Niemiecki neoliberalizm jako
teoretyczny fundament społecznej
gospodarki rynkowej
gospodarki rynkowej
Narodziny i krótka charakterystyka ordoliberalizmu
" Ordoliberalizm jest niemiecką odmianą liberalizmu powstałą
na początku XX wieku
" A
ączył niemiecki interwencjonizm oraz modę na teorie
liberalne
" Szkoła fryburska (Boehm, Eucken, Ruestow, Roepke)
stworzyli podstawy niemieckiego liberalizmu  podkreślenie
stworzyli podstawy niemieckiego liberalizmu  podkreślenie
zasady porządku w gospodarce
" Kontynuacja prac nad przejściem od gospodarki centralnie
sterowanej do gospodarki rynkowej w czasach III Rzeszy
" Rola Waltera Euckena w tworzeniu koncepcji ordoliberalizmu
" Rola Alfreda Muellera-Armacka w powstaniu koncepcji SGR
" Aspekty etyczno-moralne ordoliberalizmu
Narodziny i krótka charakterystyka ordoliberalizmu c.d.
" Rola  syndromu pokonanych w rozwoju i implementacji SGR
" Najważniejsze załażenia ordoliberalizmu:
 Odrzucenie centralnego sterowania
 Uznanie rynku za najważniejszy element systemu gospodarczego
 Walka z monopolami i oligopolami
 Prawne wyznaczenie zakresu i ingerencji państwa i konkurencji
 Zabezpieczenie prywatnej własności
 Wolność jednostki oraz etyczny wymiar ekonomii
Brak przestrzegania powyższych zasad prowadzi do
kolektywizmu, opanowania gospodarki przez monopole oraz
powstania społeczeństwa masowego, w którym produkcja
przeznaczona jest dla nieznanego, masowego odbiorcy!
" Idea  ORDO
Jakie cechy posiada klasyczny liberalizm?
" Niczym nieskrępowana wolna konkurencja
" Homo oeconomicus  jednostka walcząca w sposób
zdeterminowany o rynkową pozycję
" Chaotyczna wolna konkurencja, walka wszystkich ze
wszystkimi, bez żadnych ustalonych reguł gry
Ordoliberalizm a inne koncepcje liberalne
" Ordoliberalizm jest odmianą neoliberalizmu
" Od liberalizmu klasycznego różni się tym, że:
 wyrósł na gruncie niemieckiego historycyzmu,
 nie lansuje liberalizmu za wszelką cenę
 Zrywa z zasadą niczym nieskrępowanej wolności gospodarczej z XIX
wieku
 Głosi konieczność stworzenia uporządkowanego liberalizmu opartego
 Głosi konieczność stworzenia uporządkowanego liberalizmu opartego
na zasadach etyki chrześcijańskiej
 Odrzuca koncepcję  niewidzialnej ręki rynku , proponując w zamian
system prawny porządkujący konkurencję
 Odwołuje się do zasad etyki i moralności chrześcijańskiej
 Państwo nie jest jedynie  stróżem nocnym , lecz instytucją
porządkującą konkurencję i czuwającą nad przestrzeganiem systemu
prawnego.
Pozostałe cechy ordoliberalizmu
" Osiągnięcie dobrobytu materialnego
" Osiągnięcie dobrobytu materialnego, ordoliberałowie poszerzają o wymiar
duchowy, pozamaterialny, wynikający z uznania, szacunku w
społeczeństwie, z przynależności do danej grupy społecznej.
" Klasyczna ekonomia uznawała, że natura sama kształtuje optymalny
porządek.
" Ordoliberalizm natomiast podważa te prawo uważając, że nie istnieją żadne
prawidłowości rozwoju społecznego. To ludzie dzięki wolnej woli
prawidłowości rozwoju społecznego. To ludzie dzięki wolnej woli
dokonują wyboru najbardziej odpowiadającego im porządku i go
kreują.
" Odrzucenie poglądu, że społeczeństwo jest sumą jednostek oraz izolowanie
procesu gospodarczego od pozostałych zjawisk społecznych
" Krytyka nadmiernego zmatematyzowania ekonomii, co prowadzi do jej
dehumanizacji.
" Ekonomia jako nauka moralna. Człowiek najważniejszy podmiot
gospodarczy!
Pytania do dyskusji
1. W jaki sposób można pogodzić postulaty
ordoliberalizmu ze współczesną praktyką
gospodarczą?
2. Czy porządek gospodarczy jest kształtowany
spontanicznie, czy przez państwo?
spontanicznie, czy przez państwo?
3. Czy zasady moralności i etyki chrześcijańskiej są do
pogodzenia z celami ekonomicznymi?
4. Czy człowiek ma wolną wolę i wolność wyboru?
Ordoliberalizm a teoria keynesowska
" Krytyka keynesizmu po II wojnie światowej.
" Współcześnie istnieje duża zbieżność pomiędzy niemiecką praktyką
gospodarczą a keynesizmem.
" Różnica pomiędzy ordoliberalizmem a keynesizmem dotyczy
zakresu ekonomicznej roli państwa.
" Keynes akceptował różne formy interwencjonizmu państwowego,
włącznie z uspołecznieniem gospodarki.
włącznie z uspołecznieniem gospodarki.
" Dla Keynesa współistnienie rynku i interwencjonizmu uważane było
za stan normalny, dla ordoliberałów natomiast za stan przejściowy
" Keynes akceptował istnienie monopoli
" Odrzucenie przez ordoliberałów keynesowskiej zasady, że
 oszczędzanie jest grzechem, a rozrzutność cnotą
" Keynes dopuszczał wysoką inflację.
Pytania do dyskusji
1. Czy w Niemczech mamy jeszcze społeczną
gospodarkę rynkową?
2. Czy w Polsce mamy społeczną gospodarkę
rynkową?
3. W kierunku jakiego modelu gospodarczego
3. W kierunku jakiego modelu gospodarczego
zmierzają państwa Unii Europejskiej?