ĆWICZENIA II

I. Torbiele dołu podkolanowego.

Są to różnorodne kuliste twory o różnej sprężystej konsystencji, którym tradycyjnie nadaje się nazwę CYST BAKERA. Najczęściej są to przerośnięte kaletki maziowe lub przepuklina błony maziowej tylnej części torebki stawowej zachowujące połączenie ze stawem. Przyczyna powstawania z reguły związana jest z sumowaniem się mikrourazów wynikłych ze skurczów mięśni przylegających do kaletek maziowych lub powtarzających się ruchów przeprostnych kolana. Często występuje u dzieci i młodocianych w okresie największej aktywności fizycznej. Objawy to:

-ból,

-tkliwość,

-osłabienie lub męczenie stawu kolanowego,

-uczucie sztywności

Podczas badania stwierdza się namacalny twór, niekiedy sprężysty, najbardziej widoczny w wyproście stawu kolanowego.

II Zapalenie.

Jest to odpowiedź ustroju na zadziałanie bodźca zapaleniotwórczego. W zapaleniu mamy doczynienia z procesami lokalnymi w miejscu zadziałania bodźca zapaleniotwórczego oraz towarzyszącym im odczynowymi zaburzeniami dotyczącymi całego ustroju.

Przyczyny zapaleń:

-urazy mechaniczne ( główna przyczyna stanów zapalnych w sporcie)

-czynniki chemiczne egzo- i endogenne (kwasy, zasady, jady)

-czynniki fizyczne (ciepło, promieniowanie nadfioletowe itp.)

-ciała obce

-czynniki biologiczne (wirusy, bakterie, pasożyty, grzyby, zmienione tkanki ustroju itp.)

Objawy zapalenia:

-zaczerwienienie (rumbor)

-obrzęk (tumor)

-zwiększone ocieplenie (?)

-bolesność (?)

-upośledzenie czynności

W ognisku zapalnym dochodzi do zaburzeń w krążeniu, zmian wstecznych (zwyrodnieniowych) i roplemowych. Powstaje naciek zapalny złożony z komórek krwi i niektórych komórek pochodzenia miejscowego.

Zmiany w krążeniu mają za zadanie usunięcie szkodliwego zadziałania bodźca.

Zmiany w krążeniu miejscowym:

-zastój krwi w naczyniach włosowatych , wzrost ciśnienia hydrostatycznego,

-zwiększenie przepuszczalności śródbłonka naczyń,

-wzrost ciśnienia osmotycznego w tkankach otaczających ognisko zapalne

Zmiany wsteczne:

-jako efekt niedotlenienia pojawiają się zmiany wodniczkowi, martwicze i stłuczenie komórek

Zmiany rozplemowi:

-rozrost tkanki łącznej, szczególny w zapaleniach przewlekłych

Zmiany zapalne wysiękowe ( surowicze i ropne).

Zmiany zapalne wytwórcze.

III. Zapalenie ścięgna Achillesa

1.Przyczyny:

a) przeciążenia treningowe ( wzrost obciążeń, trening w terenie górskim, twarde podłoże)

b) nieodpowiednie obuwie

c)czynniki biomechaniczne (wady w budowie stóp, szpotawość goleni itp.)

2. Objawy:

a)ból oraz obrzmienie tkanek otaczających ścięgno

b)ból występuje na początku biegu, zmniejsza się podczas biegu oraz nasila się ponownie po jego zakończeniu

c)bóle występują rano po nocnym wypoczynku i zmniejszają się stopniowo w ciągu dnia

d)badaniem stwierdza się bolesność ścięgna kilka cm powyżej guza piętowego, a także ,,trzeszczeniem'' ścięgna przy ruchach

IV. Enzelopatie (zmiany chorobowe przyczepów ścięgnistych mięśni do kośćca)

a)są wynikiem działania zbytnich naprężeń i obciążeń jednostki mięśniowo-ścięgnistej

b) istotą choroby jest uwalnianie się i przemieszczanie się w głąb ścięgna z chorobowo zmienionego podłoża chrząstki czy pozbawionej okostnej kości, pojedynczych włókien ścięgna wraz z komórkami chrząstki czy kości.

c) następuje patologiczne kościotworzenie - powstawanie tzw. ENTEZOFITÓW - czyli specyficznych wyrośli kostnych.

V. Kaletki maziowe.

Łącznotkankowe torebki wysłane błoną maziową w i wypełnione mazią identyczną z mazią stawową. Rozmieszczone są głównie w otoczeniu stawów, z którymi łączą się niekiedy wąskimi szypułami. Rola kaletek polega na zmniejszaniu ucisku działającego na tkanki znajdujące się pod nimi lub zmniejszanie tarcia przesuwających się ścięgien i mięśni podczas ruchów w stawach. Przyczynami chorób kaletek maziowych są głównie jednorazowe obrażenia, rzadziej powtarzające się wielokrotnie bodźce mechaniczne. Najczęściej zmianom chorobowym ulegają kaletki:

-łokciowe, wokół stawu kolanowego, wokół stawu barkowego, w okolicy krętarza kości udowej, kaletka ścięgna Achillesa,

-wskutek urazu w kaletkach dochodzi do wytworzenia się krwiaka

-w efekcie zakażenia może dojść do zapalnego stanu ropnego

-w zapaleniach przewlekłych w kaletce gromadzi się płyn wysiękowy.

Zapalenie kaletki maziowej ścięgna Achillesa.

Chodzenie w nieodpowiednim obuwiu może doprowadzić do podrażnienia kaletki maziowej, znajdującej się pomiędzy szczytem guza piętowego a ścięgnem Achillesa. Obuwie O zbyt niskich i sztywnych i ściśle obejmujących piętę , uciskających guz piętowy od tyłu.

ĆWICZENIA III

I.Bieg jako forma ruchu:

-bieg jest powtarzanym cyklem ruchowym angażującym całe ciało

-podczas 1 min biegu Stopa dotyka 50- 70 razy podłoża z siłą równą 3-8 krotnej masy ciała

-siła uderzenia stopy jest amortyzowana przez obuwie, a następnie przenoszona na mięśnie, ścięgna, stawy, więzadła KKD i kręgosłupa .

Faza podparta - faza powietrzna ( uderzenie piętowe, przejście podeszwowe, odbicie z palców).

Kołyszące się ramiona nasilają ruchy obrotowe miednicy i tułowia, rezultatem są zespoły bólowe mięśni grzbietu.

Ruchy huśtawkowe miednicy mogą powodować bóle w zakresie stawów biodrowo - krzyżowych oraz spojenia łonowego.

Podobne zespoły bólowe mogą być powodowane nadmiernym przodopochyleniem lub przeprostem kręgosłupa.

II.Chrondromalacja rzepki.

( np. u wioślarzy, podczas wiosłowania kolano 110 stopni przechodzi w gwałtowny wyprost na końcu.)

Chrondromalacja rzepki to proces zwyrodnieniowy chrząstki stawowej rzepki.

1.Przyczyny:

a)zaburzenia biomechaniki rzepki (dysproporcja siły włókien ścięgien i troczków, nieprawidłowa budowa anatomiczna stawów kolanowych)

b)wzrost wielkości i intensywności obciążeń, ćwiczenia siłowe obciążające stawy kolanowe

c)zaburzenia oddychania

2.Objawy:

a)bóle okołorzepkowe, szczególnie przy wchodzeniu na schody lub wzgórze

b)uczucie ,,sztywności'' kolan po dłuższym siedzeniu

c)bóle potreningowe, później także w trakcie biegu

d)ból podczas napinania mięśnia czworogłowego przy nacisku na rzepkę (wykonanie testu często jest bardzo bolesne)

3.Leczenie zachowawcze:

-wyłączenie ćwiczeń,

-zabiegi fizykalne, w I fazie kompresy z lodu, później zabiegi cieplne, masaże wirowe, jonoforeza,

-niesterydowe leki przeciwzapalne, wstrzyknięcia dostawowe

-wzmacnianie mięśnia czworogłowego (głowy przyśrodkowej)

4.Leczenie chirurgiczne.

-jest to zabieg oczyszczania rzepki (sparing) metodą artroskopową

III.Zespoły goleniowe

1. Zespół bólowy piszczelowy tylny.

a)przyczyny:

-duże obciążenie treningowe (często u rozpoczynających trening wytrzymałościowy)

-bieganie po twardej, nierównej powierzchni (skarpie)

-nieprawidłowe obuwie

b)mechanizm uszkodzenia:

-zwiększona Pronacja stopy i rotacja wewnętrzna piszczeli

-pociąganie ścięgna m. piszczelowego tylnego w miejscu jego przyczepów do piszczeli i błony międzykostnej prowadzi do zapalenia włókienek ścięgna (tendinitis) i zapalenia błony międzykostnej.

c)objawy:

-ból narastający stopniowo

-pojawia się w 2/3 dalszych piszczeli po jej wewnętrznej stronie

-początkowo występuje po bieganiu, następnie w trakcie biegania, a później utrudnia chodzenie, szczególnie po schodach

-w okolicy objętej bólem pojawia się obrzęk

d)leczenie:

-zmniejszenie obciążeń treningowych lub zupełny odpoczynek

-kompresy z lodu

-hydroterapia - masaż wirowy

-bandażowanie podudzi

Po powrocie do ćwiczeń :

-biegamy po płaskim terenie, ewentualnie używamy wkładek zmniejszających pronację stopy

2. Zespół bólowy piszczelowy przedni.

Związany jest z przeciążeniem w mięśniach:

-piszczelowym przednim,

-prostowniku długim palców

-prostowniku długim palucha

a)przyczyny:

-powstaje przy zmianie techniki biegu z biegania na całej stopie do biegania n palcach (krótkie sprinty na bieżni, wbieganie pod górkę)

-czasem związany z zespołem cieśni powięziowej przedziału przedniego, stosunkowo rzadki, związany z przeciążeniem w mięśniach : strzałkowym długim i krótkim

b)pojawia się przy:

-nadmiernej pronacji stopy

-u dorastających osób

-przy rozpoczynaniu długich dystansów

3.Zapalenie rozcięgna podeszwowego.

Zespół przeciążeniowy obejmujący proces zapalny w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego do kości piętowej.

a)przyczyny:

-anatomiczne np. stopa ,,wydrążona''

-nadmierne obciążenia, złe obuwie

b)objawy:

-charakterystyczny ból poranny

-występuje na początku treningu i po jego zakończeniu

-kostnienie pozaszkieletowe - ostroga piętowa

c)leczenie:

-ograniczenie (zaprzestanie) wysiłków fizycznych

-wygodne, miękkie i elastyczne obuwie

-podparcie wkładką obniżonego łuku podłużnego stopy

-wkładka pod guz piętowy

-zabiegi fizykalne (jonoforeza, UD)

-miejscowe i ogólne podawanie leków przeciwzapalnych, w tym także kortykosteroidów

-niewielkie dawki promieni X

Zespół trzaskającego biodra , zespół łonowy

d)obuwie:

-musi być wysokie pod piętę aby zmniejszyć amplitudę rozciągania ścięgna Achillesa, gibkość podeszwy

-dobrany protektor do powierzchni, miękko wokół kostek

---