Wykład 4
Ustawa i Rozporządzenia
Ustawa
USTAWA z dnia 17 maja 1989 r.
Prawo geodezyjne i kartograficzne
Ustawa reguluje sprawy dotyczące:
1) geodezji i kartografii;
2) krajowego systemu informacji o terenie;
3) ewidencji gruntów i budynków;
4) inwentaryzacji i ewidencji sieci uzbrojenia terenu;
5) rozgraniczania nieruchomości;
6) państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
7) uprawnień do wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych;
8) numeracji porządkowej nieruchomości w miejscowościach.
Kilka definicji
Prace geodezyjne  projektowanie i wykonywanie
pomiarów geodezyjnych, wykonywanie zdjęć
lotniczych, dokonywanie obliczeń, sporządzanie i
przetwarzanie dokumentacji geodezyjnej, a także
zakładanie i aktualizację baz danych, pomiary i
opracowania fotogrametryczne, grawimetryczne,
magnetyczne i astronomiczne związane z realizacją
zadań w dziedzinie geodezji i kartografii oraz
krajowego systemu informacji o terenie.
Prace kartograficzne  opracowywanie,
merytoryczne i techniczne redagowanie map i
opracowań pochodnych oraz ich reprodukowanie.
Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny  to
zbiór map oraz materiałów fotogrametrycznych,
teledetekcyjnych, rejestrów, wykazów,
informatycznych baz danych, katalogów danych
geodezyjnych i innych opracowań powstałych w
wyniku wykonania prac geodezyjnych i
kartograficznych.
Mapa topograficzna  opracowanie kartograficzne o
treści przedstawiającej elementy środowiska
geograficznego powierzchni Ziemi i ich przestrzenne
związki.
Mapa zasadnicza  wielkoskalowe opracowanie
kartograficzne, zawierające aktualne informacje o
przestrzennym rozmieszczeniu obiektów
ogólnogeograficznych oraz elementach ewidencji
gruntów i budynków, a także sieci uzbrojenia
terenu: nadziemnych, naziemnych i podziemnych.
Ewidencja gruntów i budynków (kataster
nieruchomości)  jednolity dla kraju,
systematycznie aktualizowany zbiór informacji o
gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach
oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych
władających tymi gruntami, budynkami i
lokalami.
Dla obszaru całego kraju zakłada się i prowadzi w systemie
Dla terenów miast oraz zwartych zabudowanych
teleinformatycznym bazy danych, obejmujące zbiory danych przestrzennych
infrastruktury informacji przestrzennej, dotyczące:
i przeznaczonych pod zabudowę obszarów
1) państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych,
grawimetrycznych i magnetycznych;
wiejskich zakłada się i prowadzi w systemie
2) ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości);
teleinformatycznym bazy danych obiektów
3) geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu;
4) państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów
topograficznych o szczegółowości zapewniającej
terytorialnych kraju;
5) państwowego rejestru nazw geograficznych;
tworzenie standardowych opracowań
6) ewidencji miejscowości, ulic i adresów;
kartograficznych w skalach 1:500 1:5000,
7) rejestru cen i wartości nieruchomości;
8) obiektów topograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie
zharmonizowane z bazami danych&
standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:10 000 1:100 000,
w tym kartograficznych opracowań numerycznego modelu rzez
by terenu;
9) obiektów ogólnogeograficznych o szczegółowości zapewniającej tworzenie
standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:250 000 i mniej-
szych, w tym kartograficznych opracowań numerycznego modelu rzez
by te-
Podstawa krajowego systemu
renu;
10) szczegółowych osnów geodezyjnych;
informacji o terenie.i numerycznego
11) zobrazowań lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy
modelu terenu.
Harmonizacja zbiorów danych  działania o
charakterze prawnym, technicznym i
organizacyjnym, mające na celu doprowadzenie
do wzajemnej spójności tych zbiorów oraz ich
przystosowanie do wspólnego i łącznego
wykorzystywania.
Przykład harmonizacji
1: 500
1: 1000
BDOT500
1: 2000
M. topograficzne
1: 5000
1: 10 000
BDOT10k
1: 25 000
1: 50 000
M. ogólnogeograficzne
1: 100 000
1: 250 000
1: 500 000
BDOO
1: 1 000 000
Służba
Służbę Geodezyjną i Kartograficzną stanowią:
1) organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego:
a) Główny Geodeta Kraju,
b) wojewoda wykonujący zadania przy pomocy
wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i
kartograficznego jako kierownika inspekcji geodezyjnej i
kartograficznej, wchodzącej w skład zespolonej administracji
rządowej w województwie;
2) organy administracji geodezyjnej i kartograficznej:
a) marszałek województwa wykonujący zadania przy pomocy
geodety województwa wchodzącego w skład urzędu
marszałkowskiego,
b) starosta wykonujący zadania przy pomocy geodety
powiatowego wchodzącego w skład starostwa powiatowego.
Główny Geodeta Kraju
dr. inż. Kazimierz Bujakowski
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława
Staszica w Krakowie
Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii
Środowiska
Katedra Geomatyki
Zgłaszanie prac
Wykonawca prac geodezyjnych i kartograficznych jest
obowiązany zgłosić do organów, o których mowa w art.
40 ust. 3, prace przed przystąpieniem do ich wykonania, a
po wykonaniu prac przekazać powstałe materiały lub
informacje o tych materiałach do państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego.
Czyli do:
1) Głównego Geodety Kraju  w zakresie zasobu
centralnego;
2) marszałków województw  w zakresie zasobów
wojewódzkich;
3) starostów  w zakresie zasobów powiatowych.
Mamy prawo do&
Osoby wykonujące prace geodezyjne i kartograficzne
mają prawo:
1) wstępu na grunt i do obiektów budowlanych oraz
dokonywania niezbędnych czynności związanych z
wykonywanymi pracami;
2) dokonywania przecinek drzew i krzewów, niezbędnych
do wykonania prac geodezyjnych;
3) nieodpłatnego umieszczania na gruntach i obiektach
budowlanych znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i
magnetycznych oraz urządzeń zabezpieczających te znaki;
4) umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych
budowli triangulacyjnych.
Ochrona znaków geodezyjnych
Znaki geodezyjne, urządzenia zabezpieczające te
znaki oraz budowle triangulacyjne podlegają
ochronie.
Repery
Repery istniejące i nowe
W tym:
W tym:
Stan Istniejące Zniszczone Nowe Suma
nie
nadające się Suma
nadające się
do pomiaru
do pomiaru
Liczba 113 41 28 182
118 23 141
Odsetek
62,1 22,5 15,4 100
83,7% 16,3 % 100%
[%]
Ewidencja gruntów i budynków
Ewidencja gruntów i budynków obejmuje
informacje dotyczące:
1) gruntów  ich położenia, granic, powierzchni,
rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas
gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub
zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla
nieruchomości, w skład której wchodzą grunty;
2) budynków  ich położenia, przeznaczenia, funkcji
użytkowych i ogólnych danych technicznych;
3) lokali  ich położenia, funkcji użytkowych oraz
powierzchni użytkowej.
Sieć uzbrojenia terenu
1. Sieć uzbrojenia terenu podlega inwentaryzacji i
ewidencji.
2. Inwestorzy są obowiązani:
1) uzgadniać usytuowanie projektowanych sieci
uzbrojenia terenu z właściwymi starostami;
2) zapewnić wyznaczenie, przez jednostki uprawnione do
wykonywania prac geodezyjnych, usytuowania obiektów
budowlanych wymagających pozwolenia na budowę, a po
zakończeniu ich budowy  dokonanie geodezyjnych
pomiarów powykonawczych i sporządzenie związanej z
tym dokumentacji.
3. Geodezyjne pomiary powykonawcze sieci podziemnego
uzbrojenia terenu, układanej w wykopach otwartych,
należy wykonać przed ich zakryciem.
Zasób
1. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny
służy gospodarce narodowej, obronności państwa,
nauce, kulturze, ochronie przyrody i potrzebom
obywateli.
2. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny,
składający się z zasobu centralnego, zasobów
wojewódzkich i zasobów powiatowych, stanowi
własność Skarbu Państwa i jest gromadzony w
ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i karto-
graficznej.
Skarb Państwa
Skarb państwa, pojęcie wywodzące się historycznie z oddzielenia w
starożytnym Rzymie majątku panującego władcy od majątku
publicznego. Współcześnie w krajach rozwiniętych instytucja skarbu
państwa jest efektem rozwinięcia i ugruntowania się teorii
osobowości prawnej państwa, co doprowadziło do personifikacji z
punktu widzenia prawa tej instytucji.
Obecnie skarb państwa jest w Polsce instytucją prawną
występującą w stosunkach cywilnoprawnych jako podmiot praw i
obowiązków dotyczących tej części mienia państwowego, która nie
pozostaje pod zarządem innych państwowych osób prawnych.
Skarb Państwa jest w porządku prawnym jedyną osobą prawną,
która z definicji nie posiada organów.
Uprawnienia
Do wykonywania samodzielnych funkcji w
dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne
posiadanie uprawnień zawodowych.
Prawo do wykonywania samodzielnych funkcji w
dziedzinie geodezji i kartografii nabywa się z
dniem wpisu do centralnego rejestru osób
posiadających uprawnienia zawodowe
1) kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi,
podlegającymi zgłoszeniu do państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego, oraz sprawowanie nad nimi
bezpośredniego nadzoru;
2) wykonywanie czynności rzeczoznawcy z zakresu prac
geodezyjnych i kartograficznych, podlegających zgłoszeniu do
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
3) pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i
kartografii;
4) wykonywanie czynności technicznych i administracyjnych
związanych z rozgraniczaniem nieruchomości;
5) wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych
niezbędnych do dokonywania wpisów w księgach wieczystych
oraz prac, w wyniku których mogłoby nastąpić zagrożenie dla
zdrowia lub życia ludzkiego.
Uprawnienia
Uprawnienia zawodowe nadaje się w następujących
zakresach:
1. geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe,
realizacyjne i inwentaryzacyjne;
2. rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów)
oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych;
3. geodezyjne pomiary podstawowe;
4. geodezyjna obsługa inwestycji;
5. geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych;
6. redakcja map;
7. fotogrametria i teledetekcja.
Uprawnienia z zakresu 1, 2, 4, 5 &
" posiadają pełną zdolność do czynności prawnych;
" nie były karane za przestępstwo&
" posiadają wyższe lub średnie wykształcenie
geodezyjne;
" posiadają rok praktyki zawodowej w przypadku
ukończenia studiów wyższych drugiego stopnia lub
jednolitych studiów magisterskich, 2 lata praktyki
zawodowej w przypadku ukończenia studiów wyższych
pierwszego stopnia albo 6 lat praktyki zawodowej w
przypadku posiadania średniego wykształcenia
geodezyjnego;
" wykażą się znajomością przepisów w dziedzinie
geodezji i kartografii.
Ewidencja miejscowości, ulic i adresów
Do zadań gminy należy:
1) ustalanie numerów porządkowych oraz
zakładanie i prowadzenie ewidencji
miejscowości, ulic i adresów;
2) umieszczanie i utrzymywanie w należytym
stanie tabliczek z nazwami ulic i placów w
miastach oraz innych miejscowościach na
obszarze gminy.
Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału
Terytorialnego Kraju (TERYT)
Systemy rejestru TERYT:
" System identyfikatorów i nazw jednostek
podziału terytorialnego TERC
" System identyfikatorów i nazw miejscowości
SIMC
" System rejonów statystycznych i obwodów
spisowych BREC
" System identyfikacji adresowej ulic,
nieruchomości, budynków i mieszkań NOBC
" Centralny katalog ulic ULIC
Przykład wykorzystania bazy TERYT
Dąbrowszczacy stali się częścią
Dąbrowszczacy
propagandowego mitu w okresie PRL,
głoszącego, iż komuniści w różnych krajach
świata walczyli o wyzwolenie  narodowe i
społeczne , przy pełnym przemilczeniu ich
dążeń do rozszerzenia systemu stalinowskiego i
zasięgu totalitarnego ZSRS na inne kraje Europy.
Batalion Dąbrowskiego - Godni synowie
polskiego miasta oraz Polska
Socjalistyczna Republika Radziecka.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej
Świerczewski został na własną prośbę
skierowany na Front Zachodni i walczył
(wraz z armią Michaiła Tuchaczewskiego),
jako dowódca 5 batalionu w 510 pułku
strzelców (57 Dywizja Strzelców), przeciw
oddziałom Wojska Polskiego.
Karol Świerczewski
Rozporządzenia
Rozporządzenie z dnia 14 lutego 2012 r. w
sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych
i magnetycznych.
Rozporządzenie z dnia 15 paz
dziernika 2012 r. w
sprawie państwowego systemu odniesień
przestrzennych.
Rozporządzenie z dnia 5 września 2013 r. w
sprawie organizacji i trybu prowadzenia
państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego.
Rozporządzenie z dnia 12 lutego 2013 r. w
sprawie bazy danych geodezyjnej ewidencji sieci
uzbrojenia terenu, bazy danych obiektów
topograficznych oraz mapy zasadniczej.
Rozporządzenie z dnia 17 listopada 2011 r. w
sprawie bazy danych obiektów topograficznych
oraz bazy danych obiektów
ogólnogeograficznych, a także standardowych
opracowań kartograficznych. (BDOT10k, BDOO)
Rozporządzenie z dnia 9 listopada 2011 r. w
sprawie standardów technicznych wykonywania
geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i
wysokościowych oraz opracowywania i
przekazywania wyników tych pomiarów do
państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego.
Rozporządzenie określa standardy techniczne:
1) wykonywania geodezyjnych pomiarów
sytuacyjnych i wysokościowych,
2) opracowywania i przekazywania wyników
geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i
wysokościowych do państwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego.
Definicje
Geodezyjny pomiar terenowy  geodezyjny
pomiar sytuacyjny lub wysokościowy wykonywany
bezpośrednio w terenie.
Geodezyjny pomiar fotogrametryczny 
geodezyjny pomiar sytuacyjny lub wysokościowy
wykonywany na modelu terenu utworzonym z
przetworzonych zdjęć lotniczych lub satelitarnych.
Geodezyjny pomiar kartometryczny  geodezyjny
pomiar sytuacyjny wykonywany na mapie
analogowej lub jej skalibrowanym zobrazowaniu
cyfrowym oraz na ortofotomapie.
Definicje
Geodezyjny pomiar sytuacyjny  identyfikacja i określenie
położenia geometrycznych środków obiektów punktowych,
punktów załamań osi obiektów liniowych oraz punktów
załamań obrysów obiektów powierzchniowych, w sposób
umożliwiający wyznaczenie współrzędnych tych punktów w
obowiązującym układzie współrzędnych płaskich
prostokątnych oraz ustalenie kształtu i rodzaju obiektów.
Geodezyjny pomiar wysokościowy&
Dane obserwacyjne  wyniki pomiarów: kierunków, kątów,
długości, różnic wysokości oraz przestrzennych wektorów
wyznaczanych technikami, wolne od błędów grubych lub
omyłek oraz błędów systematycznych.
Przy wykonywaniu geodezyjnych pomiarów
sytuacyjnych wyniki pomiarów długości oraz
współrzędne prostokątne płaskie wyraża się w
metrach z precyzją do 0,01 m.
Wyniki pomiaru kierunków i kątów związane z
geodezyjnymi pomiarami sytuacyjnymi i
wysokościowymi wyraża się w gradach, z
precyzją do 0,0001g.
Geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe
wykonuje się w oparciu o punkty poziomej i
wysokościowej osnowy geodezyjnej.
Zasób, wywiad terenowy, GNSS
Przy wykonywaniu geodezyjnych pomiarów
sytuacyjnych i wysokościowych wykorzystuje się
materiały PZGiK&
Geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe
poprzedza się wywiadem terenowym&
Geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe
mogą być wykonywane metodą precyzyjnego
pozycjonowania, przy pomocy globalnego
systemu nawigacji satelitarnej, zwanego dalej
 GNSS &
Osnowy pomiarowe
Średni błąd położenia punktów pomiarowej osnowy sytuacyjnej nie
może być większy niż 0,10 m względem najbliższych punktów poziomej
osnowy geodezyjnej.
Średni błąd położenia punktów pomiarowej osnowy wysokościowej
nie może być większy niż 0,05 m względem najbliższych punktów
wysokościowej osnowy geodezyjnej.
Pomiarową osnowę sytuacyjną wyznacza się w nawiązaniu do
poziomej osnowy geodezyjnej w postaci:
1) sieci kątowo-liniowych;
2) sieci punktów wyznaczonych metodą precyzyjnego pozycjonowania
przy pomocy GNSS;
3) wybranych i wzajemnie powiązanych ze sobą punktów terenu, w
sposób zapewniający widoczność z każdego z tych punktów na co
najmniej dwa punkty sąsiednie, których położenie określono
metodami pomiarów fotogrametrycznych;
4) sieci modularnych.
Osnowy CD.
Przy zakładaniu pomiarowych osnów sytuacyjnych należy zapewnić:
1) wielopunktowe nawiązanie do punktów poziomej osnowy
geodezyjnej;
2) co najmniej dwukrotny pomiar każdego mierzonego elementu;
3) wykonanie obserwacji nadliczbowych;
4) wykonanie pomiarów:
a) liniowych ze średnim błędem pomiaru odległości
md <= 0,01 m + 0,01 m/km,
b) kątowych ze średnim błędem pomiaru kąta mk <= 0,0030g&
Dane obserwacyjne dotyczące osnowy pomiarowej wyrównuje się
metodą najmniejszych kwadratów w układzie sieci jednorzędowej.
2. Miarą dokładności założonej osnowy pomiarowej są błędy średnie
położenia wyznaczanych punktów, przy założeniu bezbłędności
punktów nawiązania.
Niwelacja geometryczna
Pomiar metodą niwelacji geometrycznej wykonuje się na
każdym stanowisku dwukrotnie ze zmianą wysokości osi
celowej według schematu: wstecz, w przód  zmiana
wysokości  w przód, wstecz. Różnica między wynikami tych
pomiarów nie może przekroczyć 0,004 m.
Różnica między sumą przewyższeń w kierunku głównym a
sumą przewyższeń w kierunku powrotnym jest wyrażana w
metrach i nie może być większa niż wartość określona według
wzoru: w którym L oznacza długość ciągu osnowy
pomiarowej w km.
Błąd średni pomiaru różnic wysokości metodą niwelacji
geometrycznej ze środka nie może być większy niż 20 mm/km.
Szczegóły sytuacyjne
Przedmiotem geodezyjnego pomiaru sytuacyjnego lub
wysokościowego są szczegóły terenowe, będące
obiektami przestrzennymi objętymi bazami danych&
I grupa: znaki i punkty graniczne; znaki geodezyjne;
obiekty i elementy budowlane i uzbrojenia terenu&
II grupa: budowle i urządzenia ziemne& , zakryte
elementy uzbrojenia terenu, elementy uzbrojenia
terenu&
III grupa: kontury użytków gruntowych, cieki wodne,
oddziały leśne&
Dokładności dla grup szczegółów
sytuacyjnych
W stosunku do najbliżej położonych punktów
osnowy geodezyjnej i osnowy pomiarowej:
" I grupa: 10 cm
" II grupa: 30 cm
" III grupa: 50 cm
Jeżeli zakładamy lub aktualizujemy BDOT10k.
" I grupa: 1,5 m
" II grupa: 3 m
" III grupa: 5 m
Resztę proszę doczytać we własnym zakresie