Wyrok.
Jutro ktoś umrze.
Jedno życie  krótkie lub długie~ niewinne lub przegrane~ szczęśliwe lub nie 
nieodwołanie się zakończy. Wszystkie jego możliwości, wszystkie wybory znikną jak ucięte
nożem.
Jutro  to jeszcze bardzo wiele czasu. Cała noc. Jak wiele może się zmienić w ciągu jednej
nocy? W cieniu snów migoczą skrzydła ważek&
Jutro rano Sędzia podejmie decyzję o życiu lub śmierci.
Anna kładzie się, myśląc o jutrzejszym posiedzeniu. Po głowie, niczym ważki, krążą jej
nagłówki gazet, domagające się sprawiedliwości~ obok nich  jej własne wspomnienia. Jest
zmęczona, przepracowana~ od jutra wreszcie będzie mogła odpocząć&
Karol wierci się niespokojnie, obok chrapie żona. Zastanawia się, jak ona to przyjmie,
chociaż wiele razy powtarzała, że niepotrzebnie za niego wyszła. Wszyscy to powtarzali.
Cóż, od jutra będą szczęśliwsi. Żeby tylko goście od ubezpieczenia uznali jego śmierć za
wypadek&
Poza Grzegorzem wszyscy w koszarach już śpią. On nadal myśli o Harrym i wszystkich
innych, których stracił w atakach terrorystów. Jutro w końcu spełni swój obowiązek, zapewni
bezpieczeństwo mieszkańcom przynajmniej tego regionu. A z czasem przyjdzie i więcej&
Monika zasnęła już jakiś czas temu, kołysana mdłościami i bzyczeniem ważek. Skutek czynu
zabronionego kołysze się i pływa w środku, kiedy dziewczyna zaczyna się poruszać,
wchodząc w fazę REM&
Zaczynają śnić.
1
Wstęp
Wyrok to gra o ludziach takich jak Ty i ja, tak samo podejmujących decyzje, które
przesądzają o czymiś życiu lub śmierci. Ludziach, którzy  czy to ze względu na swój
zawód, wybory, czy zbieg okoliczności  stali się sędziami czyjegoś losu.
Wyrok już zapadł, choć może się jeszcze zmienić.
Jest to też gra o snach, które kwestionują wyrok, zadają pytania. O snach pełnych emocji i
bólu. Snach, w których gdzieś na skraju pola widzenia zawsze czają się ważki.
I wreszcie  jest to gra podobna do teatru i o teatrze. Zarówno teatrze, jaki rozgrywka
stanowi dla osób patrzących z zewnątrz, ale też o teatrze snów. Teatr, w którym przed
oczami Sędziego wędruje korowód widziadeł, a każde z nich stara się swoją sztuką wpłynąć
na jego decyzję.
Wyrok to gra fabularna, w której tworzenie narracji rozłożone jest pomiędzy 3 do 5 graczy.
Przeznaczona jest dla ludzi w miarę dojrzałych, potrafiących pomiędzy sobą rozmawiać w
sposób kulturalny nawet na kontrowersyjne tematy.
2
Rzeczy potrzebne do gry
Niezbędne:
3 do 5 osób, najlepiej znajomych. Trzy osoby to ścisłe minimum~ powyżej pięciu
można spróbować grać, choć nie jest to zalecane.
Coś do notowania dla każdego z graczy.
Kamienie  do 9 na osobę. Najlepsze będą otoczaki wielkości pięści, ale inne
kamienie, albo jakiegoś rodzaju żetony też mogą być.
Kawałek przestrzeni, najlepiej publicznej, na tyle dużego, żeby wszyscy gracze mogli
siedzieć w kręgu, widzieć się nawzajem i móc zrobić dwa kroki do przodu bez
wpadania na siebie. Więcej o układzie przestrzennym dalej.
Około 4 godzin na jedną sesję, tzn. jedną zamkniętą całość gry.
Ta instrukcja. Warto, żeby wszyscy gracze przeczytali ją przed grą.
Opcjonalne:
Krzesła lub inne przedmioty do siedzenia.
Narzędzie do sygnalizowania przez graczy, że zostały naruszone ich strefy komfortu
(np. x�card).
Rekwizyty, możliwe uniwersalne, tzn. dające się zastosować do przedstawienia
różnych rzeczy: chusty, kijki itp.
Klepsydra 3�minutowa do wyznaczania czasu monologów.
Urządzenie rejestrujące sesję.
Co  potrzebne:
nie jest 
Stół.
Mistrz Gry, lub inna wyróżniona osoba.
Kostki itp. akcesoria częste dla gier (chyba że jako rekwizyt).
Niebezpieczne rekwizyty, np. broń. Nie należy ich stosować.
Ważki. Niektóre ich gatunki są pod ochroną i wykorzystywanie żywych okazów w
grze może być złamaniem prawa.
3
Cel gry
Rozgrywka ma dwa zasadnicze cele.
Pierwszym (i ważniejszym) jest eksploracja pytań, zadanych przez graczy w oparciu o
wspólnie stworzoną sytuację. Pytania te nie są nigdy zadawane wprost, ale wprowadzane
przez odpowiednie zarysowanie sceny przez jednego z graczy. Pozostali, przy pomocy
swoich postaci rozwijają temat i ustosunkowują się do niego. W zależności od przebiegu
scen układa się zakończenie.
Drugim celem, czy może bardziej: podstawowym środkiem do osiągnięcia głównego celu,
jest gra aktorska. Wyrok zachęca do gry publicznej (choć może to być różnie rozumiana

publiczność), poza tym w każdej scenie jeden z graczy pełni w sporym stopniu rolę widza.
4
Przebieg sesji
Na początku sesji przydziela się graczom kamienie, których będą póz
niej używać do
wpływania na przebieg scen. Potem ustala się sytuację, której tyczyć się będzie gra.
Następnie gracze kolejno wprowadzają sceny, które się gra. Po zagraniu wszystkich scen
ma miejsce rozstrzygnięcie sytuacji i epilog.
Pierwszeństwo
Jeśli powstaje spór o kolejność i nie da się go rozstrzygnąć innymi zasadami (na przykład
dwóch graczy chce zacząć scenę i mają tyle samo kamieni), dla uniknięcia długich sporów
uznaje się, że młodszy gracz ma pierwszeństwo.
Organizacja przestrzenna gry
Przestrzeń gry musi być na tyle duża, żeby wszyscy gracze mogli usiąść w kręgu (lub, jeśli
jest formalna publiczność  w półokręgu przodem do publiczności), swobodnie widząc się
nawzajem i żeby każdy mógł zrobić krok do przodu i grać tam bez wpadania na innych.
Każdy z graczy ma swoje miejsce, gdzie siedzi. Nie musi to być krzesło, można np. siedzieć
na ziemi. Obok tego miejsca, po prawej stronie, ma swoją pulę kamieni do wykorzystania w
scenie (najlepiej w formie stosu, może być w jakimś pojemniku), a po lewej pulę kamieni
wykorzystanych. Pod krzesłem lub za nim leżą też notatki gracza i inne tego typu rzeczy.
Kiedy gracz gra (z pewnymi wyjątkami, opisanymi dalej), wstaje z krzesła i robi krok do
przodu, po czym gra mniej więcej w tym miejscu.
Kiedy wypowiada jakąś szczególnie istotną kwestię, płacąc za nią kamieniami (szczegóły
opisano dalej), robi jeszcze krok do przodu ze standardowego miejsca gry i wygłasza swoją
kwestię stojąc na środku.
Jeśli stosuje się jakieś rekwizyty, mogą one leżeć pośrodku (jeśli są niskie i nie zasłaniają
graczom innych graczy, np. chusty albo inne ubrania), za krzesłami, lub w innym miejscu
gdzie jest to wygodne.
Pośrodku kręgu krzeseł nie mogą znajdować się żadne duże, rozpraszające uwagę
przedmioty, w tym stoły, stoliki itp. Mogą tam leżeć drobne rekwizyty, poza nimi ta przestrzeń
powinna być pusta.
5
Orientacyjny szkic miejsca gry
Przydział kamieni
Na początku, zanim zacznie się właściwa część gry, następuje przydział kamieni, których
gracze będą potem używać do wpływania na narrację w scenach innych.
Pytania
Każdy z graczy zapisuje sobie krótkie odpowiedzi na poniższe pytania. Odpowiedzi powinny
być krótkie, najlepiej jednozdaniowe. Spisuje się je tak, żeby pozostali gracze ich nie
widzieli.
Czy da się żyć, nie krzywdząc nikogo?
Czy śmierć zawsze jest czymś złym?
Czy istnieje zło konieczne?
6
Odpowiedzi powinny być raczej spontaniczną refleksją na dany temat, a nie głęboko
przemyślanym podsumowaniem wyznawanej filozofii  dzięki temu będą krótkie i bardziej
urozmaicone (co ma znaczenie zwłaszcza, jeśli gra się kolejny raz z tymi samymi ludz
mi).
Muszą być jednak szczere przynajmniej o tyle, żeby gracz był skłonny i zdolny ich bronić w
dyskusji (nie będzie to potrzebne, ale jest dobrym kryterium).
Podliczenie kamieni
Kiedy już wszystkie odpowiedzi zostały zapisane, gracze kolejno czytają swoje odpowiedzi
na pierwsze pytanie.
Za każdym razem po przeczytaniu odpowiedzi, każdy z pozostałych graczy podnosi rękę,
jeśli raczej się z tą odpowiedzią zgadza, niż nie zgadza. Jeśli więcej osób się nie zgodziło
(tzn. wiecej osób nie podniosło ręki niż podniosło), autor odpowiedzi otrzymuje kamień.
Kładzie go na stosie po swojej prawej stronie. Jeśli nikt nie podniósł ręki, odpowiadający
gracz otrzymuje zamiast tego dwa kamienie.
To samo powtarza się z innymi graczami, potem przechodzi się do następnego pytania itd.
Między kolejnymi pytaniami powinno zmieniać się gracza, który czyta odpowiedz
jako
pierwszy.
W sumie na tym etapie każdy z graczy może otrzymać od 0 do 6 kamieni.
Publiczność
Gracze otrzymują też kamienie za grę publiczną. Każdy z graczy otrzymuje po:
1 kamieniu, jeśli gra się w miejscu publicznym. Nie musi być tłumnie uczęszczane~
może to być np. park. Ale już np. sala w szkole czy klubie, czyli miejsce, które nie jest
swobodnie dostępne dla osób z zewnątrz, nie spełnia tego kryterium.
Zamiast tego po 2 kamienie, jeśli gra się przed publicznością w ścisłym tego słowa
znaczeniu (np. w ramach pokazu na konwencie, festiwalu itp.).
Dodatkowo, po jednym kamieniu, jeśli sesja jest nagrywana w celu publikacji w
mediach (w tym w internecie). Oczywiście zdarzają się nieprzewidziane awarie
sprzętu itd., ale istotny tu jest zamiar publikacji.
Uwaga do ostatniego punktu: Nie wystarczy opisanie sesji tekstem, konieczne jest nagranie
dz
więkowe lub filmowe (może być przed publikacją montowane itp., byle fabuła
poszczególnych scen była czytelna). Nagranie musi być umieszczone w miejscu
umożliwaijącym odtwarzanie bez konieczności logowania się i nie blokującym indeksowania
przez wyszukiwarki. Mówiąc prościej: jeśli inni ludzie będą w stanie znalez
ć nagranie w
Google i obejrzeć / usłyszeć przebieg sesji nie musząc się nigdzie logować, to kryterium jest
spełnione.
Za publikację każdy z graczy może zyskać do 3 kamieni, czyli w sumie z poprzednim
punktem maksymalnie 9.
7
Nakreślenie sytuacji
Kiedy kamienie zostaną już przyznane, wspólnie ustala się zarys sytuacji, której będzie
dotyczyć gra. Ustalenia te notuje się, żeby potem można było je sobie łatwo przypomnieć.
Poniższe elementy sytuacji powinny zostać zaakceptowane przez wszystkich graczy
 jeśli coś nie pasuje chociaż jednej osobie, to trzeba popracować nad inną wizją tego.
Ustala się kolejno następujące elementy: Sędziego, Wyrok i Oskarżonego.
Sędzia
Sędzia to osoba, która podjęła decyzję o śmierci Oskarżonego i jutro ją sfinalizuje.
Powinna być to postać, którą każdy z graczy będzie w stanie na tyle zrozumieć, by
potencjalnie móc nią zagrać~ osoba ogólnie raczej sympatyczna z punktu widzenia graczy,
choć niepozbawiona wad czy błędów.
Najpierw gracze dzielą się swoimi krótkimi (2�4 słowa) pomysłami na to, kim jest Sędzia,
potem wybiera się z nich taki, który wszystkim odpowiada. Następnie gracze (autor
przyjętego pomysłu powinien tu pozwolić najpierw wypowiedzieć się innym) proponują
kolejne szczegóły, rozbudowujące tę postać. Jeśli wszyscy się zgadzają, zaproponowany
element zostaje przyjęty.
Opis postaci Sędziego powinien zawierać między innymi:
Cechę, która budzi sympatię (graczy, niekoniecznie innych osób).
Cechę, która budzi niechęć (jw.).
Problem, niezwiązany bezpośrednio z Oskarżonym, który Sędziego frustruje. Nie
musi być to wielki problem, może być mocno zwyczajny, na przykład ciągły brak
miejsc parkingowych.
Detal, wizualny lub inny, z dzieciństwa Sędziego.
Hobby  coś, o czym często myśli, choć nie wywołuje to w nim intensywnych emocji.
Te elementy pomogą wyobrazić sobie, jak myśli Sędzia i jak wyglądają jego sny. Nie trzeba
ich określać w podanej kolejności  gracze proponują to, na co mają akurat pomysł.
Kiedy zostaną spełnione powyższe punkty i większość graczy uzna, że Sędzia jest już
wystarczająco opisany, przechodzi się do określenia Wyroku.
Wyrok
Wyrok mówi, jaki sposób Oskarżony umrze, w jaki sposób Sędzia o tym decyduje.
Wyrok powinien być czymś co najmniej kontrowersyjnym z punktu widzenia każdego z
graczy  decyzją, której zmiana wywołała by u niego raczej ulgę, niż rozczarowanie. Z
drugiej strony, powinna to być sytuacja na tyle nieoczywista, żeby każdy z graczy był w
stanie wcielić się w postać Sędziego i widzieć argumenty na poparcie jego decyzji.
Podobnie, jak przy tworzeniu Sędziego, gracze kolejno proponują swoje pomysły (chyba, że
ktoś nie chce nic proponować). Często to, co zostało już powiedziane na temat Sędziego, na
8
przykład jego zawód, narzuca tu pewne opcje. Z propozycji wybiera się taką, która
wszystkim odpowiada. W przeciwieństwie do postaci Sędziego, wyrok wystarczy opisać
jednym zdaniem.
Nie ustala się tu powodów podjęcia takiej, a nie innej decyzji przez Sędziego~ te powody
zostaną wymyślone póz
niej.
Oskarżony
Oskarżony jest tym, kto zginie.
Tworzy się go podobnie, jak wyrok  wybierając jedną koncepcję spośród podanych przez
graczy. Wystarczy opisać Oskarżonego jednym zdaniem.
Należy tu pilnować tego, żeby sytuacja nie stała się zbyt jednostronna  zbyt sympatyczny,
lub zbyt budzący niechęć graczy Oskarżony może sprawić, że wyrok przestanie być dla
kogoś z graczy kontrowersyjny. W tej sytuacji taki gracz powinien zaprotestować i trzeba
ustalić innego Oskarżonego.
Jest dopuszczalne, żeby Sędzia był zarazem Oskarżonym, choć zwykle będą to dwie różne
osoby.
Przy wymyślaniu osoby Oskarżonego należy uważać, by nie narzucić za silnie tego, jakie
powody kierują Sędzią, ponieważ to zostanie określone póz
niej.
Zarzuty
Po określeniu elementów sytuacji, każdy z graczy wymyśla i zapisuje na kartce,
niewidoczny dla pozostałych, jeden z powodów decyzji Sędziego
. Powinien on pasować
do tego, co zostało powiedziane na temat całej sytuacji, chociaż oczywiście może, a nawet
powinien, to rozbudowywać.
Gracz powinien wymyślić taki powód, który będzie dla niego ciekawy, ale nie taki, z którym
silnie się zgadza lub nie zgadza  powinno to być coś, co chętnie zobaczy dyskutowane
przez innych i będzie w stanie bez uprzedzenia potraktować zarówno argumenty za i
przeciw.
Nie należy formułować powodów zbyt szczegółowo, ani zbyt personalnie. Na przykład:  Nie
warto żyć, kiedy nie ma się nikogo bliskiego jest lepszym powodem niż  Opuściła mnie żona
i przyjaciele .
Oczywiście, przy niejawnym ustalaniu powodów, może się zdarzyć tak, że któreś z nich
będą stały ze sobą w sprzeczności  ale powody ludzkich decyzji często są niespójne i
irracjonalne, a w snach sprzeczności mogą bez szkody współistnieć  więc nie należy
traktować tego jako błędu z grze, ani zastanawiać się  jak było naprawdę .
Te spisane przez graczy powody nazywamy dalej  .
zarzutami
9
Przerwy
Po opisaniu sytuacji można zrobić przerwę. Jest to o tyle ważne, że  podobnie jak w
teatrze  nie należy robić przerw w przypadkowych momentach gry. Poza sytuacjami
wyższej konieczności, przerwy dozwolone są pomiędzy scenami (i w niefabularnej części
gry, czyli kiedy nie rozgrywa się scen).
Kiedy wszyscy sa już gotowi, zaczyna się główna część gry.
Sceny
Każda scena przedstawia jeden ze snów, które tej nocy śni Sędzia.
Każdy gracz ma prawo zainicjować dwie sceny, które przedstawią jego zarzut (choć nie
wypowie go wprost). Inicjujący powinni się zmieniać  należy unikać sytuacji, w której jeden
gracz będzie wprowadzał dwie następujące bezpośrednio po sobie sceny. Jeśli po pierwszej
scenie gracz czuje się usatysfakcjonowany, ma prawo zrezygnować z inicjowania kolejnej.
Jeśli zdarzyło się tak, że więcej graczy stworzyło taki sam zarzut, i gracz, który ma
zainicjować scenę, czuję, że jego pytanie zostało już wystarczająco przedyskutowane, wolno
mu w ogóle zrezygnować z inicjacji scen.
Jeśli nie ma zgody co do tego, kto powinien zainicjować scenę, pierwszeństwo ma gracz z
większą ilością kamieni.
Inicjacja sceny
Gracza, który określa daną scenę, nazwiemy  ~ pozostałych graczy   .
Inicjującym Aktorami
Inicjujący opisuje jakąś sytuację ze snu Sędziego. Ma ona za zadanie metaforycznie
przedstawić zarzut postawiony przez Inicjującego i zadać pytanie o jego zasadność.
Dokładna jej treść może być różna, na przykład wspomnienia Sędziego, które są powodem
jego decyzji~ metafora jego sytuacji itp. Pytanie powinno być na tyle wyraz
ne, żeby Aktorzy
widzieli, na jaki temat powinni ukierunkować swoją grę.
Scena może być fantastyczna lub realistyczna, lecz dobrze, żeby miała wyraz
nie nakreśloną
konwencję. Nie musi być ścisłym ciągiem dalszym wcześniejszych scen~ może być od nich
niezależna, może być jakąś wariacją na ich temat itp.  we śnie nie obowiązuje liniowa
chronologia.
Jeśli w scenie występuje w takiej czy innej formie sam Sędzia, to musi być w niej w roli
obserwatora, a nie kogoś, kto działa.
Przykład
:
Iwona, Joanna, Karolina i Lena ustaliły, że Sędzią w ich grze będzie Marcin 
zafascynowany malarstwem młody urzędnik, który jutro ma sfinalizować kwestię
deportacji z Polski nielegalnych imigrantów, choć wie, że jedno z nich potrzebuje
regularnej opieki medycznej i nie przeżyje podróży powrotnej.
10
Oskarżoną jest Nicoleta, od niedawna zamężna poetka�amatorka, która leczy się w
Polsce z zaawansowanej choroby nerek, wspomagana przez organizacje
dobroczynne.
Iwona jako swój Zarzut zapisała  Jeden człowiek nie jest w stanie zmienić biegu
biurokratycznej maszyny , uznając, że Marcin współczuje imigrantom, ale nie wierzy
w możliwość zmiany ich losu  nawet, jeśli on się nad nimi zlituje, to kto inny
podpisze papiery, a jego wyrzucą z pracy. W urzędzie nie ma miejsca na ludzkie
odruchy.
W swojej scenie opisuje kilku maleńkich, centymetrowych ludzików w uniformach
(umieszcza ich tam kilku, żeby ułatwić Aktorkom dobranie sobie postaci), kłócących
się o to, czy da się zatrzymać mechanizm wielkiego zegara, w którym są uwięzieni.
Nad nimi praży pustynne słońce~ cały krajobraz ma w sobie coś z obrazów Dalego.
Zegar tyka rytmicznie, jego tryby miażdżą jakiś zabłąkany kamień nawet się na nim
nie zatrzymując. (Ważne: żaden z tych ludzi nie przedstawia samego Marcina  są
zbyt aktywni  Marcina nie ma w scenie, on ją tylko śni.)
Postaci
Wszystkie występujące w scenie postaci, za wyjątkiem Sędziego (jeśli jest w niej obecny) są
grane przez Aktorów. Aktorzy na początku sceny wybierają sobie postaci z opisanych przez
Inicjującego lub dodają do sceny nowe postaci. Aktor może mieć przypisaną więcej, niż
jedną postać, choć jest w stanie odgrywać tylko jedną naraz.
Jeśli w scenie występuje Sędzia (nie musi), to wciela się w niego Inicjujący. Jest to jedyna
postać dostępna Inicjującemu.
Aktorzy mogą zmieniać postaci w trakcie sceny (w tym: tworzyć nowe w dowolnym
momencie), ale postać, która była grana przez jednego Aktora, nie może być przejęta przez
innego bez zgody tego pierwszego.
Rola Inicjującego
Inicjujący, w przeciwieństwie do Aktorów, jest głównie widzem. Jego celem jest
interpretacja i ocena przedstawionych przez Aktorów przesłań.
Od początku sceny przez cały jej czas siedzi i na ogół nie gra żadnej postaci. Jeśli w scenie
występuje Sędzia i Inicjujący gra jego rolę, nawet wtedy przez cały czas siedzi.
Po rozpoczęciu sceny Inicjujący odzywa się tylko w reakcji na pozostałych graczy: uzupełnia
niejasno opisane elementy scenografii~ zachęca do oddania głosu graczom, którzy się mniej
wypowiadają~ w przypadku braku konsensusu wśród grających rozstrzyga o zdarzeniach
zewnętrznych względem postaci, w tym przebiegu konfliktów itp. Jeśli jest taka potrzeba,
może pełnić rolę moderatora.
11
Jeśli odgrywa rolę Sędziego, to również powinien ograniczyć się do reagowania na
inicjatywę Aktorów, ewentualnie zadawania od czasu do czasu pytań innym postaciom (tylko
kiedy nie przerywa żadnemu z Aktorów).
Rola Aktorów
Celem Aktora jest, przez działania postaci i sposób ich ukazania, udzielić właściwej,
jego zdaniem, odpowiedzi na zadane sceną pytanie tak, jak on je rozumie
.
Po przedstawieniu sytuacji, Aktorzy kolejno wybierają sobie lub tworzą postaci i wstają. Cały
czas grają na stojąco, starając się cały swój wkład w opis świata i wydarzeń zawrzeć w
wypowiedziach postaci, przez ich obserwacje. Przydatne mogą tu być, popularne niegdyś w
teatrze, wypowiedzi  na stronie .
Aktorzy mogą, a nawet powinni, dodawać elementy opisu do przedstawionej sceny i rozwijać
ją Nie powinni jednak zbyt łatwo, na skróty, rozwiązywać pokazanej w niej sytuacji.
Oczywiście  mają prawo to zrobić. Ale czy takie rozwiązanie przekona Sędziego?
Kiedy następuje wyraz
ny konflikt pomiędzy Aktorami co do elementów na zewnątrz postaci
(np.:  Spójrz, słońce wstaje! ,  Ależ nie, widać tylko ciemność ), Inicjujący krótko stwierdza,
którego z nich opinia jest wiążąca, po czym gra toczy się dalej. W przeciwnym przypadku,
tzn. kiedy jeden z Aktorów stwierdzi coś o świecie, a inni tego nie zanegują, wprowadzony
element jest obowiązujący.
Aktor siada tylko w dwóch sytuacjach: kiedy musi wypowiedzieć się poza postacią, na
przykład mówiąc, że teraz wcieli się w kogoś innego oraz kiedy uważa, że nie ma już nic do
dodania w tej scenie. W tej drugiej sytuacji moze usiąść i zaprzestać gry, a jeśli będzie czuć
taką potrzebę, może potem wstać i wrócić do niej.
Ruch w grze
Dobrze jest grać nie tylko tonem głosu, ale i gestami. Kwestię, czy można dotykać innych
graczy i na jakich zasadach, należy ustalić przed grą.
Jeśli wszystkim graczom to odpowiada, można grać jeszcze bardziej w ruchu, swobodnie
chodząc po całej przestrzeni pomiędzy krzesłami. Wtedy dobrze jest mieć jakieś wyróżnione
miejsce (podium, światło reflektora itp.), gdzie będzie można wypowiadać sie za kamienie.
Kamienie
Z kamieni korzystają Aktorzy podczas sceny (Inicjujący ich nie używa). Można ich użyć
na kilka sposobów:
Odkładając jeden kamień (odłożone kamienie są odzyskiwane po scenie), można
wprowadzić do sceny ważkę, która robi coś pasującego do konwencji sceny (np. w
scenie realistycznej lata, bzyczy itp.~ w scenie baśniowej mówi).
Odkładając jeden kamień i odrzucając jeden (odrzucone kamienie nie są
odzyskiwane), można wprowadzić do sceny inny detal, zgodny z jej konwencją.
12
 Odkładając dwa kamienie, można wprowadzić do sceny ważkę, która robi coś
istotnie wpływającego na scenę i nie pasującego ściśle do konwencji (w scenie
realistycznej mówi coś istotnego~ w scenie baśniowej powstrzymuje potwora itp.).
Odkładając jeden kamień, można wygłosić monolog, którego nikt nie ma prawa
przerwać. Nie wolno jednak w nim wprowadzać nowych elementów do sceny, jedynie
ukazać reakcję postaci na już istniejące.
Odkładając jeden kamień, można wygłosić pytanie do innej postaci, na które gracz,
grający ją musi odpowiedzieć i powinna to być odpowiedz
dość rozbudowana.
Aktor używający kamieni bierze ze swojej puli odpowiednią ilość kamieni (ważne, żeby inni
gracze widzieli, że ma te kamienie, więc ma w danym momencie specjalne prawa). Robi
dwa kroki do przodu, po czym wypowiada swoją kwestię na środku sceny. W tym czasie nie
można mu przerywać. Ta wypowiedz
nie powinna być zbyt długa (można użyć trzyminutowej
klepsydry jako kryterium). Potem robi krok do tyłu, wracając na swoje normalne miejsce,
odkłada na stos z lewej strony kamienie, które ma odłożyć i wyrzuca poza obszar gry
te, które ma odrzucić (uważając, żeby nie trafić widzów). Po każdym użyciu kamieni ten,

kto z nich skorzystał stara się dać możliwość zagrania pozostałym Aktorom, zanim znowu
skupi na sobie uwagę.
Kiedy gracz zadaje pytanie, po jego powrocie na miejsce osoba, której zadano pytanie, robi
krok do przodu i odpowiada na nie na takich zasadach, jakby wygłaszala monolog (poza
tym, że nie musi odkładać swojego kamienia w tym celu).
Wprowadzone przy użyciu kamieni elementy są obowiązujące i nie podlegają negacji przez
innych graczy.
Odłożone kamienie wracają do gracza po zakończeniu sceny i można ich użyć w kolejnych
scenach~ odrzucone kamienie przepadają na zawsze.
Zamknięcie sceny
Scena kończy się, kiedy spełnione jest co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
Wszyscy Aktorzy usiedli, zakończywszy grę.
Inicjujący uzna, że zadany przez niego temat został wyczerpany.
Wszystkim Aktorom skończyły się kamienie i zostały zakończone wypowiedzi
związane z wydawaniem ich.
Kiedy scena się zakończy, każdy z Aktorów bierze kamienie, które odłożył i kładzie je z
powrotem w swojej puli kamieni do wydania (tzn. po prawej).
Jeśli była to druga scena tego Inicjującego, musi on po jej zakończeniu podjąć decyzję, czy
jego zarzut został oddalony czy nie  tzn. czy scena/sceny pokazały, że jest on
 ,
niesłuszny, czy wręcz przeciwnie. Jeśli zarzut został oddalony, to znaczy, że sny Sędziego
przekonały go, że nie jest on słuszny.
Inicjujący nie ocenia tego w oparciu o wydarzenia w scenia (co się postaciom udało lub nie),
ale o to, jakie wrażenia zrobiła na nim gra Aktorów, jakie wyniósł z niej (lub nie wyniósł)
13
przesłanie. Może podjąć tę decyzję już po pierwszej swojej scenie i wtedy albo rezygnuje z
drugiej, albo poświęca ją czemuś innemu, co uzna za warte głębszego omówienia.
Inicjujący zapisuje  oddalony lub  utrzymany obok zarzutu, nie informując na razie
pozostałych o wyniku. Po tym, i ewentualnej przerwie, zaczyna się kolejną scenę.
Zakończenie
Podliczenie zarzutów
Kiedy nikt już nie może lub nie chce inicjować scen, ujawnia się zarzuty: każdy z graczy
kolejno odczytuje swój zarzut i mówi, czy został on oddalony, czy nie.
Jeśli wszystkie zarzuty, lub wszystkie poza jednym, zostały oddalone, Oskarżony zostaje
uniewinniony i Sędzia rano zmieni swoją decyzję. W przeciwnym wypadku pozostanie przy
niej. Po podliczeniu zarzutów następuje epilog.
Epilog
Narrację epilogu prowadzi osoba, która jest w mniejszości, tzn.:
jeśli Oskarżony został uniewinniony z jednym zarzutem  gracz, który zapisał ten
zarzut
jeśli Oskarżony nie został uniewinniony, ale część zarzutów została oddalona 
jeden z graczy, których zarzuty zostały oddalone
w przeciwnym wypadku wybieramy spośród wszystkich graczy.
Spośród nich narrację prowadzi osoba, która ma najmniej (tak: najmniej) kamieni.
Epilog powinien zachować spójność z ustaloną na początku sytuacją, listą zarzutów i z tym,
które z nich zostały oddalone. Warto też, żeby nawiązywał do treści snów Sędziego.
14
Uwagi końcowe
Licencja
Copyleft Katarzyna Matylla ( ).
[e-mail]
Wyrok jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. W miarę
 
możliwości technicznych proszę o linkowanie do tego dokumentu w informacji o autorstwie.
Inne
Wszelkie podobieństwo osób przedstawionych do osób realnych jest przypadkowe. Granie
w Wyrok może i powinno wywoływać dysonanse poznawcze. Nie należy stosować tej gry
jako metody podejmowania decyzji w rzeczywistych sytuacjach.
To jest wersja alfa gry, spisana, przejrzana i nie testowana. Wiele na pewno się zmieni, w
większości na lepsze.
PS: Nie zapomnijcie wrzucić nagrania z sesji do sieci. :)
15