"POCZ
TEK ŚWIATA
WEDA
UG GREKÓW"
mity greckie
STWORZENIE ŚWIATA
Zanim świat zaludniły tysia
ce ludzi, setki herosów i bóstw
istniał tylko Chaos. Był bezkresny, szalały w nim \
ywioły
rozproszone, pozornie pełne \
ycia, ale jednak martwe. W
bezdennych odchłaniach, \
ywioły starły się w jedno i utworzyły
Tartar. Następnie wyłoniła się matka ziemia - Gaja, lecz nie
było na niej nic \
ywego i martwego, była pusta. Potem Chaos
spłodził dzieci Ereba (Mrok, Ciemność) oraz Nyks. śywioły
starły się raz jeszcze i narodził się Eros, który zaszczepił miłość
w obojętnych dotychczas wobec siebie Ereba i Nyks. Pokochali
się i mieli wiele dzieci. Na poczatku narodziły się dzieci nie
przypominające swych rodziców, będące całkowitym
przeciwieństwem. Były to Jasność (światło) oraz Dzień. Reszta
potomstwa tej pary przypominała ju\
swych rodziców. Był to
czarnoskrzydły bóg śmierci Tanatos, wiecznie strzegące złotych
jabłek Hesperydy, bogini zemsty Nemezis, pani przeznaczenia
Mojra, oraz Hypnos - sen. Gaja nie mogła wytrzymać swej
samotności i stworzyła z siebie niebo - Uranosa.
PANOWANIE URANOSA
Uranos zesłał na Gaję deszcz, przez co powstały morza i
oceany. Dzięki deszczowi powstało pierwsze \
ycie - drzewa
oraz rośliny, a następnie zwierzętami. Za sprawą Erosa Gaja
pokochała Uranosa. Spłodził jej on dwunastkę potomstwa. Było
to sześciu Tytanów, oraz sześć Tytanid. Tytanami byli
Okeanos, Hyperion, Kojos, Krios, Japetos, a Tytanidami Rea,
Tea, Mnemozyne, Fojbe, Temis oraz Tetys. Hyperion wraz z
Teją, swoją \
oną mieli niebiańskie dzieci - boga Słońca,
wiedzącego wszystko Heliosa, boginię księ\
yca Selenę oraz
boginię jutrzenki oraz posłankę bogów Eris. Właśnie koło
pałacu Helioas znajdowały się drzewa ze złotymi jabłkami,
których strzegły Hesperydy, oraz smok o setce oczu - Ladon.
Okeanos, wielka rzeka opływająca świat do okoła, pojął za
\
onę Tetys, z ich związku narodziły się pierwsze rzeki na ziemi.
Innymi dziećmi Okeaonosa i Tetys, były boginki wodne -
Okeanidy. Po urodzeniu Tytanow, Gaja wydała na świat
Hekatonchejrów, czyli straszne, dzikie potwory o stu rękach, o
których sama myśl mroziła krew w \
yłach. Hekatonchejry
mieszkały na Ziemi. Zapragnąły jednak zostać królami Nieba i
wystąpiły przeciwko swemu ojcu. Uranos potraktował swe
potomstwo bez litości, zrzucając ich w odmęty Tartaru.
Następnymi dziećmi Gai oraz Uranosa były gigantyczne
potwory o jednym oku zwane Cyklopami. Zwia
zane były one z
błyskawicami. Cyklopii nie \
ywili w stosunku do ojca złych
zamiarów, lecz sam ich widok napawał go odraza, tote\
szybko
i bezlitośnie strącił ich w czeluści Tartaru. Gaja bała się, \
e
Uranos pragnie strącić do Tartaru tak\
e i Tytanów, więc
namówiła Tytanów i Tytanidy, by wystąpiły przeciwku Niebu.
Nie udało jej się, tylko najmłodszy i najma
drzejszy z Tytanów,
jej ulubieniec Kronos, wysłuchając przedtem krzyków swych
braci postanowił wystąpić przeciwko ojcu. Gaja dała mu sierp
ze złota, a sam Kronos zakradł się do pałacu Uranosa. Tam
pozbawił ojca godności, odcinając mu członek. Krew Uranosa
spadła na ziemię i powstały z niej straszne boginie zemsty,
Erynie o wę\
ach we włosach, jedna kropla spadła tak\
e i do
morza, i urodziła się z niej bogini piękności - Afrodyta. Wyszła
z morskiej piany i stała się wzorem kobiecej urody. Sam
Kronos strącił oszołomionego Uranosa do Tartaru. Ten, zanim
spadł przeklał go mówiąc, \
e: "twój własny potomek pozbawi
cię władzy, tak jak i ty pozbawiłeś mnie". Kronos zasiadł na
Tronie ojca i stał się Władcą świata. Gaja szczęśliwa, wydała na
świat ludzi.
BUNT PRZECIWKO KRONOSOWI
Panowanie Kronosa był to Wiek Złoty. Ludzie nie znali
cierpienia, wojny i głodu, \
yli w szczęściu. Do czasu. Kronosa
prześladowały słowa kla
twy Uranosa. Chęć posiadania
potomstwa walczyła z lękiem przed następcą. Jednak chęć
płodzenia się zwycię\
yła w Kronosie. Zrodził z Reą córkę
Hestię. Wpadł wtedy na pomysł by po\
erać swoje dzieci.
Upodobnił się w swym okrucieństwie do ojca. Po\
arł tak\
e i
Demeter, Herę, Hadesa oraz Posejdona. Gdy Rea jeszcze raz
stała się cię\
arna przeraziła się. Spytała się Gai co robić. Gaja
doradziła jej uciec na Kretę, gdzie zostawiła Zeusa pod opieką
Nimf. Tam dorastał karmiony przez kozę o imieniu Amaltea.
Raz kozie złamał się róg. Zeus zaklął ten róg i od tamtej pory
róg dawał posiadaczowi wszystkie rzeczy, jakich by zapragnął,
po śmierci kozy, Zeus z jej skóry zrobił sobie tarczę, twardszą
ni\
najtwardsza stal. Kronos domagał się, by Rea dała mu
najmłodsze dziecko do po\
arcia. Rea owinęła kamień w
pieluszki i dała mu go. Kronos go zjadł. Zeus słyszał od Mojry,
bogini przeznaczenia, \
e będzie musiał walczyć ze swym
ojcem. Wiedział jednak, \
e sam go nie pokona. Tylko dzięki
Metydzie udało mu się nawia
zac walkę. Bogini rozumu, córka
Okeanosa podała podczas uczty Kronosowi środek powodujący
wymioty, przez co Tytan zwrócił swe potomstwo. Bracia Zeusa
wdzięczni za uwolnienie staneli po jego stronie. Wydalony
przez Kronosa kamień, o którym Władca myślał, \
e jest
Zeusem został ciśnięty w podnórza gór Parnasu, stając się
pępkiem świata.
TYTANOMACHIA
Rozpętała się wojna. Jedną stroną konfliktu byli Zeus, jego
bracia i siostry oraz niektórzy Tytani jak Okeanos, Metyda,
Temida, Mnemozyna oraz Hyperion a druga stroną był Kronos
oraz reszta Tytanów, którym przewodniczył Atlas. Wojna
rozgrywała się na słonecznej Tesalii. Trwała dziesięć lat, a
szala zwycięstwa przechylała się raz na jedną, raz na drugą
stronę, walka była wyrównana i wyczerpująca, lecz nikt nie
myślał o poddaniu się. Gaja, która była po stronie Bogów
Olimpijskich podszepnęła Zeusowi pomysł, by uwolnił z czeluści
Tartaru Hekatonchejrów oraz Cyklopów, tak te\
i uczynił.
Cyklopi odwdzięczyli się w piękny sposób, wykuli Zeusowi
Pioruny, którymi mógł rzucać we wroga jak włócznią, Hadesowi
wykuli chełm, który dawał niewidzialność, a Posejdonowi
straszną broń - Trójząb. Cyklopi nie brali bezpośredniego
udziału w walce. Zeszli do podziemnych kuz
ni, gdzie dzień i
nuc kuli pioruny dla Zeusa. Hekatonchejry wzięły kamienie w
ka\
dą rękę (a miały ich sto) i zamieniły się w bezlitosne
machiny wojenne, siejące spustoszenie w szeregach Tytanów.
Tytani zaczęli przegrywać, na domiar złego Hades, ko\
ystając z
chełmu zakradł się do pałacu Kronosa i ukradł mu broń. Zeus i
jego sprzymierzeńcy wygrali tę wojnę. Kronos został strącony
w Ereb, to samo uczyniono z resztą Tytanów sprzymierzonych
z Kronosem, poza Prometeuszem, Epimeteuszem oraz
dowódcą - Atlasem. By mieć pewność, \
e nie wydostaną się z
mroku Zeus postawił na stra\
y Hekatonchejry. Dla Atlasa
przygotowł Zeus straszną karę - musiał na swych barkach
dz
wigać sklepienie niebieskie przez wieczność. Bogowie
Olimpijscy objęli władzę nad światem. Zeus, jako ten, który
pierwszy wystąpił przeciwko Kronosowi został władcą nieba,
Posejdon został władcą morza, Hades wybrał sobie królestwo
podziemne i otrzymał od Zeusa róg obfitości. Ziemią rządzili
wspólnie. Nastał Wiek Srebrny. Lecz Gaja nie mogła patrzeć,
\
e ktoś znęca się tak okrutnie nad Tytanami, nie po raz
pierwszy i nie ostatni poprzysięgła zemstę panującym...
Prometeusz posiadający dar wró\
enie powiedział Zeusowi, \
e
nadejdzie niebezpieczeństwo i \
e bez pomocy człowieka
zrodzonego z śmiertelnej kobiety, bogom nie uda się obronić
Olimpu. Zeus zapamiętał dobrze te słowa i postanowił za
wczasu działać. Pod postacią mał\
onka królowej Teb Alkmeny
poszedł do niej i spłodził jej syna - wielkiego bohatera
Heraklesa.
GIGANTOMACHIA
Nastał Wiek Brązowy. Gaja stworzyła okropne potwory -
Giganty. Płynęła w nich krew Uranosa, a ich rozmiary były
olbrzymie. Głowy i torsy potwory te miały ludzkie, lecz wiele
większe ni\
u człowieka, zamiast nóg miały wę\
owe ogony a
przy ramionach mieli ogromne, czarne skrzydła. Gaja radowała
się ich ka\
dym krokiem myśląc tylko o zemście, na Bogów padł
ślepy strach, wszyscy byli zgodni - jedyny ratunek w Zeusie,
mo\
e Gromowładny coś wymyśli? Mimo \
e Zeus przy pomocy
piorunów walczył dzielnie nie udało mu się zatrzymać
potworów, ci z dziką furią posuwali się dalej i dalej, wdzierali
się prawie do siedziby bogów - na piekną górę Olimp. Zeus w
tem pamiętając słowa Prometeusza kazał Atenie, swej córce
sprowadzić na Olimp Heraklesa. Herakles siał postrach wśród
Gigantów, mordował jednego za drugim, podbudowało to
morale Bogów i oni sami zaczęli lepiej walczyć. Gdy
najpotę\
niejszy z gigantów - Alkioneusz padł pod śmiertelnym
ciosem na ziemię, wstał i był znów w pełni sił. Działo się tak,
gdy\
to właśnie ta ziemia go zrodziła. Mądry Herakles
pochwycił Giganta w pasie i zaniósł go do obcego kraju, gdzie
go zabił. Ka\
dy Bóg walczył dzielnie, nawet Dionizos odstawił
czarę z winem (a robił to bardzo rzadko) i zaatakował razem z
Satyrami Gigantów. Po długiej walce polegli wszyscy Giganci,
\
aden Bóg nie stracił w tej walce \
ycia - wygrali. Nastał Wiek
śelazny - pojawiły się wśród ludzi zbrodnia i mord. A Gaja
znów zaczęła planować zemstę na Bogach...
TYFON
Ostatni raz Gaja, postanowiła pomścić cierpienia swych dzieci.
Zrodziła na świat gigantycznego smoka o stu paszczach,
ziejącego ogniem i siarką. Ojcem jego był sam Tartar. Był
największym potworem jaki kiedykolwiek istniał, sięgał z ziemi
a\
do gwiazd, a skrzydłami potrafił opleść ziemię. Cały płonął,
miał nizliczoną ilość głosów róznych bestii razem ze swą \
oną
Echidną spłodził potworne potomstwo - trzygłowego psa -
Cerbera, dwugłowego psa - Ortosa, gigantycznego lwa,
pokraczną Chimerę oraz owładniętego manią zagadek Sfinksa.
Wszyscy Bogowie, gdy zobaczyli Tyfona atakującego Olimp,
wyzbyli się godności i odwagi, zmienili się w dzikie zwierzęta i
uciekli do Afryki. Jedynie Zeus ruszył na spotkanie Tyfonowi
miotając swe błyskawice. Na jeden moment tylko Tyfon
zmru\
ył ślepia, a ju\
został przeszyty piorunami i strącony na
ziemię. Zanim wstał, Zeus przygniótł go wielką górą -
wulkanem. Od tamtej pory Tyfon śpi pod Etną, a Gaja z
pewnością planuje zemstę, lecz po dziś dzień jej nie
zrealizowała...