Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
K o n s p e k t z a j ę ć l a b o r a t o r y j n y c h
Symbol studiów: SDPP / NDP
Nazwa przedmiotu: Systemy Informacji Przestrzennej
Numer tematu zajęć: 05
Temat zajęć:
Budowa i edycja elementów geobazy
Czas trwania zajęć: 2x45 min.
Cel zajęć:
Zapoznanie z podstawowymi pojęciami, metodami oraz technikami budowy
i edycji geobaz w Systemach Informacji Przestrzennej.
Metody: elementy wykładu, ćwiczenia praktyczne (laboratorium)
Środki dydaktyczne: stanowisko komputerowe, oprogramowanie ArcGIS Desktop 9.3,
ArcCatalog, ArcMap, baza danych informacji przestrzennej.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 1
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Szczegółowy plan zajęć:
1. Sprawdzenie obecności, podanie tematu zajęć.
2. Sprawdzenie wiadomości z tematu  Budowa i edycja geobazy  .
3. Omówienie wyników z pkt 2.
4. Przypomnienie wiadomości z tematu  Praca z etykietami i opisami obiektów .
5. Omówienie podstawowych pojęć związanych z geobazami w SIP.
6. Ćwiczenia sprawdzające.
I. Wstęp
1. Omówienie podstawowych pojęć
Wprowadzenie do systemu odniesienia przestrzennego
Dane znajdujące się w Systemach Informacji Przestrzennej zawierają informacje
opisujące poło\
enie obiektów na powierzchni Ziemi. Do podstawowych metod zaliczamy:
- metody bezpośrednie  poprzez podanie współrzędnych w postaci wielkości kątowych
(53000 07  ; 21030 10  ) lub współrzędnych płaskich (X0=5806000, Y0=556677,98)
wyznaczających ich poło\
enie w określonym systemie odniesienia,
- metody pośrednie (nominalne)  poprzez podanie nazwy geograficznej, nazwy własnej,
kodu pocztowego, kierunku i odległości.
Metody nominalne nadają się jedynie do wyznaczania poło\
enia obiektów
antropogenicznych takich jak ulice, budynki, działki. Pośrednie metody lokalizacji nie określają
precyzyjnie obiektów naturalnych, jak pasma górskie, akweny wodne, itp.1 Dodatkowym,
wa\
nym elementem, są nazwy własne odnoszące się często do wielu obiektów, np. miasto
Warszawa, miejscowość Warszawa.
Na terenie ka\
dego Państwa definiuje się systemy odniesienia przestrzennego stanowiące
punkt odniesienia do wykonywania wszelkiego rodzaju prac geodezyjno-kartograficznych oraz
implementacji danych przestrzennych do środowisk informatycznych. Zaliczamy do nich:
- układ odniesienia (ang. reference frame, datum),
- układ współrzędnych (ang. coordinate system),
- odwzorowanie kartograficzne (ang. carography projection).
1
Opracowano na podstawie E. Bielecka, Systemy Informacji Geograficznej. Teoria i zastosowania, Wyd.
PJWSTK, Warszawa 2006, s. 77 [1], E. Bielecka, K. Maj, Systemy Informacji Przestrzennej. Podstawy
teoretyczne, Wyd. WAT, Warszawa 2006, s. 103 [2].
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 2
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
W celu przedstawienia wyników pomiarów wykonanych na powierzchni Ziemi nale\
y
przyjąć pewną powierzchnię odniesienia na którą rzutuje się, za pomocą tzw. metod
odwzorowania kartograficznego, punkty powierzchni Ziemi. Bryła Ziemi swym kształtem
przypomina elipsoidę obrotową i dlatego te\
, powierzchnia tej figury jest przyjmowana jako
matematyczna powierzchnia odniesienia. Najczęściej stosuje się ją do rzutowania pomiarów
przeprowadzonych dla tzw. obszarów globalnych o powierzchni ponad 15 000 km2. W Polsce
najczęściej korzysta się z elipsoid odniesienia przedstawionych w tabeli 1.
Tabela 1. Parametry elipsoid odniesienia wykorzystywanych w Polsce2
Elipsoida odniesienia Rok określenia Wymiar półosi a [m] Wymiar półosi b [m]
Krasowskiego 1940 6 378 245 6 356 863
GRS - 80 1980 6 378 137 6 356 752
WGS - 84 1984 6 378 137 6 356 752
Układ odniesienia mo\
e mieć równie\
charakter krajowy lub regionalny. Dla
powy\
szych pomiarów matematyczną powierzchnią odniesienia mo\
e być kula - obszary
o powierzchni od 50 km do 15 000 km2 (reprezentacja gminy, miasta, powiatu), płaszczyzna
- obszary o powierzchni do 80 km2 (reprezentacja gminy, miasta).
Na ka\
dej powierzchni odniesienia definiuje się układy współrzędnych geograficznych 
geodezyjnych (B, L, H) lub kartezjańskich centrycznych (X, Y, Z). Na współrzędne
geograficzno  geodezyjne składają się szerokość geograficzna B, długość geograficzna L
i wysokość punktu H. Szerokość geograficzna definiowana jest jako kąt zawarty pomiędzy
prostą normalną do elipsoidy, przechodząca przez pionowy rzut punktu na elipsoidę,
a płaszczyzną równika elipsoidy. Długość geograficzna to kąt dwuścienny pomiędzy
płaszczyzną południka na której znajduje się punkt a płaszczyzną południka zerowego.
Wysokość H punktu określa jego odległość od elipsoidy wzdłu\
normalnej. Współrzędne B i H
odnoszone są do elipsoidy, zaś wysokość H punktów do średniego poziomu morza (geoidy).
W odró\
nieniu o układu geograficzno - geodezyjnego układ kartezjański nazywany jest
układem geocentrycznym co oznacza, \
e początek znajduje się dokładnie w środku masy
Ziemi3.
Mówiąc o odwzorowaniu kartograficznym mamy na myśli określony, matematyczny
sposób przekształcania powierzchni elipsoidy na płaszczyznę. Przekształcenie fizycznej
powierzchni Ziemi na płaszczyznę jest procesem dwuetapowym. Obejmuje on zrzutowanie
2
Tam\
e.
3
Tam\
e, [2] s. 77, [3] 104.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 3
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
powierzchni Ziemi na powierzchnię elipsoidy oraz przedstawienie elipsoidy na płaszczyz
nie
za pomocą metod odwzorowania kartograficznego. Przekształcenia te mo\
na zapisać za
pomocą analitycznych zale\
ności nazywanych równaniami odwzorowań kartograficznych.
Pozwalają one na wyliczenie współrzędnych prostokątnych płaskich za pomocą
współrzędnych elipsoidalnych B, L.
Odwzorowania kartograficzne klasyfikuje się według rodzaju powierzchni pomocniczej za
pomocą której dokonuje się transformacji. Wyró\
niamy odwzorowania walcowe - powierzchnia
elipsoidy rzutowana na pobocznicę walca styczną lub sieczna do elipsoidy, sto\
kowe
- powierzchnią pomocniczą jest pobocznica sto\
ka styczna lub sieczna elipsoidy, azymutalne
lub inaczej nazywane płaszczyznowe - powierzchnią pomocniczą jest płaszczyzna styczna lub
sieczna do elipsoidy. Do najczęściej u\
ywanych odwzorowań w Polsce zaliczamy
odwzorowanie Mercatora, UTM (ang. Universal Transwersal Mercator) oraz Gaussa 
Kurgera4.
Reasumując, Państwowy system odniesień w Polsce, określony rozporządzeniem Rady
Ministrów (Dz. U. nr 70 z dn. 24.08.2000 r., poz. 821), tworzą5:
- geodezyjny układ odniesienia  EUREF-89 (rozszerzenie układu ETRF na obszar Polski),
- układ wysokości odniesiony do średniego poziomu Morza Bałtyckiego (meteograf
w Kronsztadzie),
- układ współrzędnych prostokątnych płaskich  2000 (związany z wykonywaniem mapy
zasadniczej),
- układ współrzędnych płaskich prostokątnych  1992 (stosowany w mapach zasadniczych
1:10 000 i mniejszych).
Wprowadzenie do baz danych
Dane geograficzne przechowywane są bazach danych. W zale\
ności od wielkości zbiorów
oraz ich przeznaczenia dane mogą być agregowane w postaci pojedynczych plików
bazodanowych (pliki charakteryzująca się odpowiednią strukturą) lub wielodostępnej bazy
danych (systemy bazodanowe). Przechowywanie danych w postaci plików dedykowane jest
dla zbiorów o niewielkiej pojemności (np. ArcGis - *.shp, Access - *.mdb, itp.). Najbardziej
zaawansowanym od strony technologicznej rozwiązaniem jest przechowywanie danych
w postaci wielodostępnej bazy danych (np. Oracle). Ró\
nice i podobieństwa rozwiązań
obrazuje tabela 2. Architektury bazodanowe umo\
liwiają przechowywanie takich danych jak:
liczby całkowite i rzeczywiste, ciągi znakowe, dane typu data, czas, zdjęcia, obrazy oraz dane
przestrzenne. Do najbardziej popularnych modeli baz danych zaliczamy relacyjne bazy
4
Opracowano na podstawie L. Litwin, G. Myrda, Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi
przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS, Wyd. Helion, Gliwice 2005, s. 58 [1].
5
Opracowano na podstawie [2], s. 104.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 4
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
danych, charakteryzujące się przechowywaniem danych w postaci zestawu kolumn i wierszy
tworzących tabelę oraz obiektowych bazy danych, opartych na koncepcji programowania
obiektowego.
Dane w relacyjnych bazach danych przechowywane są w postaci tabel o określonej liczbie
kolumn nazywanych atrybutami i wierszy określanych terminem rekordów lub krotek. Ka\
da
tabela (relacja) ma zdefiniowany klucz. Klucz reprezentowany jest w postaci wybranego
z tabeli atrybutu lub kliku atrybutów. Wartość klucza jednoznacznie reprezentuje wiersz
(rekord). Na przecięciu atrybutu i rekordu znajduje się określona wartość, zaprezentowana
za pomocą określonego typu danych. Typem danych nazywamy zatem opis rodzaju struktury
danych i zakresu wartości jaki przyjmują dane. Do najbardziej popularnych typów danych
zaliczamy:
- typ znakowy  reprezentujący określony znak (ASCI lub Unicode),
- typ tekstowy (string)  reprezentujący tekst,
- typ numeryczny całkowity  reprezentujący liczbę całkowitą (całkowite długie, całkowite
krótkie),
- typ numeryczny zmiennoprzecinkowy  reprezentujący przybli\
ona wartość liczby
rzeczywistej,
- typ data  reprezentujący dane w postaci daty, czasu6.
W obiektowych bazach danych opisanie wycinka rzeczywistości bazuje na koncepcji
obiektowości, w której obiekt jest bytem reprezentującym lub opisującym rzecz, pojęcie.
 Obiekt ma określone granicę oraz semantykę, mo\
e być prosty lub zło\
ony, mo\
e mieć
cechy takie jak: to\
samość, stan i operacje, obiekt ma jednoznaczną identyfikację, granicę,
atrybuty, metody lub operacje, które na nim działają 7. Jak widzimy obiektowość w sposób
bardziej naturalny oddaje opisująca nas rzeczywistość.
Tabela 2. Porównanie metod przechowywania danych8
Struktura Zalety Wady
Baza plikowa - prosta struktura danych, - zło\
ony proces łączenia danych,
- łatwa obsługa danych, - wolny dostęp do danych,
- prosta migracja danych. - niskie bezpieczeństwo danych.
Wielodostępna baza - szybki dostęp do danych, - skomplikowana struktura danych,
danych - łatwość łączenia danych, - skomplikowany proces zarządzania
- wielodostęp, danymi,
- łatwość łączenia z dodatkowymi
atrybutami opisowymi danych.
6
Opracowano na podstawie [1], s. 115.
7
Tam\
e, s. 117.
8
Opracowano na podstawie [1], s. 52.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 5
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Wprowadzenie do geobazy
Geobaza jest swego rodzaju pojemnikiem, zestawem baz danych, przechowującym
dane geograficzne. Najczęściej spotykanymi elementami geobaz są dane wektorowe,
reprezentowane w postaci klasy obiektów punktowych, liniowych i wieloboków, dane rastrowe
oraz narzędzia geoprzetwarzania. Dodatkowo w geobazie mogą być zamieszczone tabele,
zestawy obiektów wektorowych (pojemniki z klasami obiektów wektorowych), klasy relacji,
topologie, sieci geometryczne, zestawy danych rastrowych i skrzynki narzędziowe9.
Ka\
dy punkt przestrzeni mo\
e być opisany za pomocą punktu np. hydrant, punkt
adresowy, budka telefoniczna, itp., linii np. droga - jako oś symetrii, linia energetyczna,
przesyłowa, itp. lub wieloboku np. rzeka, las, grunt, rzut budynku, itp. Przedstawione
powy\
ej obiekty tworzą odpowiednio klasę obiektów punktowych, liniowych i wielobok.
Jako klasę obiektów nale\
y zatem rozumieć zbiór obiektów wyselekcjonowanych ze
zbioru danych przestrzennych na podstawie określonych, opisujących ją cech, nazywanych
atrybutami. Włączone do tego samego systemu odniesienia przestrzennego, a więc układu
odniesienia, układu współrzędnych i odwzorowania kartograficznego, klasy obiektów
wektorowych tworzą tzw. zestaw obiektów wektorowych. W podobny sposób dane rastrowe
grupuje się w zestawy rastrów, które z kolei tworzą element geobazy o nazwie katalog
rastrów. Klasy obiektów znajdujące się wewnątrz zestawów obiektów wektorowych mogą
nale\
eć do specjalnych relacji przestrzennych (sieci geometryczne) lub topologii.
Kolejnym elementem geobaz są narzędzia geoprzetwarzania dostępne z poziomu
środowiska aplikacyjnego10. Narzędzia geoprzetwarzania aplikacji ArcGIS znajdują się
w skrzynce narzędziowej ArcToolbox. W zale\
ności od potrzeb do narzędzi geoprzetwarzania
geobazy mo\
emy włączyć dowolne funkcjonalności skrzynki narzędziowej, np. narzędzia
analizy (np. buforowanie, bliskość, sumowanie).
9
Opracowano na podstawie ESRI Polska, Materiały szkoleniowe GIS Education Solution. Budowanie Geobaz I,
Warszawa 2005, s. 7.
10
Tam\
e.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 6
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
II. Ćwiczenia
Cel ćwiczenia:
Przegląd zawartości katalogu  Dane_Geobaza pod względem rodzaju klasy
obiektów, atrybutów i typów danych.
1. Otwórz aplikację ArcCatalog: Start Programy ArcGis ArcCatalog
2. Z menu paska standardowego wybierz  Podłącz folder , wska\
lokalizację
katalogu  Dane_Geobaza i kliknij  OK .
Rysunek 1 Podłączanie foldera "Dane_geobaza"
>> W katalogu  Dane_Geobaza znajdują się pliki bazodanowe typu shape
(*.shp). Przejrzyj zawartość poszczególnych klas obiektów uwzględniając
nazwę i rodzaj klasy obiektów, atrybuty opisujące klase rodzaj kl (punkt, linia,
wielobok).
3. Kliknij prawym przyciskiem myszy na wybranej warstwie tematycznej i wybierz
własności (rys. 2, rys. 3) lub dla wybranej warstwy tematycznej wybierz w
 Oknie Zawartości zakładkę  Metadane i dokonaj przeglądu zawartości
zakładki  Atrybuty (rys. 4).
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 7
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Rysunek 2 Wybór własności warstwy tematycznej
Rysunek 3 Zakładka "Pola" okno własności warstwy tematycznej
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 8
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Rysunek 4 Metadane warstwy tematycznej "Budynki.shp"
4. Sprawdz
, zgodnie z przykładem podanym w tabeli 3, do jakiej klasy obiektów
nale\
ą poszczególne warstwy tematyczne oraz z jakich atrybutów  n oraz
typów danych  m są zbudowane.
Tabela 3 Zestaw danych katalogu  Dane_geobaza
Nazwa warstwy inf. Klasa obiektów Nazwa atrybutu  n Typ danych  m
budynki.shp Poligon FUNKCJA Tekst
DZIELNICA Tekst
SHAPE_AREA Podwójna
SHAPE_LEN Podwójna
Il_KON_NUM Krótkie całkowite
punkty_adresowe.shp Punkt & &
drogi.shp Linia . & &
granice_dzielnic.shp Poligon & &
hydranty_jrg16.shp Punkt & &
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 9
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Etap 1. Budowa elementów geobazy plikowej.
Zadanie 1
>> Budowa geobazy. Tworzenie klas obiektów wektorowych w geobazie.
Zbuduj geobazę o nazwie  Rejon_16 . Dołącz do geobazy  Rejon_16 klasę obiektów
wektorowych typu punkt o nazwie  hydranty_rejon16 .
1. Budowa geobazy  Rejon_16 .
a) kliknij prawym przyciskiem myszy na katalog w którym chcesz umieścić geobazę.
b) wybierz  Nowa ,  Geobaza Plikowa
Rysunek 5 Tworzenie nowej geobazy plikowej.
c) wpisz nazwę geobazy.
2. Tworzenie klasy obiektów wektorowych  hydranty_rejon16
a) kliknij prawym przyciskiem myszy na utworzonej geobazie, wybierz  Nowy ,  Klasa
Obiektów
Rysunek 6 Tworzenie nowej  Klasy Obiektów
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 10
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
a) podaj nazwę klasy obiektów, np. klasa obiektów punktowych  hydranty_rejon16
oraz wybierz typ obiektów odzwierciedlający geometrię elementów znajdujące się
w danej klasie obiektów.
Rysunek 7 Nowa klasa obiektów. Wybór obiektu typu punkt.
b) pozostaw domyślną tolerancję i klucz konfiguracji.
c) zaimportuj układ współrzędnych z jednego z plików przedstawionych w tabeli 1 lub
wybierz jeden z zaproponowanych przez system układów odniesienia i przejdz

dalej.
Rysunek 8 Okno importowania układów współrzędnych dla projektowanej klasy obiektów
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 11
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Rysunek 9 Okno wyboru systemowych układów współrzędnych dla projektowanej klasy obiektów
Uwaga!!!
Pamiętaj, aby wszystkie elementy geobazy posiadały taki sam układ współrzędnych.
d) wpisz w  Nazwie Pola atrybuty z jakich ma składać się klasa obiektów
 hydranty_rejon16 (patrz: tabela 4) oraz wybierz dla nich odpowiedni typ danych.
Rysunek 10 Okno edycji atrybutów tworzonej klasy obiektów
e) powy\
szą czynność mo\
esz zastąpić importem atrybutów zawartych w pliku
 Hydranty_jrg16.shp , w którym przygotowana jest struktura atrybutów.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 12
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Rysunek 11 Okno importu atrybutów dla klasy obiektów punktowych " hydranty_rejon16 "
f) zakończ edycję nowej klasy obiektów geobazy.
g) w utworzonej geobazie powinna znalez
ć się nowa klasa obiektów
Rysunek 12 Klasa obiektów punktowych  hydranty_rejon16 " geobazy "Rejon_16
Uwaga!!!
Metoda przedstawiona powy\
ej generuje jedynie szkielet atrybut  typ danych.
Przygotowany szkielet nale\
y uzupełnić, np. wg kroków przedstawionych w zadaniu 3.
Tabela 4 Dane klasy obiektów punktowych "hydranty_rejon16"
Atrybut
Ulica Numer posesji Rodzaj Stan Średnica Wydatek
Wartość
1 Tomcia Palucha 9 P S 80 10
2 Tomcia Palucha 17 N S 80 10
3 Tomcia Palucha 21A P N 100 15
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 13
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Zadanie 2.
>> Tworzenie elementów geobazy. Import danych z plików SHAPE.
Stwórz w geobazie  Rejon_16 klasę obiektów wektorowych typu poligon, o nazwie
 Budynki_rejon_16 . Do importu danych wykorzystaj plik  Budynki.shp .
1. Importowanie klasy obiektów  Budynki_rejon_16 .
a) kliknij prawym przyciskiem myszy na geobazie  Rejon_16 .
b) wybierz  Importuj ,  Klasa Obiektów (pojedyncza) .
Rysunek 13 Okno importu "Klasy Obietków"
c) wybierz obiekty wejściowe (tu:  Budynki.shp ), lokalizację (tu: geobaza
 Rejon_16 ), nazwę wynikowej klasy obiektów (tu:  Budynki_rejon_16 ), w polu
 Odwzorowanie Pól wybierz interesujące Cię atrybuty.
Rysunek 14 Okno importu klasy obiektów
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 14
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
d) poprawnie wykonana operacja zakończona zostanie wyświetleniem komunikatu
 Wykonano pomyślnie .
Rysunek 15 Okno informujące o pomyślnym zakończeniu importu obiektów do geobazy
e) w tabeli zawartości powinien znalez
ć się nowy element geobazy o nazwie
 Budynki_rejon_16 .
Uwaga!!!
Metoda przedstawiona powy\
ej generuje szkielet atrybut  typ danych wraz z przypisanymi
wartościami danych w poszczególnych rekordach.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 15
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Zadanie 3.
>> Dodawanie, modyfikacja wybranych danych w reobazie.
Dodaj do klasy obiektów punktowych  hydranty_rejon_16 geobazy  Rejon_16 kilka
punktów. Modyfikacji danych dokonaj w oparciu o dane zawarte w tabeli 2.
Etap 0. Pprzygotowanie i przegląd danych.
1. Otwórz aplikację ArcMap: Start Programy ArcGis ArcMap
2. Utwórz nową mapę, dodaj do tabeli zawartości następujące dane:
Punkty_adresowe.shp; Granice_dzielnic.shp; Drogi.shp; Budynki.shp oraz
Hydranty_rejon16.shp z geobazy  Rejon_16 .
Rysunek 16 Dodawanie danych do zawartości drzewa katalogu.
3. Znajdz
ulicę Tomcia Palucha 9. Przygotuj dane zgodnie z widokiem
przedstawionym na poni\
szym rysunku.
Rysunek 17 Widok danych do edycji
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 16
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
Etap 1. Edycja danych klasy obiektów  hydranty_rejon16 .
1. Wybierz  Pasek Narzędziowy Edytor .
Rysunek 18 Wybór "Paska Narzędziowego Edytor"
2. Wybierz  Edytor ,  Zacznij edycję .
Rysunek 19 Rozpoczęcie edycji
3. Wybierz element, który podlega edycji (tu:  hydranty_rejon16 ).
Rysunek 20 Wybór elementu geobazy podlegającej edycji
4. Wybierz  Narzędzie szkicu znajdujące się na pasku  Edytor .
Rysunek 21 Wybór "Narzędzia szkicu" paska "Edytor"
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 17
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
5. Wstaw trzy punkty hydrantowe, zgodnie z lokalizacją i danymi zawartymi w
tabeli 4.
Rysunek 22 Edycja punktów hydrantowych
6. Zakończ edycję i zapisz zmiany
Rysunek 23 Zakończenie edycji danych
Uwaga!!!
Metoda podana powy\
ej mo\
e posłu\
yć do edycji danych w plikach *.shp oraz innych
elementach geobazy.
III. Podsumowanie zajęć
1. Pytania i problemy.
2. Prezentacja tematu kolejnych zajęć laboratoryjnych
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 18
Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, Pracownia Informacyjnych Systemów Wspomagania Decyzji
Temat 5: Budowa i edycja elementów geobazy.
IV. Bibliografia
Literatura podstawowa.
1. L. Litwin, G. Myrda, Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi
przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS, Wyd. Helion, Gliwice 2005.
2. E. Bielecka, Systemy Informacji Geograficznej. Teoria i zastosowania, Wyd.
PJWSTK, Warszawa 2006.
3. E. Bielecka, K. Maj, Systemy Informacji Przestrzennej. Podstawy teoretyczne, Wyd.
WAT, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca.
4. ESRI Polska, Materiały szkoleniowe GIS Education Solution. Budowanie
Geobaz I, Warszawa 2005.
Robert Mazur, Karolina Tyrańska Strona 19