AKADEMIA BIEGANIA
Ludzie czasami
mawiają, że
możliwe, iż ktoś, kto
byłby najlepszym
skrzypkiem świata,
właśnie teraz kładzie
kafelki w czyjejś
łazience.
Mnóstwo zależy od rozpo-
znania młodego talentu i rozwi-
jania go w odpowiednim kierun-
ku. A jak jest z bieganiem? Czy
dziecko ma talent do biegania?
Czy będzie w stanie zostać mi-
strzem na 100 m czy 100 km?
W ostatnich latach obser-
wuje się wzrost popularności
biegów różnej długości. W co-
raz popularniejszych na całym
świecie, a także i u nas, biegach
maratońskich rokrocznie ob-
serwuje się progres dotyczący
ilości startujących biegaczy.
Z kolei na skutek spektakular-
nych sukcesów Usaina Bolta
w biegach sprinterskich zainte-
resowanie krótkimi dystansami
także istotnie wzrosło. Coraz
powszechniejsze są też biegi
dla dzieci i młodzieży organi-
zowane zwykle na dystansach
1 4 km. Jest tylko jedno  ale &
Poszukiwanie talentów
Fakt, że aktywnych biegaczy
TEKST KRZYSZTOF MIZERA,
przybywa, z pewnością wpłynie
www.krzysztofmizera.blog.onet.pl
na poprawę zdrowia i samopo-
czucia dziesiątek tysięcy ludzi,
zmniejszy rozwój chorób ta-
kich jak: cukrzyca, otyłość, czy
nadciśnienie tętnicze. Ale czy
przełoży się na lepsze wyniki
Komu
w sporcie wyczynowym? Nie-
koniecznie. Wiele osób bierze
udział w biegach, bo są modne,
choć nie zawsze dystans idzie
w parze z ich predyspozycja-
sprint,
mi. Jest to szczególnie ważne
wśród młodych sportowców,
którzy w ten sposób zwyczajnie
marnują swój potencjał. A po-
dążając taką drogą, o medale
olimpijskie w przyszłości może
komu
być coraz trudniej.
Dziecko czy też młody spor-
towiec zwykle nie wie, jaki
kierunek kariery sportowej wy-
brać, w czym czułby się najle-
maraton? piej i robiłby postępy. Dlatego
48 BIEGANIE STYCZEC
 LUTY 2010
Fot.: www.istockphoto.com
czujni powinni być rodzice oraz tu będziemy mogli przyjrzeć może być jedynie elementem kość pokonywania dystansu,
nauczyciele WF, którzy byliby się szybkości i technice biegu pomocniczym w doborze dy- ale o długość przeciwstawia-
w stanie wyłowić dobrze roku- na krótkim odcinku, ale także scypliny dla danej osoby, nie nia się zmęczeniu. Sprinter
jącą perełkę. Oczywiście u kilku przekonać się, czy określona zaś podstawowym kryterium. dość szybko zrezygnuje i po
czy kilkunastoletniego dziecka wcześniej moc nóg współgra kilkudziesięciu sekundach nie
Jak szukać
trudno określić typ i skład włó- z szybkością biegu. Jeśli tak, będzie w stanie kontynuować
kien mięśniowych, a badania to osoba taka może być pre- długodystansowców
wysiłku, w przeciwieństwie do
wysiłkowe określające poziom dysponowana do biegów sprin- wytrzymałościowca.
Sprinterzy wyłonieni. Ale czy
stężenia kwasu mlekowego terskich. Z kolei osoba, która Po tego typu testach jesteśmy
to oznacza, że pozostali są po-
u dziecka także nie są wymier- wypada przeciętnie w tych pró- w stanie w przybliżeniu określić
tencjalnymi maratończykami?
ne. Badania morfologiczne bach raczej nie przejawia talen- predyspozycje młodego adepta
Tym razem wszyscy powinni
również na nic się w tym przy- tu do tego typu biegów. biegania do długich, średnich
wziąć udział w testach wytrzy-
padku nie zdadzą. Czy jest za- W kolejnym etapie można za- lub krótkich dystansów. Nale-
małościowych, by sprawdzić,
tem możliwe określenie, choćby stosować bieg wahadłowy 10 x ży pamiętać, że nie wystarczy
jak ci szybcy wypadają w star-
w przybliżeniu, jakie możliwości 10, polegający na tym, że osob- wykonać jednego testu, gdyż
ciu z wolniejszymi oraz czy ci
drzemią w młodym sportowcu? nik biega między dwoma odda- jego interpretacja często bywa
wolniejsi posiadają predyspo-
Tak, choć należy pamiętać, iż lonymi od siebie o 10 m tyczka- błędna. Koniecznie wykonać
zycje wytrzymałościowe. W tym
rozwój somatyczny dziecka bę- mi (lub od linii do linii) dziesięć należy co najmniej trzy cztery
celu można wykonać test pole-
dzie trwał jeszcze wiele lat. razy. Tym sposobem, oprócz konkurencje.
gający na przebiegnięciu 400 m
dynamiki, jesteśmy w stanie
pięć razy, ale tak, że po każdych
Wyłonić sprintera Mentalność zwycięzcy
gołym okiem określić ogólną
400 m osobnik odpoczywa, ma-
Poszukiwanie talentu sporto- sprawność i zwinność osobnika. Określenie możliwości fizycz-
szerując przez 30 s. W sumie
wego jest procesem złożonym. Oczywiście osoby przejawiają- nych to jednak nie wszystko.
przebiec należy 2000 m (lub
Pierwszym etapem powinno ce zdolności i talent do biegów Drugim, bardzo ważnym ele-
więcej w zależności od wieku).
być określenie potencjału mło- mentem szukania talentów jest
dego biegacza, czyli tzw. se- charakter i psychika dziecka.
lekcja, gdy mamy do czynienia Ważne, by obserwować uważnie
z więcej, niż jednym kandyda- dziecko i prowadzić z nim kon-
tem. Wbrew pozorom nie za- wersacje psychologiczne, które
wsze ustawienie wszystkich na pozwolą sprawdzić, czy posiada
linii startu i wyścig na 60 m jest ono mentalność zwycięzcy czy
dobrą metodą. Często dzie- też nie. Jest to bardzo ważny
ci mają problemy z poradze- element selekcji, ponieważ gdy
niem sobie z presją startową, dziecko od małego jest leniwe
oczekiwaniami rodziców itp. i daje za wygraną, zniechęca
Ich psychika nie jest jeszcze się po nieudanej akcji, to praw-
ukształtowana, a niepowodze- dopodobne, że jako zawodnik
nie może skutecznie zniechęcić ten zawsze takie będzie i nie po-
do uprawiania danej dyscypli- święci się całkowicie żmudnemu
ny. Na tym etapie testów należy Oczywiście można też zastoso- oraz wieloletniemu procesowi
sprinterskich wykonają ten bieg
dokonywać bardziej subtelnie. wać test Coopera, ale jest on szkolenia. A skoro w tak młodym
szybciej niż pozostali.
Aby zatem nie narazić młodego
Dopiero na koniec powin- bardzo obciążający dla młode- wieku istnieją takie przesłanki,
adepta na stres związany z bez- no się przeprowadzić wyścig
go sportowca. Osoba, która po- po co ryzykować i inwestować
pośrednią rywalizacją z innymi,
wszystkich młodych sportow- kona dystans w jak najkrótszym pieniądze oraz czas? Może być
można w tym celu przepro- ców, np. na 30 i 60 m. Z reguły
czasie, a przy tym jak najmniej też tak, że dziecko zachowuje
wadzić dwie trzy próby skoku
potwierdza on, że osoba cechu- się zmęczy (będzie zdolna wy- się przeciwnie, chce zrobić coś
w dal z miejsca do piaskownicy. konywać inne wysiłki) może jeszcze lepiej, nie poddaje się,
jąca się wyższą niż inni mocą
Już po pierwszej próbie wykla- nóg oraz szybsza i bardziej
być typem wytrzymałościowca. cały wolny czas poświęca na
ruje się kolejność kto pierwszy, Można zastosować też podsko- uprawianie sportu, zamiast np.
zwinna w biegu wahadłowym
kto ostatni. Jeśli kolejne próby ki w górę, ale nie na wysokość, na gry komputerowe, ogląda
zajmuje pierwsze lub drugie
potwierdzą wynik pierwszej,
miejsce w bezpośredniej kon- jak w przypadku wyskoku do- zawody w telewizji zamiast np.
to jest dla nas pierwszy syg- frontacji. Taka osoba ponadto
siężnego, ale na ilość. Sprinter kreskówek. Znaczy to, że ma
nał, że osoba, która w każdej
cechuje się też inną niż wytrzy- będzie podskakiwał szybciej, charakter do walki i dobrze roku-
z trzech prób była w czołówce,
małościowiec budową antro- dynamiczniej i wyżej, przez co je na przyszłość.
dysponuje większą niż pozo- pometryczną. Jest średniego
zmęczy się szybciej, niż wy- Określenie możliwości i pre-
stali mocą kończyn dolnych. trzymałościowiec, który owych dyspozycji fizycznych oraz psy-
wzrostu i posiada umięśnione
Zamiennym lub potwierdzają- kończyny dolne. Długodystan- podskoków zapewne wykona chicznych dziecka lub nastolat-
cym testem może być wyskok
sowcy charakteryzują się na- więcej. A
atwo też sprawdzić ka to dopiero początek długiej
dosiężny (w górę z wyciągniętą to w warunkach domowych, drogi do sukcesu, bez tego
tomiast znacznie szczuplejszą
ponad głowę prostą ręką), który
budową ciała i długimi, smu- np. gdy mieszkamy w bloku. jednak trenowanie, bardziej
także określa moc kończyn dol- klejszymi kończynami. Należy
Osoby wchodzą szybkim mar- niż przemyślany system, przy-
nych (warto zastosować oba). szem na górę i schodzą w dół pomina grę w lotto  uda się
jednak pamiętać, że budowa
W kolejnej próbie można wyko- anatomiczna, szczególnie
do zmęczenia i odmówienia jednemu na milion, reszta straci
nać skok w dal z biegu, wszak wysiłku. Nie chodzi tu o szyb- masę czasu i pieniędzy.
w młodym wieku sportowca,
STYCZEC
 LUTY 2010 BIEGANIE 49
AKADEMIA BIEGANIA
Fot.: www.istockphoto.com