OZNACZANIE NAOH I NA2CO3 METOD
WARDERA
Metodą Wardera oznacza się obok siebie wodorotlenek i węglan sodowy. Metoda może
służyć do oznaczania czystości roztworu NaOH (zawartości zanieczyszczeń występujących w
postaci węglanów).
Badany roztwór miareczkuje się kwasem wobec fenoloftaleiny, do momentu odbarwienia.
Odmiareczkowuje się przy tym całą ilość wodorotlenku i połowę węglanu (węglan przechodzi
w wodorowęglan). Dla wartości pH ok. 8,3 cały węglan przechodzi w wodorowęglan sodu.
NaOH + HCl �! NaCl + H2O
Na2CO3 + HCl �! NaHCO3 + NaCl
Następnie do badanego roztworu dodaje się oranż metylowy i miareczkuje kwasem solnym
do pierwszej zmiany barwy wskaz
nika. W drugim etapie zachodzi reakcja:
NaHCO3 + HCl �! NaCl + CO2 + H2O
Jeśli w pierwszym miareczkowaniu zużywa się a ml kwasu, a w drugim b ml, to zawartość
węglanu sodu odpowiada 2b ml, a zawartość wodorotlenku sodu (a-b) ml kwasu.
Wykonanie badania
Otrzymany w kolbie miarowej (poj. 250ml) roztwór uzupełnić wodą destylowaną do kreski i
dokładnie wymieszać. Następnie pobrać pipetą jednomiarową 25ml roztworu do kolbki
stożkowej o pojemności 250ml. Roztwór rozcieńczyć do 100 ml i oziębić w wodzie z lodem,
dodać 3-4 krople 0,5%-owego alkoholowego roztworu fenoloftaleiny i spokojnie mieszając
miareczkować 0,1M roztworem kwasu solnego do odbarwienia (a ml). Dodać 1-2 krople
0,1%-owego roztworu oranżu metylowego i miareczkować dalej 0,1 M kwasem solnym do
pierwszej zmiany zabarwienia wskaz
nika (z żółtego na pomarańczowe) (b ml).
Obliczenia
Oznaczoną zawartość NaOH (w gramach) obliczyć z wzoru:
X = (a  b)c(HCl) " 0,040
Oznaczoną zawartość Na2CO3 (w gramach) obliczyć z wzoru:
X1 = 2bc(HCl) " 0,053
a  objętość (ml) kwasu solnego zużytego na zmiareczkowanie wobec fenoloftaleiny,
b  objętość (ml) kwasu solnego zużytego na zmiareczkowanie wobec oranżu metylowego,
c(HCl)  stężenie kwasu solnego,
0,0400  milirównoważnik NaOH (g/mmol)
0,0530  milirównoważnik Na2CO3 (g/mmol)
Literatura
1. J.Minczewski, Z.Marczenko, Chemia Analityczna Tom I i II, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1998.
2. T.Lipiec, Z.Szmal, Chemia Analityczna z Elementami Analizy Instrumentalnej,
Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1976.
1