1. Wymienialność walut i mechanizmy kursów w różnych systemach monetarnych
1.1 Wzajemna wyminialność pieniędzy
System walutowy jest potrzebny ze względu na stosowanie w różnych krajach wielu jednostek
pieniężnych. Świat jest podzielony na rozmaite obszary walutowe. W handlu międzynarodowym
jest konieczy swobodny przepływ czynników produkcji, zwłaszcza kapitału a co za tym idzie
swoboda wymiany walut i transferu z jednego obszaru do drugiego. Currency convertibility 
wymienialność walut. Zobowiązania, wynik finansowy itd. ostatecznie rozliczane są w walucie
krajowej. Czasem rozliczenia między przedsiębiorstwami dokonywane są na zasadzie clearingu, w
którym kompensata należności z tytułu wzajemnych dostaw staje się obowiązującą zasadą w całości
wymiany handlowej z danym krajem [jest to forma podobna do barteru, tyle, że na większą ilość
dóbr] lub barteru. Są to jednak prymitywne formy wymiany, stosowane głównie w warunkach
nietypowych  kryzysów, wojen. Nie pozwalają na pełne korzystanie z zalet handlu
międzynarodowego, gdyż utrudniają specjalizację i optymalizację w rozmieszczaniu mobilnych
czynników produkcji na świecie. Handel oparty na pieniądzy ułatwia rozliczenia, gdyż likwiduje
konieczność równoważenia bilansu z każdym krajem z osobna.
Wymienialność walut to: możliwość nabycia, sprzedania, posiadania, transferowania walut  czyli
jest to również obowiązek ciążący na państwie.
1.2 Dewizy, rynek dewizowy, kurs wymienny
Rynek dewizowy  lokalny (krajowy) rynek walutowy  miejsce zawierania tranzakcji
kupno/sprzedaż walut.
Forex market jest pojęciem synonimicznym. International currency market (międzynarodowy
rynek walutowy)  kursy walut odnosi się do dolara, tranzakcje również rozliczane są w dolarach.
Kurs wymienny walut  cena jednostki jednej waluty wyrażona w jednostce drugiej waluty
Podawanie kursów = kwotowanie kursów
Kursami walut w dużej mierze steruje klasyczny mechanizmi popyt/podaż. Strumienie eksportu i
importu są z
ródłem popytu i podaży. Jest to jednak duże uproszczenie  schemat taki uwzględnia
właściwie tylko export netto i jego końcowy efekt. Pomija również wiele innych czynników [temat
ten będzie rozwijany w następnych działach podręcznika].
1.3 Rola kursu walutowego w gospodarce i jego dwa podstawowe warianty
Całkowicie swobodny kurs walutowy warunkowany tylko przez popyt/podaż to rzadko spotykane
rozwiązanie, nawet abstrakcja. Ten typ nazywany jest floating lub giętkim, pływającym etc.
Zakłada brak jakiejkolwiek bezpośredniej ingerencji państwa w sterowanie kursem. Niewiele jest
krajów gdzie rynek walutowy pracuje w sposób zbliżony do tego  żaden kraj nie wyrzekł się
polityki monetarnej. Wynika to z tego, że przez kurs walutowy państwo chce osiągać zamierzone
cele. Kurs walutowy samoistnie odgrywa rolę cenotwórczą  nie jest tylko biernym
odzwierciedleniem. Zmiany jego wartości mają poważone konsekwencje w ustalaniu alokacji
czynników produkcji, kierunków wymiany międzynarodowej a także strumieni finansowych.
Dolar, euro. Jen, funt, frank  działają w systemie floating [tu jest mała nieścisłość, autor pisze z
początku, że czysty floating nie istnieje, potem, że te kraje go stosują. Generalnie chodzi o to, że te
waluty działają w systemie maksymalnie zbliżonym do czystego floatingu], czyli emisje walut w
celach interwencyjnych nie następują wcale lub występują niezmiernie rzadko [komentarz: np. po
Tsunami w Japonii była dość solidna interwencja przeprowadzona przez bank centralny Japonii
mająca na celu zbicie kursu jena wywindowanego przez spekulantów].
Czyli trzy główne kierunki przepływów USA-Europa-Japonia działają na zasadzie floatingu.
Skrajnym rozwiązaniem jest kurs całkowicie sztywny (kurs stały, fixed rate of exchange). Stałość
kursu odnosi się do kruszca, innej jednostki pieniężnej (np. SDR czyli jednostki rozliczeniowej
MFW) lub  koszyka walut . W tym przypadku popyt/podaż nie równoważą się z automatu, gdyż
kurs z zasady jest zblokowany. Równowaga następuje przez skurczenie się lub zwiększenie
oficjalnego zasobu aktywów rezerwowych. Drobny 'luz' w wysokości kursu może następować
również w tym systemie jednak są to wartości bardzo małe. Jest tu duża rola władzy gospodarczej 
musi niejako samodzielnie regulować zaistniaje nierównowagi na rynku przez dopuszczenie do
wyrównawczego spadku lub wzrostu urzędowych rezerw (np. złota, dolara itp.). Kurs sztywny ma
bardzo poważne konsekwence  jest ścisle powiązany z saldem bilansu płatniczego i zmianami
poziomu rezerw (kruszcowych, dewizowych w zależności od rodzaju  stałości kursu). W praktyce
oznacza to, że jest silna zależność między ilością pieniądza krajowego w obiegu wewnętrznym a
poziom rezerw. Im sztywniejszy kurs (im 'widełki mniejsze') tym silniejsza ta zależność.
1.4 Proces dostosowawczy w obu głównych typach kursu  porównanie
Przyjmuje się, że prędzej czy póz
niej dochodzi do ustanowienia poziomu równowagi w bilansie,
choć może to następować przy innym poziomie obrotów.
W modelu z kursem giętkim największą rolę odgrywają przesunięcia relatywnego poziomu cen, w
przypadku modelu z kursem stałym najważniejsza są zmiany cen absolutnych. Ostatecznie tam
gdzie dochód rośnie wzrasta również import przez powody: cenowy i dochodowy. Gdy zatrudnienie
osiągnie poziom maksymalny, dalszy wzrost dochodu będzie pchał ceny w górę. Odwrotny
mechanizm zachodzi, gdzie dochód się kurczy. Postępująca deflacja będzie prowadzić do spadku
cen. Dlatego 'sprężynami' procesu dostosowawczego są zmiany poziomu cen (relatywnego przy
kursie stałym i absolutnego przy kursie sztywnym). W przypadku pieniądza konwencjonalnego, w
przeciwieństwie do klasycznego modelu waluty złotej, automatyzm procesu jest osłabiony.
Niemniej jednak w długim okresie utrzymywanie nierównowagi płatniczej może nieść ze sobą
poważne konsekwencje, np. narastanie zadłużenia w stosunku do zagranicy. Przy kursie
usztywnionym możlwość finansowania deficytów handlowych jest ograniczona przez sam zasób
rezerw, oraz dostępną pulę kredytu międzynarodowego i limit bezpiecznego zadłużania się (jeśli
chce uniknąć się pułapki kiedy tempo przyrostu długu jest większe niż tempo przyrostu produktu
krajowego). Ciągła nadwyżka bilansu też jest niekorzystna, przez narastającą akumulację rezerw 
ma to skutki inflacyjne. WNIOSEK: deficyt ma wpływ deflacyjno-recesyjny, nadwyżka inflacyjny.
Rządy starają się wpierać mechanizm dostosowawczy, chociaż niesie on ze sobą efekty uboczne
ochłodzenie gospodarki, wzrost bezrobocia.
1.5 Wzorcowy typ systemu sztywnych kursów  waluta złota
GOLD-COIN STANDARD  banki w Europie utrzymywały stały parytet wymienny wobec złota.
Relacje parytetów wyznaczały z kolei ich kursy parytetowe (kursy centralne). Był swobodny
przewóz złota przez granicę  władze to gwarantowały. Czyli kurs banknotów krajowych i
zagranicznych nie mógł odchylać się bardziej od kursu parytetytowego bardziej niż pozwalały na to
dwa punkty złota  górny i dolny. Poziom tych punktów zależał po prostu od opłacalności w
przewozie złota przez granicę, bank centralny nawet go nie ustalał. Bilans płatniczy był więc
praktycznie zawsze równoważony przez przepływy złota i przepływy płynnych lokat w
poszukiwaniu wyższej rentowności. Okres: 1870-1914
GOLD-BULLION STANDARD, GOLD EXCHANGE-STANDARD  w XX leciu
międzywojennym po opanowaniu chaosu inflacyjnego związanego z finansowaniem wojny starano
się przywrócić zaufanie do pieniądza. Wymienialność została przywrócona na sztaby (bullion).
Niektóre kraje nie mogły sobie na to pozwolić  wprowadziły (gold-exchange standard), żeby i tak
mieć większą wiarygodność. Czyli wariant ten opierał się nie na samym złocie wprost, a walucie
wiodącej wymienialnej na złoto. System, więc był coraz bardziej rozluz
niany. Oba te rozwiązania
załamały się na fali kryzysu lat 30  konieczna była emisja pieniędzy w celu walki z bezrobociem.
Złoto również odpływało z zdestabilizowanych gospodarek. Pieniądz zaczął być postrzegany raczej
jako funkcjonalny środek, a nie szczególny towar.
GOLD-DOLLAR STANDARD  po Wielkim Kryzysie tylko dolar zochował wymienialność na
złoto  w 1971 roku zawieszono jednak tę wymienialność. Parytetem wymiany był 1 dol=0,8333..
g, czyli 35$ za uncję złota. Po 1971 dolar został przestawiony na floating.
1.6 Kurs sztywny w systemie pieniądza konwencjonalnego
W przypadku pieniądza konwencjonalnego stałość kursu nie jest automatycznie gwarantowana i
wymaga aktywnej polityki banku centralnego. Rolę punktów złota przejmują  punkty
interwencyjne banku centralnego (górny kiedy popyt na dewizy przerasta ich podaż). Szerokość
pasma między punktami zależy od decyzji władz. W systemie waluty złotej sztywność była niejako
odgórnie narzucona przez parytet wymiany, tu już tak nie jest. Currency Board  nie ma
klasycznego banku centralnego jest urząd walutowy. Kraje: Estonia, Bułgaria, Bośnia (Argentyna
do 2002).
1.7 Currency Board przykładem zupełnej stałości kursu bez podstawy w złocie
Główna zasada: co najmniej stuprocentowe pokrycie emisji pieniądza gotówkowego (bazy
monetarnej) rezerwami waluty kluczowej (naszego odnośnika). Tu jest brak aktywnej polityki
pieniężnej, instytucja zoobowiązuje się tylko do wymiany po ustalonym parytecie. Bankowość
komercyjna ma utrudnione warunki rozwoju, gdyż nie ma drogi uzyskania dodatkowej płynności.
Deficyt budżetowy nie może być finansowany drogą kreacji pieniądza. Kraj więc traci w dużej
mierze suwerenność, ale może cieszyć się zaufaniem inwestorów zagranicznych.
1.8 Wachlarz najczęściej stosowanych rozwiązań
Dwa skrajne rozwiązania floating i currency board, to tylko niektóre z możliwych rozwiązań. Są
jeszcze pośrednie warianty.
1) Floating sterowany  bank centralny zachowuje możlwość przeprowadzania interwencji.
2) Inny, giętki mechanizm kursowy  sterowanie na wypasie, czyli bank centralny ustala sobie
pewien cel możliwych wahań. Cel ten może, ale nie musi być ogłaszany
3) Kurs centralny wyznaczony do wybranej jednostki walutowej lub koszyka walut  kurs ma
zmierzać ku wyznaczonyj  osi . Chodzi o pewne uwiarygodnienie waluty.
Są tu jeszcze dwa inne rodzaj, ale jak dla mnie nie wnoszą nic nowego, chyba zresztą nie
poruszaliśmy ich na zajęciach.
1.9 Specyfika mechanizmu kursowego w systemie z Bretton Woods
Dolar miał oficjalnie ustaloną wartość w złocie i jako jedyna waluta na świecie dla innych władz
monetarnych faktycznie wymienialny. Wahania wobec dolara miały być w zakresie +/- 1%. od
kursu centralnego wobec dolara. Po IIWŚ waluty krajów miały charakter pieniądza
konwencjonalnego z wyłączeniem dolara. Zoobowiązanie do utrzymywania wahań +/- 1% wobec
dolara oznaczała konieczność interwencji na rynku dewizowym. Przy deficycie banki sprzedawały
dolary wycofując swoją walutę z rynku, przy nadwyżce skupowały dolary.
Zagrożeniem dla kursów o charakterze stałym jest inflacja wyższa w kraju niż za granicą. Dlatego
stosuje się często crawling peg, który neutralizuje to zagrożenie. Innym rozwiązaniem jest
stopniowa, delikatna dewaluacja, czyli pre-announced crawling peg lub discretionary crawling peg.
Pełzanie jest skorelowane z tempem przewidywanej inflacji  stosowano to w Polsce w latach 91-
02. Pełzanie jest zabezpieczeniem przed silnymi, skokowymi zmianami kursu. Gdy na siłę trzyma
się kurs całkowicie stały ponosi się ogromne straty w dewizach zagranicznych, które są
przeznaczane właśnie na obronę kursu, który jest odrealniony od rynku.
2. Kurs walutowy w perspektywie długo i krótkookresowej
2.1 Kurs walutowy i czynniki określające go w długim okresie
Kurs krótkookresowy  kurs spot. Kurs długookresowy  pewien optymalny kres, do którego dąży
krótkookresowy, rzadko zrównuje się z nim na dłużej. Analizę rozpoczyna się od kursu
długookresowego. Kurs długookresowy  taki stosunek wymienny walut, kiedy wszystkie zmienne
modelu gospodarczego osiągają optimum. Teoria monetarna tłumaczy długookresowy kurs na
podstawie teorii parytetu sił nabywczych walut  PPP. Przyjmuje się, że tylko rynek finansowy
dostosowuje się do krótkokresowej równowagi od razu, podczas gdy ceny innych dóbr
ekonomicznych wykazują 'kleistość', są dopiero w drodze do poziomu równowagi. Kurs spot
tłumaczy się za pomocą nieubezpieczonego parytetu stóp procentowych  UIP. Czyli poziom stóp
procentowych, a właściwie różnica w ich poziomie między dwoma krajami warunkuje
krótkookresowy kurs walutowy. Przy ustalania kursów ważna jest teoria oczekiwań. Przyjmuje się,
że wartość oczekiwana kursu równa jest kursowi spot, który bazuje na długookresowym, ale
odchyla się od niego o różnicę stóp [strasznie pokrętnie to jest tu wytłumaczone, generalnie chodzi
o to, że stopy procentowe mają bardzo silny wpływ na kurs spot i modyfikują również oczekiwania
kursowe].
2.2 Prawo jednej ceny i teoria parytetu sił nabywczych walut
Teoria parytetu sił nabywczych walut  PPP  bazuje na jednej ceny. Czyli przyjmuje się, że
przypadku zerowych kosztów transportu, braków barier celnych i pozacelnych w warunkach
doskonałej konkurencji jedno dobro kosztuje tyle samo zarówno na rynku krajowym jak i
międzynarodowym. E.g Gdyby USA i Wielka Brytania produkowały dobro A, które kosztowałoby
4$ i 2 Funty, to kurs miałby ustalić się na poziomie 1 GBP=2 USD. Jakiekolwiek odchylenia od
tego kursu powodowałyby zakupy tego dobra tylko w jednym kraju, gdzie stawałoby się to bardziej
opłacalne. Zasadę PPP generalnie odnosi się bardziej do koszyka dóbr, niż pojedynczych towarów,
co pozwala postawić tezę, że relacja sił nabywczych dwóch walut wyznacza długookresowy kurs
równowagi. (Alternatywnie można powiedzieć, że relacja cen wyznacza długookresowy kurs, to
jest to samo).
Pa
=K K-kurs walutowy Pa-poziom cen w kraju A Pb-poziom cen w kraju B.
Pb
Wzór ten odnosi się do absolutnego PPP, który obciążony szeregiem restrykcji (doskonała
konkurencja itp.). Ważnym uproszeczeniem jest przyjmowanie tego samego koszyka dóbr  a
przecież struktura konsumpcji w każdym kraju jest inna. Dlatego absolutny PPP nie odzwierciedla
całej prawdy.
Relatywny PPP skupia się na tempach zmian, a nie absolutnych wartościach. Wedle tej teorii w
długim okresie następuje zrównanie tempa zmian kursu i stosunku inflacji (ogólniej tempa zmian
poziomów cen) w dwóch obaszarach walutowych. E.g jak w USA jest inflacja 3%, a w Wielkiej
Brytanii 7%, to kurs funta wyrażony w dolarach będzie spadać co okres o 4%. Poziom cen z kolei
tłumaczony jest równaniem
Ms
P= Ms-podaż pieniądza R-stopa procentowa Y-PKB
L(Y , R)
Czyli poziom cen zmienia się proporjonalnie do podaży pieniądza, gdy produkcja jest na takim
samy poziomie
Ms
=L(Y , R) Równowaga monetarna  jest dokładnie tyle pieniędzy w gospodarce w ujęciu
P
realnym ile potrzeba
Czyli zmodyfikowana wersja kursu długookresowego wyznaczonego na bazie relatywnego PPP to:
a
Msa/ L(Y , Ra)
K=
b
Msb/ L(Y , Rb)
Na rynku walutowym obowiązuje zasada jednakowej rentowności lokat w kraju i za granicą.
Efekt Fischera  podnoszenie stopy procentowej o spodziewany w punktach procentowych przyrost
inflacji. Następuje kiedy bank centralny zwiększa masę pieniężną w gospodarce co powoduje
wzrost inflacji. Waluta zagraniczna będzie się wtedy aprecjonować, a bank centralny, żeby
wyrównać opłacalność lokowania pieniędzy będzie musiał podnosić stopy procentowe, właśnie o
ten przyrost inflacji.
2.3 Powody długotrwałych odchyleń kursu od poziomu wyznaczonego przez PPP
Ceny dóbr niewymienialnych (nie będących przedmiotem wymiany międzynarodowej) nie są
przedmiotem wymiany międzynarodowej) nie podlegają zasadzie PPP.
Gdyby np. przyjąć, że w małym lub średnim kraju (niemającym wpływu na ceny światowe)
następuje przesunięcie wewnętrzenego popytu od dóbr importowych ku produkcji krajowej, to ceny
dóbr wymienialnych podlegających zasadzie PPP pozostają niezmienione. Ceny dóbr
niewymienialnych idą natomiast w górę, ale nominalny kurs walutowy pozostanie niezmieniony.
Niemniej jednak kurs realny zmienia się, co jest równoznaczne z odchyleniem od relacji kursowej
PPP.
Kurs pieniądza nie będzie ulegał zmianie również w przypadku zmian popytowych. Kiedy np.
nastąpi wzrost popytu zagranicy na nasze dobra eksportowe, ceny towarów niewymienialnych
wzrosną (gospodarka nastawi się na eksport, podaż dóbr niewymienialnych zmaleje), a kurs
walutowy wyznaczony zgodnie z zasadą PPP pozostanie niezmieniony.
Trwałe odchylenia od kursu PPP mogą być wynikiem zmiany podaży również. Np. jeżeli nastąpi
szybszy wzrost produktywności w sektorze dóbr niewymienialnych to kurs waluty krajowej będzie
zaniżony a kurs waluty zagranicznej zawyżony. Czyli widoczne będą odchylenia w dół od kursu
PPP.
W sytuacji odwrotnej kiedy wzrost produktywności postępuje szybciej w gałęziach wymienialnych
to będą widoczne odchylenia w górę od kursu PPP, czyli wartość na rynku będzie zawyżona w
stosunku do jego relatywnej siły nabywczej.
W krajach słąbiej rozwiniętych wydajność jest niska zarówno w gałęziach dóbr wymienialnych jak
i niewymienialnych. Natomiast w krajach wysoko rozwiniętych wydajność jest niska w sektorach
dóbr niewymienialnych, ale wysoka w przepadku dóbr wymienialnych. Z tego powodu np. dolar
amerykański kupuje więcej dóbr w Europie Środkowej niż w samych Stanach  jego wartość jest
zawyżona. W przypadku gdy kraj zacofany otwiera swoją gospodarkę, następuje rozwój gałęzi dóbr
wymienialnych  jest to związane z postępem technologicznym, napływem zagranicznego kapitału
itp. Jest to typowe dla procesu transformacji. Taka sytuacja prowadzi do odwrócenia się kierunku
odchylenia kursu rynkowego względem relacji PPP. To zjawisko nazywane jest efektem Balassy-
Samuelsona. Następuje zmniejszanie niedoszacowania kursu w miarę jak wydajność w gałęziach
dóbr wymienialnych zaczyna przewyższać wydajność w sektorach dóbr niewymienialnych.
Gospodarka po prostu zaczyna doganiać bardziej rozwinięte kraje. Ceny dóbr niewymienialnych
wzrastają.
2.4 Czynniki wyznaczające kurs walutowy w krótkim okresie
Ważny czynnik  dochodowość, czyli stopy procentowe poszczególnych banków centralnych.
Płynność, terminowość, ryzykowność kredytów raczej nie grają roli. Różnice w stopach
procentowych są siłą sprawczą przepływów kapitałowych, a co za tym idzie warunkują popyt.
Drugim czynnikiem warunkującym kurs spot są oczekiwania co do kursu w przyszłości.
Wzór na wynik z założenia lokaty dla obywatela strefy euro w USA
K(t+1)-Kt
E
W =RUS+
Kt
Stan równowagi (popyt na walutę=podaż) występuje kiedy stopa procentowa w kraju jest równa
stopie zagranicznej i wielkości oczekiwanej deprecjacji waluty krajowej. Co pokazuje poniższe
równanie:
K(t+1)-Kt
RE=RUS+ Ten warunek nazywany jest warunkiem nieubezpieczonego parytetu stóp
Kt
procentowych, czyli
Uncovered Interest Parity condition. Jest to krótkookresowa równowaga. Zmienną zależną w tym
równaniu jest kurs spot, który jest określany przez oczekawiania kursowe i stopy procentowe.
3. Kurs walutowy i równowaga monetarna w gospodarce otwartej
3.1 Rynek kasowy, kurs spot i stopa procentowa
Mając dany kurs oczekiwany oraz daną obecną stopę procentową za granicą można stwierdzić, że
zmienna zależna, czyli kurs spot musi być tym niższa (waluta krajowa droższa) im wyższa jest
krajowa stopa procentowa. Żeby zaistniał warunek jednakowej opłacalności lokat muszą być
perspektywy na to, że niższość stopy zagranicznej zostanie nadrobiona przez aprecjację waluty
zagranicznej przed upływym terminu lokaty. Dlatego waluta krajowa musi być z początku nieco
przeszacowana.
Rentowność krajowej lokaty nie jest uzależniona od kursu walutowego  jest stała. Natomiast
rentowność lokaty zagranicznej maleje tym bardziej, im wyższa obecna jest cena dewiz. Warunek
parytetu oczekiwanej opłacalności zostaje spełniony przy przecięciu krzywych opłacalności przy
kursie Ko. Kurs wyższy powoduje zwiększenie popytu na walutę krajową, natomiast kurs niższy
spowoduje zwiększenie popytu na walutę zagraniczną.
Wzrost popytu na import pozwala przewidywać aprecjację waluty zagranicznej. Oznacza również
wzrost oczekiwanej opłacalności lokat zagranicznych. W świetle nowoczesnje teorii kursowej kurs
spot podnosi się po to, by zredukować nadmierną opłacalność lokaty zagranicznej spowodowany
przyszłą aprecjacją. Czyli waluta obca zaczyna kosztować więcej niejako z wyprzedzeniem. Jeżeli
dodatkowa stopa jest wyższa za granicą, to kurs pójdzie jeszcze bardziej do góry. Kupujący muszą
po prostu przepłacać, żeby zaistniał parytet stóp procentowych.
Odwrotna sytuacja będzie w przypadku wzrostu popytu zagranicznego na eksport krajowy.
Wzrost produktywności krajowej pozwala oczekiwać umocnienia się waluty krajowej. Oczekuje się
więc spadku rentowności depozytów zagranicznych. Kurs zagranicznych walut obniża się.
Overshooting - Przestrzelenie kursu walutowego to zjawisko na rynku walutowym spowodowane
trwałym wzrostem podaży pieniądza. Wskutek działania władz monetarnych zwiększa się realna
podaż pieniądza, a krajowa stopa procentowa spadnie, ponieważ ceny wzrastają z opóz
nieniem.
Jeśli zagraniczna stopa procentowa nie zmieni się, to spadek krajowej stopy procentowej spowoduje
odpływ kapitału i waluta krajowa ulegnie deprecjacji. Niektórzy ekonomiści (Dornbusch) uważają,
że początkowa deprecjacja będzie zbyt duża (przestrzelenie kursu walutowego), to znaczy, że kurs
walutowy wzrośnie powyżej poziomu, na którym będzie się znajdował, kiedy już ceny w pełni
dostosują się do większej podaży pieniądza (poziomu długookresowego). Na osiągnięcie
równowagi pozwolą jedynie oczekiwania aprecjacji w kolejnym okresie. Oczekiwania takie są
jednak uzasadnione tylko wtedy, kiedy deprecjacja waluty krajowej w krótkim okresie była zbyt
duża.
Długookresowo poziom cen ustabilizuje się na poziomie o tyle wyższym o ile wzrosła realna podaż
pieniądza. Kurs walutowy ustabilizuje się na poziomie zgodnym z PPP.
3.2 Mechanizm kursu sztywnego i rola banku centralnego
Wcześnie analizowany był kurs płynny. Sztywny nie oznacza  stałości po wsze czasy . Stałość
odnoszona do waluty innego kraju, urzędowej jednostki (SDR), koszyka walut. Banki centralne
muszą reagować zgodnie z mechanizmem rynkowym. Np. kiedy brakuje dewiz zagranicznych na
rynku krajowym, występuje zwyżkowa presja na kurs walutowy (czyli na deprecjację waluty
narodowej). Bank centralny musi wtedy sprzedawać dewizy, żeby trzymać kurs w ryzach.
Bilans tu nie musi się równoważyć  jego saldo jest odzwierciedleniem stanu posiadania dewiz
przez dany kraj.
Kiedy banki komercyjne mają nadmiar płynności (miały dużo zagranicznych dewiz i sprzedały je
bankowi centralnemu), zaczynają mocną akcję kredytową. Ilość pieniądza w gospodarce się
zwiększa. Stopa procentowa leci wtedy w dół.
W przypadku kiedy jest deficy bilansu płatniczego generowany jest zwiększony popyt na walutę
obcą. Bank centralny sprzedaje dewizy, wycofując pieniądze z rynku  stopa idzie do góry.
Równowaga na rynku walutowym ma miejsce kiedy spełniony jest parytet spodziewanych
opłacalności lokat:
K(t +1 )-Kt
RK=RZ+
Kt
Równowaga na krajowym rynku pieniężnym zachodzi kiedy popyt na pieniądz równa się jego
podaży:
Ms=L(Y , RK) P
Mechanizmy dostsowawcze:
1) wzrost PKB  wzrost popytu na pieniądz  wzrost stopy procentowej  wzrost opłacalności
lokat krajowych  kurs waluty zagranicznej spada  bank centralny zgodnie z
zoobowiązaniem skupuje obcą walutę przez co kreuje pieniądz krajowy  wzrost stanu
aktywów w bilansie  wzrost bazy monetarnej  spadek stopy procentowej  powrót to
równowagi w kwestii opłacalności lokat
2) Recesja  zmniejszenie popytu na pieniądz  obniżenie stopy procentowej  wzrost
opłacalności lokat zagranicznych  wykup waluty zagranicznej  bank centralny sprzedaje
zagraniczne dewizy  spadek aktywów w bilansie  spadek bazy monetarnej  wzrost stopy
 powróg
do równowagi
Mechanizm kontrolowania podaży pieniądza systemie kursów sztywnych jest nieskuteczny. Bo np.
kiedy bank centralny chce zmniejszyć podaż pieniądzą, bo boi się presji inflacyjnej w przyszłości to
musi zaoferować na emitowane bony wyższe oprocentowanie niż stopa procentowa. Właściwie jest
to jednoznaczne z faktycznym podniesieniem stopy. Zakłóca to parytet spodziewanej rentowności
lokat  zagraniczni inwestorzy tworzą presję aprecjacyjną naszej walut. BC zgodnie z przyjętym
zoobowiązaniem musi skupywać te dewizy, a więc tym samym rzuca pulę dodatkowych pieniędzy
na rynek. Czyli cel nie został osiągnięty bank chciał zmniejszyć podaż pieniądza, a naprawdę
tylko zmienił strukturę aktywów w bilansie płatniczym.
Bank centralny może również celowo obniżać tymczasowo kurs i go trzymać na danym poziomie,
ale tylko w zgodzie z zasadą parytetu rentowności lokat i PPP, ale ma to swoją cenę  zmiany w
ilości pieniądza. Gdy chce obniżyć kurs musi skupować walutę obcą i sprzedawać narodową 
zwiększa się tym samym podaż pieniądza na rynku.
Problemem przy kursie stałym jest to, że działania mające na celu trzymanie równowagi
zewnętrznej mogą przesłaniać problemy wewnętrzene  bezrobocie, stabilny poziom cen itp.
Władze dlatego podejmują próby sterylizacji zmian rezerw dewizowych  np. kiedy jest nadwyżka
bilansu płatniczego i należy skupować waluty obce zwiększając tym samym podaż pieniądza to
bank centralny może np. sprzedawać równocześnie bony skarbowe, wycofując nadmiar gotówki z
rynku. Pieniądz jednym kanałem jest wpuszczany a drugim wyciągany z rynku.
Niemniej jednak przy stałym kursie bank centralny traci dużą część autonomii  musi wybrać dwie
z trzech możliwości: utrzymanie stałego kursu  swoboda obrotów kapitałowych  autonomia w
zakresie regulowania ilości pieniądza i stopy procentowej. Pełną swobodę odzyskuje się przy
floatingu.
3.3 Równowaga monetarna i kurs dynamiczny modelu gospodarki otwartej
Gdy bank centralny ogłosi chęć zwiększenia podaży pieniądza, od razu zmienią się oczekiwania.
Podmioty uświadomią się, że wzrost cen (inflacja) spowoduje aprecjację waluty zagranicznej oraz
powstanie efektu Fischera (wzrost stopy krajowej o wartość inflacji). Przy wyższej stopie popy na
pieniądz jest niższy niż w okresie wcześniejszym, natomiast realna podaż pieniądza pozostaje
niezmieniona. Nadwyżka podaży pieniądza prowadzi tylko do wrostu cen. Tak oto dochodzi do
wzrostu cen i wyższego kursu dewiz, zgodnego z relacją PPP.
4. Rynek terminowy i kurs forward
4.1 Wyjaśnienia wstępne
Do tej pory omawiane były tranzakcje spot czyli te zawieranie natychmiastowo, z dostarczeniem
waluty w terminie do 48 godzin. Teraz będzie mowa o tranzakcjach forward z realizacją w terminie
np. tygodnia, miesiąca, 3 miesięcy, 6 tygodni nawet czasem większym niż rok. Rynek forward
zawiera instrumenty takie jak futures, opcje i swapy. Rynek forward=rynek terminowy. Chodzi tu w
dużej mierze o hedging, czyli ubezpieczenie od ryzyka kursowego, kiedy to wolumen tranzakcji
często znacznie przekracza wartość obrotu handlowego ze względu na arbitraż, spekulacje etc.
4.2 Arbitraż odsetkowy i spekulacja
Ubezpieczony arbitraż odsetkowy  kapitał transferowany jest do kraju z wyższą stopą procentową
z jednoczesnym ubezpieczeniem się od niekorzystnych zmian w kursie za pomocą tranzakcji
futures przy pomocy kursu forward
Spekulacje  spekulanci liczący na wzrost danej waluty, kupują ją i przyjmują pozycję otwartą
(długą) long. Ci co sądzą, że dana waluta się załamie, sprzedają walutę przyjmując pozycję krótką
short.
Na spadkach można też zarabiać  zaciąga się pożyczkę w walucie, której wartość uważa się za
zawyżoną. Wartość waluty z pożyczki od razu się sprzedaje. Jeśli kurs rzeczywiście spadnie, kupuje
się walutę po niższym kursie, spłaca się pożyczkę, a różnica w tranzakcjach to zysk.
4.3 Kurs forward i jego determinanty
Premia  zysk z kursu forward Dyskonto  strata (kiedy kurs forward niższy od spot)
W stanie równowagi rynku walutowego forward dyskonto (premia) na kursie terminowym równa
się różnicy stóp procentowych. Wzór:
Ef -ES
RE-RUS= Ef- kurs dolara wyrażony w euro forward
ES
Es- kurs dolara wyrażony w euro spot.
Gdy ta równość zajdzie, brak jest motywu do przepływu kapitału. Czyli czynnikiem warunkującym
odchylenia kursu forward od spot jest różnica w wysokości stóp procentowych. Odchylenie czyli
premia lub dyskonto wyrównuje tę różnicę i równoważy rynek. Ten warunek nosi nosi nazwę
zasady parytetu ubezpieczonych stóp procentowych (Covered Interest Partity Condition)-CIP.
5. Bretton Woods  odpuszczam, już mi się rzygać chce tym tematem
6. Światowy system walutowy epoki floatingu
6.1 Decyzje konferencji w Kingston i nowy układ stosunków walutowych
W Kingston na Jamajce usunięto z dokumentów ratyfikowanych w Bretton Woods zapisy o
zasadach kształtowania kursów. Dano krajom swobodę w wyborze rodzaju kursu walutowego.
Czyli floating pod naporem okoliczności został ostatecznie zalegalizowany. Co do sztywnego kursu
wytyczono dyrektywe, że powinien on się odnosić nie do złota, a do np. jednostki SDR  określony
koszykiem 16 walut, póz
niej 5, teraz 4. Dolar szybko uporał się z procesami infacyjnymi i w latach
80 znów wrócił do łask, odzyskując swój prestiż i siłę. Wcześniej, np. w latach 70. procesy
inflacyjne osłabiały nie tylko USA, ale przelewały się również na kraje, które trzymały sztywność
właśnie do dolara lub posiadały pokaz
ne rezerwy w dolarze. Jednak, gdy uporano się ze skutkami
szoków naftowych i nastąpiła rewolucja naukowo-technologiczna, sytuacja się unormowała.
6.2 Tendencje do regionalnej integracji walutowej w świecie  Europa
Powstanie EUGiW  Europejskiej Unii Gospodarczej i Walutowej z walutą Euro.
Kryteria konwergencji:
1) Deficyt budżetowy < 3 % PKB
2) Dług publiczny < 60% PKB
3) Stopa procentowa nie wyższa przez rok o więcej niż 2% od średniej wyliczonej z 3 krajów
UE o najniższej stopie
4) Inflacja nie wyższa o więcej niż 1,5 % przez 2 lata od analogicznej średniej
5) ERM 2  przez dwa lata trzeba trzymać kurs waluty narodowej +/- 15% od ustalonego
parytetu
6.3 Plusy i minusy walutowej unifikacji
Plusy:
 niwelacja ryzyka związanego z fluktuacjami kursu, a co za tym idzie brak kosztów
ubezpieczania tranzakcji na rynku forward
 pełne wykorzystanie europejskiego rynku i skorzystanie z korzyści skali
 pobudzanie procesu akumulacji kapitału
Minusy:
 zrezygnowanie z autonomii w kwestii polityki kierowania kursem i polityki monetarnej
 EBC uwzględnia stan bilansu całej Unii oraz inne czynniki szczebla ponadnarodowego a nie
interesy poszczególnych krajów
 zrezygnowanie z możliwości regulacji różnic gospodarczych i rozwojowych między krajami
za pomocą polityki kursowej
6.4 Inne nowe elementy w międzynarodowym systemie walutowym
Dawniej kurs zależał głównie od bilansu handlowego, a nie od kapitałowego. Czyli ważny był
poziom produkcji, cen, które kształtowały dynamikę eksportu i importu. Obecnie jednak kurs stał
się zmienną zależną od przepływów kapitałowych.
Obecnie bardzo ważna jest konwergencja ścieżek cenowych, czyli polityki banków centralnych
dążących do niskiego poziomu inflacji, a nie przeciwstawne działania banków centralnych w
przypadku nadwyżki/deficytu bilansu.
6.5/6.6 MFW
Wytyczne polityki prowadzonej przez MFW to przede wszystkim:
" popieranie międzynarodowej współpracy walutowej dzięki powołaniu stałej instytucji
konsultacji i współpracy w dziedzinie międzynarodowych problemów walutowych;
" ułatwienie ekspansji i wzrostu handlu międzynarodowego, wzrostu zatrudnienia,
utrzymywania realnych dochodów i zasobów produkcyjnych krajów członkowskich;
" popieranie stabilizacji kursów, utrzymywanie uporządkowanej wymiany między krajami
członkowskimi, unikanie deprecjacji walut inspirowanej przez rywalizację;
" dążenie do stworzenia wielostronnego systemu płatności i rozliczeń transakcji bieżących
oraz do eliminowania ograniczeń wymiany walutowej, hamujących rozwój handlu;
" dostarczanie członkom środków finansowych na określony okres i na odpowiednich
warunkach, w celu wyrównania przejściowej nierównowagi bilansów płatniczych bez
środków wywołujących zaburzenia w rozwoju tych krajów i gospodarki światowej;
Funkcje
W celu realizacji wymienionych zadań MFW pełni cztery istotne funkcje:
" regulacyjną  polegającą na ustanawianiu norm i wzorców działania w sferze
międzynarodowych stosunków finansowych
" kredytową  przez dostarczenie krajom członkowskim dodatkowych z
ródeł finansowania w
postaci różnych kredytów;
" konsultacyjną  przez usługi konsultacyjne i współpracę krajów członkowskich oraz jako
forum wymiany doświadczeń między krajami w radzeniu sobie z problemami natury
gospodarczej, m.in. plan Balcerowicza był konsultowany z ekspertem MFW prof. Jeffreyem
Sachsem.
" kontrolną  polegającą na nadzorowaniu przez MFW uzgodnionych programów
dostosowawczych i weryfikacji celów, na jakie przeznaczane są środki kredytowe
7. Struktura i mechanizm lokalnego i międzynarodowego rynku walutowego
7.1 Rola i znaczenie rynki dewizowego i międzynarodowego rynku walutowego
NIC WAŻNEGO
7.2 Instrytucjonalna infrastruktura rynku walutowego
Największe znaczenie  ponadnarodowe korporacje bankowe. Obecnie funkcjonują dwa systemy
tranzakcji walutowych  telefoniczny i elektroniczny. Ask price  cena sprzedaży Bid price  cena
kupna. Spread  różnica w między ceną ask i bid, na której się zarabia; jest to marża.
7.5 Zarządzanie pozycjami walutowymi
Pozycje otwarte  open position  zawsze wiążą się z pewnym poziomem ryzyka.
W przypadku przyjęcia pozycji long (czyli tej nakierowanej na aprecjację waluty bazowej)
obarczeni jesteśmy obarczeni ryzykiem deprecjacji. W przypadku przyjęcia pozycji short (czyli tej
nakierowanej na deprecjację waluty bazowej, kiedy chcemy zarabiać na spadkach) godzimy się na
ryzyko, że waluta bazowa jednak się zaprecjonuje. Dlatego brokerzy stosują taki mechanizm:
przyjmują pozycję long na rynku spot i jednocześnie ubezpieczają się od ryzyka przyjmując
pozycję short na rynku forward. Takie łączone tranzakcje nazywane nazywa się pozycją 'krytą' albo
'zamkniętą' - covered, hedged, closed.
7.6 Główne segmenty lokalnego i międzynarodowego rynku walutowego
1) Rynek klientów detalicznych  retail market  tranzakcje walutowe mogą zawierać osoby
fizyczne, przedsiębiorstwa, organizacje, agencje rządowe i inne.
2) Rynek międzybankowy  wholesale market, inter-dealer market  rynek gdzie tranzakcje
zawierają banki komercyjne
Inny podział:
1) Rynek terminowy OTC  over the counter  rynek niegiełdowy. Zawiera się tu tradycyjny
rynek forward, ale także rynek OTC opcji dewizowych i swapów
2) rynek giełdowy, czyli echange-based market, przedmiotem handlu są derywatywy takie jak
walutowe futures i giełdowe opcje walutowe
7.8 Rynek hurtowy
Arbitraż walutowy  wynika z niedoskonałości rynku, tj. chwilowych różnicach kursów walut w
różnych krajach wynikających np. z asymetrii informacji
Arbitraż odsetkowy  wynika z różnić w oprocentowaniu lokat (co wynika z poziomu stopy
procentowej) w dwóch państwach. Arbitraż odsetkowy może być ubezpieczony lub nie, w
zależności czy ubezpieczymy się za pomocą tranzakcji futures.
7.9 Terminowy rynek OTC i jego główne instrumenty
Kontrakty forward oraz opcje OTC
FORWARD:
Motywem zawierania tych tranzakcji jest ryzyko  depracjacji w przypadku eksportera i aprecjacji
w przypadku importera. Jeżeli w grę nie wchodzi zapłata w walucie krajowej to ekpsporter może
pożyczyć walutę obcą natychmiast i ją sprzedać lub może sprzedać walutę obcą na termin, choć jej
jeszcze nie posiada, a importer może zakupić walutę potrzebną na przyszłość i umieścić ją na
oprocentowanej lokacie lub zakupić walutę na termin. Generalnie dobrym rozwiązaniem zarówno
dla importera jest skorzystanie z tranzakcji forward , uwalniają się wtedy oni od ryzyka
OPCJE:
Kontrakt, który daje prawo, ale nie nakłada obowiązku dostarczenia lub nabycia określonej sumy
dewiz w jakimś terminie po określonym kursie. Call option  opcja kupna  nabycie jej pozwala
zażądać w uzgodnionym dniu (opcje europejskie) lub w dowolnym momencie (opcje
amerykańskie) dostarczenia zakontraktowanej sumy dewiz. Put option  opcja sprzedaży  w
analogicznych dwóch wersjach daje prawo przedłożenia danej sumy dewiz wystawcy opcji do
obowiązkowego ich odkupienia.
SWAPS:
Swap dewizowy (FX Swap) łączy dwie tranzakcje  jedną spot drugą forward lub dwie forward o
innej terminowości. Swap można rozumieć dwojako jako połączenie kupna spot i sprzedaży
forward danej waluty oraz jako wypożyczenie jednej waluty w zamian za wypożyczenie drugiej na
ten samej termin. Bo np. kiedy rozpatrujemy przypadek euro to tranzakcja będzie wyglądać tak:
kiedy bank londyński chce kupić pewną sumę Euro po to by przez pewien czas trzymać ją z
ubezpieczeniem od ryzyka kursowego to za kurs spot za dolary kupuje od innego banku po cenie
ask price (górny kurs widełek spreadu) wraz z równoczesnym odsprzedaniem mu euro po kursie
forward z terminem np. tydzień po cenie bid price.
Swap walutowy  tranzakcja długoterminowa  łączy przeważnie swap odsetkowy z serią
walutowych kontraktów forward. Termin realizacji mieści się przeważnie w okresie 2-10 lat.
Chodzi tu o zamienienie się przez firmy obowiązkami do płacenia odsetek od długów  przy tym
przyjmuje się uzgodnioną sumę bazową i kurs spot do wzajemnego rozliczania się. Np. jest
przedsiębiostwo X, które chce importować ze Szwajcarii urządzenia, co chciałoby sfinansować z
kredytu we frankach. Jednak w Szwajcarii nie ma dobrej zdolności kredytowej. Z kolei w związku z
tym, że zyski realizuje w Wielkiej Brytanii ma bardzo dobrą opinię wśród brytyjskich banków.
Równocześnie istnieje firma Y, która ma dług wobec brytyjskich banków, ale jest doceniania w
Szwajcarii. Firma X zaciąga więc kredyt w funtach, które wartość przekazuje firmie Y, ale spłaca
samodzielnie za niego odsetki. Równocześnie firma Y zaciąga kredyt we frankach, przekazuje go
firmie X, ale sama spłaca za niego odsetki. Co okres płatności odsetek następuje okresowe
wyrównanie płatności spowodowane różnicami w stopach procentowych. Więc currency swap to
seria krótkoterminowych kontraktół forward. Na koniec firmy wymieniają się sumami kredytu,
które sobie nawzajem udostępniły w tych samych walutach po historycznym kursie spot. Celem
swapu walutowego było bowiem wyeliminowanie ryzyka z wymianą kredytów i spłacaniem ich być
może w innych warunkach.
8. Giełdowy rynek kontraktów walutowych
8.1 Walutowe kontrakty futures
Tylko kilka dni w roku gdy na poszczególnych giełdach można je zawierać, ograniczony wybór par
walutowych, duża skala wady
Zaletą jest to, że między jednym a drugim kupującym pośredniczy sama giełda. Pozwala to zerwać
konrakt przed terminem jego realizacji po kursie dnia. Czyli nie ma obowiązku czekania do terminu
wymagalności. Tyle, że np. kiedy zawieramy kontrakt na kupno, a cena poszła w dół to musimy
zwrócić różnicę  tylko różnicę. Jeżeli natomiast cena pójdzie w górę to kasujący klient ma prawo
do zysku  jako nagrody za trafne przewidywanie.
9. Rola banków w międzynarodowym obrocie gospodarczym
9.1 Bankowa obsługa handlu międzynarodowego
Światowy obrót walutami jest skupiony w kilku dużych ośrodkach  na czele z Londynem. Na
rynku walutowym międzybankowym ceny odnosi się do dolara  on jest walutą bazową.
9.2 Główne formy rozliczeń bankowych i finansowanie handlu zagranicznego
1) Faktura  invoice  rozwinięta forma rachunku za dostawę uwzględniająca wiele aspektów
takich jak liczba sztuk, waga itp.
2) konosament  bill of lading  dokument wystawiany przez przewoz
nika morskiego, który
poświadcza fizyczne przyjęcie dóbr, ale również daje prawo do podjęcia i dysponowania
wyszczególnionymi dobrami
3) polisa ubezpieczeniowa
4) inne  np. certyfikaty, świadectwa pochodzenia towaru, jakości etc.
INKASO DOKUMENTOWE  kiedy stosuje się tę formę rozrachunków, to eksporter po wysłaniu
towarów skłąda w swoim banku dokumenty wysyłkowe i dołącza do nich albo żądanie dokonania
zapłaty (documents against payment) albo akceptowanie terminowej traty (documents agaist
acceptance)  w zależności od ustalonych wcześniej warunków. Bank przesyła te dokumenty do
banku importera, dołączając w imieniu swojego klienta prośbę o wyegzekwowanie zobowiąząń od
dłużnika. Ten z kolei przesyła informacje do swojego klienta, czyli importera. Banki właściwie
tylko pośredniczą  nie gwarantują wywiązania się ze zobowiązań. Czyli ryzyko spoczywa na
eksporterze.
AKREDYTYWA DOKUMENTOWA  pisemnie potwierdzona i tym samym zagwarantowana
przez bank wystawcę (issuer bank) obietnica zaspokojenia roszczenia eksportera zgodnie z
warunkami kontraktu, po przedłożeniu niezbędnych dokumentów i potwierdzeń wysyłkowych.
Importer otwiera w swoim banku lub banku eksportera akredytywę na rzecz eksportera. Czyli
eksporter dostaje swoje należności po dostarczeniu do swojego banku lub banku importera (w
zależności od tego gdzie akredytywa została otworzona) kompletu potwierdzonych dokumentów
związanych z wysyłką. Nawet jeśli akredytywa otwierana jest w banku ekportera to za issuer bank
uważa się nadal bank importera. Bank eksportera jest tylko advising bank, czyli bankiem
zawiadamiającym  zawiadamia listownie importera za pośrednictwem jego banku o otwarciu u
siebie akredytywy
FAKTORING  szczególna forma finansowania i rozliczania handlu zagranicznego skuteczna
dla eksportu, zwłaszcza dla małych przedsiębiorstw i plantatorów. Umożliwia bowiem udział w
handlu podmiotom, które normalnie mogłyby nie mieć możliwości kierowania swoich produktów
na rynki zagraniczne.  Faktor to wyspecjalizowana firma, często odrębna spółka banku, która
wykupuje należnośći ze sprzedaży dokonywanych przez te małe podmioty i wypłaca im od razu ok.
80% wartości. Pozostałe 20% przekazywane jest po otrzymaniu pełnej sumy od odbiorcy. Firma
faktoringowa w dużej mierze realizuje trazakcję finansując swoją działalność kredytem od spółki
macierzystej  najczęściej banku. Horyzontem czasowym tranzakcji najczęściej jest okres miesiąca,
3 miesięcy lub 6 miesięcy. Ta forma stosowana najczęściej jest w ramach regularnej i ciągłej
współpracy. Dla eksportera o niskich zasobach kapitału jest to duże ułatwienie  może prowadzić
działalność bez stresu związanego z utraceniem płynności finansowej  ok. 80% należności dostaje
od razu.
FORFAITING  jeszcze bardziej specyficzna forma. Bank nabywa odkupuje należności w formie
weksli na zasadzie a forfait i przejmuje całe ryzyko na siebie związane z ewentualnym brakiem
płatności oraz zaciągniętym kredytem. Importer (dłużnik forfaitingowy) płaci ekporterowi
(forfetyście) wekslem. Ten z kolei odsprzedaje go forfaiterowi  czyli firmie forfaitingowej
(odłamowi banku), uzyskując od razu należność i zrzucając ryzyko. W związku z tak dużym
ułatwieniem, forfaiting bywa bardzo drogi  bank stosuje stosunkowo wysoką stopę dyskontową.
Eksporterowi może się to jednak opłacać  nie grozi mu regres z tytułu oddanych do dyskonta
weksli.
INNE  banki oferują jeszcze inny produkt firmom angażującym się w handel zagraniczny 
szeroko rozumiane poręczenia, np. poręczenie spłaty zobowiązań. Np. bank poręcza uczestnictwo
przedsiębiorstwa w przetargu emitując weksel, na mocy, którego będzie zmuszony do uiszczenia
odpowiedniej kary, gdyby uczestnik wygrał przetarg a potem nie podpisał kontraktu.
9.8 Strategia dostosowawczo obronna bankowości międzynarodowej
Rola banków komercyjnych w sferze MSG:
1) Finansują handel międzynarodowy, przejmując ciężar kredytowania oraz pośrednicząc w
rozliczeniach (akredytywy, poręczenia, inkasa to co w poprzedniej części)
2) Prowadzą handel dewizami zarówno na rynku lokalnym jak i międzynarodowym,
detalicznym jak i hurtowym. Prowadzą również działalność w tym zakresie w celu
ograniczania ryzyka, hedgingu
3) Oferują klientom pośredni dosg
ęp do możliwie korzystnego kredytu międzynarodowego,
dzięki skali swej działalności
4) Realizują przedsięwzięcia typu project financing. Finansują obrót sprzętem, maszynami
przy pomocy średnio- i długookresowego kredytu eksportowego.
5) Udzielają kredytów konsorcjalnych. Współdziałają z klientami korporacyjnymi przy
plasowaniu na rynku krajowym jak też międzynarodowym emisji obligacji
6) Handlują instrumentami pochodnymi
7) Forfaiting, faktoringowa
Rola banków inwestycyjnych:
1) pośredniczą w emisjach papierów wartościowych firm  są brokerami, underwriterami 
gwarantują emitentowi zapłatę uzgodnionej ceny nominalnej papieru
2) doradztwo, konsulting przy przejęciach, fuzjach
3) przejmują od klientów część obowiązków w kwestii zarządzania
4) generalnie konsulting
10. Międzynarodowy rynek pieniężno-kapitałowy
10.1 Znaczenie i podstawowe mechanizmy transferów kapitału
Transgraniczne przepływy kapitału  ważna cześć międzynarodowego obrotu gospodarczego. Od
początku lat 80 skala tych przepływów znacznie wzrosła przez deregulacje, usuwanie wielu barier.
Znaczna część obrotu kapitałowego wiąże się nierozdzielnie z handlem zagranicznym, choćby z
racji występowania kredytu przy tego typu relacjach.
Obecnie największą wagę mają przepływy autonomiczne, które dają impuls handlowi
zagranicznemu i warunkują tranfer realny towarów. Np. eksport kapitału w postaci zakupu
zagranicznych obligacji powoduje deprecjację waluty krajowej w stosunku do zagranicznej.
Poprawiają się warunki eksportowe i występuje nadwyżka handlowa równa co do wartości
deficytowi rachunku obrotów kapitałowych bilansu płatnicznego.
10.2 Typowe przykłady autonomicznych przepływów kapitału
Import kapitału  autonomiczne przepływy:
1) Wzniesienie zakładu produkcyjnego będącego filią zagranicznego przedsiębiorstwa albo
kupienie firmy istniejącej
2) zakupienie przez cudzoziemca akcji, udziału w spółce lub obligacji krajowej firmy
3) zakupienie przez cudzoziemca bonów/obligacji skarbowych
4) zaciągnięcie przez krajowy podmiot pożyczki za granicą
5) otrzymanie przez krajowy bank komercyjny kredytu w banku zagranicznym
6) zaciągnięcie przez państwo kredytu w zagranicznych bankach komercyjnych
7) otrzymanie kredytu międzynarodowego albo pożyczki od międzynarodowej instrytucji
8) zakupienie przez zagranicznych podmiot nieruchomości w kraju
Eksport kapitału:
 analogiczne przykłady o przeciwstawnym zwrocie
Wniosek jest taki, że kapitał napływający w różnych postaciach może być spożytkowany dwojako:
produkcyjnie lub nieprodukcyjnie.
10.6 Obecene ramy organizacyjne globalnego rynku pieniężnego i kapitałowego
RYNEK EUROWALUTOWY (lub trochę wężej eurodolarowy)  rynek wkładów bankowych w
jakiejś walucie poza terytorium macierzystym danej waluty oraz rynek kredytów bankowych w
tejże walucie zaciąganych również poza jej macierzystym obszarem
Rynku tego typu wykształciły się naturalnie tylko dla najważniejszych walut świata. Najważniejszy
jest rynek eurowalutowy dolara. Wkłady na tym rynku mają głównie charakter lokat
krótkoterminowych (do roku, na rynku międzybankowym lokaty często 'overnighty' na jeden dzień)
Podstawą odniesienia co do oprocentowania jest wolnorynkowa stopa procentowa
krótkoterminowych lokat międzybankowego rynkowego LIBOR (London Interbank Offer Rate)
(powiększona o narzut, w zalężności od możliwości i wiarygodności kredytobiorcy)  czyli stopa.
Jest to stopa procentowa na rynku eurowalutowym po jakiej kredytów udzielają 4 główne banki z
londyńskiego City.
10.8 Mechanizm kreacji eurodolara
Duży wpływ na powstanie rynku eurodolarowego miał nieustanny deficyt w bilansie płatniczym
USA dolary wypływały w świat. Eurodolar powstaje w formie zapisu na koncie któregoś z
banków w Londynie, dopiero wtedy, kiedy podmiot przekaże dyspozycje swoim wkładem w USA
temuż bankowi w Londynie  i w takim znaczeniu zdeponuje swoje dolary w Europie. Z kolei bank
londyński w ramach kredytu pewnie zechce przekazać prawo do operowania tym depozytem
jeszcze komuś innemu. Czyli zasadnicza podstawa całego obrotu depozytowo-kredytowego na
rynku eurodolarowym jaką jest pierwotny depozyt, pozostaje cały czas tam gdzie była. W tym
mechaniz
mie chodzi o prawo dysponowania  na tym polega rynek eurodolarowy.
10.11 Rynek euroobligacji (eurobondów) i jego instrumenty
Jest to drugi bardzo ważny rynek obok eurowalutowego. Euroobligacje to papiery dłużne o stałym
oprocentowaniu lub zmiennym oprocentowaniu i terminie wykupu do 10 lat (przeważnie 4-7 lat),
emitowane przez wielkiego korporacje transnarodowe (przeważnie o wysokim ratingu), a także
cieszące się wysoką wiarygodnością rządy, władze lokalne i międzynarodowe instrytucje
finansowe. Cechą wyróżniającą eurobondy jest fakt, iż są denominowane w walucie, która nie jest
urzędową walutą centrum, na terenie którego są plasowane. Ponownie w grę wchodzą waluty
najważniejsze. Czyli po krótce są to obligacje emitowane w walucie krajowej, ale handel nimi
odbywa się poza obszarem kraju (lub poza obszarem danej waluty, w przypadku unii walutowej).