Typowe rodzaje i swoistość przestępczości
współczesnej młodzieży.
Zachowania o symbolach przemocy mają wymiar historyczny, tzn. występują one w relacjach do określonego miejsca i czasu. Oznaczać to będzie, że w danej epoce i kulturo-społecznym obszaru obserwuje się szereg zachowań sprzecznych z ogólnie przyjętymi normami społecznymi (moralnymi, prawnymi i obyczajowymi), które dla wcześniejszych okresów nie były typowe lub występowały wtedy w innym (mniejszym) nasileniu. Nie oznacza to, że każdy okres pod względem patologii różni się diametralnie od okresów wcześniejszych, że nie ma zachowań uniwersalnych, wspólnych dla wszystkich wyróżnionych okresów historycznych.
Są zachowania, które zawsze były potępiane, a mimo to trwają one nadal (np. kradzieże, zabójstwa itp.). Tego typu zachowania, przekraczają ramy czasowe jednej epoki i można je traktować jako patologie uniwersalne dla określonej kultury czy nawet większości znanych kultur.
Definicja przestępczości i innych nagannych form zachowania są niezwykle istotne w przypadku młodzieży, gdyż w różnych krajach przyjmowane są różne kwalifikacje zachowań jako przestępczych, przez co powstają zasadnicze trudności w porównawczych badaniach przestępczości młodzieży, i to zarówno w zakresie jej rozmiarów jak i rodzajów.
Wyjątkowo precyzyjny katalog zachowań podlegających sankcjom prawnym, możliwy do wykorzystania w badaniach nad przestępczością młodzieży, podają kanadyjscy badacze:
Według M.Le Blanc i M. Frechette występują następujące kategorie przestępstw:
Drobne kradzieże - kategoria ta obejmuje kradzieże rzeczy o niedużej wartości: słodycze, papierosy, zabawki, drobne sumy pieniędzy, przybory szkolne.
Kradzieże sklepowe - są to poważniejsze od poprzedniej kategorii kradzieże, dokonywane najczęściej w dużych domach towarowych i poprzedzone przemyślanym planem.
Kradzieże grupowe - dobrze zaplanowane, obejmujące kradzież, różnych przedmiotów (rowery, pieniędzy, nabywanie skradzionych towarów). Do tej kategorii nie wchodzą kradzieże połączone z napadami, włamaniami i rozboje.
Włamanie - wszelkie nielegalne wejścia do obiektów w celu kradzieży, obojętnie i skutecznie czy niedokonana w sposób zamierzony z posiadanie narzędzi w celu włamania.
Kradzież osobista - pozbawienie dóbr przez użycie siły fizycznej i zazwyczaj są to kradzieże połączone z przemocą, kradzież złośliwa: wyrywanie portfela, kradzież kieszonkowa. Akty te są skierowane przeciwko indywidualnym osobom.
Kradzież pojazdów motorowych - począwszy od motocykli do pociągów, samolotów, statków, itd.
Poważne kradzieże - napady na banki, placówki pocztowe, kradzieże broni.
Wandalizm - niszczenie i uszkodzenie publicznej i prywatnej własności, podpalenia, rozbijanie, itp.
Napad na osoby - napady bez kradzieży: manifestacja siły, atak i pobicia, bolesne uszkodzenia ciała, groźne użycie broni.
Zakłócanie porządku publicznego - zakłócanie spokoju, włóczęgostwo, ucieczki, posiadanie zabronionych przedmiotów, wywoływanie fałszywych alarmów, itp.
Narkotyki - posiadanie i handel
Przestępstwa seksualne - nieprzyzwoitość, molestowanie, gwałt, próba gwałtu.
Oszustwo - przywłaszczanie przez podstęp, fabrykowanie fałszywych pieniędzy, dokumentów, używanie fałszywych czeków lub skradzionych kart kredytowych, oszustwa bankowe i na szkodę przedsiębiorców.
Zabójstwa - zabójstwa, lub próby zabójstw.
Przedstawione wyżej rodzaje przestępczości w większości można określić jako tradycyjne czy uniwersalne. Oczywiście, nawet w ramach tych poszczególnych kategorii można zaobserwować ich czasowe zróżnicowanie wynikające z rozwoju cywilizacji.
B. Urban „Zachowania dewiacyjne młodzieży”, Kraków 1997r., s. 62-63.