2009-10-05
Warunki wstępne badania nasienia:
1. wstrzemięz
liwość płciowa  co najmniej 48 h, ale nie dłużej niż 7 dni,
Katedra Andrologii i Endokrynologii
Płodności
2. dwukrotne przeprowadzenie badania w odstępach nie krótszych niż 7
Uniwersytet Medyczny w A
odzi
dni i nie dłuższych niż 3 tygodnie,
3. rozpoczęcie badania w przeciągu 1 h,
4. nasienie powinno być oddawane drogą masturbacji do pojemnika
ogrzanego do temp. 20-40 C lub przy użyciu specjalnych prezerwatyw
przeznaczonych do tego celu.
PODSTAWOWE BADANIE NASIENIA
PODSTAWOWE BADANIE NASIENIA:
Ocena makroskopowa nasienia:
- Ocena makroskopowa nasienia
- czas upłynnienia
- wygląd/kolor
- Ocena mikroskopowa preparatów
- objętość
- lepkość/konsystencja
- pH
Upłynnianie nasienia:
Nasienie nieupłynnione:
- mechanicze mieszanie
Prawidłowe nasienie jest homogenne i i upłynnia się w przeciągu 60 min w
temperaturze pokojowej pod wpływem enzymów pochodzących z prostaty.
- upłynnianie chemiczne przy użyciu enzymów:
bromelina (1g/l)
plazmina (0,35-0,50 U/ml)
chymotrypsyny (150 UPS/ml)
Norma: do 60 min.
(zwykle 15 min.)
Obecność ciałek żelatynowych
Preparat o dużym stopniu nieupłynnienia
Obecność pasm śluzu może utrudniać procedurę
może upośledzać zdolność plemników do
liczenia plemników i sugeruje stan zapalny lub
zapłodnienia
zaburzenia upłynnienia.
1
2009-10-05
Objętość:
Wygląd / kolor:
Norma: 2 ml
Prawidłowe nasienie ma wygląd homogenny, nieprzezroczysty, szaro-opalizujący
Hematospermia Azoo/Oligozoospermia
Plazma nasienia produkowana jest głównie w gruczołach dodatkowych. Większość
wydzielana jest z pęcherzyków nasiennych a jedynie od 0.5 and 1 ml pochodzi z
gruczołu krokowego .
GRUCZOA
KROKOWY P
CHERZYKI NASIENNE
Wydzielina kwaśna
Wydzielina
pH:
zasadowa
ż�fruktosa
ż�Elektrolity i sole mineralne (Mg, Zn, Ca, Se)
ż�peptydy: laktoferyna (funkcja
Norma: 7,2 ż�Kwas cytrynowy
bakteriobójcza i bakteriostatyczna,
ż�Substancje przeciwbakteryjne :
Fe3+)
��sterczowy czynnik przeciwbakteryjny
ż�Czynniki odpowiedzialne za
zawierający Zn
kapacytację plemników
��spermina, spermidyna
ż�prostaglandyny
��lizozym.
ż�Czynniki wywołujące koagulację
plazmy nasienia (seminogelin)
ż�Fosforylcholina
fibronektyna
ż�Fosfataza kwaśna
ż�Czynniki odpowiedzialne za upłynnienie
nasienia antygen sterczowy (PSA),
Zakres papierków wskaz
nikowych : 6.1 do 10.0 lub 6.4 do 8.0
fibrynolizyna i fibrynogenaza.
Lepkość:
PODSTAWOWE BADANIE NASIENIA
podwyższona lepkość
Długość nitki nie powinna przekroczyć 2 cm
Ocena mikroskopowa preparatów:
q�odsetek plemników ruchliwych i kategorie ruchu
q�obecność tzw.  komórek okrągłych
��leukocyty,
��komórki plemnikotwórcze,
��komórki nabłonkowe
q� stopień aglutynacji/agregacji plemników
q� odsetek plemników żywych w ejakulacie
q� liczba plemników w ml ejakulatu i w całym ejakulacie
Prawidłowa lepkość
q� odsetek plemników o prawidłowej budowie morfologicznej
2
2009-10-05
a  ruch szybki postępowy
Ruch plemników:
Kategorie ruchu:
a - szybki, obrotowy ruch postępowy
25 m/s w temp. 37 C lub 20 m/s w temp. 20 C
b  ruch wolniejszy ale postępowy
b - powolny, nieskoordynowany ruch postępowy
c - ruch niepostępowy 5 m/s
d - brak ruchu
Oceniamy 200 plemników
Norma:
c  ruch niepostępowy
50% kategorii a i b lub 25% kategorii a
Ocena Liczby plemników:
Aglutynacja:
Aglutynacja  ruchliwe plemniki
przylegają do siebie i tworzą zlepy.
Typy aglutynaci:
- główka do główki
Badanie wstępne:
- witka do witki
-Określenie właściwego rozcieńczenia (preparat bezpośredni)
- mieszana (tj. główka do witki)
-Pow. 400x
Agregacja  przyleganie (na zasadzie
Liczba plemników w polu widzenia
rozcieńczenie
adhezji) nieruchomych elementów nasienia
<9 1+1
10-19 1+9
Ocena półilościowa:
(-) brak aglutynacji
20-199 1+19
od (+) do (+++) występowanie aglutynacji
>200 1+49
Żywotności plemników:
Test eozynowy
Dla preparatu zawierającego
Kamera Neubauera
w jednym dużym kwadracie: - Test eozynowy
<10 plemników  25 dużych kwadratów
- test eozyna/nigrozyna
10-40  10 dużych kwadratów
- test wodny
> 40  5 dużych kwadratów
Aby określić ilość plemników w
millionach/ml średnią liczbę plemników
zliczonych w kamerze dzielimy przez wsp.
Konwersji:
Rozcieńczenie Liczba zliczanych kwadratów
25 10 5
Bez rozcieńcz. 100 40 20
Norm:
1+1 50 20 10
Ocena:
1+9 10 4 2
Norma:
1+19 5 2 1 50 % plemników żywych
Oceniamy 200 plemników
1+49 2 0,8 0,4 20 mln / ml lub 40 mln / ejakulat
3
2009-10-05
region akrosomalny
Ocena mikroskopowa nasienia:
40  70% powierzchni główki
Budowa morfologiczna plemników:
Metody barwienia:
szerokość główki
Budowa morfologiczna plemników:
2.5  3.5 um
- Papanicolaou
Norma:
długość główki 4  5
um
- Giemza
15% o prawidłowej budowie
- Bryan-Leishman
szerokość wstawki
poniżej 1 um
(strict criteria)
- Shorr
długość wstawki
ok. 5  7 um
długość witki
ok. 45 um um
Barwienie Papanicolaou
Nieprawidłowości w budowie główki: Nieprawidłowości w budowie szyjki / wstawki:
Ocena  komórek okrągłych :
Nieprawidłowości w budowie witki:
Komórki nabłonkowe cewki moczowej
Komórki prostaty
Komórki spermatogenezy
Leukocyty
4
2009-10-05
Komórki spermatogenezy:
Leukocytes:
- neutrofile  50  60 %
- okrągłe spermatydy
- makrofagi  20  30 %
- spermatocyty
- limfocyty  2  5 %
- spermatogonie
Barwienie Shorra Barwienie Papanicolaou
Komórki nabłonkowe cewki moczowej
Komórki preoksydazo-dodatnie Immunocytochemiczne barwienie
(granulocyty obojętnochłonne) na obecność antygenu CD45 Barwienie Shorra
(wszystkie leukocyty)
Nomenklatura
Prawidłowy spermiogram wg. WHO (1999)
Normozoospermia nasienie prawidłowe
Objętość ejakulatu 2 ml
pH 7,2 Oligozoospermia liczba plemników 20 mln/ml
Liczba plemników 20 mln/ml; 40 mln/ejakulat
Asthenozoospermia ruch plemników 50% kat. a i b lub
Ruch plemników 50% kategorii a i b lub; 25 % kategorii a
25 % kat. a
Morfologia plemników 15 % o prawidłowej budowie (WHO 1999)
Teratozoospermia plemniki o prawidłowej budowie 15%
( 30 % o prawidłowej budowie WHO 1992;)
Oligoasthenoteratozoospermia zaburzenie trzech parametrów:
Żywotność plemników 50% żywych
liczby, ruchliwości i morfologii
Komórki okrągłe 1 mln/ml Azoospermia brak plemników w ejakulacie
Immunobead test 50 % plemników związanych z nośnikiem przeciwciał
Aspermia brak ejakulatu
Testy biochemiczne plazmy nasienia:
Metody spektrofotometryczne:
-glukozydaza obojętna 20 mU / ejakulat
Cynk 2,4 mM / ejakulat
Kwas cytrynowy 52 mM / ejakulat
Fosfataza kwaśna 200 U / ejakulat
Fruktoza 13 mM / ejakulat
-glukozydaza obojętna - znacznik prawidłowej czynności najądrzy
cynk, kwas cytrynowy, fosfataza kwaśna - znacznik prawidłowej czynności prostaty
fruktoza - znacznik prawidłowej czynności pęcherzyków nasiennych
5