Modele procesu
komunikowania
NA PODSTAWIE: T. Goban-Klas
 Media i komunikowanie masowe
Komunikowanie
" z łaciny communico/ communicare- uczynić
wspólnym, połączyć, udzielić komuś
wiadomości, naradzać się
" Komunikowanie- proces porozumiewania się
jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest
wymiana myśli, dzielenie się wiedzą,
informacjami, ideami. Proces ten odbywa się na
różnych poziomach, przy użyciu zróżnicowanych
środków i wywołuje określone skutki.
/Dobek-Ostrowska,2007/
Pojęcie  modelu
Rozumienie pojęcia modelu przedstawione przez
D. Barnlund
" jest narzędziem pojęciowym
" postuluje relacje istniejące w badanych
zjawiskach
" określa rodzaj danych i sposób ich interpretacji
" adekwatność modelu zależy od stopnia, w jaki
stymulują one badania oraz syntetyzują wyniki w
zrozumiały schemat
Modele komunikowania
słowne lub graficzne przedstawienia, obrazujące
proces komunikowania w schematycznej i
uproszczonej formie
" modele strukturalne- wskazują elementy procesu
" modele dynamiczne- obrazują przebieg procesu
" modele funkcjonalne- ukazują relacje między
elementami
" modele operacjonalne- pozwalają przewidzieć lub
projektować przebieg procesu
Model transmisji
Komunikowanie ujmowane jako
proces transmisji ustalonej liczby
informacji, jako przekaz określony
przez nadawcę lub z
ródło
Nadawca  Przekaz - Odbiorca
Model wszechmocy propagandy
" Psychologiczny model oddziaływania masowej
propagandy
" Kojarzenie treści ideologicznych z określonym popędem
człowieka (głodem, agresją, popędem seksualnym i
opiekuńczością)
" Nadawcy używając ukierunkowanych treści w sposób
ciągły i systematyczny pobudzają wewnętrzne motywy
zachowania odbiorców na zasadzie relacji
bodziec -reakcja
" Pasywność odbiorcy i brak odporności na
przekaz
" Człowiek ujmowany jako istota kierująca
się uczuciami i instynktami a nie rozumem
" Teoria pocisku/ podskórnego wpływu/
zastrzyku
Rekonstrukcja modelu wszechmocy propagandy
Tchakhotine
popędy ludzkie
�!
propagandysta treści masowej odbiorcy
propagandy
ę! ę!
motywy postawy i zachowania
Model aktu perswazyjnego
Proces komunikowania ujmowany jako akt
złożony z pięciu zasadniczych składników:
" kto komunikuje?
" co przekazuje?
" za pomocą jakiego środka komunikacji
(medium)?
" do kogo?
" z jakim rezultatem?
" instrumentalizm oddziaływania komunikacji i
jego funkcje perswazyjne  nadawca stawia
sobie określony cel zmiany postawy lub
zachowania odbiorców
" założona jednokierunkowość oddziaływania
Rekonstrukcja modelu aktu perswazyjnego
Lasswell
kto? co? jakim do kogo? z jakim
medium? skutkiem?
analiza analiza analiza analiza
nadawcy treści audytorium efektów
Model przekazu sygnałów
" określany mianem modelu matematycznego lub
modelu teorii informacji
" Obejmuje elementy:
" z
ródło informacji
" nadajnik
" kanał przekazu
" odbiornik
" adresat informacji
" instrumentalizm komunikacji:
-z
ródło informacji generuje przekaz,
który przy pomocy nadajnika jest
przekształcany w sygnał
-ten z kolei emitowany jest przez kanał
przekazu, by następnie po odebraniu przy
pomocy odbiornika trafić do adresata
informacji
" odbiorca jest pasywnym adresatem
Innowacyjność podejścia:
" SZUM czyli zakłócenia, na jakie może
natrafić nadawana informacja
" KOD, czyli sposób przekazywania informacji
" Przepustowość i pojemność kanału
Rekonstrukcja modelu transmisji sygnału
Shannon i Weaver
Q% Q%
Q% Q% adresat
y
ródło  nadajnik nadany Q%kanałQ% odebrany odbiornik
Informacji sygnał Q% Q% sygnał przekaz
Q% Q%
z
ródło
zakłóceń
Model topologiczny
" Przepływ informacji jest nierównomierny i
niecałkowity
" Przepływ informacji regulują bariery
(bramy) kontrolowane przez jednostki
pełniące role odz
wiernych
" Pełnią funkcje stymulacyjne- zbierają
określone informacje i przekazują je
pozostałym członkom
Rekonstrukcja modelu topologicznego
Lewin
konserwacja jednostki
informacji jednostki
Selekcjoner 1 selekcjoner 2
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%%
wiadomości jednostka jednostki
kluczowa
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% %%%%%%%%%% jednostki
jednostki
Model dwustronnego przepływu
informacji i opinii
" Treści rozpowszechniane przez środki
masowego przekazu nie zawsze docierają
bezpośrednio do publiczności, ale także
za pośrednictwem  przywódców opinii
" Liderzy opinii- osoby prezentujące
określone wzorce zaspokajania potrzeb
Rekonstrukcja modelu dwustopniowego przepływu informacji
Katz i Lazarsfeld
odbiorca
odbiorca
odbiorca
nadawca przekaz kanał przywódca odbiorca
opinii odbiorca
odbiorca
odbiorca
Model socjologiczny
" Rola grup pierwotnych i środowiska
społecznego w utrzymywaniu systemu
wartości i w przekazywaniu oraz
akceptacji nowych informacji i opinii
" Grupy i kręgi społeczne są filarami dla
społecznego wpływu mediów
Rekonstrukcja modelu socjologicznego
Riley i Riley
grupa %%%%% przekazy %%%% grupa
pierwotna %%%%% przekazy %%%%% pierwotna
szersza struktura �!%%%% przekazy %%%%% szersza struktura
społeczna �!%%%%% przekazy %%%%% społeczna