.
Po trzecie, dla przedsiębiorstw logistycznych jest często typowe, że same
proponują tylko część serwisu, którego poszukuje zleceniodawca, stad ich oferta
serwisowa musi być uzgodniona z innym oferentem.
1
H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka Logistyczna, Poznań 1998, s. 273.
25
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Po czwarte, proces świadczenia usług logistycznych charakteryzuje się
kombinacja wewnętrznych czynników produkcyjnych i czynników zewnętrznych, które
są przedmiotem procesów logistycznych.
Program usług logistycznych obejmuje głownie ofertę usług, które dotyczą
bezpośrednio realizacji dystrybucji towarów.
Inną usługą, świadczoną przez przedsiębiorstwa logistyczne, jest doradztwo
logistyczne. W tym wypadku wcześniej wspomniane przedsiębiorstwa przejmują
funkcję doradcy firm, który wyspecjalizował się w dziedzinie logistyki.
Poniżej w tabeli zostanie przedstawiony podstawowy program usług świadczonych
przez przedsiębiorstwa logistyczne.
Tab.2. Usługi przedsiębiorstw logistycznych
Funkcja Podmiot
Główne funkcje
Funkcje dyspozycyjne Spedytorzy, przewoz
nicy,
- Doradztwo, analiza, planowanie, organizacja maklerzy, agenci
- Wybór środka transportu, trasy, taryfy
- Zawieranie umów przewozowych
- Wystawianie dokumentów transportowych
- Kontrola przewozów Przewoz
nik
Funkcje transportowe
- Transport bliski: zbiorczy i rozdzielczy,
wstępny do miejsca
podjęcia transportu przez
innych przewoz
ników,
- Transport daleki: krajowy i międzynarodowy
Funkcje uzupełniające lub komplementarne
Funkcja przeładunkowa Przewoz
nicy, spółki
- Organizacja i wykonanie przeładunku przeładunkowe,
- ZarzÄ…dzanie stacjami / terminalami spedytorzy,
Funkcja magazynowa przedsiębiorstwo
- przyjmowanie, wydawanie, magazynowanie i magazynowe i
kompletacja przeładunkowe
- pełnienie funkcji manipulacyjnych w związku z
magazynowaniem Spedytorzy, przewoz
nicy
- gospodarka materiałowa
Funkcja transportu zbiorczego (małe przesyłki)
- zbieranie i dystrybucja drobnicy Przedsiębiorstwa
- zestawienie jednostek Å‚adunkowych transportowe i pakujÄ…ce,
Funkcja zwiÄ…zana z pakowaniem spedytorzy
- doradztwo i wybór opakowania transportowego
- pomocnicze środki transportowe Przewoz
nicy,
- pakowanie, rozpakowanie przedsiębiorstwa pakujące
26
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Funkcje manipulacyjne i rozmieszczajÄ…ce Å‚adunki
- manipulacje związane z przesyłkami (rozmieszczanie
ładunków) Banki danych, spedytorzy
- manipulacje związane z towarami ( środki
bezpieczeństwa)
Funkcje informacyjne
- tworzenie łańcuchów informacyjnych na potrzeby
rożnych działań
Funkcje specjalne
Funkcje promujące sprzedaż Przewoz
nicy, spedytorzy
Funkcje obsługi klientów Przedsiębiorstwa
Funkcje ubezpieczenia transportu magazynowe
- panowanie nad ryzykiem w obszarze ubezpieczeń
transportowych Spedytorzy, agenci,
- zawieranie umów ubezpieczeniowych maklerzy
- procedura odszkodowawcza
Funkcje obsługi celnej
Funkcje kredytowe Spedytorzy, agenci celni
Spedytorzy
y
ródło: H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998.
27
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Na zakończenie chciałbym jeszcze nawiązać do pewnych problemów
związanych z kupnem usług logistycznych, które występują zarówno po stronie
nabywcy jak i sprzedającego (przedsiębiorstwa logistycznego).
Sytuacja przy zakupie tychże usług charakteryzuje się asymetrycznym
rozkładem informacji miedzy partnerami rynkowymi. Dlatego zarówno strona
poszukująca, jak i jej oferent, dążą do wyrównania istniejącego deficytu informacji.
Z punktu informacyjno-ekonomicznego widzenia można wyodrębnić rożne właściwości
świadczeń, sklasyfikowane według możliwości ich oceny przez kupującego1:
- usługa posiadająca cechy pozwalające na poszukiwanie ( search qualities ), jeżeli
może zostać w pełni oceniona przed kupnem przez przegląd oferty usług albo przez
poszukiwanie informacji,
- usługa posiada cechy oparte na doświadczeniu ( experience qualities ), jeżeli może
zostać oceniona dopiero po zakupie,
- usługa posiada cechy oparte na zaufaniu ( credence qualities ), jeżeli ocena nie jest
możliwa ani przed, ani po zakupie.
Problematyka związana z korporacjami logistycznymi i świadczonymi przez nie
usługami, jak również problem logistyki w korporacjach zostaną szerzej omówione w
rozdziale trzecim.
1
: H.Ch.Pfohl, Systemy logistyczne, Biblioteka logistyczna, Poznań 1998, s. 276.
28