Soczewka skupiajÄ…ca













Soczewka skupiajÄ…ca

    Program ilustruje powstawanie obrazu w
soczewce skupiajÄ…cej. Przedstawiona na rysunku soczewka ma ogniskowÄ…
  f = 1m. Pozioma biaÅ‚a linia to główna oÅ› optyczna
soczewki, na której zaznaczone sÄ… ogniska  F. Przedmiotem jest
czerwona strzaÅ‚ka znajdujÄ…ca siÄ™ w odlegÅ‚oÅ›ci x od soczewki. Możemy
jÄ… przesuwać przeciÄ…gajÄ…c za pomocÄ… myszki lub klikajÄ…c w  miejscu,
w którym chcemy by siÄ™ znalazÅ‚a. Szare linie reprezentujÄ… przykÅ‚adowe
promienie światła wychodzące z końca strzałki-przedmiotu, biegnące w kierunku
soczewki. Na żółto wyróżnione są te spośród nich, których bieg łatwo jest
wyznaczyć i dlatego używane sÄ… do znajdowania poÅ‚ożenia i wielkoÅ›ci obrazu.
Promień biegnący równolegle do głównej osi optycznej soczewki po przejściu przez
soczewkę przecina główną oś optyczną w ognisku F. Promień przecinający
główną oś optyczną w ognisku po przejściu przez soczewkę biegnie równolegle do
jej osi głównej. Promień przechodzący przez środek soczewki nie zmienia swego
kierunku.  JeÅ›li odlegÅ‚ość x przedmiotu od soczewki jest
większa od wartości ogniskowej soczewki, promienie po przejściu przez soczewkę
przecinajÄ… siÄ™. W miejscu ich przeciÄ™cia powstaje obraz (zielona strzaÅ‚ka
na rysunku). Jest to obraz rzeczywisty i odwrócony.   Gdy
przedmiot umieÅ›cimy w ognisku (x = f), promienie po przejÅ›ciu
przez soczewkę są do siebie równoległe (możemy powiedzieć, że przecinają się
w nieskoÅ„czonoÅ›ci). Obraz powstaje w nieskoÅ„czonoÅ›ci.  W
przypadku umieszczenia przedmiotu pomiędzy ogniskiem a soczewką
(0 < x < f) przecinajÄ… siÄ™ przedÅ‚użenia
załamanych w soczewce promieni (promienie po przejściu przez soczewkę zachowują
siÄ™ tak, jakby wychodziÅ‚y z punktu przeciÄ™cia siÄ™ ich przedÅ‚użeÅ„)
wyznaczając położenie obrazu (reprezentowanego przez szarą strzałkę). Obraz i
przedmiot znajdujÄ… siÄ™ po tej samej stronie soczewki. Jest to obraz
pozorny.   JeÅ›li przez y oznaczymy odlegÅ‚ość obrazu od
soczewki to wartości x, y oraz f spełniają równanie
soczewki:
   Ujemna wartość y oznacza, że
obraz powstał po tej stronie soczewki, po której znajduje się przedmiot i jest
obrazem pozornym. Wartość dodatnia y oznacza powstanie obrazu
rzeczywistego.

Przedmiot (czerwoną strzałkę) ustawiamy w wybranym miejscu klikając
lub przeciągając za pomocą myszki.Zielona strzałka reprezentuje obraz
rzeczywisty, szara - obraz pozorny.



Program pochodzi ze zbioru Interactive Physics and Math with
JavaAutorzy: © Sergey
Kiselev and Tanya
Yanovsky-Kiselev© Polskie tÅ‚umaczenie i opis: Marek Godlewski,
15.12.2001r.    Wydawnictwo ZamKor,
Kraków