Informacje dla pracodawcy
Informacje dla pracodawcy
Bezpieczeństwo chemiczne - to takie stosowanie substancji chemicznych, które
eliminuje lub przynajmniej w dużym stopniu ogranicza szkodliwe ich działanie na
człowieka, zarówno w pracy, jak i poza pracą, oraz szkodliwe ich działanie na
środowisko, do poziomu, który można zaakceptować.
Aby zapewnić bezpieczeństwo chemiczne niezbędna jest wiedza o zagrożeniach, którą
należy uzyskać przed rozpoczęciem stosowania substancji/mieszanin chemicznych
Osoba wprowadzająca substancję/mieszaninę do obrotu ma obowiązek posiadania wiedzy o
zagrożeniach
Przepisy wspólnotowe wdrażają system wprowadzania substancji chemicznych do obrotu:
" Dyrektywa 67/548/EWG w sprawie klasyfikacji, pakowania i znakowania niebezpiecznych
substancji
" Dyrektywa 1999/45/WE w sprawie klasyfikacji, pakowania i znakowania niebezpiecznych
preparatów
" Dyrektywa 76/769/EWG w sprawie ograniczeń obrotu i stosowania niektórych
niebezpiecznych substancji i preparatów
Przepisy krajowe czyli ustawa o substancjach i preparatach chemicznych i rozporządzenia
wykonawcze z nich wynikające są implementowane z odpowiednich dyrektyw Unii Europejskiej
Przepisy wprowadzone bezpośrednio
" Rozporządzenie (WE) 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i
stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH).
" Rozporządzenie (WE) 1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania
substancji i mieszanin, wprowadzające system GHS.
" Rozporządzenie (WE) 793/93 w sprawie oceny i kontroli ryzyka stwarzanego przez
substancje istniejące.
" Rozporządzenie (WE) NR 648/2004 w sprawie detergentów.
" Rozporządzenie (WE) Nr 689/2008 dotyczące wywozu i przywozu niebezpiecznych
chemikaliów.
KATEGORIE NIEBEZPIECZEC
STWA
W rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, niebezpiecznymi są
substancje i preparaty zaklasyfikowane co najmniej do jednej z poniższych kategorii:
1) substancje i preparaty o właściwościach wybuchowych,
2) substancje i preparaty o właściwościach utleniających,
3) substancje i preparaty skrajnie łatwo palne,
4) substancje i preparaty wysoce łatwo palne,
5) substancje i preparaty łatwo palne,
1 / 5
Informacje dla pracodawcy
6) substancje i preparaty bardzo toksyczne,
7) substancje i preparaty toksyczne,
8) substancje i preparaty szkodliwe,
9) substancje i preparaty żrące,
10) substancje i preparaty drażniące,
11) substancje i preparaty uczulające,
12) substancje i preparaty rakotwórcze,
13) substancje i preparaty mutagenne,
14) substancje i preparaty działające szkodliwie na rozrodczość,
15) substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska.
KARTA CHARKTERYSTYKI
Karta charakterystyki stanowi zbiór informacji o niebezpiecznych właściwościach substancji lub
preparatu oraz zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego stosowania. Jest przeznaczona
przede wszystkim dla użytkowników prowadzących działalność zawodową w celu umożliwienia
im podjęcia w miejscu pracy środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa oraz
ochrony zdrowia człowieka i środowiska.
Karta charakterystyki przekazuje informacje w łańcuchu dostaw, aby wszyscy użytkownicy
substancji w ich postaci własnej lub w mieszaninach (preparatach), lub w wyrobach posiadali
dane, niezbędne do bezpiecznego postępowania z chemikaliami.
Umożliwia to pracodawcy określenie, czy niebezpieczne środki chemiczne lub wzbudzające
obawy są obecne na stanowiskach pracy, oraz umożliwia ocenę wszelkich zagrożeń dla
zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, wynikających ze stosowania chemikaliów.
Głównym narzędziem do tego celu jest karta charakterystyki lub gdy nie jest to możliwe, inne
odpowiednie informacje powinny być przekazane dalszemu użytkownikowi /dalszym
użytkownikom w celu umożliwienia identyfikacji zagrożeń i zastosowanie odpowiednich środków
kontroli ryzyka.
Osoba wprowadzająca substancje lub mieszaniny (preparaty) do obrotu czyli producent,
importer lub dystrybutor dostarcza bezpłatnie kartę charakterystyki odbiorcy, będącemu
profesjonalnym użytkownikiem substancji lub mieszaniny (preparatu) (tzn. stosującym
substancję lub preparat w swojej działalności zawodowej), najpóz
niej w dniu pierwszej
dostawy.
Odpowiedzialność za opracowanie karty charakterystyki ponosi producent lub importera.
Importerzy lub dystrybutorzy, którzy przepakowują produkt (wprowadzają produkt pod swoja
nazwą) bądz
ponownie dokonują oznakowania produktów, powinni również przygotować kartę
charakterystyki, ustalając najważniejsze informacje i dodając je do tych dostarczonych przez
dostawców jako niezbędne.
Karta charakterystyki jest opracowana na podstawie ż 31 oraz załącznika 2, Rozporządzenia
(WE) nr 1907/2006 PEiR z dnia 18.12.2006r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i
stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji
Chemikaliów.
2 / 5
Informacje dla pracodawcy
Karta charakterystyki substancji /preparatu powinna zawierać 16 następujących obowiązkowych
punktów:
Określenie karta bezpieczeństwa nie jest poprawnym tłumaczeniem angielskiego określenia
MATERIAL SAFETY DATA SHEET (MSDS). Poprawnie należy tłumaczyć ten zwrot jako
KARTA CHARAKTERYSTYKI.
WZÓR KARTY CHARAKTERYSTYKI
1. Identyfikacja substancji/mieszaniny (preparatu); Identyfikacja przedsiębiorstwa
2. Identyfikacja zagrożeń
3. Skład i informacja o składnikach
4. Pierwsza pomoc
5. Postępowanie w przypadku pożaru
6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
7. Postępowanie z substancją/preparatem i jej/jego magazynowanie
8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej
9. Właściwości fizyczne i chemiczne
10. Stabilność i reaktywność
11. Informacje toksykologiczne
12. Informacje ekologiczne
13. Postępowanie z odpadami
14. Informacje o transporcie
15. Informacje dotyczące przepisów prawnych
16. Inne informacje
Aktualizacja karty charakterystyki powinna być dostarczona bezpłatnie wszystkim odbiorcom,
którzy otrzymali substancję lub preparat w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
We wszystkich przypadkach dostawcy substancji lub preparatu, dla których istnieje obowiązek
posiadania karty charakterystyki, ponoszą odpowiedzialność ze jej treść, nawet, jeśli sami by jej
nie przygotowywali.
Karta charakterystyki przekazuje informacje - od producenta lub importera, poprzez
dystrybutorów aż do użytkowników. Zawiera ona informacje wykorzystywane podczas
określania zasad bezpieczeństwa chemicznego przy stosowaniu produktu. Nie może ona
jednak zastępować instrukcji stanowiskowej, które stosowane są w środowisku pracy.
Karta charakterystyki stanowi zbiór informacji o niebezpiecznych właściwościach substancji lub
mieszaniny (preparatu) oraz zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego stosowania. Karta
charakterystyki powinna zawierać niezbędne informacje o substancji/mieszaninie (preparacie)
dla użytkowników profesjonalnych.
Wprowadzenie do obrotu mieszaniny (preparatu) sklasyfikowanej jako niebezpieczna wymaga
poinformowania Inspektora do Spraw Substancji i Preparatów w A
odzi.
Nie ma jednak takiego obowiązku w przypadku wprowadzania do obrotu mieszaniny (preparatu)
nie sklasyfikowanej jako niebezpieczna, nawet jeżeli sporządza się dla niej kartę
charakterystyki.
3 / 5
Informacje dla pracodawcy
W razie stwierdzenia, że karta charakterystyki nie zawiera wymaganych informacji, Inspektor
zobowiąże, w drodze decyzji, osobę wprowadzającą mieszaninę (preparat) niebezpieczną do
obrotu do jej uzupełnienia w określonym terminie.
Karta charakterystyki otrzymana w języku obcym powinna być przetłumaczona z
dostosowaniem do prawa polskiego ponieważ zasady i zalecenia prawne często różnią się w
szczegółach w poszczególnych krajach.
KLASYFIKACJA I OZNAKOWANIE SUBSTANCJI CHEMICZNYCH / MIESZANIN
(PREPARATÓW)
Klasyfikacja ma za zadanie określenie wszystkich właściwości substancji i mieszanin
(preparatów) niebezpiecznych, które mogą stwarzać zagrożenia w czasie normalnego ich
stosowania lub użytkowania  tzn. właściwości fizykochemicznych, toksyczności, i
ekotoksyczności.
Obowiązek dokonania klasyfikacji zgodnie z polskimi przepisami prawnymi należy (zgodnie z
ustawą o substancjach i preparatach chemicznych) do producenta, importera, dystrybutora
produktów chemicznych.
KLASYFIKACJA URZ
DOWA
Dla wielu substancji niebezpiecznych Unia Europejska wprowadziła urzędową klasyfikację i
oznakowanie, co zwalnia z obowiązku samodzielnego klasyfikowania i zobowiązuje do jej
stosowania.
Klasyfikacja zawarta w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005
roku w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem
przestała obowiązywać.
ponieważ
rozporządzenie (WE) 1272/2008 (GHS) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania
substancji i mieszanin wprowadza zmiany w dyrektywie 67/548/EWG (art. 55) i skreśla
załącznik I do dyrektywy 67/548/EWG
Załącznik I do dyrektywy 67/548/EWG  wykaz substancji niebezpiecznych wraz z ich
klasyfikacją i oznakowaniem (substancje posiadające urzędową klasyfikację) zostaje zastąpiony
tabelą 3.2 z załącznika VI.
Wprowadzający do obrotu chemikalia powinni korzystać z klasyfikacji substancji zamieszczonej
w tabeli 3.2 załącznika VI do rozporządzenia 1272/2008/WE (klasyfikacja urzędowa).
Jeżeli substancja chemiczna posiada urzędową klasyfikację, informacje o niej (przede
wszystkim zwroty R, S) nie mogą być inne w karcie charakterystyki i na etykiecie produktu, w
którego skład wchodzi dana substancja.
Jeżeli substancja nie jest zamieszczona w ww. wykazie nie znaczy to, że nie jest ona
niebezpieczna, lecz prawdopodobnie nie została sklasyfikowana.
OZNAKOWANIE na opakowaniach jednostkowych
Osoby wprowadzające substancje i mieszaniny (preparaty) chemiczne do obrotu mają
obowiązek oznakowania opakowań jednostkowych aby poinformować odbiorców czyli:
" konsumentów
4 / 5
Informacje dla pracodawcy
" użytkowników profesjonalnych
o niebezpiecznych właściwościach produktów chemicznych.
Oznakowanie substancji i mieszanin ulegnie zmianie wskutek wdrożenia rozporządzenia (WE)
1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin,
wprowadzającego system GHS
Zmiany mają zastosowanie w odniesieniu do :
substancji od dnia 1 grudnia 2010r.
mieszanin od dnia 1 czerwca 2015r.
W okresie od dnia 1 grudnia 2010r. do dnia 1 czerwca 2015r. obowiązywać będzie podwójna
klasyfikacja dla substancji.
Więcej informacji o nowym systemie w zakładce GHS
5 / 5