UZNANIE MIEDZYNARODOWE
(nie jest nigdzie skodyfikowane - to instytucja prawa zwyczajowego. Jest uznaniowe czyli dyskrecjonalne)

Uznanie miedzynarodowe jest to stwierdzenie przez podmiot udzielajacych uznania istnienia pewnych faktow w sferze stosunkow miedzynarodowych z ktorym to stwierdzeniem podmiot oswiadcza gotowosc respektowania z tym faktem skutkow prawnych.

Przedmiot uznania moze sie odnosic do uznania panstwa, powstancow, narodu walczacego o niepodleglosc, nowe panstwo, rzadu.

Uznanie nastepuje przez akt jednostronny.
Jest to akt o charakterze dyskrecjonalnym (podmioty moga ale nie musza uznawac.)

Uznanie panstwa i rzadu ma charakter deklaratywny - uznanie miedzynarodowe ni ewywoluje nowych skutkow prawnych. Potwierdza ono jedynie fakty ktorych dotyczy.

Uznanie rzadow: Doktryna TOBARA i doktryna ESTRADY.

Tobar (1907) - rzad ktory doszedl do wladzy w wyniku zamachu stanu nie powinien byc uznany tak dlugo jak dlugo nie uzyska legitymacji do sprawowoania wladzy od organu przedstawicielskiego wybranego w wolnych wyborach.

Estrada (1930) - uznanie rzadu poprzez nawiazywanie, lub utrzymywanie z nim stosunkow dyplomatycznych powinno byc niezalezna od sposobu dojscia przez ten rzad do wladzy.

Konstutywny charakter uznania ma skutek w prawie miedzynarodowym.

>>> Uznanie de Facto - uznanie ktore nastepuje pomimo niespelnienia wszystkich przeslanek wymaganych przez prawo miedzyanrodowe.
>>> Uznanie de Iure - uznanie w pelni zgodne z wszelkimi warunkami stawianymi przez prawo miedzynarodowe.

Roznica pomiedzy tymi uznaniami:
de Iure ma charakter definitywny. Panstwo NIE MOZE tago uznania cofnąć. Skutki tego uznania maja charakter trwaly.
de Facto nie ma charalteru definitywnego.
Motyw uznania nie ma znaczenia.

Uznanie wyraźne i milczące.
Wyraźne, gdy oswiadcza to jednoznacznie.
Milczace (dorozumiane) bez oswiadczenia, ale z caloksztaltu jego zachownan wynika, ze uznaje ten fakt.



PAŃSTWO

1. POWSTANIE PANSTW
2. RODZAJE PAŃSTW
3. IMMUNITETY
4. Organy zewnetrzne panstwa.


1. POWSTAWANIE PAŃSTW

Powstanie panstwa jest czystym faktem. Prawo miedzynarodowe jest biernym obserwatorem powstawania panstwa. (Julian Nakowski)
(Terytorium, Ludnosc, Wladza suwerenna)

Sposoby powstawania panstwa.
- Pokojowe i Wojenne.
Pokojowe (czechoslowacja)
Wojenne (cala reszta)

Kryterium stosunku nowego panstwa do panstw juz istniejacych:
- oderwanie (Indie, Erytrea) (szczegolny przypadek dekolonizacja = USA, Brazylia i afryla lat '60)
- rozpad (Jugoslawia, Czechoslowacja)
- połączenie (Tanzania -> Tanganika+Zanzibar)
- inkorporacja (Niemcy)
- zajęcie res nudius.

Z powstaniem nowych państw wiąże się problem sukcesji i ciągłości.
>> SUKCESJA jest następstwem prawnym aktualnego suwerena w zakresie praw i obowiazkow (traktatowe i pozatraktatowe), dlugow, czlonkostwa w organizacjach miedzynarodowych dotychczasowego suwerena.

4 teorie nastepstwa praw i obowiazkow traktatowych:
- Tabula rasa -> nowe panstwo nie jest wogole zwiazane z dotychczasowymi obowiazkami poprszednika.
- Teoria prawa wyboru -> Panstwo wybiera traktaty i musi pozostalym tratatariuszom notyfkiowac fakt ich uznawania.
- Teoria kontynuacji z prawem wypowiedzenia -> Wszystkie poprzednie traktaty obowiazuja nowego suwerena, ale nowe panstwo ma prawo wybrac z ktorych rezygnuje.
- Teoria prawa do namysłu -> Mamy czas w ktorym decydujemy co dalej z tym traktatem.

WYJATKI:
Nie mozna sie zastanawiac ani negowac traktatów, gdyz sa one bezwzglednie wiążące:
A) Graniczne.
B) Trakaty tworzace ustrój obiektywny.
(Traktaty stanowiace podstawy wolnosci rzeglugi w kanałach, wolności rzeglugi na rzekach międzynarodowych, traktaty dotyczace neutralizacji terytorium >czyli zakazujace tworzenia np.baz wojskowych<)

>> CIĄGŁOŚĆ.
Za tym przemawiaja wzgledy pragmatyczne przyklad Polski. Rozne kodeksy mimo odrodzenia II RP.
Przyjmuje sie, ze mimo zmiany rzadow jadro prawne panstwa ozostaje takie samo. Nowy suweren nie odcina sie od tego co bylo zwalszcza w sferze prawa prywatnego.

Przejsciowa utrata wladzy zwierzchniej nad terytorium nad danym terytorium. (PL '39-'45.), nie powoduje utraty suwerenosci (o ile korzysta ze swoich atrybutow).


2. RODZAJE PANSTW

*** Panstwa jednolite i zlozone
(Opiera sie na zdolnosci czesci skladowych panstwa jako mogacych wystepowac jako strony stosunkow miedzynarodowych.)

Panstwa Unitarne
Panstwa zlozone: federacje i konfederacje.

Federacja - stosunki pomiedzy poszczegolnymi czesciami skladowymi a nadrzedna wladza suwerenna sa opisane w konstytucji. Zazwyczaj zakres wystepowania jako podmioty pmp niezalezne jest bardzo ograniczone. Wewnatrz federacji maja jednak bardzo szeroki zakres autonomiczny.
Panstwem z punktu widzenia pmp jest jedynie Federacja jako calosc, mimo, ze poszczegolne czesci moglyby byc stronami pmp (Szwajcaria, USA, RFN, Rosja)

Konfederacja - gdy zaleznosc pomiedzy poszczegolnhmi czesciami skladowymi reguluje Traktat Miedzynarodowy, anie akt prawa wewnetrznego. Nie ma zazwyczaj centralnej wladzy wykonawczej. Kompetencje wspolne ograniczaja sie zazwyczaj do polityki miedzynarodowej, obrony i bezpieczenstwa. [USA - 1787, Szwajcaria 1646 (p.westf)-1848(w.ludow), Zwiazek Niemiecki 1815-1866]


Minipanstwa - San Marino, Lichtenstein (nie prowadza polityki zagranicznej,


Panstwa Neutralne - Schw, Austria.
Jest rozroznienie panstw neutralnych od proawdzacych polityke neutralnosci. Tylko pierwsza kategoria panstw jest uznawana za panstwa neutralne. Neutralnosc t amusi byc zagwarantowana przez spolecznosc miedzynarodową. Sam akt jednostronny nie decyduje o neutralnosci.
[Schw od 1815 (wieczysta neutr - wersalski, potw w 1920 na paryskiej konferencji paryskiej przez LN]
[Aus 15.5.1955r - traktat panstwowy pomiedzy Fr, Gb, Us, Zssr i zagwarantowano w nim neutr Austrii]

Obowiazki panstwa neutralnego:
- nie moze sie angarzowac sie zbrojnie w konflikty
- nie moze tez pomagac zadnej ze stron
- nie moze udzielac tranzytu
- nie moze udzielac pomocy wojskowej
- nie moze przystepowac od sojuszy wojskowych
- nie moze uczetniczyc w organizacjach zbiorowego bezpieczenstwa
- nie moze udostepniac terytorium pod bazy wojskowe
+ moze posiadac armie, jednak wylacznie w celach samoobrony badz na wypadek klesk zywiolowych.

* Schwajcaria dopiero od 2002 jest czlonkiem ONZ.

* Jezeli spolecznosc miedzynarodowa ustanawia nautralnosc ma Obowiazek jej gwarancji i ochrony.



***Podział panstw ze wzgledu na polorzenie geograficzne:

ŚRÓDLĄDOWE
Panstwa nie majace dostepu do morza. Dlugo takie panstwa nie mialy mozliwosci nadawania bandery, co zmienilo sie po deklaracji barcelonskiej w 192?. Takie panstwa maja preferencje w dostepie do zasowbo zywych morza, oraz moga korzystac z wolnosci morza otwartego. Nie moga ustanawiac wylacznej strefy ekonomicznej.

O NIEKORZYSTNYM POŁORZENIU GEOGR.
Panstwa polozone nad morzami zamknietymi, polotwartymi (m baltyckie)
To taki epanstw aktore nie moga okreslic swojej wylacznej strefy ekonomicznej w pelnej szerokosci 200 mil.
Panstwa maja dostep do zasowbo zywych innych panstw.

ARCHIPELAGOWE
Panstwa ktore w calosci sa polozone na wyspach lub archipelagach.
Moga zwalaszczac obszary (wody) morskie pomiedzy wlasnymi terytoriami.
Obszary te nie sa objete w pelni prawami bedacymi pochodnymi suwerennosci (prawo swobodnego przeplywu).


3. IMMUNITETY

Pochodna zasady pare in paren in habitet imperium. (suwerenna wladza panstw).

Immunitet Państwa:
Immunitet poczatkowo mial charakter absolutny, czyli panstwo nie moglo byc pociagniete do odpowiedzialnosci przed sadem innego panstwa za jakiekolwiek dzialanie.
Wyrozniono jednak pod koniec XIX wieku dwa rodzaje wyjątków panstwa:
De iure gestionis (zwiazane ze sfera gospodarcza - remont ambasady itp)
De iure Impreii (zwiazane z wykonywaniem praw dotyczacych suwerennosci - opieki konsularnej, funkcji dyplomatycznych, wykonywani awladzy publicznej.) Za takie dzialania panstwo NIE MOZE byc posadzone przed sadem innego panstwa (np. wydania wizy).

Panstwo wogole nie moze byc strona w procesie.

Immunited Egzekucyjny.
Polega na ochronie wszstkich urzadzen i mienia sluzacego do wykonywnania funkcji iure imperii (wykonywania wladzy publicznej).

Z immunitetow korzysta:
- Glowa panstwa,
- Organy reprezentujace panstwo (ambasadorowie, msz, czlonkowie rzadu)

Immunited osob piastujacych funkcje panstwowe dzielimy na immunitet

Formalny (ratione perwar?) - obejmuje kazda osobe pelniaca funkcje panstwowa i taka osoba jest nietylakna.
!!! Bez wzgledu czy dotyczy to iure gestionis czy iure imperii !!!. Immunited trwa tylko tak dlugo jak piastowana jest przez ta osobe funkcja panstwowa.

Nieformalny (racione materiae) - przysluguje osobie sprawujacej funkcje organu panstwowego i dotyczy TYLKO tych dzialan i zaniechan dotyczacych dzialan wykonywania wladzy publicznej. Jest on DOZYWOTNI.