PODSTAWOWE WSKAŹNIKI DOT. FINANSÓW PRZEDSIĘBIORSTW

1. WSKAŹNIKI ZOBOWIĄZAŃ

WZ ukazują okres, w którym pg. reguluje swoje zobowiązania wobec dostawców oraz jego zdolność do uzyskania krótkoterminowego kredytu w formie nieoprocentowanego kapitału.

Wykorzystuje się dwa wskaźniki:

1. wsk. szybkości obrotu zobowiązań:

przychody ze sprzedaży

-------------------------------

zobowiązania

2. wsk. nasilenia zobowiązań (okres regulowania zobowiązań):

zobowiązania

----------------------------- .

zakupy / 360 dni

Wykorzystanie WZ:

Krótkoterminowi dostawcy traktują wz. jako źródło informacji o zdolności finansowej podmiotu. Wzrost wsk. szybkości obrotu zobowiązań (np. na skutek wzrostu kredytu handlowego) zmniejsza zaufanie wierzycieli do władz podmiotu.

Okres regulowania zobow. to przeciętna liczba dni potrzebnych spółce do pokrycia kwot dostawcom. Wykorzystywany do określenia czy zobow. są bieżącymi, czy przeterminowanymi. Analiza powyższa służy porównaniu warunków zakupu. Skrócenie okresu regulowania zobow. może oznaczać:

- podmiot korzysta z rabatu z tyt. krótszych terminów płatności,

- argument w negocjacjach o niższą cenę z dostawcami .

Wydłużenie okresu regul. zobow. sugeruje:

- problemy finansowe pg.,

- spółka korzysta z nieoprocentowanego kapitału przez opóźnienie terminu płatności.

2. WSKAŹNIKI NALEŻNOŚCI

WN informują o stopniu efektywności zarządzania lokatą w należnościach.

Do podstawowych wn. zalicza się:

1) wsk. rotacji należności - szybkość inkasowania środków pieniężnych od klienta:

roczne przychody ze sprzedaży kredytowej

-------------------------------------------------------------

przeciętny stan należności

przeciętny stan należności:

saldo początkowe należności + saldo końcowe należności

--------------------------------------------------------------------------------

2

2) średni okres inkasowania należności:

365

------------------------------------------------------ .

wsk. rotacji należności

3. tendencja należności:

należności roku ubiegłego - należności roku bieżącego .

4. wsk. udziału należności w aktywach ogółem:

należności

-------------------------------- ,

aktywa ogółem

5. wsk. średniego okresu inkasa należności:

należności

----------------------------------------- .

przychody ze sprzedaży

WN. są obliczane w celu oszacowania stopnia ryzyka posiadania należności. Wyższy wsk. rotacji należności pokazuje, ze pg. szybko inkasuje od klientów środki pieniężne(dobry symptom). Nadmiernie wysoki świadczy o tym, że polityka firmy jest b. surowa.

Analizując okres inkasowania, należy zauważyć, że im dłużej należności nie są regulowane, tym niższe jest prawdopodobieństwo zapłaty. Okresy inkasowania powinny być uzależnione od rodzaju klientów, produkcji i rynku. W wielu przypadkach uzasadnia się wydłużenie o.in. (np.: przy wprowadzaniu nowego produktu, obsłudze nowego rynku lub jego segmentu, nasilonej konkurencji wewnątrz sektora, w którym działa firma).

Wzrost należności w roku bieżącym w stosunku do ubiegłego wiąże się ze wzrostem ryzyka dotyczącego sprzedaży kredytowej kolejnym klientom.

WN. są wykorzystywane ponadto przez wierzycieli krótkoterminowych dla oceny płynności podmiotu. Wysoki wsk. rotacji należności i krótki okres ich inkasowania wskazują na zdolność pg. do szybkiego inkasowania środków pieniężnych od klientów.

3. WSKAŹNIKI KAPITAŁOWE

WK. umożliwiają ocenę struktury kapitału przedsiębiorstwa. Obrazują stopień stabilności finansowej pg. i ryzyka niewypłacalności.

Operuje się następującymi wskaźnikami:

1. stosunek zainwestowanego kapitału do wartości sprzedaży:

kapitał akcyjny

------------------------------------- ,

wartość sprzedaży

Wskazuje jaka część wartości sprzedaży została sfinansowana z kapitału pochodzącego od akcjonariuszy.

2. stosunek kapitału akcyjnego do niepłynnych aktywów:

kapitał akcyjny

----------------------------------------- ,

aktywa niepłynne

Kapitał akcyjny utrzymuje aktywa niepłynne, stąd z nadwyżki funduszy można pokrywać operacyjne zapotrzebowanie na aktywa płynne. Im wyższa wartość wskaźnika ponad 100%, tym lepsza pozycja finansowa przedsiębiorstwa z punktu widzenia wywiązania się ze zobowiązań.

3. stosunek nie podzielonego zysku do kapitału akcyjnego:

zysk nie podzielony

----------------------------------------- ,

kapitał akcyjny

Korzystny dla przedsiębiorstwa jest wzrost stosunku nie podzielonego dochodu do kapitału akcyjnego ( finansowanie z kapitału jest osiągane z dochodu z działalności podstawowej, z finans. wewnętrznego, co osłabia nacisk ze strony inwestorów zewnętrznych).

4. stopa zwrotu kapitału z akcji zwykłych:

dochód netto - dywidendy dla akcji uprzywilejowanych

---------------------------------------------------------------------------------- ,

średni stan kapitału z akcji zwykłych

5. stosunek maksymalnej statutowej liczby akcji do wyemitowanej liczby akcji:

dozwolona statutowo liczba akcji

--------------------------------------------------------- ,

wyemitowane akcje

Emisja dodatkowych akcji (nowa emisja) może być niekorzystna dla akcjonariuszy z uwagi na wpływ na obniżenie rynkowej ceny akcji.

6. stosunek zamiennych papierów wartościowych (obligacji i akcji uprzywilejowanych ) do akcji zwykłych:

zamienne papiery wartościowe

-------------------------------------------------------- ,

akcje zwykłe

Zamiana obligacji lub akcji uprzywilejowanych na akcje zwykłe ma dwojaki wymiar:

1. Wywołuje spadek rynkowej ceny akcji zwykłych(wariant mało optymistyczny dla akcjonariuszy).

2. Przedsiębiorstwo nie płaci odsetek od obligacji lub dywidendy od akcji uprzywilejowanych.

7. stosunek akcji z prawem pierwokupu do ogółu wyemitowanych akcji:

akcje z prawem pierwokupu

--------------------------------------------------------- ,

wyemitowane akcje ogółem

Nieuzasadniona emisja akcji z prawem pierwokupu godzi w interesy akcjonariatu. Wzrost wskaźnika udziału akcji z prawem pierwokupu w łącznej liczbie wyemitowanych akcji przy spadku zyskowności przedsiębiorstwa uniemożliwia realizację celów podmiotów- inwestorzy oczekują wysokiej stopy zwrotu.

8. kierunek zmiany nie podzielonego dochodu:

zmiana nie podzielonego dochodu

-------------------------------------------------------------- ,

stan początkowy nie podzielonego dochodu

Wzrost dochodu nie podzielonego świadczy o zyskowności podmiotu.

9. stosunek dochodu netto do dywidend dla akcji uprzywilejowanych:

dochód netto

-------------------------------------------------------------- ,

dywidendy dla akcji uprzywilejowanych

Im wyższy wskaźnik, tym większa wartość dochodu pozostaje do podziału między akcjonariuszy posiadających akcje zwykłe.

10. udział akcji uprzywilejowanych w kapitale akcyjnym ogółem:

akcje uprzywilejowane wg wartości nominalnej lub wartości sprzedaży

--------------------------------------------------------------------------------------------- ,

kapitał akcyjny ogółem

Poziom wsk. ważny z punktu widzenia pierwszeństwa dysponentów akcji uprzyw. w podziale majątku.

11. stopa wzrostu kapitału z akcji zwykłych:

dochód netto - dywidendy dla a.u. - dywidendy dla a.z.

------------------------------------------------------------------------- .

średni stan kapitału z akcji zwykłych

a.u. - akcje uprzywilejowane,

a.z. - akcje zwykłe.

Wsk. obrazuje procentowy przyrost kapitału akcyjnego, tj. stopę wzrostu osiągniętą w wyniku zatrzymania dochodu( w kalkulacjach nie uwzględnia się finansowania zewnętrznego).

4. WSKAŹNIKI ZAPASÓW

WZ. pokazują obrót i okres przechowywania zapasów(surowców, produkcji w toku, wyrobów gotowych). Nadwyżka z. jest niekorzystna, bo zamrożone są w nich środki, które mogłyby być inaczej zainwestowane, a ponadto powoduje wzrost kosztów magazynowania.

Podstawowe wielkości:

1. wsk. obrotu zapasów:

koszt własny sprzedaży

------------------------------------------------ ,

przeciętny stan zapasów

stan początkowy z. + stan końcowy z.

przeciętny stan zapasów = ------------------------------------------------- ,

2

Wysoki wsk. oznacza bardziej efektywne wykorzystanie z. w procesie tworzenia dochodu. Mała rotacja wskazuje na:

1. Nadmierne zapasy lub

2. Starzenie się zapasów lub

3. Niewłaściwy asortyment.

2. okres przechowywania (dni):

365

----------------------------------- ,

okres zapasów

3. stosunek przychodu ze sprzedaży do zapasów:

przychód ze sprzedaży

--------------------------------- .

zapasy

5. WSKAŹNIK ZYSKOWNOŚCI

WZYS. służy uszeregowaniu konkurencyjnych projektów inwestycyjnych wg. rosnących zdyskontowanych przychodów pieniężnych.

Obliczany jest wg. formuły:

zdyskontowane przychody pieniężne

------------------------------------------------ .

zdyskontowane wydatki pieniężne

! Wyższy wsk. nie zawsze jest równoznaczny wyższej zdyskontowanej wartości netto.

Do realizacji powinno wybrać się projekt o wyższym wz., a nie o wyższej zdyskontowanej wartości netto.

6. WSKAŹNIK UPŁYNNIANIA

WU. to liczba dni, w ciągu których środki obrotowe mogą być zamienione na gotówkę. Służy ocenie płynności podmiotu, wskazując ile dni trwałaby środków obrotowych na pieniężne.

7. WSKAŹNIK WYSTARCZALNOŚCI FUNDUSZY

WWF. odzwierciedla zdolność przedsiębiorstwa do generowania środków z działalności podstawowej, niezbędnych do sfinansowania wydatków inwestycyjnych, zapasów i pokrycia dywidendy.

suma funduszy z działalności podst. za okres 5 lat

WWF = -------------------------------------------------------------------------------------

suma wydatków inwest., dodatkowych zapasów i wypłac. dywidend za okres 5 lat

Tylko wsk. większy lub równy 1 oznacza, że przedsiębiorstwo jest zdolne do pokrywania bieżących wydatków bez zwracania się o pomoc z zewnątrz, tj. wewnętrzne fundusze umożliwiają wzrost.

---