PLAN PREZENTACJI
Wprowadzenie
1. Czym sÄ… BIZ?
2. Czego o BIZ możemy dowiedzieć się z teorii?
3. Dlaczego warto realizować BIZ?
Wpływ bezpośrednich inwestycji
4. W jaki sposób BIZ mogą wpływać na
zagranicznych na innowacyjność gospodarki
innowacyjność gospodarki?
5. Przykłady  studia przypadku.
6. Ostatnie dane o BIZ
Beata Michorowska, MA
Warsaw School of Economics
Podsumowanie
OECD  Słownik terminów i definicji dot. BIZ
BIZ to kategoria inwestycji, która odnosi się do powzięcia
długotrwałego zaangażowania przez przedsiębiorstwo
długotrwałego zaangażowania
Czym sÄ… BIZ?
wywodzące się z jednej gospodarki w przedsiębiorstwo
zlokalizowane w innej gospodarce.
Długotrwałe zaangażowanie zakłada istnienie
długoterminowych relacji między inwestorem bezpośrednim
długoterminowych relacji
a przedsiębiorstwem bezpośredniej inwestycji i istotnego
istotnego
wpływu na zarządzanie przedsiębiorstwem.
wpływu na zarządzanie przedsiębiorstwem.
Bezpośrednie lub pośrednie posiadanie 10% lub więcej siły
10% lub więcej siły
głosów przedsiębiorstwa  potwierdzenie tego typu relacji
głosów przedsiębiorstwa
Klasyfikacje BIZ
Typy BIZ: Jednostki BIZ:
Czego o BIZ możemy dowiedzieć się z
Greenfield
" Filie:
teorii?
Brownfield (fuzje i przejęcia)
" oddziały
Komponenty BIZ:
" jednostki zależne
Inwestycje kapitałowe
" Przedsięwzięcia joint venture
Reinwestowane zyski
Inne przepływy kapitału
Dane dot. BIZ:
Napływ/Odpływ
Skumulowane BIZ
Teoria przewag własnościowych
Wybrane koncepcje teoretyczne
przedsiębiorstwa (S.H. Hymer)
1. Teoria przewag własnościowych przedsiębiorstwa (S.H. Hymer)
KTN działają na niedoskonałym rynku
2. Teoria internalizacji (P.J. Buckley, M. Cassone)
KTN posiadajÄ… specyficzne przewagi:
3. Eklektyczna teoria inwestycji zagranicznych (J.H. Dunning)
Technologiczne (zwiÄ…zane z szeroko rozumianÄ… wiedzÄ…);
4. Teoria międzynarodowego cyklu życia produktu (R. Vernon)
Przewagi oligopolistyczne (związane z korzyściami skali).
5. Teoria przewag komparatywnych (K. Kojima)
Kapitał ulokowany za granicą powinien zapewnić jej
większą stopę zwrotu, aniżeli można by osiągnąć z
takiej samej inwestycji w kraju macierzystym.
Możliwości ekspansji
Teoria internalizacji
międzynarodowej
(P.J. Buckley, M. Cassone)
Export
Międzynarodowe porozumienia licencyjne
Koszty
Import półproduktów
Maszyny i urzÄ…dzenia
Licencjonowanie
Uczenie siÄ™ przez eksport
Franszyza
BIZ
Podwykonawstwo
Najbardziej efektywną formą międzynarodowego
transferu technologii  bezpośrednie inwestycje
bezpośrednie inwestycje
Export Licencjonowanie
BIZ
zagraniczne (BIZ)
zagraniczne (BIZ)
Sprzedaż
Eclectic foreign investment theory
FDI internationalization theory
(J.H. Dunning)
(P.J. Buckley, M. Cassone)
Ownership, Location, Internalization (OLI Paradigm)
Export
Koszty
O 
O  Firma posiada przewagi komparatywne (monopolistyczne);
Licencjonowanie
L 
L  Przewagi lokalizacyjne, zapewniajÄ… inwestujÄ…cej firmie
dochód na poziomie, który zachęci inwestora do jej wyboru;
BIZ
I  Internalizacja specyficznych przewag jest korzystniejsza od
I 
licencjonowania, sprzedaży patentów lub eksportu towarów;
Export BIZ
Sprzedaż
Teoria międzynarodowego cyklu życia produktu
Teoria przewag komparatywnych
(R. Vernon)
(K. Kojima)
Zewnętrzna Wzrost Wzrost Poprawa Wzrost gospo-
Wzrost
strategia przewagi obrotów struktury
darczy w kraju
BIZ
gospodarcza komparatyw- handlowych gospodar- inwesty-cji
kraju wnej kraju kraju czej kraju
inwestycji przyjmujÄ…- przyjmujÄ…- przyjmujÄ…-
cego cego cego
Dlaczego warto realizować BIZ? Korzyści
Zagrożenia
KORZYÅšCI
ZAGROŻENIA
Firmy lokalne KTN
Firmy lokalne KTN - ograniczajÄ…ce tt
Transfer wiedzy, Zmniejszenie kosztów zaopatrzenia, produkcji i
Wysoki koszt przezwyciężenia barier
unowocześnienie technologii dystrybucji
Wejście na rynek potencjalnych
mobilności /Zwiększenie kosztów
konkurentów / nasilenie konkurencji
Zwiększenie innowacyjności i Większa elastyczność w przypadku zmiany projektu
stałych
konkurencyjności i sposobu produkcji
Pojawieniem się nowych substytutów
Zwiększone potrzeby kapitałowe
Podział ryzyka gdy współpraca Poprawa wiedzy o lokalnych konsumentach i lepszy
produkcji krajowej
przy wdrażaniu innowacji do nich dostęp
Wzrost siły przetargowej
Zmniejszenie efektywności (brak
Poprawa umiejętności, zdolności
międzynarodowych dostawców /
Dostęp do lokalnych innowacji
możliwości negocjacji ceny)
absorpcyjnych
odbiorców
Możliwość efektywniejszego wykorzystania
Utrata rynków zbytu  możliwa utrata Trudniejsze utrzymanie równowagi
kapitału za granicą
korzyści skali zdolności produkcyjnych w firmie
Stymulowanie  innowacji
Możliwość przedłużenia cyklu życia produktu Odpływ pracowników
pochodnych u odbiorców,
dostawców i konkurentów KTN
Utrata dotychczasowej pozycji
Możliwość zbudowania monopolistycznej pozycji w
konkurencyjnej
kraju lokalizacji inwestycji
Wykorzystanie korzyści lokalizacji (tanie czynniki
produkcji, bliskość odbiorców)
Åšwiatowe przychody z BIZ i reinwestowanych
zysków 1995-2008 Tabela 1. Napływ BIZ do Polski: najważniejsze
inwestujÄ…ce kraje (mln EUR); 2008
UE27 Poza UE27 Wszystkie
kraje świata
USA Japonia Chiny
9,676 276 360 --27 97 9,952
Polska (97.2%) (2.8%) (3.6%) -(- 0,3%) (1.0%) (100%)
y
ródło: Eurostat
Oddziaływanie BIZ w skali makro
Przewagi lokalizacyjne:
W jaki sposób BIZ mogą wpływać na
zasoby, umiejętności i rynki
innowacyjność gospodarki?
Handel
Przewagi komparatywne
Bilans płatniczy
Transfer wiedzy
Transfer wiedzy
KTN  międzynarodowe z
ródła
LIDERZY B+R
wiedzy
Działalność B+R
Kluczowa dla kreowania nowej wiedzy
ZwiÄ…zana z wysokim ryzykiem
Opóz
niony zwrot z inwestycji
Współpraca międzynarodowa
Podział kosztów i ryzyka
Szybki kontrolowany transfer wiedzy wewnÄ…trz systemu
zorganizowanych firm
Ograniczona dyfuzja wiedzy
Przewagi:
Luka technologiczna
Przewagi komparatywne
HOME ECONOMIES OF THE 700 LARGEST R&D SPENDING FIRMS
Najważniejsze 20 firm,
OF THE WORLD, 2003
pod kątem wydatków
na B+R na świecie, w
roku 2003
W millionach USD
Liczba spółek-matek i zagranicznych spółek zależnych
Przemysły reprezentowane przez 700 firm
w wybranych krajach
najwięcej inwestujących w B+R, 2003 r. (%)
Czynniki decydujÄ…ce o skali transferu
Efekty BIZ
technologii
BIZ
KTN działające jako zdywersyfikowana sieć
Inwestycje typu greenfield
Efekt Efekt Efekt
współpracy demonstracji konkurencji
Stadium ewolucji filii
(uczenia siÄ™) (stymulacji)
Wysoki poziom integracji
Spillovers technologiczne Spillovers
Niska autonomiczność (małe przedsiębiorstwa high-tech)
Spillovers wiedzy produktywności
Orientacja pro-eksportowa
Spillovers wiedzy technicznej Spillovers
Spillovers organizacyjne wynagrodzeń
Dystans, kulturalne lub ekonomiczne różnice między
Imitacje i innowacje
krajami
Wuxi Little Swan Group Limited
Przykłady  studia przypadku
Jedna ze 100 największych grup kapitałowych w Chinach,
produkujÄ…ca AGD
Zagraniczna filia w Malezji: Little Swan Southeast Asia Co. Ltd.
Transfer technologii :
Szeroki zakres niezbędnej wiedzy (ale bez jednostki B+R)
Standardowe komponenty dostarczane przez lokalnych
poddostawców (Departament Wsparcia Poddostawców)
Japońskie KTN w Australii
EFEKTY BIZ W POLSCE
EFEKTY BIZ W POLSCE
Obszary priorytetowe dla japońskich filii w Australii  wyniki badania
125 polskich przedsiębiorstw przemysłowych
ankietowego
117 firm innowacyjnych
Obszary priorytetowe % firm
Najważniejsze wewnętrzne z
ródło wiedzy:
Transfer i ustanowienie przewag konkurencyjnych 76 %
76 %
B+R
B+R
Adaptacja japońskiego stylu zarządzania 32 %
32 %
Najważniejsze zewnętrzne z
ródło wiedzy :
Transfer japońskiej technologii 31 %
31 %
Produkty i urządzenia innych przedsiębiorstw
Produkty i urządzenia innych przedsiębiorstw
Produkcja wysokiej jakości po niskich kosztach 28 %
28 %
Wpływ zagranicznych korporacji:
Transfer bazy produkcyjnej 22 %
22 %
" Poszukiwanie nowych
Ceny produktów: “!
rynków zbytu
Długoterminowe zaangażowanie na rynku 20 %
20 %
" Poszukiwanie lepszych
Jakość produktów: ę!
dostawców i nowych
Poprawa wizerunku marki 16 %
16 %
kooperantów
Jakość serwisu posprzedażnego:ę!
Rekrutacja  tanich pracowników 12 %
12 %
" Przyspieszenie wdrożenia
nowych produktów
Wkład w australijską gospodarkę 6 %
6 %
Jakość obsługi klienta:ę!
EFEKT WSPÓA
PRACY- DOSTAWCY EFEKT WSPÓA
PRACY- ODBIORCY
EFEKT KONKURENCJI  INNOWACJE
EFEKT DEMONSTRACJI
Najnowsze dane o BIZ
Skumulowane BIZ jako % PKB w 2008 r.
Global FDI Quarterly Index, 2000 Q1 2009 Q3
(Baza 100: średnia kwartalna z 2005)
Source: Eurostat
Napływ BIZ w latach 2007-2009 (mld USD)
Economy 2007 2008 2009 Wzrost 2008-
2009 (%)
Polska 22.6 16.5 13.4 -19.2
Francja 158.0 100.7 65.0 -35.5
UK 183.4 96.9 7.0 -92.7
USA 271.2 316.1 135.9 -57.0
Japonia 22.6 24.4 11.4 -53.4
Chiny 83.5 92.4 90.0 -2.6
Brazylia 34.6 45.1 22.8 -49.5
Afryka 69.1 87.6 55.9 -36.2
Podsumowanie
1. BIZ są korzystną formą międzynarodowej ekspansji
2. Koncepcje teoretyczne dowodzą, że BIZ mogą być korzystne
zarówno dla kraju/firmy inwestującej i kraju/firmy inwestycji
3. Badania empiryczne popierajÄ… wnioski z teorii
4. Dane statystyczne wskazujÄ… na istotny spadek BIZ w czasie
kryzysu finansowego