AIDS i choroby wirusowe, Wykład


Wykład

AIDS

Należy do STD (Sexual Transmitted Disease). W 1893 roku L. Morganie wykrył wirusa HIV (Human Immunodeficiency Virus). Wirus ten należy do retrowirusów (białaczka włochatkomórkowa, mycosis fungoides - etiologia związana również z retrowirusami). Są to retrowirusy wirusy limfotropowe.

Wirus pochodzi prawdopodobnie od małp z Afryki:

Afryka → Haiti → Ameryka (Afryka głównie w strefie subsacharyjskiej).

Gdy matka HIV+ a dziecko HIV- → NIE KARMIĆ

Sto tysięcy chorych na AIDS → 1000.000 preAIDS → 10.000.000 HIV+, w najbliższych pięciu latach zakazi się 100.000.000.

HIV-1 - Ameryka, Europa;

HIV-2 - Afryka;

Wirus w dużych ilościach u człowieka zakażonego w:

  1. Spermie,

  2. Wydzielinie z dróg rodnych kobiety,

  3. Limfocytach,

  4. Surowicy.

W mniejszych ilościach w:

  1. Łzach,

  2. Ślinie,

  3. Moczu,

  4. Płynie mózgowo - rdzeniowym,

  5. Mleku kobiet.

Drogi zarażenia:

  1. Sex (homo- i hetero-),

  2. Krew (transfuzje, przeszczep, np. Rogówki, sztuczne zapłodnienie, narkomani, relacja matka - płód - 50% szans, że dziecko będzie zdrowe),

  3. Poród; cięcie cesarskie???,

  4. Wielokrotni biorcy krwi, zwłaszcza hemofilicy.

Grupy ryzyka:

  1. Homosexualiści,

  2. Narkomani,

  3. Prostytutki,

  4. Wielokrotni biorcy krwi, zwłaszcza hemofilicy.

Budowa retrowirusa HIV:

Wniknięcie do komórki, zawierającej receptor CD4 (limfocyt Th, ale też niektóre limfocyty B, monocyty, makrofagi, komórki glejowe - mikroglej w CSN), przenika przez błonę komórkową (integraza), we wnętrzu komórki działa rewertaza RNA, powstaje proviral DNA, wbudowanie do DNA gospodarza, replikacja, wydobycie się z komórki, która ginie.

Komórka Th - porównanie do dyrygenta w orkiestrze immunologicznej:

Diagnostyka:

Wkrótce po zakażeniu w surowicy można wykryć wirion wirusa.

  1. 2 odczyny:

  1. Przesiewowy Elisa (antygen wirusa + badana surowica + surowica zwierzęcia uczulonego na ludzką immunoglobulinę, połączonego z peroksydazą chrzanową + chromogen). Negatywny (-) - bezbarwny, pozytywny (+) - zółtawy odcień. Jeśli dodatni albo wątpliwy to:

  2. Immunoblot (western blott) - elektroforeza antygenu zabitego wirusa, (blotting) przenosi się na pasek nitrocelulozy + badana surowica + surowica przeciw ludzkiej immunoglobulinie. Czasem tylko jeden pasek się zabarwia, w miarę trwania infekcji coraz więcej pasków.

  1. Badanie ogólne:

Przebieg AIDS:

Zakażenie → między czwartym dniem a czwartym tygodniem pojawiają się lub nie pierwsze objawy zakażenia wirusowego. Między trzecim tygodniem a szóstym miesiącem pojawiają się wyżej wymienione odczyny serologiczne.

  1. U 30% zakażonych pojawiają się ostre objawy serokonwersji: osutka plamista, powiększenie węzłów chłonnych, gorączka, złe samopoczucie. Objawy mononukleozy lub grypy, mielopatii, neuropatii obwodowej, meningoencephalitis - mijaja po 1 - 2 tygodniach. Okres latencji różnie 5-10-20 lat - zależy od stanu wyjściowego.

  2. Okres PGL (Persistant Generalised Lymphadenopathy).

Powyżej trzech miesięcy utrzymuje się powiększenie węzłów chłonnych, co najmniej w dwóch miejscach (z wyjątkiem pachwinowych), powyżej 1 cm, nie rozmiękają; powiększenie węzłów chłonnych może ustąpić lub przejść w następny etap.

  1. ARC (AIDS Related Complex) - pre AIDS:

Objawy mało nasilone - przynajmniej 2 objawy z nastepujących:

Może być PGL + 1 z poniższych objawów trwający dłużej niż 3 miesiące:

  1. Pełnoobjawowy AIDS:

  1. Bez jakichkolwiek zapowiedzi.

  2. Każdy z etapów może przejść w AIDS.

Objawy infekcji:

HIV atakuje bezpośrednio układ nerwowy. HIV → demencja, czyli zanikowe zmiany demienilizacyjne wywołane bezpośrednio przez wirusa.

Wszystkie mogą atakować w ciężkich przypadkach.

Nowotwory:

Powstaje ze śródbłonków naczyń krwionośnych, infekcyjny (HHV-8 / KS - Human Herpes Virus)

4 kliniczne warianty:

      1. Klasyczny:

Starsi mężczyźni na podudziach, przebieg wolny, bez zaburzeń immunologicznych. Objawy: czerwono - purpurowo - sine guzki i nacieki skupione w jednym miejscu, np. grzbiet stopy. Nowotwór złośliwy, ale przebieg bardzo wolny, umierają z innych przyczyn.

      1. Afrykański:

Występuje u osób młodych i dzieci, duże grzybiaste rozrosty, zaburzenia immunologiczne nawrotowe, kończy się śmiercią pacjenta.

      1. Jatrogenny:

Z powodu przeszczepu narządów, immunosupresji. Mężczyźni:Kobiety = 1:1. przebieg zależy od dawek leków. Rokowanie bardzo dobre, jeśli można odstawić leki.

      1. Związany z AIDS:

Młodzi mężczyźni chorzy na AIDS (najczęściej homoseksualiści). Zmiany są rozsiane od początku, 1/3 to zmiany na śluzówkach jamy ustnej: nacieki i guzki, guzy brunatno - czerwone na tułowiu, wzdłuż przebiegu żeber, zaburzenia immunologiczne; prognoza bardzo zła.

W populacji homoseksualistów przeciwciała przeciwko HHV w 80 - 100%, heteroseksualistów 1 - 2%. Zakażenie powstaje wcześniej, dopiero przy spadku odporności wzrost częstości mięsaka Kaposiego.

Częściej występują:

Choroby o nieznanej etiologii:

AIDS a krwiodawstwo:

      1. Przetaczanie krwi tylko w sytuacjach zagrożenia życia.

      2. Operacja planowa - pobrać krew od chorego i przechować.

      3. Spośród dawców krwi eliminacja z grup ryzyka, na dziewięć miesięcy eliminacja ludzi, którzy wrócili z Afryki, Europy Zachodniej, Ameryki - którzy przeszli akupunkturę lub tatuaż.

      4. Pobiera się krew - odczyny diagnostyczne mogą być dodatnie, ale też ujemne przez trzy tygodnie do trzech miesięcy. Dawca musi zgłosic się po trzech miesiącach i ponowne badanie serologiczne.

      5. Preparaty krwiopochodne przygotowuje się w podwyższonej temperaturze, co zniszczy wirusa.

AIDS a służba zdrowia:

  1. Zgoda pacjenta na badanie w kierunku AIDS.

  2. Każdy pacjent jako potencjalne źródło.

Jeśli krew dostanie się na skórę, na spojówki i błony śluzowe (tu gorzej):

Wykład

WIRUSOWE CHOROBY SKÓRY

Wirusy, aby przeżyć muszą zainfekować komórkę → efekt:

Wirusy dzielimy na:

Wirusy RNA to przypuszczalny czynnik przyczynowy w chorobach autoimmunologicznych:

Praktyczne znaczenie ma obrona komórkowa: NK, Limfocyty Tc, Limfocyty Tswoiście cytotoksyczne dla danego wirusa. Wszelkie czynniki osłabiające naszą odporność komórkową (AIDS, chłoniaki, białaczki, chemioterapia) sprzyjają zakażeniu wirusami.

Wirusa trudno jest wyhodować (tylko w celu diagnostycznym) i trudno też udowodnić etiologię wirusową choroby. Wiele wirusów daje utajone zakażenie, więc np. wyhodowanie HSV nie oznacza, że to on powoduje określoną chorobę.

Wirusy DNA

Grupa Herpes:

Wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex)

Pod względem immunololgicznym są dwa jego podtypy:

Zakażamy się tym wirusem wszyscy w ciągu pierwszych pięciu lat życia. 99% z zakażonych dzieci przechodzi to zupełnie bezobjawowo. 1% ma objawy:

Leczenie:

Płukanie ściągające i odkażające środki - napar z rumianku. Leki przeciwgorączkowe. Nie dawać kwaśnych i słonych rzeczy.

Leczenie: Acyklovir (p.o. lub i.v.).

Wirus po zakażeniu na zawsze pozostaje w organizmie - w zwojach układu nerwowego. Znajdowano go w:

Mechanizmy cynglowe w Herpes (tak jak spuścić cyngiel żeby wystrzeliła kula):

Dany czynnik jest zazwyczaj charakterystyczny dla konkretnego pacjenta. Charakterystyczna dla danej osoby jest też lokalizacja zmian.

Objawy:

Typowa lokalizacja:

HSV-1

Kobiety ciężarne:

Gdy kobieta bezpośrednio przed porodem ma objawy aktywnego herpes progenitalis → wskazanie do ciecia cesaskiego. Nie chcemy, żeby dziecko rozgniatało te pęcherzyki i żeby się zakaziło w momencie obniżonej odporności.

Herpes nie jest wirusem onkogennym, ale jest kofaktorem:

Wielokrotne nadżerki na szyjce macicy → gojenie → nawrót → to dalej może być pośrednim czynnikiem sprzyjającym rozwojowi raka dróg rodnych.

Atopowe zapalenie skóry (AZS)

U małego dziecka liczne zmiany zapalne, pęcherzykowe i nadżerki, świąd - dziecko się drapie. Gdy ktoś mający Herpes na wardze pocałuje dziecko to rozwojem bardzo ciężkiej, zagrażającej życiu choroby - Eczema Herpeticu: Na objawy atopowego zapalenia skóry nakłada się zakażenie herpesem, co grozi meningoecephalitis i śmiercią.

Wirus Voricella - Zoster

Ten wirus, gdy nas dopadnie → ospa wietrzna (Voricella), a potem się ukrywa:

Zazwyczaj przez wiele lat nie odzywa się. Gdy duże obniżenie odporności, w starszym wieku → ten wirus szerzy się wzdłuż nerwów obwodowych do skóry → zmiany skórne w strefie unerwienia tego nerwu, zajmujące połowę ciała.

Ze względu na lokalizację wyróżniamy:

Objawy:

Zoster hemorrhagicum - gdy pęcherzyki wypełnione są treścią kristą.

Zoster gangrenosum - głębokie nekrotyczne zmiany, owrzodzenia → blizny.

Niebezpieczna lokalizacja:

Na ½ ciała i powiekach jednego oka, w rejonie unerwienia przez gałązkę nerwu trójdzielnego (V) → może się zdarzyć niebezpieczne zajęcie gałki ocznej - Zoster ophtalmicus. Te zmiany na rogówce nie muszą wustąpić w tym samym czasie, co Zoster frontalis. Takiego pacjenta należy kontrolować okulistycznie, co 2-3 dni. Gdy zaniedbamy to powstaną niebezpieczne zmiany: nadżerki → owrzodzenia rogówki → perforacja rogówki → panophtalmopatia → nawet enukleacja gałki ocznej.

Chociaż klasyczny półpasiec lokalizuje się po jednej stronie ciała, to są przypadki, że na pozostałych częściach skóry są drobne, rozsiane rumieniowe zmiany z pęcherzykami takimi jak przy ospie wietrznej. Nazywa się to Zoster generalisatus (symptomaticus) → ujawnia szczególne obniżenie odporności: albo w przebiegu AIDS, albo u pacjentów z chłoniakiem.

Zasadniczo półpasiec przechodzi się w życiu jeden raz. Wyjątek stanowią chorzy na AIDS, u których pojawia się nawracający półpasiec.

Poxoviridae

Wirus ospy prawdziwej

Jenner - szczepionka przeciw ospie prawdziwej. Podobne zmiany do występujących w ospie zauważył na wymionach krów. Dojarki dojące te krowy nie chorowały bądź przechodziły chorobę lżej. Sporządzona szczepionka to tzw. Krowianka - zdarzały się bardzo poważne powikłania neurologiczne.

Gdy były te szczepionki to istniała choroba - Krowianka przeszczepiona:

Choroby powodowane przez wirusy z grupy Poxoviridae:

  1. Guzki dojarek (noduli milgentium):

  • Ectyma contagiosum Orf (niesztowica zakaźna):